Διψήφια αύξηση τιμών πώλησης και ενοικίασης κατοικιών καταγράφεται περίπου στις μισές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, με την Καβάλα να έρχεται πρώτη σε μεταβολή. Τα ακίνητα ακριβαίνουν υπέρμετρα ακόμη και στους παραδοσιακά προσιτούς νομούς όπως για παράδειγμα Δράμα, Σέρρες, Ξάνθη και Ροδόπη από τη βορειοανατολική Ελλάδα ή Γρεβενά, Καστοριά και Κοζάνη από τη δυτική Μακεδονία.
Η «πρωταθλήτρια» Καβάλα
Ο νομός Καβάλας παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές πώλησης ακινήτων στη βόρεια Ελλάδα και τη δεύτερη μεγαλύτερη πανελλαδικά, μετά τον Πειραιά. Πρόκειται για στοιχεία του δείκτη SPI, που δόθηκαν στη δημοσιότητα για το τρίτο τρίμηνο του 2024. Ο συγκεκριμένος δείκτης τιμών αποτελεί στατιστική ανάλυση που κάνει εδώ και αρκετά χρόνια η μεγαλύτερη σε επισκεψιμότητα ιστοσελίδα real estate στην Ελλάδα, ο γνωστός «spitogatos» στον οποίο είναι εγγεγραμμένα χιλιάδες μεσιτικά γραφεία, τα οποία πωλούν ή ενοικιάζουν κατοικίες. Ο δείκτης SPI βασίζεται σε εκατομμύρια πραγματικά δεδομένα αγγελιών, τα οποία έχουν διαχωριστεί σε 62 περιοχές για όλη τη χώρα. Ειδικά η βόρεια Ελλάδα αποτελείται από 19 περιοχές, με το νομό Θεσσαλονίκης να είναι «σπασμένος» σε τρεις υποπεριοχές: τον μητροπολιτικό δήμο, τους περιφερειακούς δήμους και το υπόλοιπο του νομού.
Όπως προέκυψε από τα τελευταία στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα για το τρίτο τρίμηνο του 2024, σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό, οι μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών σε όλη την Ελλάδα σημείωσαν αύξηση της τάξης του +6,8% ενώ οι μέσες ζητούμενες τιμές ενοικίασης αυξήθηκαν κατά +7,6%.
Η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές πώλησης ακινήτων στη βόρεια Ελλάδα, καταγράφηκε στο νομό Καβάλας (+20,9%) και ακολούθησαν Γρεβενά (+17,5%), Χαλκιδική (+14,1%), υπόλοιπο νομού Θεσσαλονίκης (+13,9%), δήμος Θεσσαλονίκης (+10,9%), Ροδόπη (+10,5%) και Πέλλα (+10,2%). Στη λίστα με τις υψηλότερες αυξήσεις ακολουθούν οι περιφερειακοί δήμοι Θεσσαλονίκης και οι νομοί: Κιλκίς, Έβρου, Ξάνθης και Σερρών (από +6,1% έως +9,5%). Οριακές αυξήσεις (από +0,6% έως +1,5%) καταγράφηκαν σε Ημαθία και Κοζάνη ενώ αμετάβλητες έμειναν οι τιμές στην Καστοριά. Στον αντίποδα, μικρές μειώσεις καταγράφηκαν σε Φλώρινα και Πιερία (από -1,2% έως -1,4%) ενώ σημαντική μείωση τιμών υπήρξε στη Δράμα -6,6%).
Τα ακριβότερα και τα φθηνότερα σπίτια στη βόρεια Ελλάδα
Τα πραγματικά μεγέθη της αγοράς όμως προκύπτουν από τις απόλυτες τιμές, οι οποίες είναι πιο ενδεικτικές σε επίπεδο διαχρονικότητας. Ακριβότερη περιοχή για αγορά κατοικίας στη βόρεια Ελλάδα είναι η Χαλκιδική, με 2.444 ευρώ ανά τ.μ. και ακολουθούν: δήμος Θεσσαλονίκης (2.400 ευρώ), περιφερειακοί δήμοι Θεσσαλονίκης (1.709 ευρώ), Καβάλα (1.630 ευρώ), Έβρος (1.467 ευρώ), Πιερία (1.065 ευρώ), Ξάνθη (1.064 ευρώ) και Ροδόπη (1.025 ευρώ). Τιμές κάτω των 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο συναντώνται σε: υπόλοιπο νομού Θεσσαλονίκης, Πέλλα, Σέρρες, Γρεβενά και Ημαθία ενώ κάτω από 700 ευρώ /τ.μ. σε Κιλκίς, Δράμα, Κοζάνη, Φλώρινα και Καστοριά. Οι συγκεκριμένοι πέντε νομοί αποτελούν τις φθηνότερες περιοχές πανελλαδικά για αγορά κατοικίας, με την Καστοριά να βρίσκεται στα 588 ευρώ ανά τ.μ.
Ακριβαίνουν τα ενοίκια ακόμη και στις «φθηνές περιοχές»
Στις ενοικιάσεις κατοικιών στη βόρεια Ελλάδα, η μεγαλύτερη μεταβολή κατά το τρίτο τρίμηνο του 2024, σε σχέση με το αντίστοιχο πέρυσι, καταγράφηκε στο υπόλοιπο του νομού Θεσσαλονίκης (+20%) και σε επίπεδο αυξήσεων ακολουθούν: Ροδόπη (+17,2%), Δράμα (+15,7%), Καστοριά (+14,2%), Έβρος (+14,1%), Πιερία (+13,9%), Καβάλα (+13,8%) και δήμος Θεσσαλονίκης (+10,5%). Αυξήσεις από 5,1% έως 8,7% καταγράφονται σε: Σέρρες, περιφερειακούς δήμους Θεσσαλονίκης, Γρεβενά, Ημαθία και Κοζάνη ενώ η μικρότερη αύξηση ήταν στην Ξάνθη (+0,6%). Αντιθέτως, μειώσεις καταγράφηκαν σε Φλώρινα (-7,1%), Πέλλα (-8,2%) και Χαλκιδική (-10%).
Σε απόλυτες τιμές, ακριβότερη στα ενοίκια στη βόρεια Ελλάδα είναι πάλι η Χαλκιδική με 30 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και ακολουθούν: δήμος Θεσσαλονίκης (9,67 ευρώ), Έβρος (7,61 ευρώ), Ροδόπη (7,5 ευρώ), περιφερειακοί δήμοι Θεσσαλονίκης (7,22 ευρώ), Ξάνθη (7,14 ευρώ), Καβάλα (7 ευρώ), Σέρρες (6,25 ευρώ) και Κοζάνη (6 ευρώ). Τιμές ενοικίασης πέριξ των 5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο καταγράφηκαν σε: Πιερία, Καστοριά, Δράμα, Γρεβενά, Φλώρινα και Ημαθία. Μεταξύ 4-5 ευρώ κυμαίνονται οι τιμές στο υπόλοιπο νομού Θεσσαλονίκης, την Πέλλα και το Κιλκίς που αποτελούν και τις τρεις φθηνότερες περιοχές στη χώρα για ενοικίαση κατοικίας.
Σημειώνεται ότι η Χαλκιδική είναι η ακριβότερη περιοχή για ενοικίαση πανελλαδικά, σε τιμές σχεδόν τριπλάσιες με τους επόμενους ακριβότερους νομούς
Οι σωρευτικές αυξήσεις +90% ξεπέρασαν και τη «φούσκα» του 2008
Στο σύνολο της χώρας παρατηρείται τέτοια αύξηση στις τιμές των ακινήτων, ώστε να θεωρείται ότι οι τρέχουσες αξίες έχουν ξεπεράσει ακόμη και το ιστορικό υψηλό πριν από την κρίση χρέους. Η σωρευτική ανατίμηση των τιμών κατοικιών από το 2017 έως φέτος φαίνεται να ξεπερνά το +90%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι τιμές πλέον να είναι υψηλότερες ακόμη και από το 2008, πριν δηλαδή «σκάσει» η «φούσκα των ακινήτων, η παγκόσμια οικονομική κρίση και η ελληνική χρεοκοπία.
Φέτος είναι μάλιστα η έβδομη χρονιά με συνεχιζόμενη άνοδο, γεγονός που σκιαγραφεί τις περαιτέρω τάσεις ανόδου τα επόμενα χρόνια, τουλάχιστον όσο διατηρείται η υψηλή ζήτηση για αγορά που προέρχεται από το εξωτερικό.
Η συμβολή του τουρισμού στη διαμόρφωση των τιμών
Όσο η ενοικίαση κατοικίας γίνεται βραχνάς για ένα μέσο νοικοκυριό λόγω των πολύ υψηλών τιμών, κι όσο η αγορά κατοικίας φαντάζει μακρινό όνειρο, τόσο μεγαλώνει και η δαιμονοποίηση του τουρισμού, που ομολογουμένως αποτελεί μια εκ των βασικών αιτιών για την αύξηση των τιμών των ακινήτων. Σε πρόσφατη έρευνα κοινής γνώμης της εταιρίας Interview, την οποία δημοσιοποίησε το Επιμελητήριο Καβάλας (Οκτώβριος 2024), διαπιστώθηκε ότι το 96% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι οι τιμές των ακινήτων έχουν επηρεαστεί από τη μεγάλη ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Είναι όμως εμφανές ότι οι τιμές των ακινήτων δεν επηρεάζονται μόνο από τον τουρισμό. Πέρα από παραλιακές περιοχές που αποτελούν συνήθεις τόπους διακοπών, όπως π.χ. Πιερία, Χαλκιδική και Καβάλα - Θάσος, μεγάλες αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων παρατηρούνται και σε μη τυπικούς θερινούς προορισμούς, όπως Γρεβενά, Καστοριά, Πέλλα, Ροδόπη, Δράμα κ.α.
Οι αγορές κατοικιών από Βαλκάνιους και οι golden visas
Πέρα από τους παραθεριστές, ωστόσο, επικρατεί εν μέρει και η πεποίθηση ότι οι τιμές των ακινήτων έχουν αυξηθεί εξαιτίας των αλλοδαπών που αγοράζουν μόνιμες εξοχικές κατοικίες. Ο νομός Καβάλας αποτελεί μια από τις πιο δελεαστικές περιοχές για τους αλλοδαπούς που αναζητούν εξοχική κατοικία στην Ελλάδα. Σύμφωνα με σχετικά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα τα τελευταία χρόνια η ιστοσελίδα spitogatos, οι πιο δημοφιλείς για τους ξένους περιοχές στην Ελλάδα για την αγορά κατοικίας είναι η Χαλκιδική και οι Κυκλάδες (με αιχμή του δόρατος την Πάρο) και ακολουθεί στην τρίτη θέση ο νομός Καβάλας και στην 4η τα περίχωρα της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με εκπροσώπους του κτηματομεσιτικού κλάδου, τέτοιες επενδύσεις στη βόρεια Ελλάδα, προέρχονται κατά κανόνα από Βαλκάνιους τουρίστες που αποκτούν μόνιμη παραθεριστική κατοικία και όχι από επενδυτές που αποκτούν golden visa.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.12.2024