ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Διονύσης Τσακνής στη «ΜτΚ»: Δηλώνω ιστορικά αισιόδοξος

Με αφορμή την παράσταση «Η Συνάντηση» μιλά για τη δουλειά του και την επικαιρότητα

 26/12/2022 08:00

Διονύσης Τσακνής στη «ΜτΚ»: Δηλώνω ιστορικά αισιόδοξος

Κυριακή Τσολάκη

Αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την ελληνική μουσική σκηνή και έχει στο ενεργητικό του δεκάδες δίσκους, άλλες τόσες συνεργασίες με καταξιωμένους του είδους, χιλιάδες συναυλίες αλλά και μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Αυτή τη φορά ο Διονύσης Τσακνής γράφει τη μουσική της παράστασης «Η Συνάντηση» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Αμαλία και μας μιλά για τη δουλειά αυτή αλλά και την ευρύτερη επικαιρότητα.

Έχετε γράψει μουσική δια δεκάδες θεατρικά έργα. Ποιες ήταν οι απαιτήσεις της «Συνάντησης»; Πώς εμπνευστήκατε τη μουσική για την παράσταση;

Κάθε θεατρικό έργο έχει τις απαιτήσεις του. Ευτυχώς διαφορετικές κάθε φορά και εκεί ακριβώς βρίσκεται η πρόκληση. Πάντα προηγείται μία ενδελεχής συζήτηση με το σκηνοθέτη ο οποίος έχει στο μυαλό του όλη την εικόνα του έργου, οπότε γνωρίζει επακριβώς τι θέλει από κάθε συντελεστή ξεχωριστά. Συνήθως ακούει και τις απόψεις των συνεργατών του, οπότε έχουμε μία κοινή απόφαση. Το ευτύχημα είναι να υπάρχει εξ αρχής μία κοινή ματιά. Στο έργο αυτό, η μοναχικότητα του κεντρικού ήρωα, καθώς και το επάγγελμά του, (χορογράφος και πρώην χορευτής) έδιναν το στίγμα ολοφάνερα. Οπότε δεν υπήρξε καμία δυσκολία.

Ποια είναι η σχέση σας με τον Γιώργο Κιμούλη που είναι πρωταγωνιστής της παράστασης; Είχατε ενδοιασμό για τη συνεργασία μαζί του μετά τις καταγγελίες σε βάρος του;

Με το Γιώργο είμαστε φίλοι και συνεργάτες. Και όταν λέω φίλοι, δεν το λέω με την ευκολία που χαρακτηρίζουμε ορισμένες φορές την ιδιότητα της φιλίας. Γνωριστήκαμε σε μία τηλεοπτική δουλειά, το 1995 όπου εκείνος πρωταγωνιστούσε και εγώ είχα γράψει τη μουσική και έκτοτε πέρα από διάφορες θεατρικές κυρίως δουλειές που κάναμε, γίναμε στενοί φίλοι.

Ο κύριος Μπιμπίλας είπε σε μία συνέντευξή του πως όποιος συνεργάζεται με το Γιώργο Κιμούλη, το κάνει για δημιουργία εντυπώσεων. Τι απαντάτε;

Ο κύριος Μπιμπίλας είπατε; Ε, τότε δεν έχει καμία απολύτως σημασία.

Τι είναι αυτό που σας τραβά στο θέατρο ως συνθέτη;

Η πρόκληση να ασχοληθώ με διαφορετικά κάποια μουσικά είδη που σε προσωπικό επίπεδο ίσως δε θα είχα ποτέ την ανάγκη να καταπιαστώ. Δε φαντάζομαι για παράδειγμα τον εαυτό μου να ξυπνά ένα πρωί και να επιθυμεί σφόδρα, να γράψει ένα δίγλωσσο τραγούδι (στα ελληνικά και στα Ρομ). Όμως η παραγγελία από το σκηνοθέτη Γιάννη Διαμαντόπουλο για την τηλεοπτική δουλειά «Το μπουρίνι», με ανάγκασε να ψάξω, να μεταφράσω λέξεις, να συζητήσω με τσιγγάνους στη γενέθλια πόλη μου την Καρδίτσα και να γράψω εντέλει το «Τραγούδι των γύφτων» ή όπως είναι πιο γνωστό το «μπαλαμό».

