Ένα βήμα πριν… κρασάρει βρίσκεται η Χαλκιδική, τουλάχιστον οι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί στα δυο από τα τρία πόδια της, εξαιτίας του μεγάλου βάρους που προκαλεί η αχαλίνωτη αύξηση του αριθμού τουριστών.

Η υψηλή ζήτηση, κυρίως σε προορισμούς στις χερσονήσους της Κασσάνδρας και της Σιθωνίας έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια, σήμερα όμως έχει φτάσει στην κορυφή με αποτέλεσμα η Χαλκιδική να λυγίζει από τον υπερτουρισμό, φαινόμενο που σημειώνεται και ανά την Ευρώπη.

Τις συνέπειες του υπερτουρισμού τις βλέπει ήδη η περιοχή που τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο αδυνατεί να απορροφήσει το μεγάλο αριθμό τουριστών, Βαλκάνιους και Έλληνες, και αυτές δεν είναι άλλες από την υπερδόμηση, την έλλειψη υδροδότησης και υποδομών, το έντονο κυκλοφοριακό, αλλά και την ελλιπή νοσοκομειακή περίθαλψη. Την ίδια ώρα, σε μια Χαλκιδική, όπου … μετακομίζει σχεδόν μια πόλη σαν τη Θεσσαλονίκη, υπάρχει μόνο το νοσοκομείο Πολυγύρου και πέντε Κέντρα Υγείας που με νύχια και με δόντια προσπαθούν να κρατήσουν τις δυνάμεις τους για να ανταπεξέλθουν στα περιστατικά που δέχονται.

Τοπικοί φορείς, επισημαίνουν ότι ο υπερτουρισμός που πλήττει πλέον τη Χαλκιδική δημιουργεί κίνδυνο για το άμεσο μέλλον, δεδομένου ότι τα επόμενα χρόνια αν δεν γίνουν νέες υποδομές, η περιοχή δεν θα αντέξει. Και αυτό, όπως λένε θα συμβάλλει στην αλλοίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, με αρνητικά αποτελέσματα για το τουριστικό προϊόν, αλλά και για τη φήμη της περιοχής που είναι συνώνυμη με το γνωστό σύνθημα «Σαν τη Χαλκιδική δεν έχει».

Τι λένε οι δήμαρχοι για τα προβλήματα 

Στο δήμο Νέας Προποντίδας, που βρίσκεται μια «ανάσα» από τη Θεσσαλονίκη, ο υπερτουρισμός είναι μια πραγματικότητα, αλλά, όπως τόνισε ο δήμαρχος Εμμανουήλ Καρράς, δεν φταίει για τα προβλήματα που υπάρχουν σε κρίσιμους τομείς, όπως η καθαριότητα και το νερό.

«Το ζήτημα του νερού είναι κυρίαρχο, και αυτή τη στιγμή μπορεί να μην έχουμε λειψυδρία, αλλά είμαστε στο κόκκινο και αν το κράτος δεν στηρίξει οικονομικά τους δήμους, πολύ δε περισσότερο τους τουριστικούς, ώστε να γίνουν νέα δίκτυα και να προχωρήσουν έργα αφαλάτωσης θα μείνουμε χωρίς νερό και δεν θα καλύψουμε τις ανάγκες που είναι μεγάλες, λόγω του υπερτουρισμού, τον οποίο εμείς δεν τον βλέπουμε ως μπελά» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Αναφορικά με το μείζον ζήτημα της καθαριότητας και τις άσχημες εικόνες που αντικρύζουν επισκέπτες ο δήμαρχος ξεκαθάρισε ότι «για αυτό δεν μας φταίει ο Γερμανός ή Ρουμάνος τουρίστας, αλλά ο ντόπιος παραθεριστής που συμπεριφέρεται ασυνείδητα». Ο δήμος, είπε, δουλεύει νυχθημερόν για την αποκομιδή εντός και εκτός οικισμών, αλλά οι κάτοικοι που διαμένουν τα καλοκαίρια στα εξοχικά τους πρέπει να καταλάβουν ότι για τα ογκώδη, τα κλαδιά και τα χόρτα οφείλουν να απευθύνονται σε αδειοδοτημένες εταιρείες που τα συλλέγουν. «Δεν είναι δυνατόν να πετά ο καθένας ότι δεν χρειάζεται όπου θέλει και βολεύεται και να έχει την απαίτηση από το δήμο να τον… υπηρετήσει» σχολίασε ο κ. Καρράς.

