Στη ζωή κάποια πράγματα γίνονται τυχαία, αλλά στέκονται μοιραία στην εξέλιξή της. Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιστορία του Ηλία Μάστορα, του εμπνευστή της παγκόσμιας καμπάνιας «A Ball for All», ο οποίος πού να φανταζόταν ότι μια παρτίδα σκάκι ένα βροχερό απόγευμα του Ιουνίου το 1986 θα τον οδηγούσε σε νέα και πολύ ενδιαφέροντα μονοπάτια στη ζωή του μέσα από τα οποία προσφέρει χαρά σε ανθρώπους με οπτική αναπηρία.

Για πολλούς, το ποδόσφαιρο είναι συνυφασμένο με ξένοιαστα παιδικά χρόνια, με το να κλωτσούν μια μπάλα σε κάποια αλάνα, σε κάποιο γήπεδο της γειτονιάς ή σε κάποιο σχολείο. Άλλοι, όμως, δεν είχαν αυτό το προνόμιο. Για χρόνια, τα μικρά παιδιά με οπτική αναπηρία δεν μπορούσαν να παίξουν ποδόσφαιρο, αφού η αντίστοιχη μπάλα για εκείνα ζύγιζε το διπλάσιο από την κανονική, εξαιτίας του μηχανισμού που είχε μέσα της. Ωστόσο, όλα αυτά άλλαξαν χάρη στον Ηλία Μάστορα.

Την τελευταία τετραετία που «τρέχει» την καμπάνια «A Ball For All» έχει προσφέρει χαμόγελα και χαρά σε ανθρώπους και παιδιά σε όλο τον κόσμο και αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή για τον ίδιο. Πρόσφατα παρέλαβε το βραβείο του από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς κατέλαβε την πρώτη θέση στα EU Sports Awards «Inspiring change».

Ο ίδιος, ωστόσο, δεν επαναπαύεται, καθώς όραμά του είναι οι ειδικές αυτές μπάλες να κουδουνίζουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ο Ηλίας Μάστορας μίλησε στη «ΜτΚ» και το makthes.gr για την πρόσφατη διάκρισή του σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τη γνωριμία του με τον 9χρονο Λέανδρο, που σκόραρε στην Τούμπα και το όνομά του έγινε σύνθημα στο στόμα των οπαδών του ΠΑΟΚ, αλλά και για τη συμβολή της UEFA στη διάδοση του οράματός του.

Πριν από λίγες ημέρες πήρατε την πρώτη θέση στα EU Sports Awards «Inspiring change». Τι σημαίνει για εσάς αυτό το βραβείο;

Καταρχάς, είναι μία απίστευτη τιμή για το «A Ball For All» αυτή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία επτά χρόνια δίνει αυτά τα αθλητικά βραβεία και ήταν η πρώτη φορά που ελληνική υποψηφιότητα ήταν στις φιναλίστ, στα εννέα καλύτερα σχέδια της χρονιάς. Στο τέλος, με μεγάλη χαρά μάθαμε ότι το «A Ball For All» ήταν το καλύτερο σχέδιο στην κατηγορία «Inspiring change», που σημαίνει «εμπνευσμένη αλλαγή». Στόχος της δράσης είναι κάθε παιδί με οπτική αναπηρία σε κάθε χώρα του κόσμου να αποκτήσει δωρεάν μια μπάλα ποδοσφαίρου προσαρμοσμένη στις ανάγκες του.

Η στιγμή της βράβευσης του προγράμματος «A Ball For All» στα EU Sports Awards «Inspiring change»

Η καμπάνια σας είναι μεταξύ αυτών που έχουν ξεχωρίσει την τελευταία τετραετία, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Πώς νιώθετε γι’ αυτό;

Αυτή την καμπάνια τη νιώθω σαν παιδί μου. Όπως, λοιπόν, κάθε γονιός αγαπάει το παιδί του, έτσι και εγώ είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτήν. Αναμφισβήτητα, είναι σημαντική η επιβράβευση που υπάρχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ότι κάνουμε κάτι καλό, το οποίο προσφέρει χαρά. Η καμπάνια ξεκίνησε από εδώ, από την Ελλάδα, και μέσα σε τέσσερα χρόνια έγινε παγκόσμια, αφού έχει φτάσει ήδη σε 213 χώρες και μας απομένουν επτά χώρες των ΗΠΑ, η Βόρεια Κορέα και πέντε χώρες της Ωκεανίας, όπου είναι μικρός ο πληθυσμός και συνεπώς λίγα τα παιδιά με οπτική αναπηρία. Στόχος μας είναι να κουδουνίσει η μπάλα αυτή σε κάθε σπίτι. Το ζητούμενο είναι να υπάρχουν πάντα καινοτόμες ιδέες και να τις υλοποιείτε.