Αυτό ακριβώς κάνει η θεατρική και η κινηματογραφική μουσική. Σε βγάζει από τις «ευκολίες» σου και σε οδηγεί σε καινούριους δρόμους.

Ο τελευταίος σας δίσκος εκδόθηκε το 2018 και ήταν το «Bandiera Rossa - Ψηλά μέσα στη βροχή» (διορθώστε με αν κάνω λάθος). Προγραμματίζετε κάτι νέο δισκογραφικά;

Το 2021 εξέδωσα το πρώτο ολοκληρωμένο συμφωνικό μου έργο. Πρόκειται για μία παραγγελία του δήμου Καλαβρύτων και αφορά στο ολοκαύτωμα της πόλης το Δεκέμβρη του ’43. Για να μην το ξέρετε και εσείς, σημαίνει μάλλον ότι τα cd μου κυκλοφορούν ινκόγκνιτο. Πρόκειται λοιπόν, για ένα ορατόριο, που είναι αφιερωμένο στις ηρωΐδες Καλαβρυτινές γυναίκες, που βίωσαν την κτηνωδία των ναζί, που έχασαν τα πάντα και στο τέλος κατάφεραν από το μηδέν να ξαναχτίσουν την πόλη τους. Το έργο παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2021 στην πλατεία των Καλαβρύτων με τη συμφωνική ορχήστρα του αήμου Αθηναίων υπό τη διεύθυνση του Τάσου Συμεωνίδη και αφηγήτρια την Άννα Μονογιού και στο τέλος της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε από τα «σπήλαια των Καλαβρύτων» σε cd.

Είστε ένας καλλιτέχνης που έχετε πολιτική θέση και άποψη και την εκφράζετε. Ποια είναι η άποψή σας για όλη αυτή τη δεκαετία των απανωτών κρίσεων; (οικονομική κρίση, κορονοϊός, πόλεμος). Είστε αισιόδοξος;

Γενικά θα έλεγα πως η προηγούμενη δεκαετία έδειξε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο το απάνθρωπο πρόσωπο του λεγόμενου «καπιταλιστικού μονόδρομου» και διέλυσε οποιαδήποτε αυταπάτη περί επιστροφής σε κάποια «κανονικότητα», όπου οι άνθρωποι -και μιλάω κυρίως για τους ανθρώπους του μόχθου- θα επιστέψουν σε καλύτερες μέρες. Στην ιστορία ξέρετε, δεν υπάρχουν επιστροφές. Υπάρχουν περίοδοι κρίσης ή ανόδου του κινήματος, οπισθοχωρήσεις ήττες και νίκες. Το μοντέλο ανάπτυξης που υιοθετήθηκε με την επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού, δεν αφήνει κανένα περιθώριο βελτίωσης των συνθηκών ζωής των απλών ανθρώπων. Οι εκατομμυριούχοι ήταν ευκολότερο να γίνουν δισεκατομμυριούχοι στις περιόδους των κρίσεων (δείτε το παράδειγμα του Τζεφ Μπέζος), παρά οι φτωχοί να βελτιώσουν τη θέση τους και τη ζωή τους.

Ο πόλεμος που ξέσπασε στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, δε μπορεί παρά να αποτελεί μια διαρκή απειλή για τη την ίδια τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και τις συνθήκες διαβίωσής τους , τη στιγμή που άλλοι με το πρόσχημα του πολέμου εξακολουθούν να θησαυρίζουν. Σκεφτείτε ότι το ράλι των τιμών των καυσίμων και του ρεύματος ξεκίνησε πολύ πριν έρθει ο πόλεμος.

