Μ. Σχοινάς: Έγινε το τελευταίο βήμα προς το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο
07/10/2023 08:10
07/10/2023 08:10
Το τελευταίο βήμα για το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο έγινε με τη συμφωνία στις Βρυξέλλες, τονίζει, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, εκτιμώντας πως μέχρι τις αρχές του νέου έτους θα υπάρξει και επικύρωσή του.
«Για πρώτη φορά η Ευρώπη περνά ένα μήνυμα σε όλους -στους διακινητές, στους γείτονες, ότι βάζουμε πάτο στο βαρέλι, και πιστεύω ότι μέχρι τις αρχές του χρόνου θα έχουμε και την επίσημη κύρωση αυτής της συμφωνίας» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, όπου διεξάγεται σήμερα η κρίσιμη Σύνοδος κρατών - μελών της ομάδας MED5 για το μεταναστευτικό, η οποία πραγματοποιείται σε μια «ευτυχή συγκυρία», όπως λέει, λίγες μόνο μέρες μετά τη συμφωνία των Βρυξελλών.
Ο κ. Σχοινάς χαιρετίζει τη στάση της Ιταλίας «χωρίς την υπεύθυνη στάση της οποίας δεν θα είχαμε τη συμφωνία» στις Βρυξέλλες, μέσω της οποίας εκτιμά πως εστάλη το μήνυμα ότι μετά από δεκαετίες, η Ευρώπη μπορεί να πάρει αποφάσεις για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους.
Θεωρεί, δε, βασικό κομμάτι της επιτυχίας του νέου συστήματος τις γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα κι εκφράζει την πεποίθηση ότι η Ευρώπη είναι πλέον έτοιμη ν' ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. «Είμαστε πια πολύ καλά προετοιμασμένοι γιατί σε όλη την περίμετρο της ΕΕ έχουμε χτίσει νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, με ειδικές προαναχωρησιακές ζώνες για τους επιστρέψιμους. Δεν έχουμε πια Μόριες στην Ευρώπη. Αυτή η Επιτροπή έβαλε τέλος στη ντροπή της Μόριας» υπογραμμίζει, ενώ χαρακτηρίζει ανεφάρμοστη και εκκεντρική την επαναφορά της πρότασης για ναυτικό αποκλεισμό της βόρειας Αφρικής.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις ΕΕ και Τουρκίας στο μεταναστευτικό, ο κ. Σχοινάς λέει πως «θέλουμε να μπούμε ξανά στην εποχή της συνεργασίας» εξηγώντας πως «και στην Ευρώπη υπάρχει η θέληση να στηριχθεί η Τουρκία σ' αυτήν της την προσπάθεια, που είναι μια κατάσταση win-win» και για τις δύο πλευρές.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν μιλάει, επίσης, για τις σχέσεις με την Αφρική επισημαίνοντας πως θα πρέπει ν' αλλάξει το υπόδειγμα συνεργασίας και να καταστεί σαφές στις χώρες της περιοχής απ' όπου ξεκινούν το ταξίδι τους προς την Ευρώπη πολλοί μετανάστες, ότι «όσο συνεργάζεστε, τόσο έχετε να κερδίσετε από την Ευρώπη. Όσο δεν συνεργάζεστε δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι η αναπτυξιακή μας βοήθεια θα συνεχίσει στο ίδιο επίπεδο».
Μιλάει ακόμη για το EU Talent Pool(Συνεργασίες Ταλέντων), το μεγάλο πακέτο για τη νόμιμη μετανάστευση που θα παρουσιαστεί στα μέσα Νοεμβρίου, το οποίο εκτιμά πως θα βοηθήσει και την κοινωνία και την ευρωπαϊκή οικονομία, με μία ωστόσο προϋπόθεση: ότι όποιοι έρθουν στην Ευρώπη μέσα απ' αυτό το σχήμα, πρέπει να δεχθούν χωρίς καμία επιφύλαξη τις αξίες και τις αρχές που διέπουν την κοινωνία και τον τρόπο ζωής στην Ευρώπη.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Μαργαρίτη Σχοινά στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τη Σοφία Παπαδοπούλου
Ερ. Πολλοί μιλούν για ένα πρώτο βήμα για μια πολιτική μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που έγινε με τη Συμφωνία στις Βρυξέλλες για τον κανονισμό διαχείρισης κρίσεων στη ΕΕ. Είναι έτσι κι αν ναι πόσα ακόμη βήματα πρέπει να γίνουν για να φτάσουμε στο πολυπόθητο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου;
Απ. Θα έλεγα ότι η μεγάλη συμφωνία της Τετάρτης δεν είναι το πρώτο βήμα αλλά το τελευταίο βήμα σε μια προσπάθεια δεκαετιών, μέσα από την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητούσε αυτήν την ολιστική, σφαιρική συμφωνία για το μεταναστευτικό, η οποία πάντοτε -για τον έναν ή τον άλλον λόγο- δεν μετατρεπόταν σε πραγματικότητα. Οι προτάσεις της Επιτροπής, που κάναμε τον Σεπτέμβριο του '20, περιγράφουν αυτό το Σύμφωνο ως ένα σπίτι με τρεις ορόφους: ο πρώτος όροφος είναι οι σχέσεις με τις τρίτες χώρες (προέλευσης και διέλευσης), ο δεύτερος η τήρηση του εξωτερικού συνόρου και ο τρίτος η αλληλεγγύη. Μέχρι την Τετάρτη είχαμε συμφωνία για μερικές πλευρές της κατασκευής αυτού του σπιτιού, τώρα έχουμε συμφωνία και για τους τρεις ορόφους. Αυτό είναι το πολιτικά σημαντικό. Για πρώτη φορά η Ευρώπη περνά ένα μήνυμα σε όλους -στους διακινητές, στους γείτονες, ότι βάζουμε πάτο στο βαρέλι και πιστεύω ότι μέχρι τις αρχές του χρόνου θα έχουμε και την επίσημη κύρωση αυτής της συμφωνίας.