Μου πήρε 20 χρόνια ενασχόλησης με το ποδόσφαιρο τυφλών για να καταλάβω ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη μια μπάλα μικρότερη σε βάρος από εκείνη των ενηλίκων. Όταν γνώρισα τον Λέανδρο πριν από πέντε χρόνια και του έδωσα την μπάλα ενηλίκων συνειδητοποίησα ότι ήταν βαριά και έπρεπε να γίνει κάτι γι’ αυτό.

Ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας στην απόκτηση ευρωπαϊκής διάστασης;

Εμείς από την αρχή ήμασταν εξωστρεφείς και είχαμε την υποστήριξη ιδρυμάτων. Είδαμε την επιτυχία να έρχεται από την πρώτη παρουσίαση της καμπάνιας στο Κατάρ πριν από 4,5 χρόνια με πρεσβευτή τον Τσάβι Ερνάντεθ, ο οποίος αγωνιζόταν τότε σε σύλλογο εκεί και ήταν ο πρώτος που έπαιξε με κλειστά μάτια ποδόσφαιρο. Μάλιστα, κράτησε εκείνη την πρώτη μπάλα. Για εμάς το τρίπτυχο παιδί-τυφλότητα-ποδόσφαιρο είναι μια συνταγή της επιτυχίας. Η UEFA Foundation for Children, η οποία μας υποστήριξε από το ξεκίνημά μας, έκανε το πρώτο της βίντεο με πρωταγωνιστή τον Λέανδρο. Είναι ο ίδιος η «μπάλα για όλους».

Ο μικρός Λέανδρος σκοράρει στο ημίχρονο του αγώνα μεταξύ ΠΑΟΚ και Ολυμπιακού για τα ημιτελικά του κυπέλλου στην Τούμπα

Πώς έγινε η γνωριμία σας με τον Λέανδρο;

Ο Λέανδρος ήταν τεσσάρων ετών, όταν τον γνώρισα. Είχα γράψει ένα σκακιστικό παραμύθι που είχε τυπωθεί και σε γραφή Μπράιγ. Στη θεατρική απόδοση του παραμυθιού, που έγινε στη «Σχολή τυφλών» της Θεσσαλονίκης, μου έκαναν έκπληξη τον Λέανδρο, ο οποίος επισκέφθηκε για πρώτη φορά τότε τη Σχολή και έπαιξε ένα απόσπασμα του παραμυθιού. Εγώ, από την πλευρά μου, για να τον ευχαριστήσω του δώρισα μια μπάλα από αυτή που είχαν οι ενήλικες για να παίξει με τις δύο αδερφές του και τότε συνειδητοποίησα ότι είναι πολύ βαριά. Αναρωτήθηκα, λοιπόν, πώς θα μπορούσαν να τη χειριστούν με ασφάλεια και άρχισα να σκέφτομαι πώς θα μπορούσε να πατενταριστεί. Έτσι και έγινε.

Η UEFA, όπως αναφέρατε, αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή τον Λέανδρο και συνέβαλε στην αποθέωσή του από τους οπαδούς του ΠΑΟΚ στην Τούμπα.

Πράγματι. Αφού έγινε εκείνο το πρώτο βίντεο με τον μικρό, πέρσι πριν τη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου της UEFA σε 11 χώρες, μάς ζήτησαν να κάνουμε ένα προωθητικό βίντεο με πρωταγωνιστές τον Λέανδρο και τον Άγγελο Χαριστέα, στο οποίο ο τελευταίος θα περιέγραφε το «χρυσό» του γκολ στο Euro του 2004, που χάρισε στην Ελλάδα το τρόπαιο. Το βίντεο αυτό προβλήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της διοργάνωσης και σε κάθε fun zone σε κάθε γήπεδο. Επίσης, άτομα από τον φορέα μας πήγαμε στη Βουδαπέστη για βιωματικές δράσεις με την ειδική αυτή μπάλα. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν το ματς Γαλλία – Πορτογαλία, που ήταν και το πιο σημαντικό στους ομίλους, υπήρχε 100% πληρότητα στο γήπεδο και στο fun zone υπήρχαν 11.000 μπάλες.