Σε ό,τι με αφορά δηλώνω ιστορικά αισιόδοξος, με την έννοια ότι το μεγάλο όντως χρονικό διάστημα αυτής της υποχώρησης δε θα κρατήσει για πάντα. Οι ιστορικές περίοδοι υπερβαίνουν το σύντομο του βίου μας.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 24-25.12.2022

Αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για την ελληνική μουσική σκηνή και έχει στο ενεργητικό του δεκάδες δίσκους, άλλες τόσες συνεργασίες με καταξιωμένους του είδους, χιλιάδες συναυλίες αλλά και μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Αυτή τη φορά ο Διονύσης Τσακνής γράφει τη μουσική της παράστασης «Η Συνάντηση» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Αμαλία και μας μιλά για τη δουλειά αυτή αλλά και την ευρύτερη επικαιρότητα.

Έχετε γράψει μουσική δια δεκάδες θεατρικά έργα. Ποιες ήταν οι απαιτήσεις της «Συνάντησης»; Πώς εμπνευστήκατε τη μουσική για την παράσταση;

Κάθε θεατρικό έργο έχει τις απαιτήσεις του. Ευτυχώς διαφορετικές κάθε φορά και εκεί ακριβώς βρίσκεται η πρόκληση. Πάντα προηγείται μία ενδελεχής συζήτηση με το σκηνοθέτη ο οποίος έχει στο μυαλό του όλη την εικόνα του έργου, οπότε γνωρίζει επακριβώς τι θέλει από κάθε συντελεστή ξεχωριστά. Συνήθως ακούει και τις απόψεις των συνεργατών του, οπότε έχουμε μία κοινή απόφαση. Το ευτύχημα είναι να υπάρχει εξ αρχής μία κοινή ματιά. Στο έργο αυτό, η μοναχικότητα του κεντρικού ήρωα, καθώς και το επάγγελμά του, (χορογράφος και πρώην χορευτής) έδιναν το στίγμα ολοφάνερα. Οπότε δεν υπήρξε καμία δυσκολία.

Ποια είναι η σχέση σας με τον Γιώργο Κιμούλη που είναι πρωταγωνιστής της παράστασης; Είχατε ενδοιασμό για τη συνεργασία μαζί του μετά τις καταγγελίες σε βάρος του;

Με το Γιώργο είμαστε φίλοι και συνεργάτες. Και όταν λέω φίλοι, δεν το λέω με την ευκολία που χαρακτηρίζουμε ορισμένες φορές την ιδιότητα της φιλίας. Γνωριστήκαμε σε μία τηλεοπτική δουλειά, το 1995 όπου εκείνος πρωταγωνιστούσε και εγώ είχα γράψει τη μουσική και έκτοτε πέρα από διάφορες θεατρικές κυρίως δουλειές που κάναμε, γίναμε στενοί φίλοι.

Ο κύριος Μπιμπίλας είπε σε μία συνέντευξή του πως όποιος συνεργάζεται με το Γιώργο Κιμούλη, το κάνει για δημιουργία εντυπώσεων. Τι απαντάτε;

Ο κύριος Μπιμπίλας είπατε; Ε, τότε δεν έχει καμία απολύτως σημασία.

Τι είναι αυτό που σας τραβά στο θέατρο ως συνθέτη;

Η πρόκληση να ασχοληθώ με διαφορετικά κάποια μουσικά είδη που σε προσωπικό επίπεδο ίσως δε θα είχα ποτέ την ανάγκη να καταπιαστώ. Δε φαντάζομαι για παράδειγμα τον εαυτό μου να ξυπνά ένα πρωί και να επιθυμεί σφόδρα, να γράψει ένα δίγλωσσο τραγούδι (στα ελληνικά και στα Ρομ). Όμως η παραγγελία από το σκηνοθέτη Γιάννη Διαμαντόπουλο για την τηλεοπτική δουλειά «Το μπουρίνι», με ανάγκασε να ψάξω, να μεταφράσω λέξεις, να συζητήσω με τσιγγάνους στη γενέθλια πόλη μου την Καρδίτσα και να γράψω εντέλει το «Τραγούδι των γύφτων» ή όπως είναι πιο γνωστό το «μπαλαμό».