Ο δήμος Κασσάνδρας εκτός από το γεγονός ότι οι περιοχές του είναι οι πλέον δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί στο πρώτο πόδι, από την αρχή του καλοκαιριού έγινε γνωστός και για το «μαρτύριο της σταγόνας».

«Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή ο δήμος Κασσάνδρας είναι η λειψυδρία. Ουσιαστικά είναι ένα νησί με όλα τα θετικά αλλά και με όλα τα αρνητικά» αναφέρει η δήμαρχος Αναστασία Χαλκιά. Εξηγεί ότι το πρόβλημα της λειψυδρίας οφείλεται στην ανεξέλεγκτη ανοικοδόμηση, την τεράστια αύξηση του αριθμού τουριστών, λόγω της εύκολης πρόσβασης, στην αλόγιστη χρήση του νερού (πότισμα γκαζόν, πισίνες , πλύσιμο δρόμων και αυτοκινήτων κ.λ.π.), στην υδροκλοπή, στις απαρχαιωμένες υποδομές και στη συνεχή μείωση του νερού από τις γεωτρήσεις λόγω της ανομβρίας των τελευταίων ετών.

«Εντοπίσαμε το πρόβλημα», συνεχίζει η δήμαρχος Κασσάνδρας, «και για αυτό καταθέσαμε στην Ε.Ε ένα ολιστικό πρόγραμμα διαχείρισης ύδρευσης και αποχέτευσης για τους τρεις πιο τουριστικούς προορισμούς, όπως Πευκοχώρι, Χανιώτη και Πολύχρονο συνολικού προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ το οποίο εγκρίθηκε».

Είμαστε στη διαδικασία εύρεσης χώρων για την κατασκευή φραγμάτων, ώστε να βοηθήσουμε τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, ενώ ολοκληρώνουμε το έργο «Αντικατάσταση δικτύων ύδρευσης Κασσάνδρειας - Πευκοχωρίου». ‘Έχουμε ήδη έτοιμες και ώριμες μελέτες προς χρηματοδότηση, για την αντικατάσταση δικτύων ύδρευσης στους υπόλοιπους οικισμούς ώστε να εκσυγχρονίσουμε όλα τα δίκτια».

Επίσης, στο δήμο υλοποιείται πρόγραμμα αντικατάστασης των υφιστάμενων υδρομέτρων με τα νέα «έξυπνα υδρόμετρα», προκειμένου να αποτραπεί η υδροκλοπή, ενώ είναι έτοιμες και οι μελέτες προς χρηματοδότηση για κατασκευή βιολογικών και αποχετευτικών δικτύων σε Κρυοπηγή - Παλιούρι - Αγία Παρασκευή και Νέα Σκιώνη.

Για το θέμα της καθαριότητας, υποστηρίζει ότι η υπηρεσία με το τακτικό και έκτακτο προσωπικό προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες, αλλά αυτό, όπως αναφέρει η δήμαρχος δεν είναι πάντα εφικτό, λόγω του μεγάλου τουριστικού ρεύματος. «Χρειάζεται προσωπικό, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά αυτό είναι θέμα της πολιτείας να μας δώσει τη δυνατότητα να προσλάβουμε επιπλέον άτομα, όπως και να αυξήσει τους πόρους για τον αναγκαίο εξοπλισμό κάδους, απορριμματοφόρα κ.ά» σημείωσε η κ. Χαλκιά.