Όταν κληρώθηκε ο ΠΑΟΚ με τη Μαρσέιγ, έκανα αίτημα στην UEFA, ώστε να υπάρχει ένα παιδί με οπτική αναπηρία σε κάθε αγωνιστική και αυτό το παιδί να είναι ο Λέανδρος. Η UEFA, από την πλευρά της, το αποδέχτηκε και έτσι ο μικρός μπήκε για πρώτη φορά σε γήπεδο ποδοσφαίρου. Ο ΠΑΟΚ δύο μέρες μετά τον προσκάλεσε στην προπόνηση για να γνωρίσει τον αγαπημένο του ποδοσφαιριστή, τον Πασχαλάκη, στον οποίο υποσχέθηκε να βάλει ένα γκολ. Έτσι και έγινε, όταν προσκλήθηκε στον ημιτελικό με τον Ολυμπιακό, όπου στην ανάπαυλα του αγώνα σκόραρε και όλοι οι φίλαθλοι που βρίσκονταν στην Τούμπα φώναζαν ρυθμικά το όνομά του. Ήταν, μάλιστα, και ο μοναδικός που σκόραρε, εάν σκεφτούμε ότι το ματς έληξε 0-0.

Το βίντεο που ανέβηκε στη σελίδα της UEFA με αυτό το στιγμιότυπο έγινε αμέσως viral, αφού ανέβηκε στο νούμερο 1 των θεάσεων, έχοντας τριπλάσια νούμερα από το δεύτερο καλύτερό της βίντεο. Έτσι, ο Λέανδρος έγινε σύμβολο που ενώνει.

Το επόμενο διάστημα θέλουμε κάτι αντίστοιχο να γίνει παγκοσμίως: Ξεκινώντας από την Αργεντινή, όπου έχουμε στείλει μπάλες και υπάρχουν πολλά παιδιά με οπτική αναπηρία, τα οποία θέλουμε να μπουν στον αγωνιστικό χώρο και φτάνοντας μέχρι την Κύπρο.

Τι άλλο σχεδιάζετε στο μέλλον;

Θα βρεθούμε στη Σεβίλλη με αφορμή τον τελικό του Europa League. Στο πλαίσιο αυτού, λοιπόν, θα υλοποιηθεί στην ισπανική πόλη μία δράση. Έχουμε ήδη στείλει 300 πακέτα σε 100 σχολεία σε όλη την επικράτεια της Ισπανίας και με την ομάδα της Σεβίλλης θα βρεθούμε σε ένα από αυτά τα σχολεία. Για την Τρίτη (σ.σ.: σήμερα) υπάρχουν προγραμματισμένες βιωματικές δράσεις στο fun zone και την Τετάρτη είναι ο τελικός.

Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν παρόμοιες μπάλες και σε άλλα αθλήματα;

Σίγουρα, μπορούν να γίνουν και σε άλλα αθλήματα με την προϋπόθεση, ωστόσο, η μπάλα να παίζεται στο έδαφος, ώστε να ακούγεται. Δεν θα μπορούσε, για παράδειγμα, να γίνει στο μπάσκετ. Εμείς επιλέξαμε το ποδόσφαιρο, γιατί είναι το πιο δημοφιλές άθλημα, αλλά κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να γίνει στο μπόουλινγκ ή στο γκόλμπολ.

Ποιες είναι οι επόμενες δράσεις του προγράμματος;

Τον περασμένο Ιανουάριο δημιουργήσαμε το πρώτο μας ντοκιμαντέρ στην Κένυα, όπου σε ένα σχολείο υπήρχαν 750 τυφλά παιδιά και το επόμενο θα γίνει στη Μομπάσα, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κένυας, όπου υπάρχουν 300 παιδιά με οπτική αναπηρία. Στόχος μας είναι να πηγαίνουμε και να βλέπουμε από κοντά και να νιώθουμε τη χαρά αυτών των παιδιών. Θέλουμε κάτι αντίστοιχο να γίνει και στην Ελλάδα. Είμαστε σε αναζήτηση υποστηρικτών για να γίνει αυτό το όνειρο πραγματικότητα.

Και το πλάνο σας για τη θεατρική παράσταση «Μία μπάλα για όλους»;

Στόχος μας είναι να κάνουμε δράσεις σε όλες τις πρωτεύουσες των περιφερειών και να ταξιδέψουμε την ιδέα μας σε όλη την Ελλάδα.