Κοινό μέτωπο με τους πολίτες για τη δημιουργία ενιαίου δημόσιου παραλιακού μετώπου, που θα αρχίζει από το πρώην στρατόπεδο Κόδρα και θα καταλήγει στη θάλασσα, συγκροτούν φορείς της Καλαμαριάς, σε μια προσπάθεια να μη γίνει το πολυτιμότερο κομμάτι της περιοχής… έρμαιο στα ιδιωτικά συμφέροντα.

Στον αγώνα για την προάσπιση του δημόσιου χώρου και την αποτροπή τσιμεντοποίησης του παραλιακού μετώπου, τμήματα του οποίου κινδυνεύουν να χαθούν, καθώς οι ιδιοκτήτες οικοπέδων που προσέφυγαν και δικαιώθηκαν στα δικαστήρια, μπορούν ανά πάσα στιγμή να προβούν σε οικοδόμηση της παραλίας, έχουν βγει πολλοί φορείς, μεταξύ αυτών, ο Σύλλογος Κατιρλιωτών «Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος».

Με συνεχείς δράσεις και ενημερωτικές εκδηλώσεις κινητοποιεί τους πολίτες της Καλαμαριάς και ευρύτερα της Θεσσαλονίκης, προσπαθώντας να αποτρέψει τα χειρότερα για το παραλιακό μέτωπο της περιοχής, ενώ παρουσιάζει 15 θέσεις και μια πρόταση για έναν ενιαίo δημόσιο παράλιο χώρο.

Τα μέλη του Συλλόγου επισημαίνουν ότι οι πολλαπλές και διαρκώς εντεινόμενες απειλές τσιμεντοποίησης του παραλιακού μετώπου είναι φυσικό αποτέλεσμα της διαχρονικής αβελτηρίας και της ελλιπούς θεσμικής θωράκισης που έχουν αφήσει - χωρίς όραμα και μακροχρόνιο σχεδιασμό - το πολυτιμότερο κομμάτι της Καλαμαριάς έρμαιο στα ιδιωτικά συμφέροντα.

Για την οριστική ανατροπή αυτής της κατάστασης, εκτιμούν ό,τι επιβάλλεται η δημιουργία άμεσα - και όσο το μεγαλύτερο μέρος του παραμένει ακόμα «αναξιοποίητο» - ενός οργανωμένου και νομικά κατοχυρωμένου ενιαίου ανοιχτού, ελεύθερου χώρου πρασίνου-πάρκου που, με πυρήνα και πλήρως ενσωματωμένο σε αυτό το πρώην στρατόπεδο Κόδρα και Διοικητήριο του το Παλατάκι, θα περιλαμβάνει ολόκληρο - χωρίς εξαιρέσεις - το παραλιακό μέτωπο.

Τι πρέπει να γίνει για τη θωράκιση του παραλιακού μετώπου

1. Η άμεση κατάργηση των δύο επίμαχων οικοδομικών αδειών στην οδό Σοφούλη σε εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων του Σ.τ.Ε., προς συμμόρφωση με την από 19-12-2022 ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Καλαμαριάς και το ισχύων Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ).

2. Η οριστική θωράκιση του πράσινου χαρακτήρα του πρώην στρατοπέδου Κόδρα με την άμεση ενσωμάτωση του ως ενιαίο Οικοδομικό τετράγωνο - χωρίς ρυμοτομήσεις, δρόμους, parking και τα συναφή στο Γενικό Τοπικό (Πολεοδομικό) Σχέδιο ως «Περιοχή Ειδικού Νομικού Καθεστώτος Προστασίας (Π.Ε.Κ.)» όπως επιβάλλεται από την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 7 του Ν.4447/2016, μετά την τροποποίηση του από το άρθρο 10 του Ν. 4759/2020) για περιοχές όπως το Κόδρα, που είναι αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, περιέχουν δασικές εκτάσεις, ρέματα και αιγιαλό, αλλά και σε εφαρμογή της απόφασης 288/2003 του ΣτΕ που απαγορεύει κάθε είδους δόμηση και χρήση μη συνάδουσα με την απόλαυση του πρασίνου.

Το επιχειρούμενο Ειδικό Χωρικό Σχέδιο είναι άκυρο γιατί ανατρέπει τον πράσινο χαρακτήρα και το υφιστάμενο πλέγμα προστασίας του, και καταργεί το Γενικό Τοπικό (πολεοδομικό) Σχέδιο, εκεί όπου αυτό δεν μπορεί να καταργηθεί.