Και για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού όμως ο δήμος προωθεί παρεμβάσεις, όπως ασφαλτοστρώσεις και διανοίξεις επαρχιακών αγροτικών δρόμων , για να αποσυμφορήσουν τους κεντρικούς οδικούς άξονες, κυρίως την οδό Θεσσαλονίκης - Κασσάνδρας. Παράλληλα, προχωρά στη διαμόρφωση χώρων πάρκιγκ σε χωριά και οικισμούς με πλήρη φύλαξη

Η δήμαρχος αναφερόμενη και στο θέμα της νοσοκομειακής περίθαλψης υπογραμμίζει ότι «είναι ευθύνη της πολιτείας και του υπουργείου Υγείας που θα πρέπει να στηρίξει με κάθε τρόπο τις τουριστικές περιοχές. Εμείς βοηθάμε όσο μπορούμε το Κέντρο Υγείας, διαθέτοντας εξοπλισμό, αλλά δεν έχουμε τα κονδύλια για περισσότερα» επισήμανε η κ. Χαλκιά.

Ανέφερε μάλιστα ότι τα καλοκαίρια «έχουμε πνιγμούς, πολλά τροχαία και το υπουργείο πρέπει να καταλάβει ότι η Χαλκιδική χρειάζεται περισσότερα πληρώματα στο ΕΚΑΒ για να σπεύδουν στα περιστατικά.

Στο δήμο Πολυγύρου, τα μεγάλα στοιχήματα για τη διοίκηση του Γιώργου Εμμανουήλ, φέτος το καλοκαίρι είναι η διασφάλιση της επάρκειας του νερού και η καθαριότητα.

«Όταν αναλάβαμε τον δήμο γνωρίζαμε πολύ καλά από την πρώτη στιγμή, ότι παρά την κακή οικονομική κατάστασή του, τη σοβαρή υποστελέχωση των υπηρεσιών και τον ανεπαρκή εξοπλισμό, έπρεπε να δράσουμε άμεσα σε δύο τομείς. Την επάρκεια του νερού και την καθαριότητα, τα δύο μεγάλα στοιχήματα για το πρώτο καλοκαίρι της νέας διοίκησης» επισήμανε ο δήμαρχος.

Εξήγησε ότι ο δήμος Πολυγύρου απλώνεται σε 952 τ. χλμ. και είχε μόλις 7 λειτουργικά απορριμματοφόρα από τα 23 συνολικά, που φαίνονται στη λίστα οχημάτων του. Ταυτόχρονα, συνέχισε ο κ. Εμμανουήλ, το προσωπικό ήταν ανεπαρκές και η συνεργασία με ιδιώτη εργολάβο καθαριότητας ήταν μονόδρομος. «Με την έγκριση του προϋπολογισμού καταφέραμε να προσθέσουμε στον στόλο δύο νέα απορριμματοφόρα, βελτιώνοντας την εικόνα του δήμου» σημείωσε.

Σε ό,τι αφορά το μεγαλύτερο κοινωνικό αγαθό που είναι το νερό, υπογράμμισε ότι ο δήμος δίνει καθημερινά μάχη για να καλύψεις τις ανάγκες. «Η παρατεταμένη περίοδος ανομβρίας έχει συνέπεια την πτώση του υδροφόρου ορίζοντα και τη μείωση της στάθμης των γεωτρήσεων. Το πεπαλαιωμένο δίκτυο ύδρευσης παρουσιάζει σχεδόν καθημερινά βλάβες. Χαρτογραφήσαμε όλες τις γεωτρήσεις και τα αντλιοστάσια της περιοχής, έχοντας για πρώτη φορά μία πραγματική εικόνα των αναγκών και διαπιστώσαμε ότι το ποσοστό απωλειών, είτε λόγω της παλαιότητας του δικτύου, είτε λόγω νεροκλοπής, είναι πολύ πάνω από τα αποδεκτά όρια. Παράλληλα, ενισχύσαμε τις δεξαμενές μας με δύο ακόμη γεωτρήσεις» τόνισε ο ίδιος.

