Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) ξεκίνησε έρευνα για τη χρήση του παράνομου spyware Predator στην Ελλάδα, σε ένα σκάνδαλο υποκλοπών που έχει ταράξει την ελληνική πολιτική, σύμφωνα με δημοσίευμα της Euractiv.

Αρκετές πηγές επιβεβαίωσαν στην Euractiv ότι κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της εξεταστικής επιτροπής που διερευνά τη χρήση παράνομου spyware σε ολόκληρο το μπλοκ, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ξεκινήσει έρευνα για διάφορες πτυχές του σκανδάλου.

Η έρευνα της Επιτροπής PEGA επικεντρώθηκε στην παράνομη εξαγωγή λογισμικού κατασκοπείας Predator από την Ελλάδα σε χώρες της Ασίας, της Αφρικής και αλλού, καθώς και σε ισχυρισμούς ότι οι εταιρείες που εμπλέκονται στο λεγόμενο Predatorgate εμπλέκονταν σε φοροδιαφυγή.

Σε επαφή με την Euractiv, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει ότι η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη. «Κατά γενικό κανόνα, δεν σχολιάζουμε τις έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, ούτε επιβεβαιώνουμε δημόσια σε ποιες υποθέσεις εργαζόμαστε. Αυτό γίνεται για να μην τεθούν σε κίνδυνο οι συνεχιζόμενες διαδικασίες και το αποτέλεσμά τους», είπε ο εκπρόσωπος στην Euractiv. «Όποτε μπορούμε να πούμε κάτι για οποιαδήποτε από τις έρευνές μας, θα το κάνουμε προληπτικά», πρόσθεσε.

Χορήγηση αδειών εξαγωγής

Δύο διαφορετικές πηγές ανέφεραν στην Euractiv ότι ο εισαγγελέας της ΕΕ έλαβε, τις τελευταίες εβδομάδες, συγκεκριμένες πληροφορίες από Έλληνες δημοσιογράφους που ερευνούσαν το σκάνδαλο των υποκλοπών.

«Τα άτομα που κατέθεσαν στους εισαγγελείς υπέβαλαν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη διευκόλυνε τη διάδοση του spyware Predator της Intellexa σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Σουδάν, η Μαδαγασκάρη και το Μπαγκλαντές, χορηγώντας άδειες εξαγωγής μέσω του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών», είπε μια πηγή κοντά στο θέμα.

Η ελληνική κυβέρνηση, στην αρχή, αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη. Όμως λίγες εβδομάδες αργότερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου παραδέχτηκε ότι το υπουργείο Εξωτερικών χορήγησε αυτές τις άδειες και είπε ότι ξεκίνησε έρευνα για το εάν τηρήθηκαν σωστά όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δώσει απαντήσεις στην Επιτροπή PEGA για το θέμα

Το θέμα της χορήγησης αδειών εξαγωγής αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το site Inside Story και τους New York Times, ωθώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ζητήσει εξηγήσεις. Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα ότι οι ελληνικές αρχές δεν απάντησαν σε αίτημα για πληροφορίες που στάλθηκε στις 14 Φεβρουαρίου. Η συντηρητική ελληνική κυβέρνηση επίσης δεν έχει δώσει απαντήσεις στην Επιτροπή PEGA για το θέμα.

Εν τω μεταξύ, ο Γιάννης Σμυρλής, πρώην γενικός γραμματέας του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών που υπέγραψε τις παράνομες άδειες εξαγωγής spyware, παραιτήθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου και διορίστηκε γρήγορα αναπληρωτής διευθυντής του κυβερνώντος κόμματος της Νέας Δημοκρατίας πριν από τις γενικές εκλογές του Μαΐου.

Σε νομικό επίπεδο, ο εισαγγελέας της ΕΕ εξετάζει εάν η ελληνική κυβέρνηση παραβίασε τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/821 για τα λεγόμενα προϊόντα «διπλής χρήσης» (δηλαδή προϊόντα που απαιτούν ειδική άδεια εξαγωγής επειδή μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να προκαλέσουν βλάβη) για να ευνοήσει την ελληνική εταιρεία Intellexa.

Σύμφωνα με τους Reporters United, ένα ελληνικό δίκτυο ερευνητών δημοσιογράφων, οι μέτοχοι της Intellexa φέρονται να συνδέονται με τον ανιψιό του Κ. Μητσοτάκη Γρηγόρη Δημητριάδη, ο οποίος μέχρι τον Αύγουστο του 2022 ήταν και γενικός γραμματέας του πρωθυπουργικού γραφείου.

Τόσο ο Δημητριάδης όσο και ο τότε επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών παραιτήθηκαν αφού αποκαλύφθηκε ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης, ευρωβουλευτής και αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, τέθηκε υπό παρακολούθηση το 2021 από την ελληνική υπηρεσία πληροφοριών.