Ερ. Σας προβληματίζει το γεγονός ότι η Ιταλία επιμένει σε σκλήρυνση της ρητορικής στο προσφυγικό, με την υποστήριξη και της Ουγγαρίας, ενώ την ίδια ώρα ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, μιλά για βέτο;
Απ. Θα ήθελα να χαιρετίσω τη στάση της Ιταλίας. Χωρίς την υπεύθυνη στάση της Ιταλίας δεν θα είχαμε τη συμφωνία της Τετάρτης. Και, μάλιστα, είναι ακόμη πιο γενναία η στάση της Ιταλίας υπέρ της πρότασής μας γιατί απομόνωσε Πολωνία και Ουγγαρία που αν και δεν συμφωνούν, δεν μπορούν να ανακόψουν, γιατί έχουμε πια την πολιτική πλειοψηφία που χρειαζόμασταν. Η Ιταλία, λοιπόν, έχει παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο -βέβαια και τα τελευταία γεγονότα στη Λαμπεντούζα πίεσαν την κυβέρνηση να καταλάβει ότι η ευρωπαϊκή λύση θα τη βοηθήσει περισσότερο από μία μη λύση που συνεχίζει τις ροές. Και το πιο σημαντικό είναι ότι η κυβέρνηση στη Ρώμη, μια κυβέρνηση συνασπισμού με πολλές δυνάμεις που έχουν και την ακροδεξιά μέσα, στο συγκεκριμένο θέμα απέδειξε μεγάλη ωριμότητα. Ευρωπαϊκή ωριμότητα και υπευθυνότητα.
Ερ. Επειδή αναφερθήκατε στην ακροδεξιά, θα ήθελα να σας ρωτήσω πόσο η τάση ανόδου της ακροδεξιάς που καταγράφεται σε όλη την Ευρώπη θα μπορούσε ν'ανακόψει τυχόν αυτή την πορεία προς την τελική συμφωνία για το μεταναστευτικό.
Απ. Κοιτάξτε, είχαμε μια συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου -επίσης την Τετάρτη- κι εκεί διαπίστωσα κάτι, που εμένα τουλάχιστον μού φαίνεται και διασκεδαστικό: οι δύο πολιτικές οικογένειες οι οποίες βάλλουν εναντίον του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου είναι η άκρα δεξιά και η άκρα αριστερά. Αυτό για μένα λέει πολλά. Πρώτον ότι όλοι οι υπόλοιποι βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο. Δεύτερον ότι τα πολιτικά άκρα στην Ευρώπη, η δεξιά και η αριστερά, θέλουν να κάνουν Ευρωεκλογές με το επιχείρημα της μη συμφωνίας. Θέλουν να προσπαθήσουν να πείσουν τους Ευρωπαίους ότι η Ευρώπη συνεχίζει να μην βρίσκει λύση στα μεγάλα προβλήματα. Η συμφωνία που πετύχαμε τους αφαιρεί αυτό το επιχείρημα. Θα αποδείξουμε ότι, μετά από δεκαετίες, η Ευρώπη μπορεί να πάρει αποφάσεις για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους.
Ερ. Μιλάτε για ένα Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο με υποχρεωτική αλληλεγγύη και ενισχυμένο σύστημα επιστροφών. Πόσο εφικτή είναι η υποχρεωτική αλληλεγγύη, που αν και αποτελεί διαχρονικά το ζητούμενο δεν πήρε ποτέ «σάρκα και οστά» ως σήμερα; Επίσης, πώς θα λειτουργήσει το ενισχυμένο σύστημα επιστροφών; Απαιτούνται γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα αλλά υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για να το στηρίξουν αυτό στις χώρες πρώτης υποδοχής;
Απ. Το 2012 αλλά και το '14-'15 που κατέρρευσε η Συρία και είχαμε τη μαζική είσοδο στην Ευρώπη ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, το μείγμα αλληλεγγύης που ψάχναμε είναι διαφορετικό απ' αυτό που χρειαζόμαστε τώρα. Τότε χρειαζόμασταν μαζικές επανεγκαταστάσεις, χρειαζόμασταν αποφάσεις κρίσης. Τώρα αυτό που έχουμε ανάγκη είναι να μπορούμε, μέσω του Συμφώνου αυτού, του δικού μας, να ικανοποιήσουμε οποιοδήποτε αίτημα αλληλεγγύης διατυπωθεί από ένα κράτος μέλος που βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Όποιος, δηλαδή, πατήσει το κουμπί αλληλεγγύης, το δικό μας το σύστημα θα τού το παρέχει. Γιατί το λέω με τόση απολυτότητα; Πρώτον γιατί θα είναι κομμάτι ενός ενιαίου μηχανισμού, με ομοιόμορφες διαδικασίες. Δεύτερον γιατί θα είναι υποχρεωτικό (Κοινοτικό Δίκαιο) και θα είναι εφαρμόσιμο άμεσα. Τρίτον γιατί η αλληλεγγύη θα είναι ο τρίτος όροφος. Θα έχουμε και τον πρώτον και τον δεύτερο, άρα θα λειτουργεί όλο μαζί.
Είναι σωστό αυτό που λέτε ότι ένα βασικό κομμάτι της επιτυχίας του νέου συστήματος θα εξαρτηθεί από τις γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα έτσι ώστε να περνάμε στο σύστημα μόνο τους ανθρώπους που αποδεδειγμένα μπορούν να πάρουν άσυλο και να τους μοιραζόμαστε. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να επιστρέφουν. Είμαστε πια πολύ καλά προετοιμασμένοι γιατί σε όλη την περίμετρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουμε χτίσει νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, με ειδικές προαναχωρησιακές ζώνες για τους επιστρέψιμους. Δεν έχουμε πια Μόριες στην Ευρώπη. Αυτή η Επιτροπή έβαλε τέλος στην ντροπή της Μόριας. Μόνο στην Ελλάδα έχουμε τέσσερα υπερσύγχρονα τέτοια κέντρα και ένα πέμπτο που είναι υπό κατασκευή στη Χίο. Άρα, λοιπόν, είμαι αισιόδοξος ότι σίγουρα το νέο σύστημα θα παράξει το είδος της αλληλεγγύης και της υπευθυνότητας που χρειαζόμαστε και δεν έχουμε τώρα. Τώρα υποφέρουμε από την έλλειψη αυτού του συστήματος.