Για το λόγο αυτό, πρόσθεσε, χρειάζονται γενναίες χρηματοδοτήσεις, είτε από εθνικούς, είτε από ευρωπαϊκούς πόρους, για την υλοποίηση ενός ολιστικού σχεδίου, που θα δώσει λύση στο πρόβλημα. «Είναι επιβεβλημένη η ανάγκη αντικατάστασης των εξωτερικών και των εσωτερικών δικτύων. Απαραίτητη κρίνεται η κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Νερού (ΜΕΑ), για να διασφαλιστεί η ποιότητα του νερού της ύδρευσης. Τα φράγματα είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο που δυστυχώς δεν έχει ανοίξει για τον Δήμο Πολυγύρου και για τη Χαλκιδική γενικότερα. Όσο για το φράγμα Χαβρία, που ξεκίνησε να μελετάται από τη δεκαετία του ’50 και ακόμη καρκινοβατεί, πρέπει επιτέλους η Κυβέρνηση να αποφασίσει, εάν και με ποιο τρόπο θα εκτελεστεί αυτό το έργο. Τέλος, η κατασκευή δύο νέων μονάδων επεξεργασίας λυμάτων για τη Μεταμόρφωση, τα Ψακούδια και το Βατοπέδι, η κατασκευή αποχετευτικών δικτύων σε αυτούς τους οικισμούς και στους οικισμούς των Καλυβών και της Γερακινής, που θα συνδεθούν με τη μονάδα επεξεργασίας λυμάτων Πολυγύρου, η ολοκλήρωση του αποχετευτικού δικτύου Πολυγύρου, είναι σοβαρά περιβαλλοντικά έργα, που μπορούν να βοηθήσουν και τον αγροτικό τομέα, καθώς μετά από κατάλληλη επεξεργασία το νερό των βιολογικών θα μπορούσε να καταλήγει για άρδευση. Το Κράτος πρέπει να δώσει γενναίες χρηματοδοτήσεις και να προχωρήσει στη δημιουργία των απαιτούμενων υποδομών. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κρατήσουμε ζωντανή την ελληνική περιφέρεια. Εμείς είμαστε αποφασισμένοι να εργαστούμε μεθοδικά για το όραμά μας και την εφαρμογή του σχεδίου μας» επισήμανε.

Στο δήμο Αριστοτέλη, τα θέματα της καθημερινότητας, όπως η επάρκεια και η ποιότητα πόσιμου νερού, η καθαριότητα, η αποχέτευση, η οδική ασφάλεια, οι υπηρεσίας υγείας, έχουν διπλή σημασία. Όπως τονίζει ο δήμαρχος Στέλιος Βαλιάνος εκτός από την ποιότητα ζωής των δημοτών, αφορούν άμεσα και στην ποιότητα του τουριστικού προϊόντος που προβάλλει ο δήμος στους επισκέπτες μας, καθώς η τουριστική ανάπτυξη της περιοχής αποτελεί κορυφαία στρατηγική επιλογή του.

Στον τομέα της ύδρευσης ο δήμος είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ότι στο παρελθόν. «Ο υπερπληθυσμός του καλοκαιριού μάς βάζει δύσκολα, όπως συμβαίνει σε πολλές τουριστικές περιοχές, αλλά έχουμε αλλάξει πολλά, μέσα σε λίγα χρόνια, καθώς από το 2019 έχει γίνει πλήθος παρεμβάσεων για την αναβάθμιση της ποιότητας του πόσιμου νερού και την ενίσχυση της επάρκειάς του. Νέες γεωτρήσεις σε παραθαλάσσιους και ορεινούς οικισμούς, νέα συστήματα φίλτρανσης για να καταστεί κατάλληλο προς πόση το νερό σε παλιές γεωτρήσεις που ήταν εκτός δικτύου, αντικαταστάσεις αγωγών για την μείωση σοβαρών διαρροών, παρεμβάσεις αποκατάστασης χρόνιων προβλημάτων σε αντλιοστάσια, εξασφαλίζοντας χιλιάδες κ.μ νερού ημερησίως» εξηγεί ο δήμαρχος.

Σημαντική, όπως ανέφερε, είναι και η εγκατάσταση του Κεντρικού Συστήματος Ελέγχου, ύψους 1,5 εκατ. ευρώ για το δίκτυο των παράκτιων οικισμών, ενώ σημαντικό γεγονός ήταν η πλήρης αντικατάσταση του εξωτερικού αγωγού που μεταφέρει το νερό στο νησί της Αμμουλιανής.