Ο Κ. Μητσοτάκης είπε δημόσια ότι δεν γνώριζε αυτή την παρακολούθηση, αλλά η αντιπολίτευση επεσήμανε ότι μια από τις πρώτες κινήσεις του πρωθυπουργού στην αρχή της πρωθυπουργίας του ήταν να πάρει τις μυστικές υπηρεσίες υπό την άμεση εποπτεία του.

«Τεράστια» φοροδιαφυγή

Μια άλλη πηγή είπε στην Euractiv ότι οι πληροφορίες που έλαβε η ομάδα της εισαγγελέως της ΕΕ Laura Kövesi στην Αθήνα αποκαλύπτουν «τεράστια φοροδιαφυγή» από τις εταιρείες που εμπλέκονται στο σκάνδαλο παρακολούθησης.

«Αδήλωτες πληρωμές, πλαστά τιμολόγια και τριγωνικές συναλλαγές είναι μερικά από τα σοβαρά φορολογικά εγκλήματα που φαίνεται να έχουν διαπράξει οι ελληνικές εταιρείες Intellexa και Krikel, η ιρλανδική Thalestris και οι κυπριακές εταιρείες που συνδέονται με αυτές», είπε η δεύτερη πηγή.

«Εκατοντάδες πλαστά τιμολόγια και φορολογικές δηλώσεις έχουν υποβληθεί στον Ευρωπαϊκό Εισαγγελέα για την τεκμηρίωση της απάτης και του τρόπου με τον οποίο θίγονται τα συμφέροντα της ΕΕ», πρόσθεσε η πηγή.

Τα στοιχεία οδηγούν στην Chadera Enterprises Limited, μια εταιρεία εγγεγραμμένη στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, σύμφωνα με ένα έγγραφο που είδε η Euractiv.

H Chadera ανήκει στον Ταλ Ντίλιαν, πρώην αξιωματικό του ισραηλινού στρατού, ο οποίος κατέχει το 65% της ελληνικής εταιρείας Intellexa. Το υπόλοιπο 35% της Intellexa ανήκει στην κυπριακή εταιρεία Santinomo Limited.

Η δεύτερη πηγή είπε ότι η υποψία για φοροδιαφυγή πυροδοτεί αυτόματα την εμπλοκή του εισαγγελέα της ΕΕ στο πλαίσιο μιας πρόσφατης συμφωνίας αμοιβαίας συνεργασίας για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος που υπεγράφη μεταξύ των ελληνικών φορολογικών αρχών και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Η πηγή ανέφερε στοιχεία που δείχνουν ότι οι τραπεζικοί λογαριασμοί της Intellexa και της Krikel δείχνουν «τεράστια απόκλιση μεταξύ των εσόδων που δηλώθηκαν στις φορολογικές αρχές και των χρημάτων που εισπράχθηκαν».

Μια κρίσιμη δοκιμασία για ΕΕ και ελληνική δικαιοσύνη

Η Euractiv επικοινώνησε με τον Έλληνα δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη –το πρώτο επιβεβαιωμένο θύμα του Predator στην Ελλάδα– ο οποίος αποκάλυψε ότι ήδη από την άνοιξη του 2022 είχε έρθει σε επαφή με το γραφείο του Kövesi, επισημαίνοντας τη σημασία της υπόθεσης.

«Μέχρι τώρα, η δημοσιογραφική έρευνα έχει προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό που η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ήταν επιβεβλημένη. Κυρίως λόγω των σχετικών αιτημάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», είπε ο Κουκάκης.

Πρόσθεσε ότι η «μόνη επιφύλαξη» του σχετίζεται με την προθυμία των ελληνικών δικαστικών και διωκτικών αρχών να συνεργαστούν καλή τη πίστει με την Kövesi.

«Ταυτόχρονα, αυτή η υπόθεση θα είναι ένα πρώτο δύσκολο τεστ για την ποιότητα και το βάθος της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας με τις ελληνικές φορολογικές αρχές», σημείωσε ο Έλληνας δημοσιογράφος.

Η επιτροπή PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κάλεσε τις ελληνικές αρχές να επιλύσουν το σκάνδαλο των υποκλοπών πριν από τις εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τις 21 Μαΐου.

Τη Δευτέρα (3 Απριλίου), ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ Ν. Ανδρουλάκης είπε στον Έλληνα εισαγγελέα ότι οι διαδικασίες έπρεπε να επιταχυνθούν. «Αυτή η υπόθεση δεν θα παραγραφεί ούτε πολιτικά ούτε ποινικά. Και ας είναι σίγουροι οι υπεύθυνοι ότι θα αναλάβουν πλήρως τις ευθύνες τους», είπε ο κ. Ανδρουλάκης.