3. Η κατάργηση της παρωχημένης νομοθετικής πρόβλεψης για μουσείο και ανοιχτό θέατρο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Κόδρα, με ένταξη σε κάποιο από τα επερχόμενα νομοσχέδια της ακόλουθης τροπολογίας «καταργούνται οι παράγραφοι 4 και 6 του άρθρου 31 του νόμου 2508/1997» (ΦΕΚ 124/13-6-1997), προκειμένου να απαλλαγούμε οριστικά από την εργολαβική αυτή απειλή κατασκευής δύο περιττών, ανέφικτων αλλά και καταστροφικών για τον πράσινο χαρακτήρα του πάρκου έργων.

4. Η ενοποίηση των τριών εν ενεργεία χωριστών μελετών «Περιοχής Ειδικής Προστασίας» (Π.Ε.Π.) στο παραλιακό μέτωπο σε μία, προκειμένου η νέα ενιαία περιοχή που θα προκύψει να καλύπτει αδιάσπαστο, χωρίς κενά, ολόκληρο το παραλιακό μέτωπο με αποκλειστικό σκοπό την προστασία του πράσινου χαρακτήρα της περιοχής.

5 Η ένταξη στα παραπάνω σχέδια του Κυβερνείου (Παλατάκι) ως το Διοικητήριο, το κεντρικό σημείο αναφοράς, και ως ο κύριος χώρος εκδηλώσεων ολόκληρου του σχεδιαζόμενου πάρκου, έτσι ώστε να πάψει η ανεξάρτητη διαπραγμάτευση της χρήσης του από τρίτους

6. Η άμεση έναρξη της απαιτούμενης από το Δασαρχείο μελέτης για δενδροφύτευση 1922 δένδρων στο πρώην στρατόπεδο Κόδρα, σύμφωνα με την πρόταση των πέντε συλλόγων προς τον δήμο Καλαμαριάς.

7. Η άμεση εφαρμογή της απόφασης 288/2003 του ΣτΕ και της εντολής του Δασαρχείου να σταματήσει η χρήση του Κόδρα ως parking, με επιβολή ελεγχόμενης εισόδου επί της οδού Χιλής, επιτρέποντας οχήματα μόνο για υπηρεσιακές ανάγκες, όπως γίνεται ήδη με τις άλλες δύο εισόδους. Επαρκής χώρος στάθμευσης για τις ανάγκες του κολυμβητηρίου και των επισκεπτών υπάρχει μεταξύ του κολυμβητηρίου και της οδού Χηλής.

8. Η απόδοση χρήσεων στα διατηρητέα κτήρια του πρώην στρατοπέδου Κόδρα - τουλάχιστον σε όσα εξ αυτών μπορούν να αναστηλωθούν άμεσα - που να συνάδουν με την απόλαυση του πρασίνου και τη μακρόχρονη ιστορία της περιοχής, έτσι ώστε να διαπιστωθεί η καταλληλότητα και οι τυχόν ιδιαίτερες ανάγκες ενός εκάστου.

9. Η δυναμική και άνευ ανταλλάγματος διεκδίκηση από τον δήμο ως σημαντικά και οργανικά τμήματα του ενιαίου πάρκου: α) των 20,5 στρεμμάτων του Αυτόνομου Οικοδομικού Οργανισμού Αξιωματικών (Α.Ο.Ο.Α.) όπου, όπως και στο υπόλοιπο στρατόπεδο, απαγορεύεται η οποιαδήποτε δόμηση δυνάμει της 288/2003 απόφασης του Σ.τ.Ε..

Αυτά μπορούν να παραχωρηθούν άνευ ανταλλάγματος τόσο από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας όσο και από τον Α.Ο.Ο.Α. με την επίκληση της προφανούς κοινής ωφέλειας και της εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος δυνάμει του Ν.3883/2010, στο οποίο διατυπώνεται ρητά ότι: «ακίνητα ιδιοκτησίας του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, του Ταμείου Εθνικού Στόλου και του Ταμείου Αεροπορικής Άμυνας μπορεί με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του κάθε Ταμείου να παραχωρούνται κατά χρήση στο Δημόσιο ή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και ιδίως στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, εφόσον τα ακίνητα αυτά δεν είναι αναγκαία για τις Ένοπλες Δυνάμεις και με την παραχώρηση της χρήσης εξυπηρετούνται λόγοι γενικού συμφέροντος.