Στον τομέα της καθαριότητας, επισήμανε ο κ. Βαλιάνος, αυτό το διάστημα η αποκομιδή των απορριμμάτων γίνεται επτά μέρες την εβδομάδα, για να καλυφθούν όλες τις ανάγκες, ενώ ο δήμος δίνει μάχη για την αντιμετώπιση των ογκωδών.

Παρεμβάσεις όμως γίνονται και στο οδικό δίκτυο, αφού ο δήμος ασφαλτόστρωσε το εσωτερικό οδικό δίκτυο όλων των οικισμών, ενώ τρέχει και το έργο οδικής ασφάλειας στον άξονα Νεοχωρίου-Βαρβάρας-Ολυμπιάδας, ύψους 2 εκατ. ευρώ.

Για την υγεία και την περίθαλψη, ο δήμαρχος Αριστοτέλη αναφέρει ότι ένας δήμος δεν μπορεί μόνος του να κάνει πολλά πράγματα. «Εμείς συνεργαζόμαστε με το Κέντρο Υγείας της περιοχής, με το ΕΚΑΒ και τους διασώστες του, που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην περιοχή, εντατικοποιώντας την παρουσία τους το καλοκαίρι με τη στήριξή μας» σημείωσε.

Στο δήμο Σιθωνίας τα προβλήματα είναι εξίσου πολλά τους μήνες του καλοκαιριού, με κυριότερα το ζήτημα της υδροδότησης, της καθαριότητας και του κυκλοφοριακού. Κληθείς από την «ΜτΚ» ο δήμαρχος Γιάννης Μαλλίνης δεν θέλησε να τοποθετηθεί, ωστόσο τα προβλήματα τα διαπιστώνουν καθημερινά κάτοικοι και τουρίστες.

Οι διακοπές νερού είναι και εδώ πολύ συχνό φαινόμενο, λένε παράγοντες της περιοχής, προκαλώντας αγανάκτηση σε επισκέπτες και τουρίστες. Το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι έντονο, καθώς οι περισσότερες γεωτρήσεις δεν καθαρίστηκαν με αποτέλεσμα να μην δουλεύουν, μειώνοντας αισθητά την ποσότητα του νερού σε πολλές περιοχές. Στη Νικήτη, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά, από τις 15 γεωτρήσεις, κάτοικοι αναφέρουν ότι δουλεύουν μόνο οι πέντε, που σημαίνει ότι οι ανάγκες να μην καλύπτονται, εξαιτίας του υπερτουρισμού.

Μάλιστα, αναφέρουν, ότι υπάρχουν πολλοί που καταναλώνουν νερό για πότισμα κήπων και γκαζόν, αλλά ο δήμος δεν μπορεί να επιβάλει πρόστιμα, επειδή αυτό δεν έχει προβλεφθεί από τον κανονισμό ύδρευσης.

Την ίδια ώρα, για το δήμο μεγάλη απώλεια αποτελεί η απένταξη του μεγάλου έργου αφαλάτωσης του νερού, πολλών εκατ. ευρώ, από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», επειδή δεν δημοπρατήθηκε στις προβλεπόμενες προθεσμίες. «Πονοκέφαλο» όμως για κατοίκους και παραθεριστές αποτελεί και το κυκλοφοριακό στην περιοχή της Σιθωνίας, καθώς δεν υπάρχουν νέοι δρόμοι και οι υφιστάμενοι δεν σηκώνουν το μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Νικήτης, όπου τα Σαββατοκύριακα, κυρίως, σχηματίζεται ουρά 15 χιλιομέτρων στον κεντρικό δρόμο, που φτάνει ως τα Ψακούδια.

Απελπιστική όμως είναι η κατάσταση και με την καθαριότητα, με πολίτες, ντόπιους και παραθεριστές να κάνουν λόγο για βρωμιά ακόμη και σε πολύ γνωστές παραλίες.

Άλλωστε, προ ημερών εικόνες ντροπής έκαναν το γύρο του διαδικτύου, δείχνοντας όγκους σκουπιδιών δίπλα σε κατάμεστες από κόσμο παραλίες, όπως η ακτή Κοβιού.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 28.07.2024