Αυτό ακριβώς κάνει η θεατρική και η κινηματογραφική μουσική. Σε βγάζει από τις «ευκολίες» σου και σε οδηγεί σε καινούριους δρόμους.

Ο τελευταίος σας δίσκος εκδόθηκε το 2018 και ήταν το «Bandiera Rossa - Ψηλά μέσα στη βροχή» (διορθώστε με αν κάνω λάθος). Προγραμματίζετε κάτι νέο δισκογραφικά;

Το 2021 εξέδωσα το πρώτο ολοκληρωμένο συμφωνικό μου έργο. Πρόκειται για μία παραγγελία του δήμου Καλαβρύτων και αφορά στο ολοκαύτωμα της πόλης το Δεκέμβρη του ’43. Για να μην το ξέρετε και εσείς, σημαίνει μάλλον ότι τα cd μου κυκλοφορούν ινκόγκνιτο. Πρόκειται λοιπόν, για ένα ορατόριο, που είναι αφιερωμένο στις ηρωΐδες Καλαβρυτινές γυναίκες, που βίωσαν την κτηνωδία των ναζί, που έχασαν τα πάντα και στο τέλος κατάφεραν από το μηδέν να ξαναχτίσουν την πόλη τους. Το έργο παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2021 στην πλατεία των Καλαβρύτων με τη συμφωνική ορχήστρα του αήμου Αθηναίων υπό τη διεύθυνση του Τάσου Συμεωνίδη και αφηγήτρια την Άννα Μονογιού και στο τέλος της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε από τα «σπήλαια των Καλαβρύτων» σε cd.

Είστε ένας καλλιτέχνης που έχετε πολιτική θέση και άποψη και την εκφράζετε. Ποια είναι η άποψή σας για όλη αυτή τη δεκαετία των απανωτών κρίσεων; (οικονομική κρίση, κορονοϊός, πόλεμος). Είστε αισιόδοξος;

Γενικά θα έλεγα πως η προηγούμενη δεκαετία έδειξε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο το απάνθρωπο πρόσωπο του λεγόμενου «καπιταλιστικού μονόδρομου» και διέλυσε οποιαδήποτε αυταπάτη περί επιστροφής σε κάποια «κανονικότητα», όπου οι άνθρωποι -και μιλάω κυρίως για τους ανθρώπους του μόχθου- θα επιστέψουν σε καλύτερες μέρες. Στην ιστορία ξέρετε, δεν υπάρχουν επιστροφές. Υπάρχουν περίοδοι κρίσης ή ανόδου του κινήματος, οπισθοχωρήσεις ήττες και νίκες. Το μοντέλο ανάπτυξης που υιοθετήθηκε με την επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού, δεν αφήνει κανένα περιθώριο βελτίωσης των συνθηκών ζωής των απλών ανθρώπων. Οι εκατομμυριούχοι ήταν ευκολότερο να γίνουν δισεκατομμυριούχοι στις περιόδους των κρίσεων (δείτε το παράδειγμα του Τζεφ Μπέζος), παρά οι φτωχοί να βελτιώσουν τη θέση τους και τη ζωή τους.

Ο πόλεμος που ξέσπασε στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, δε μπορεί παρά να αποτελεί μια διαρκή απειλή για τη την ίδια τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και τις συνθήκες διαβίωσής τους , τη στιγμή που άλλοι με το πρόσχημα του πολέμου εξακολουθούν να θησαυρίζουν. Σκεφτείτε ότι το ράλι των τιμών των καυσίμων και του ρεύματος ξεκίνησε πολύ πριν έρθει ο πόλεμος.

Σε ό,τι με αφορά δηλώνω ιστορικά αισιόδοξος, με την έννοια ότι το μεγάλο όντως χρονικό διάστημα αυτής της υποχώρησης δε θα κρατήσει για πάντα. Οι ιστορικές περίοδοι υπερβαίνουν το σύντομο του βίου μας.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 24-25.12.2022

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία