Το Κατάρ ανέλαβε τη διοργάνωση της τελικής φάσης του Μουντιάλ μέσα από μια απολύτως αδιαφανή διαδικασία, εκμεταλλευόμενο την τεράστια οικονομική του ισχύ. Η απόφαση ελήφθη την εποχή που επικεφαλής της ΦΙΦΑ ήταν ο Ελβετός Σεπ Μπλάτερ, ο οποίος ενορχήστρωσε -με το αζημίωτο- μια καμπάνια υποστήριξης της υποψηφιότητας του Κατάρ, στο πλαίσιο της οποίας δωροδοκήθηκαν (με ασύλληπτες μίζες εκατομμυρίων ευρώ), δεκάδες παράγοντες της ομοσπονδίας από την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.
Οι αποκαλύψεις δεν άργησαν να έρθουν και η καριέρα του Μπλάτερ είχε ατιμωτικό τέλος. Μολονότι, όμως, συζητήθηκε έντονα ακόμη και το ενδεχόμενο ακύρωσης της όλης διαδικασίας, ώστε η διοργάνωση να ανατεθεί σε άλλη χώρα, το Κατάρ κατάφερε να αποτρέψει αυτήν την εξέλιξη.
Η πάμπλουτη χώρα και οι εξαθλιωμένοι μετανάστες
Από τη στιγμή που η ΦΙΦΑ ανέθεσε στο Κατάρ τη διοργάνωση του Μουντιάλ 2022 ήταν σαφές πως ουδείς από τους πολίτες του Εμιράτου θα δούλευε ως εργάτης για την ανέγερση των νέων αθλητικών υποδομών. Η λύση ήταν απλή.
Οι διοργανωτές δρομολόγησαν αμέσως τη διαδικασία προσέλκυσης φτηνού εργατικού δυναμικού από φτωχές χώρες της Ασίας, υποσχόμενοι ένα πακέτο παροχών και εγγυήσεων που περιελάμβανε αξιοπρεπείς μισθούς, δωρεάν στέγη και σίτιση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, όπως επίσης ασφαλείς συνθήκες εργασίας, με βάση τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα.
Μέσα σε λίγους μήνες είχε συγκροτηθεί ένας «στρατός» χιλιάδων μεταναστών-εργατών από την Ινδία, το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν και τη Σρι Λάνκα. Οι απελπισμένοι μετανάστες, που αναζητούσαν μια καλύτερη τύχη μακριά από τις πατρίδες τους, βρέθηκαν γρήγορα αντιμέτωποι με τη σκληρή πραγματικότητα. Δουλειά 15-16 ωρών χωρίς διαλείμματα, ακόμη και σε περιόδους στις οποίες η θερμοκρασία υπερέβαινε τους 45 βαθμούς υπό σκιά, παντελής έλλειψη κανόνων και εξοπλισμού ασφαλείας στα θηριώδη εργοτάξια, πλήρης απουσία ιατρικής φροντίδας.
Το περιβάλλον στο οποίο έπρεπε να ζήσουν ήταν εξίσου κακό και τις λίγες ώρες της υποτιθέμενης ξεκούρασης. Οι μετανάστες στοιβάχθηκαν σε άθλια παραπήγματα, μη συνδεδεμένα με το αποχετευτικό δίκτυο, όπου έως και 14 άτομα συμβιώνουν σε δωμάτια που φυσιολογικά θα αντιστοιχούσαν σε 1 ή το πολύ 2 ανθρώπους.
Τα παραπήγματα αυτά χτίστηκαν μακριά από τις αστικές περιοχές όπου κατοικούν οι ντόπιοι και οι μετανάστες ζουν απομονωμένοι, χωρίς να έχουν δικαίωμα να πλησιάσουν καν τα πολυτελή εστιατόρια, καφέ και εμπορικά κέντρα που επισκέπτονται οι γηγενείς και οι πλούσιοι τουρίστες από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Για την εξαντλητική εργασία τουλάχιστον 15 ωρών, η αμοιβή είναι μικρότερη από έξι ευρώ την ημέρα. Όπως κατήγγειλε, μάλιστα η Διεθνής Αμνηστία, οι εργάτες δεν εισπράττουν έγκαιρα την πενιχρή αυτήν αμοιβή και υπάρχουν περιπτώσεις καθυστέρησης έως και επτά μηνών σε ό,τι αφορά την καταβολή των μισθών.
Εκατόμβη θυμάτων
Η απάνθρωπη αυτή μεταχείριση των μεταναστών έχει ως αποτέλεσμα τον θάνατο 12 ανθρώπων σε εβδομαδιαία βάση και σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian, περισσότεροι από 6.500 έχουν χάσει, έως τώρα, τη ζωή τους, εξαιτίας των άθλιων συνθηκών εργασίας και διαβίωσης.
Το 80% των θανάτων οφείλεται σε καρδιακές ανακοπές, αυτοκτονίες και εργατικά δυστυχήματα. Το ποσοστό θνητότητας στα εργοτάξια του Μουντιάλ, είναι οκτώ φορές μεγαλύτερο σε σχέση με αυτό οποιουδήποτε μεγάλου κατασκευαστικού έργου στη Μεγάλη Βρετανία. Εξυπακούεται πως οι εργάτες δεν έχουν δικαίωμα να οργανωθούν σε σωματεία για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και δεν μπορούν να κάνουν απεργία. Αν αποφασίσουν να παραιτηθούν από τη «δουλειά», κινδυνεύουν με φυλάκιση ή απέλαση.
Σε λιγότερο από δύο χρόνια (το Μουντιάλ θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο του 2022), εκατομμύρια άνθρωποι θα παρακολουθήσουν από τον καναπέ του σπιτιού τους τη… μεγάλη γιορτή του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Αυτή η «γιορτή», όμως, θα είναι βουτημένη στο αίμα…
* Δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» στις 28/2/2021