Ερ. Υπάρχει ένας παράγοντας στο κομμάτι του μεταναστευτικού, που είναι η Τουρκία, οι χειρισμοί της οποίας πολλές φορές επηρεάζουν τη διαχείριση του ζητήματος. Σας ανησυχεί κάτι σε σχέση με τη στάση της;
Απ. Ας ξαναπάμε στον πρώτο όροφο του σπιτιού, που ανέφερα νωρίτερα και είναι οι σχέσεις με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Το θέμα της Τουρκίας εντάσσεται σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, στο πώς εμείς ως Ευρώπη θα δουλέψουμε με αυτές τις χώρες έτσι ώστε να τις βοηθήσουμε να καταλάβουν ότι έχουν πολύ περισσότερα να κερδίσουν συνεργαζόμενες με την Ευρώπη στο μεταναστευτικό παρά εργαζόμενες απέναντι στην Ευρώπη, όπως έγινε στον Έβρο, στη Λευκορωσία κ.λπ. Αυτή είναι η εξίσωση. Κι αυτές οι σχέσεις συνεργασίας με αυτές τις 25 χώρες πρέπει να είναι σχέσεις εταιρικότητας. Δεν μπορούμε να τους ζητήσουμε να κάνουν υπεργολαβία για εμάς. Πρέπει να τους καταστήσουμε συμμέτοχους στη διαχείριση, να τους βοηθήσουμε δηλαδή να κρατήσουν τα σύνορά τους, να δέχονται τις επιστροφές μας, να μπορούν να οργανώνουν τα συστήματα ελέγχου στη θάλασσα και τον αέρα πιο πειστικά. Όλα αυτά ισχύουν και για την Τουρκία, η οποία είναι η μεγαλύτερη χώρα διέλευσης -περισσότερο από προέλευσης- που όμως στη διαχείριση του μεταναστευτικού έχει δείξει διαφορετικά σημάδια. Έχει δείξει προπανδημικά ένα πνεύμα συνεργασίας, στην πανδημία αποχής, μετά την πανδημία ελαφράς συνεργασίας και τώρα θέλουμε να μπούμε ξανά στην εποχή της συνεργασίας. Και στην Ευρώπη υπάρχει η θέληση να στηριχθεί η Τουρκία σ' αυτή της την προσπάθεια, που είναι μια κατάσταση win-win. Είναι, δηλαδή, καλό για την Ευρώπη αλλά καλό και για την Τουρκία γιατί και στην Τουρκία η κοινή γνώμη φτάνει στα όριά της σε σχέση με το μεταναστευτικό.
Ερ. Υπήρξε πρόσφατα επαναφορά της πρότασης περί ναυτικού αποκλεισμού της βόρειας Αφρικής. Πώς το ακούσατε αυτό στις Βρυξέλλες;
Απ. Οποιαδήποτε ιδέα αυτού του είδους, εγώ θα τη χαρακτήριζα όχι απλώς ανεφάρμοστη αλλά εκκεντρική. Είμαστε Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν είμαστε ένα ανελεύθερο καθεστώς. Δεν μπορούμε να κάνουμε ναυτικό αποκλεισμό απέναντι σε ανθρώπους ούτε μπορούμε να ιδρύσουμε κέντρα ταυτοποίησης και ασύλου σε τρίτες χώρες. Όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν. Δεν στέκονται στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής.
Ερ. Επειδή μιλάμε γι' αυτό τον πρώτο όροφο του «σπιτιού» -τις χώρες προέλευσης και διέλευσης- θα ήθελα να επιμείνω λίγο περισσότερο στις χώρες της Αφρικής. Είδαμε, για παράδειγμα, ότι ο πρόεδρος της Τυνησίας Καΐς Σαΐντ αντέδρασε στο ποσό που χορηγεί η ΕΕ στη χώρα του λέγοντας πως θυμίζει «ελεημοσύνη ή χάρη». Σας ανησυχεί αυτό σε σχέση με την προωθούμενη συνεργασία;
Απ.: Χρειαζόμαστε να αλλάξουμε λίγο το υπόδειγμα της συνεργασίας μας με την Αφρική. Μέχρι στιγμής, παρόλο που η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος δωρητής αναπτυξιακής βοήθειας της Αφρικής στον κόσμο, δεν καταφέραμε με αυτές τις πολύ σημαντικές χρηματοδοτήσεις να βοηθήσουμε τον κόσμο να κάνει καλύτερη τη ζωή του εκεί, να μείνει. Τα κοινοτικά χρήματα, ιστορικά, πήγαν σε προεδρικά μέγαρα, αυτοκινητοδρόμους, αεροδρόμια ενώ έπρεπε να πάνε σε ευκαιρίες για τους νέους, για τις γυναίκες, να έχουν άμεσο αντίκτυπο στη ζωή των ανθρώπων. Αυτό ξεκινάμε να κάνουμε τώρα στην Αφρική και το μήνυμα είναι αυτό: ότι όσο συνεργάζεστε, τόσο έχετε να κερδίσετε από την Ευρώπη. Όσο δεν συνεργάζεστε, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι η αναπτυξιακή μας βοήθεια θα συνεχίσει στο ίδιο επίπεδο. Πέρασα προσωπικά αυτό το μήνυμα σε τέσσερις χώρες της δυτικής Αφρικής, την περασμένη εβδομάδα, που μού ζήτησε η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν να επισκεφθώ από τη Λαμπεντούζα, και την επόμενη εβδομάδα θα πάω σε άλλες δύο. Χρειάζεται με την Αφρική μια συνολική αλλαγή υποδείγματος και η Τυνησία ανήκει μέσα σ' αυτό το πλαίσιο. Το πρόβλημα με την Τυνησία είναι ότι έχουμε μια πολιτική ηγεσία που δεν είναι πάντα ο καλύτερος συνομιλητής αλλά η Ευρώπη θα πρέπει να μάθει να συνομιλεί με χώρες όχι με πρόσωπα.
Ερ. Τι κλίμα συναντήσατε στις χώρες της δυτικής Αφρικής, τις οποίες επισκεφθήκατε;
Απ.: Πήγα στη Σενεγάλη, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Γουινέα. Είδα την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία των χωρών αυτών, δηλαδή τους προέδρους και τους πρωθυπουργούς. Τους μίλησα απευθείας σε πολιτικό επίπεδο. Στην Ακτή Ελεφαντοστού και στη Γουινέα ήμουν ο πρώτος Επίτροπος που επισκεπτόταν αυτές τις χώρες. Ήταν δεκτικοί στο επιχείρημα αυτό και νομίζω πως ήταν κυρίως δεκτικοί επειδή τούς έθεσα τα θέματα αυτά τα οποία συζητάμε, σε πολιτικό επίπεδο. Αυτές οι εξηγήσεις πρέπει να γίνονται σε πολιτικό επίπεδο. Δεν μπορούν να γίνονται σε επίπεδο διπλωματών ή στρατιωτικών. Και νομίζω ότι διέγνωσαν ότι το μήνυμά μου ήταν έντιμο κι αντίστοιχα κι εγώ πήρα πίσω τη βούλησή τους να ανταποκριθούν.
Ερ. Μπορείτε να μας εξηγήσετε την ιδέα του EU Talent Pool, της «Συνεργασίας Ταλέντων»; Πώς θα ωφελήσει τις οικονομίες και τις κοινωνίες των ευρωπαϊκών χωρών;
Απ.: Στο χαρτοφυλάκιό μου έχω δύο εκκρεμότητες ακόμα: μία στο μεταναστευτικό και μία στα εκπαιδευτικά. Στο μεταναστευτικό είναι αυτό το μεγάλο πακέτο για τη νόμιμη μετανάστευση, το EU Talent Pool, που θα το παρουσιάσουμε στα μέσα Νοεμβρίου. Ο Γιούνκερ είχε πει την περίφημη φράση ότι στο σπίτι της μετανάστευσης πρέπει ν' ανοίξουμε και μια πόρτα για να σταματήσει ο κόσμος να πηδάει από τα παράθυρα. Αυτή την πόρτα ανοίγουμε. Ουσιαστικά θα προσπαθήσουμε να ιχνηλατήσουμε με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών εργοδοτικών οργανώσεων τις ανάγκες μας σε ορισμένους τομείς στις αγορές εργασίας, εκεί δηλαδή που περισσότερο μας πονάει η έλλειψη προσωπικού, και θα αντιστοιχίσουμε αυτή την προσφορά με τις υφιστάμενες δεξιότητες σε αυτές τις χώρες προέλευσης και διέλευσης που θέλουμε να σταθεροποιήσουμε. Για πρώτη φορά, λοιπόν, θα υπάρχει μια αντιστοιχία, που όποιος βλέπει ότι μπορεί να καταλάβει μια θέση που ανοίγει στην Ευρώπη, να μπορεί επίσημα να το δηλώσει. Θα γίνεται αυτό το match και μετά το κράτος-μέλος θα βγάζει τις διαδικασίες. Είναι μια πρωτοφανής, πολύ καλή διαδικασία, πολιτικά δύσκολη γιατί πολύ συχνά αισθανόμαστε αρκετά μόνοι στις Βρυξέλλες. Χρειαζόμαστε πολιτική αντιστήριξη σ' αυτό το εγχείρημα αλλά νομίζω ότι αυτό θα βοηθήσει και την κοινωνία και την ευρωπαϊκή οικονομία, με μία προϋπόθεση για την οποία είμαι απόλυτος: ότι όποιοι έρθουν στην Ευρώπη μέσα απ' αυτό το σχήμα, πρέπει να δεχθούν χωρίς καμία επιφύλαξη τις αξίες και τις αρχές που διέπουν την ευρωπαϊκή κοινωνία και τον τρόπο ζωής μας, δηλαδή τον σεβασμό της γυναίκας, την πολιτιστική και θρησκευτική ανοχή κι ελευθερία, τις ανοιχτές κοινωνίες. Μόνο αυτοί θα μπουν. Δεν θα ανοίξουμε την πόρτα σε οποιονδήποτε δεν είναι έτοιμος να ζήσει με τους κανόνες που διέπουν τη δική μας κοινωνική συμβίωση.
