Δύο μύθοι του παγκόσμιου σινεμά, η λαμπερή Ζιλιέτ Μπινός, βραβευμένη με Όσκαρ και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, και ο αγαπημένος Ρέιφ Φάινς, υποψήφιος για δύο Όσκαρ και με διαπρεπή καριέρα στο βρετανικό θέατρο, θα τιμήσουν με την παρουσία τους το 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Το Φεστιβάλ θα απονείμει στους δύο σταρ τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο στην προβολή της αριστουργηματικής ταινίας «Ο Άγγλος ασθενής» (1996) του Άντονι Μινγκέλα, η οποία είχε χαρίσει Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου στη Ζιλιέτ Μπινός και υποψηφιότητα για Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου στον Ρέιφ Φάινς. Παράλληλα, στο πλαίσιο του 65ου ΦΚΘ το κοινό θα έχει επίσης την ευκαιρία να παρακολουθήσει την ταινία «Η επιστροφή» (2024), όπου οι δύο σπουδαίοι ηθοποιοί ενώνουν δυνάμεις για τρίτη φορά στην καριέρα τους –μετά τις ταινίες «Ανεμοδαρμένα ύψη» και «Ο Άγγλος ασθενής»– σε μια προβολή όπου θα παρευρεθεί και ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ουμπέρτο Παζολίνι.

H ταινία μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη την τελευταία ραψωδία της Οδύσσειας του Ομήρου. Ο Φάινς υποδύεται τον Οδυσσέα και η Μπινός την Πηνελόπη. Η ταινία γυρίστηκε πέρυσι στην Κέρκυρα και είναι μια ελληνική συμπαραγωγή.

Οι δύο σταρ θα μείνουν στη Θεσσαλονίκη για δύο βράδια. Τη δεύτερη μέρα της παρουσίας τους στην πόλη θα παραχωρήσουν μεγάλη συνέντευξη Τύπου στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Στο πλαίσιο της γιορτής του ανεξάρτητου κινηματογράφου θα παρουσιαστούν 253 ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, ενώ 67 φιλμ θα είναι διαθέσιμα online στο filmfestival.gr.

Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται τα έξι διαγωνιστικά τμήματα, αλλά και τα τμήματα για τις ταινίες virtual reality, τα podcasts κ.α.

Τα τρία διαγωνιστικά τμήματα (διεθνές διαγωνιστικό, Meet the Neighbors και Film Forward) περιλαμβάνουν συνολικά 36 ταινίες εκ των οποίων 9 ελληνικές, τρεις σε κάθε τμήμα. Πρόκειται για πρώτες και δεύτερες ταινίες ανερχόμενων δημιουργών από όλο τον κόσμο.

Ταινίες έναρξης – λήξης και αφιερώματα

Η αυλαία θα ανοίξει με την ταινία «Μαρία» του Πάμπλο Ραλαϊλ που περιγράφει τις τελευταίες μέρες της Μαρίας Κάλλας με πρωταγωνίστρια την Αντζελίνα Τζολί, ενώ το δεκαήμερο θα ολοκληρωθεί με το μιούζικαλ «The end» του Τζόσουα Οπενχάιμερ που θα δώσει το «παρών» στην προβολή. Πρωταγωνιστές είναι η Τίλντα Σουίντον και ο Μάικλ Σάνον.

Τη διοργάνωση θα πλαισιώσει όπως κάθε χρόνο ένα πλήθος αφιερωμάτων. Τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο θα παραλάβει ο σκηνοθέτης Πάνος Κούτρας, που θα παραδώσει masterclass, ενώ θα πραγματοποιηθεί και παράλληλη εναλλακτική ημερίδα αφιερωμένη στο έργο του και θα προβληθούν όλες οι μεγάλου μήκους ταινίες του.

Μια άλλου είδους ρετροσπεκτίβα θα αποτελέσει η δέσμη ταινιών «Εμείς το τέρας» που θα περιλάβει 22 ταινίες που έχει επιλέξει ο πρώην διευθυντής των Φεστιβάλ Βερολίνου και Λοκάρνου και πλέον διευθυντής του Εθνικού Μουσείου Κινηματογράφου Τορίνου Κάρλος Αχριάν για την παθογένεια της εποχής μας.

Από εκεί εμπνέεται και η εικαστική έκθεση της Μαλβίνας Παναγιωτίδη και του Δαβίδ Σαμπετάι με έργα που βρίσκονται σε διάλογο μεταξύ τους και θα παρουσιαστούν στο MOMus – Πειραματικό Κέντρο Τέχνης.

Στο αφιέρωμα «Unfamiliar» θα παρουσιαστούν ταινίες επικεντρωμένες στην οικογένεια, ενώ ένα spotlight θα γίνει και για τη γαλλοαμερικανίδα κινηματογραφίστρια και καλλιτέχνη Νικί Ντε Σανφάλ με αφορμή τη βιογραφική ταινία «Νίκη» και με την παρουσία της ανεψιάς της στην προβολή του φιλμ.

Τέλος, με ένα αφιέρωμα θα τιμηθεί και ο Δανός εικαστικός και σκηνοθέτης Γες Περ Γιουστ, το οποίο θα περιλάβει 17 μικρού μήκους ταινίες και μια εικαστική βιντεοεγκατάσταση στο MOMus.

Άλλη μια πολύ ξεχωριστή προσκεκλημένη είναι και η σημαντικότερη ίσως casting director της κινηματογραφικής βιομηχανίας, Έλεν Λιούις, σταθερή συνεργάτιδα μυθικών σκηνοθετών όπως Μάρτιν Σκορτσέζε, Στίβεν Σπίλμπεργκ και Τζιμ Τζάρμους. Στο masterclass που θα παραδώσει και θα είναι ανοιχτό για το κοινό θα αποκαλύψει όλα τα μυστικά της τέχνης της.

Το ελληνικό τμήμα του φεστιβάλ περιλαμβάνει φέτος 28 μεγάλου και 24 μικρού μήκους ταινίες. Από αυτές 19 παρουσιάζονται σε πρώτη προβολή και δέκα θα κάνουν παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ.

Χαρακτηριστικό είναι ότι, όπως τόνισαν οι επικεφαλής του, το φεστιβάλ δεν συνεργάζεται με κρατικούς φορείς, οργανισμούς και ινστιτούτα χωρών οι οποίες βρίσκονται σε επιθετικούς πολέμους, αλλά υποδέχεται ανεξάρτητους σκηνοθέτες, παραγωγούς και καλλιτέχνες οι οποίοι πιστεύουν και αγωνίζονται για τις οικουμενικές αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας και της ειρήνης.

Εξάλλου, όπως πάντα η Αγορά αποδέχεται και υποστηρίζει φέτος πολλά υποσχόμενα πρότζεκτς όπως επεσήμαναν οι διοργανωτές.

Οι αριθμοί που μιλούν από μόνοι τους

Η κύρια οικονομική ενίσχυση της διοργάνωσης προέρχεται από το Υπουργείο Πολιτισμού, το ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, το Ταμείο Ανάκαμψης και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Media. Σημαντικό όμως είναι ότι από το 2016 αυξήθηκαν περισσότερο από 500% τα έσοδα από ιδιώτες χορηγούς. Το 2024 το φεστιβάλ έλαβε από ιδιώτες χορηγούς το ποσό του 1εκ 180000 ευρώ σε χρήματα και προϊόντα. Αυτό συνέβαλε στην αύξηση των θέσεων εργασίας στη Θεσσαλονίκη, αφού το φεστιβάλ απασχολεί κάθε χρόνο περισσότερα από 380 άτομα. Όπως ανακοινώθηκε από το 2016 έχει συνάψει περισσότερες από 3000 συμβάσεις διάρκειας 10 ημερών έως πέντε μηνών μέσω ΕΣΠΑ. Παράλληλα όλα αυτά τα χρόνια προσέφερε 30000 φιλοξενίες σε προσκεκλημένους της πόλης συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση του κύκλου εργασιών στην αγορά της Θεσσαλονίκης.

Τέλος, η πράσινη φιλοσοφία αποτελεί άλλον ένα κεντρικό άξονα του σκεπτικού του ΟΦΚΘ.

Στην παρουσίαση του προγράμματος που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα το μεσημέρι της Τρίτης παράλληλα σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα παρόντες ήταν στο Ολύμπιον η γενική διευθύντρια του οργανισμού Ελίζ Ζαλαντό, ο επικεφαλής προγράμματος Γιώργος Κρασσακόπουλος και η επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος Ελένη Ανδρουτσοπούλου, ενώ στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας μίλησαν ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Ορέστης Ανδρεαδάκης και η επιφαλής της Αγοράς Αγγελική Βέργου.

Οι προβολές θα γίνονται στο καθολικά προσβάσιμο πλέον Ολύμπιον, αλλά και στις αίθουσες του λιμανιού, στο Μακεδονικόν, αλλά και στη Σταυρούπολη και στις Συκιές (σε συνεργασία με τους δύο δήμους θα παρουσιαστούν πρωινές εκπαιδευτικές προβολές για τα σχολεία), ενώ η διοργάνωση θα ολοκληρωθεί στις 10 Νοεμβρίου.

Η ομιλία του Ρέιφ Φάινς στη Ρώμη