Τι πρέπει να κάνει ο δήμος

Σύμφωνα με τα μέλη του Συλλόγου Κατιρλιωτών, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει ο Δήμος είναι να διερευνήσει τα παραπάνω. Η βούληση και η τελική απόφαση είναι καθαρά πολιτικές επιλογές. Του Κυβερνείου (Παλατάκι) που διακατέχεται παράνομα σήμερα από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (Ετ.Α.Δ.), γιατί βρίσκεται μέσα στον ενιαίο αρχαιολογικό χώρο του πρώην στρατοπέδου Κόδρα, όπου η Ετ.Α.Δ. σύμφωνα με τον ιδρυτικό της νόμο δεν έχει καμία δικαιοδοσία, και της πλαζ Αρετσούς, γιατί ως χαρακτηρισμένο Τουριστικό Δημόσιο Ακίνητο επίσης δεν μπορεί να διακατέχεται από την Ετ.Α.Δ..

10. Η διερεύνηση της δυνατότητας κήρυξης των κτηρίων της πλαζ Αρετσούς ως διατηρητέων, δεδομένου ότι αποτελούν χαρακτηριστικά τουριστικά κτίσματα της εποχής του κορυφαίου αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη.

11. Η εναρμόνιση λειτουργίας της μαρίνας ως οργανικό τμήμα του ενιαίου παραλιακού μετώπου -πάρκου, με άμεση αναβάθμιση των υφιστάμενων αλιευτικών εγκαταστάσεων, βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών εξυπηρέτησης σκαφών και λοιπών συναφών δραστηριοτήτων τοπικού ενδιαφέροντος,

Επανεξέταση της αναγκαιότητας μίας επί πλέον (4ης ή 5ης) λιμενικής εγκατάστασης στο ήδη βεβαρημένο περιβάλλον της εναπομείνασας φυσικής παραλίας της Αρετσούς.

12. Ο χαρακτηρισμός της ενάλιας ζώνης από την παραλία «Ντωβίλ» μέχρι τη Ρέμβη ως «ιστορικός τόπος και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους», μεγάλο τμήμα της οποίας είναι φυσική συνέχεια των πρανών τα οποία είναι ήδη χαρακτηρισμένα «πράσινο», επαναφέροντας το σχετικό αίτημα που πρωτοδιατυπώθηκε το έτος 2004.

13. Η άμεση απομάκρυνση, σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου των κάθε λογής εμποδίων που δυσχεραίνουν την ελεύθερη πρόσβαση και απόλαυση της παραλίας και των πρανών, όπως οι περιφράξεις της πλαζ, των προσκόπων και λοιπών εγκαταστάσεων.

14. Η ίδρυση δημόσιου μη κερδοσκοπικού φορέα με αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση ολόκληρου του ενιαίου αυτού πάρκου- χώρου πρασίνου, με έδρα το Παλατάκι, ανεξάρτητου από την υφιστάμενη ΔΕΤΕΚ.

15 Η άμεση, ενεργός και δυναμική διεκδίκηση και οργάνωση της εκμετάλλευσης διαθέσιμων πόρων και μεθόδων θεσμικής θωράκισης και οικονομικής υποστήριξης όλων των αναγκαίων δράσεων.

Και μία πρόταση

Ενοποίηση του πάρκου Κόδρα με τη θάλασσα, είτε με υπογειοποίηση με σήραγγα του υφιστάμενου παραλιακού δρόμου στην έκταση που αυτό είναι εφικτό, ή με παράκαμψη του πρώην στρατοπέδου.

Τα παραπάνω αποτελούν μία σύντομη σκιαγράφηση των βασικών και τελείως απαραίτητων ενεργειών για τη διάσωση και την ανάδειξη του ανοικτού και πράσινου χαρακτήρα της πολύτιμης αυτής περιοχής, και απόδοσης της στο κοινό. Θέσεις που ευελπιστούμε ότι θα υιοθετηθούν και θα υποστηριχθούν από όλους, και ιδιαίτερα από όσους διεκδικούν τον δημαρχιακό θώκο.