Ερ. Τέλος, τι προσδοκίες θα πρέπει να έχουμε από τη MED5, τι να περιμένουμε από τη σημερινή υπουργική διάσκεψη στη Θεσσαλονίκη;
Απ. Είναι μια πολύ σημαντική μέρα και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα και για την αγαπημένη μας Θεσσαλονίκη καθώς αυτό το σχήμα των MED5, των υπουργών μετανάστευσης των πέντε μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έρχεται για δεύτερη φορά στην Ελλάδα αλλά για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Είναι μια πολύ ευτυχής πρωτοβουλία του Δημήτρη Καιρίδη, του νέου υπουργού. Είναι πολύ σημαντικό γιατί οι MED5 είναι οι χώρες που αποτελούν και «βαρόμετρο» και «θερμόμετρο» της ευρύτερης μεταναστευτικής διαχείρισης. Έχουν ιδιαίτερα προβλήματα, έχουν μεγάλες ανάγκες και είναι κι αυτές που θέλουν και τη μεγαλύτερη στήριξη. Από την πρώτη στιγμή, το μήνυμά μου στους MED5 ήταν: έχετε πολλά να κερδίσετε μέσα από τη Συμφωνία για το Άσυλο προσαρμόζοντάς τη βέβαια στις επιδιώξεις σας. Αλλά το status quo κάνει τους MED5 τα θύματα της κατάστασης, η Συμφωνία τους κάνει πρωταγωνιστές στο νέο σύστημα. Και η ευτυχής συγκυρία είναι ότι η συνάντηση αυτή γίνεται μόλις δυο μέρες μετά τη Συμφωνία για το Άσυλο. Δεν το περιμέναμε ότι θα γίνει έτσι αλλά είναι μια μεγάλη ευτυχής συγκυρία, που μας βάζει σε μια άλλη λογική. Όχι στη λογική του τι θέλουμε να κάνουμε αλλά στο πώς θα λειτουργήσει στην πράξη αυτό που συμφωνήσαμε να κάνουμε._
06/10/2023 15:40
07/10/2023 10:20
Το τελευταίο βήμα για το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο έγινε με τη συμφωνία στις Βρυξέλλες, τονίζει, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, εκτιμώντας πως μέχρι τις αρχές του νέου έτους θα υπάρξει και επικύρωσή του.
«Για πρώτη φορά η Ευρώπη περνά ένα μήνυμα σε όλους -στους διακινητές, στους γείτονες, ότι βάζουμε πάτο στο βαρέλι, και πιστεύω ότι μέχρι τις αρχές του χρόνου θα έχουμε και την επίσημη κύρωση αυτής της συμφωνίας» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, όπου διεξάγεται σήμερα η κρίσιμη Σύνοδος κρατών - μελών της ομάδας MED5 για το μεταναστευτικό, η οποία πραγματοποιείται σε μια «ευτυχή συγκυρία», όπως λέει, λίγες μόνο μέρες μετά τη συμφωνία των Βρυξελλών.
Ο κ. Σχοινάς χαιρετίζει τη στάση της Ιταλίας «χωρίς την υπεύθυνη στάση της οποίας δεν θα είχαμε τη συμφωνία» στις Βρυξέλλες, μέσω της οποίας εκτιμά πως εστάλη το μήνυμα ότι μετά από δεκαετίες, η Ευρώπη μπορεί να πάρει αποφάσεις για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους.
Θεωρεί, δε, βασικό κομμάτι της επιτυχίας του νέου συστήματος τις γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα κι εκφράζει την πεποίθηση ότι η Ευρώπη είναι πλέον έτοιμη ν' ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. «Είμαστε πια πολύ καλά προετοιμασμένοι γιατί σε όλη την περίμετρο της ΕΕ έχουμε χτίσει νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, με ειδικές προαναχωρησιακές ζώνες για τους επιστρέψιμους. Δεν έχουμε πια Μόριες στην Ευρώπη. Αυτή η Επιτροπή έβαλε τέλος στη ντροπή της Μόριας» υπογραμμίζει, ενώ χαρακτηρίζει ανεφάρμοστη και εκκεντρική την επαναφορά της πρότασης για ναυτικό αποκλεισμό της βόρειας Αφρικής.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις ΕΕ και Τουρκίας στο μεταναστευτικό, ο κ. Σχοινάς λέει πως «θέλουμε να μπούμε ξανά στην εποχή της συνεργασίας» εξηγώντας πως «και στην Ευρώπη υπάρχει η θέληση να στηριχθεί η Τουρκία σ' αυτήν της την προσπάθεια, που είναι μια κατάσταση win-win» και για τις δύο πλευρές.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν μιλάει, επίσης, για τις σχέσεις με την Αφρική επισημαίνοντας πως θα πρέπει ν' αλλάξει το υπόδειγμα συνεργασίας και να καταστεί σαφές στις χώρες της περιοχής απ' όπου ξεκινούν το ταξίδι τους προς την Ευρώπη πολλοί μετανάστες, ότι «όσο συνεργάζεστε, τόσο έχετε να κερδίσετε από την Ευρώπη. Όσο δεν συνεργάζεστε δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι η αναπτυξιακή μας βοήθεια θα συνεχίσει στο ίδιο επίπεδο».
Μιλάει ακόμη για το EU Talent Pool(Συνεργασίες Ταλέντων), το μεγάλο πακέτο για τη νόμιμη μετανάστευση που θα παρουσιαστεί στα μέσα Νοεμβρίου, το οποίο εκτιμά πως θα βοηθήσει και την κοινωνία και την ευρωπαϊκή οικονομία, με μία ωστόσο προϋπόθεση: ότι όποιοι έρθουν στην Ευρώπη μέσα απ' αυτό το σχήμα, πρέπει να δεχθούν χωρίς καμία επιφύλαξη τις αξίες και τις αρχές που διέπουν την κοινωνία και τον τρόπο ζωής στην Ευρώπη.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Μαργαρίτη Σχοινά στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τη Σοφία Παπαδοπούλου
Ερ. Πολλοί μιλούν για ένα πρώτο βήμα για μια πολιτική μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που έγινε με τη Συμφωνία στις Βρυξέλλες για τον κανονισμό διαχείρισης κρίσεων στη ΕΕ. Είναι έτσι κι αν ναι πόσα ακόμη βήματα πρέπει να γίνουν για να φτάσουμε στο πολυπόθητο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου;
Απ. Θα έλεγα ότι η μεγάλη συμφωνία της Τετάρτης δεν είναι το πρώτο βήμα αλλά το τελευταίο βήμα σε μια προσπάθεια δεκαετιών, μέσα από την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση αναζητούσε αυτήν την ολιστική, σφαιρική συμφωνία για το μεταναστευτικό, η οποία πάντοτε -για τον έναν ή τον άλλον λόγο- δεν μετατρεπόταν σε πραγματικότητα. Οι προτάσεις της Επιτροπής, που κάναμε τον Σεπτέμβριο του '20, περιγράφουν αυτό το Σύμφωνο ως ένα σπίτι με τρεις ορόφους: ο πρώτος όροφος είναι οι σχέσεις με τις τρίτες χώρες (προέλευσης και διέλευσης), ο δεύτερος η τήρηση του εξωτερικού συνόρου και ο τρίτος η αλληλεγγύη. Μέχρι την Τετάρτη είχαμε συμφωνία για μερικές πλευρές της κατασκευής αυτού του σπιτιού, τώρα έχουμε συμφωνία και για τους τρεις ορόφους. Αυτό είναι το πολιτικά σημαντικό. Για πρώτη φορά η Ευρώπη περνά ένα μήνυμα σε όλους -στους διακινητές, στους γείτονες, ότι βάζουμε πάτο στο βαρέλι και πιστεύω ότι μέχρι τις αρχές του χρόνου θα έχουμε και την επίσημη κύρωση αυτής της συμφωνίας.
Ερ. Σας προβληματίζει το γεγονός ότι η Ιταλία επιμένει σε σκλήρυνση της ρητορικής στο προσφυγικό, με την υποστήριξη και της Ουγγαρίας, ενώ την ίδια ώρα ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, μιλά για βέτο;
Απ. Θα ήθελα να χαιρετίσω τη στάση της Ιταλίας. Χωρίς την υπεύθυνη στάση της Ιταλίας δεν θα είχαμε τη συμφωνία της Τετάρτης. Και, μάλιστα, είναι ακόμη πιο γενναία η στάση της Ιταλίας υπέρ της πρότασής μας γιατί απομόνωσε Πολωνία και Ουγγαρία που αν και δεν συμφωνούν, δεν μπορούν να ανακόψουν, γιατί έχουμε πια την πολιτική πλειοψηφία που χρειαζόμασταν. Η Ιταλία, λοιπόν, έχει παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο -βέβαια και τα τελευταία γεγονότα στη Λαμπεντούζα πίεσαν την κυβέρνηση να καταλάβει ότι η ευρωπαϊκή λύση θα τη βοηθήσει περισσότερο από μία μη λύση που συνεχίζει τις ροές. Και το πιο σημαντικό είναι ότι η κυβέρνηση στη Ρώμη, μια κυβέρνηση συνασπισμού με πολλές δυνάμεις που έχουν και την ακροδεξιά μέσα, στο συγκεκριμένο θέμα απέδειξε μεγάλη ωριμότητα. Ευρωπαϊκή ωριμότητα και υπευθυνότητα.
Ερ. Επειδή αναφερθήκατε στην ακροδεξιά, θα ήθελα να σας ρωτήσω πόσο η τάση ανόδου της ακροδεξιάς που καταγράφεται σε όλη την Ευρώπη θα μπορούσε ν'ανακόψει τυχόν αυτή την πορεία προς την τελική συμφωνία για το μεταναστευτικό.
Απ. Κοιτάξτε, είχαμε μια συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου -επίσης την Τετάρτη- κι εκεί διαπίστωσα κάτι, που εμένα τουλάχιστον μού φαίνεται και διασκεδαστικό: οι δύο πολιτικές οικογένειες οι οποίες βάλλουν εναντίον του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου είναι η άκρα δεξιά και η άκρα αριστερά. Αυτό για μένα λέει πολλά. Πρώτον ότι όλοι οι υπόλοιποι βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο. Δεύτερον ότι τα πολιτικά άκρα στην Ευρώπη, η δεξιά και η αριστερά, θέλουν να κάνουν Ευρωεκλογές με το επιχείρημα της μη συμφωνίας. Θέλουν να προσπαθήσουν να πείσουν τους Ευρωπαίους ότι η Ευρώπη συνεχίζει να μην βρίσκει λύση στα μεγάλα προβλήματα. Η συμφωνία που πετύχαμε τους αφαιρεί αυτό το επιχείρημα. Θα αποδείξουμε ότι, μετά από δεκαετίες, η Ευρώπη μπορεί να πάρει αποφάσεις για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους.
Ερ. Μιλάτε για ένα Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο με υποχρεωτική αλληλεγγύη και ενισχυμένο σύστημα επιστροφών. Πόσο εφικτή είναι η υποχρεωτική αλληλεγγύη, που αν και αποτελεί διαχρονικά το ζητούμενο δεν πήρε ποτέ «σάρκα και οστά» ως σήμερα; Επίσης, πώς θα λειτουργήσει το ενισχυμένο σύστημα επιστροφών; Απαιτούνται γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα αλλά υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για να το στηρίξουν αυτό στις χώρες πρώτης υποδοχής;
Απ. Το 2012 αλλά και το '14-'15 που κατέρρευσε η Συρία και είχαμε τη μαζική είσοδο στην Ευρώπη ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, το μείγμα αλληλεγγύης που ψάχναμε είναι διαφορετικό απ' αυτό που χρειαζόμαστε τώρα. Τότε χρειαζόμασταν μαζικές επανεγκαταστάσεις, χρειαζόμασταν αποφάσεις κρίσης. Τώρα αυτό που έχουμε ανάγκη είναι να μπορούμε, μέσω του Συμφώνου αυτού, του δικού μας, να ικανοποιήσουμε οποιοδήποτε αίτημα αλληλεγγύης διατυπωθεί από ένα κράτος μέλος που βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Όποιος, δηλαδή, πατήσει το κουμπί αλληλεγγύης, το δικό μας το σύστημα θα τού το παρέχει. Γιατί το λέω με τόση απολυτότητα; Πρώτον γιατί θα είναι κομμάτι ενός ενιαίου μηχανισμού, με ομοιόμορφες διαδικασίες. Δεύτερον γιατί θα είναι υποχρεωτικό (Κοινοτικό Δίκαιο) και θα είναι εφαρμόσιμο άμεσα. Τρίτον γιατί η αλληλεγγύη θα είναι ο τρίτος όροφος. Θα έχουμε και τον πρώτον και τον δεύτερο, άρα θα λειτουργεί όλο μαζί.
Είναι σωστό αυτό που λέτε ότι ένα βασικό κομμάτι της επιτυχίας του νέου συστήματος θα εξαρτηθεί από τις γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα έτσι ώστε να περνάμε στο σύστημα μόνο τους ανθρώπους που αποδεδειγμένα μπορούν να πάρουν άσυλο και να τους μοιραζόμαστε. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να επιστρέφουν. Είμαστε πια πολύ καλά προετοιμασμένοι γιατί σε όλη την περίμετρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουμε χτίσει νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, με ειδικές προαναχωρησιακές ζώνες για τους επιστρέψιμους. Δεν έχουμε πια Μόριες στην Ευρώπη. Αυτή η Επιτροπή έβαλε τέλος στην ντροπή της Μόριας. Μόνο στην Ελλάδα έχουμε τέσσερα υπερσύγχρονα τέτοια κέντρα και ένα πέμπτο που είναι υπό κατασκευή στη Χίο. Άρα, λοιπόν, είμαι αισιόδοξος ότι σίγουρα το νέο σύστημα θα παράξει το είδος της αλληλεγγύης και της υπευθυνότητας που χρειαζόμαστε και δεν έχουμε τώρα. Τώρα υποφέρουμε από την έλλειψη αυτού του συστήματος.
Ερ. Υπάρχει ένας παράγοντας στο κομμάτι του μεταναστευτικού, που είναι η Τουρκία, οι χειρισμοί της οποίας πολλές φορές επηρεάζουν τη διαχείριση του ζητήματος. Σας ανησυχεί κάτι σε σχέση με τη στάση της;
Απ. Ας ξαναπάμε στον πρώτο όροφο του σπιτιού, που ανέφερα νωρίτερα και είναι οι σχέσεις με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Το θέμα της Τουρκίας εντάσσεται σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, στο πώς εμείς ως Ευρώπη θα δουλέψουμε με αυτές τις χώρες έτσι ώστε να τις βοηθήσουμε να καταλάβουν ότι έχουν πολύ περισσότερα να κερδίσουν συνεργαζόμενες με την Ευρώπη στο μεταναστευτικό παρά εργαζόμενες απέναντι στην Ευρώπη, όπως έγινε στον Έβρο, στη Λευκορωσία κ.λπ. Αυτή είναι η εξίσωση. Κι αυτές οι σχέσεις συνεργασίας με αυτές τις 25 χώρες πρέπει να είναι σχέσεις εταιρικότητας. Δεν μπορούμε να τους ζητήσουμε να κάνουν υπεργολαβία για εμάς. Πρέπει να τους καταστήσουμε συμμέτοχους στη διαχείριση, να τους βοηθήσουμε δηλαδή να κρατήσουν τα σύνορά τους, να δέχονται τις επιστροφές μας, να μπορούν να οργανώνουν τα συστήματα ελέγχου στη θάλασσα και τον αέρα πιο πειστικά. Όλα αυτά ισχύουν και για την Τουρκία, η οποία είναι η μεγαλύτερη χώρα διέλευσης -περισσότερο από προέλευσης- που όμως στη διαχείριση του μεταναστευτικού έχει δείξει διαφορετικά σημάδια. Έχει δείξει προπανδημικά ένα πνεύμα συνεργασίας, στην πανδημία αποχής, μετά την πανδημία ελαφράς συνεργασίας και τώρα θέλουμε να μπούμε ξανά στην εποχή της συνεργασίας. Και στην Ευρώπη υπάρχει η θέληση να στηριχθεί η Τουρκία σ' αυτή της την προσπάθεια, που είναι μια κατάσταση win-win. Είναι, δηλαδή, καλό για την Ευρώπη αλλά καλό και για την Τουρκία γιατί και στην Τουρκία η κοινή γνώμη φτάνει στα όριά της σε σχέση με το μεταναστευτικό.
Ερ. Υπήρξε πρόσφατα επαναφορά της πρότασης περί ναυτικού αποκλεισμού της βόρειας Αφρικής. Πώς το ακούσατε αυτό στις Βρυξέλλες;
Απ. Οποιαδήποτε ιδέα αυτού του είδους, εγώ θα τη χαρακτήριζα όχι απλώς ανεφάρμοστη αλλά εκκεντρική. Είμαστε Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν είμαστε ένα ανελεύθερο καθεστώς. Δεν μπορούμε να κάνουμε ναυτικό αποκλεισμό απέναντι σε ανθρώπους ούτε μπορούμε να ιδρύσουμε κέντρα ταυτοποίησης και ασύλου σε τρίτες χώρες. Όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν. Δεν στέκονται στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής.
Ερ. Επειδή μιλάμε γι' αυτό τον πρώτο όροφο του «σπιτιού» -τις χώρες προέλευσης και διέλευσης- θα ήθελα να επιμείνω λίγο περισσότερο στις χώρες της Αφρικής. Είδαμε, για παράδειγμα, ότι ο πρόεδρος της Τυνησίας Καΐς Σαΐντ αντέδρασε στο ποσό που χορηγεί η ΕΕ στη χώρα του λέγοντας πως θυμίζει «ελεημοσύνη ή χάρη». Σας ανησυχεί αυτό σε σχέση με την προωθούμενη συνεργασία;
Απ.: Χρειαζόμαστε να αλλάξουμε λίγο το υπόδειγμα της συνεργασίας μας με την Αφρική. Μέχρι στιγμής, παρόλο που η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος δωρητής αναπτυξιακής βοήθειας της Αφρικής στον κόσμο, δεν καταφέραμε με αυτές τις πολύ σημαντικές χρηματοδοτήσεις να βοηθήσουμε τον κόσμο να κάνει καλύτερη τη ζωή του εκεί, να μείνει. Τα κοινοτικά χρήματα, ιστορικά, πήγαν σε προεδρικά μέγαρα, αυτοκινητοδρόμους, αεροδρόμια ενώ έπρεπε να πάνε σε ευκαιρίες για τους νέους, για τις γυναίκες, να έχουν άμεσο αντίκτυπο στη ζωή των ανθρώπων. Αυτό ξεκινάμε να κάνουμε τώρα στην Αφρική και το μήνυμα είναι αυτό: ότι όσο συνεργάζεστε, τόσο έχετε να κερδίσετε από την Ευρώπη. Όσο δεν συνεργάζεστε, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι η αναπτυξιακή μας βοήθεια θα συνεχίσει στο ίδιο επίπεδο. Πέρασα προσωπικά αυτό το μήνυμα σε τέσσερις χώρες της δυτικής Αφρικής, την περασμένη εβδομάδα, που μού ζήτησε η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν να επισκεφθώ από τη Λαμπεντούζα, και την επόμενη εβδομάδα θα πάω σε άλλες δύο. Χρειάζεται με την Αφρική μια συνολική αλλαγή υποδείγματος και η Τυνησία ανήκει μέσα σ' αυτό το πλαίσιο. Το πρόβλημα με την Τυνησία είναι ότι έχουμε μια πολιτική ηγεσία που δεν είναι πάντα ο καλύτερος συνομιλητής αλλά η Ευρώπη θα πρέπει να μάθει να συνομιλεί με χώρες όχι με πρόσωπα.
Ερ. Τι κλίμα συναντήσατε στις χώρες της δυτικής Αφρικής, τις οποίες επισκεφθήκατε;
Απ.: Πήγα στη Σενεγάλη, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Γουινέα. Είδα την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία των χωρών αυτών, δηλαδή τους προέδρους και τους πρωθυπουργούς. Τους μίλησα απευθείας σε πολιτικό επίπεδο. Στην Ακτή Ελεφαντοστού και στη Γουινέα ήμουν ο πρώτος Επίτροπος που επισκεπτόταν αυτές τις χώρες. Ήταν δεκτικοί στο επιχείρημα αυτό και νομίζω πως ήταν κυρίως δεκτικοί επειδή τούς έθεσα τα θέματα αυτά τα οποία συζητάμε, σε πολιτικό επίπεδο. Αυτές οι εξηγήσεις πρέπει να γίνονται σε πολιτικό επίπεδο. Δεν μπορούν να γίνονται σε επίπεδο διπλωματών ή στρατιωτικών. Και νομίζω ότι διέγνωσαν ότι το μήνυμά μου ήταν έντιμο κι αντίστοιχα κι εγώ πήρα πίσω τη βούλησή τους να ανταποκριθούν.
Ερ. Μπορείτε να μας εξηγήσετε την ιδέα του EU Talent Pool, της «Συνεργασίας Ταλέντων»; Πώς θα ωφελήσει τις οικονομίες και τις κοινωνίες των ευρωπαϊκών χωρών;
Απ.: Στο χαρτοφυλάκιό μου έχω δύο εκκρεμότητες ακόμα: μία στο μεταναστευτικό και μία στα εκπαιδευτικά. Στο μεταναστευτικό είναι αυτό το μεγάλο πακέτο για τη νόμιμη μετανάστευση, το EU Talent Pool, που θα το παρουσιάσουμε στα μέσα Νοεμβρίου. Ο Γιούνκερ είχε πει την περίφημη φράση ότι στο σπίτι της μετανάστευσης πρέπει ν' ανοίξουμε και μια πόρτα για να σταματήσει ο κόσμος να πηδάει από τα παράθυρα. Αυτή την πόρτα ανοίγουμε. Ουσιαστικά θα προσπαθήσουμε να ιχνηλατήσουμε με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών εργοδοτικών οργανώσεων τις ανάγκες μας σε ορισμένους τομείς στις αγορές εργασίας, εκεί δηλαδή που περισσότερο μας πονάει η έλλειψη προσωπικού, και θα αντιστοιχίσουμε αυτή την προσφορά με τις υφιστάμενες δεξιότητες σε αυτές τις χώρες προέλευσης και διέλευσης που θέλουμε να σταθεροποιήσουμε. Για πρώτη φορά, λοιπόν, θα υπάρχει μια αντιστοιχία, που όποιος βλέπει ότι μπορεί να καταλάβει μια θέση που ανοίγει στην Ευρώπη, να μπορεί επίσημα να το δηλώσει. Θα γίνεται αυτό το match και μετά το κράτος-μέλος θα βγάζει τις διαδικασίες. Είναι μια πρωτοφανής, πολύ καλή διαδικασία, πολιτικά δύσκολη γιατί πολύ συχνά αισθανόμαστε αρκετά μόνοι στις Βρυξέλλες. Χρειαζόμαστε πολιτική αντιστήριξη σ' αυτό το εγχείρημα αλλά νομίζω ότι αυτό θα βοηθήσει και την κοινωνία και την ευρωπαϊκή οικονομία, με μία προϋπόθεση για την οποία είμαι απόλυτος: ότι όποιοι έρθουν στην Ευρώπη μέσα απ' αυτό το σχήμα, πρέπει να δεχθούν χωρίς καμία επιφύλαξη τις αξίες και τις αρχές που διέπουν την ευρωπαϊκή κοινωνία και τον τρόπο ζωής μας, δηλαδή τον σεβασμό της γυναίκας, την πολιτιστική και θρησκευτική ανοχή κι ελευθερία, τις ανοιχτές κοινωνίες. Μόνο αυτοί θα μπουν. Δεν θα ανοίξουμε την πόρτα σε οποιονδήποτε δεν είναι έτοιμος να ζήσει με τους κανόνες που διέπουν τη δική μας κοινωνική συμβίωση.
Ερ. Τέλος, τι προσδοκίες θα πρέπει να έχουμε από τη MED5, τι να περιμένουμε από τη σημερινή υπουργική διάσκεψη στη Θεσσαλονίκη;
Απ. Είναι μια πολύ σημαντική μέρα και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα και για την αγαπημένη μας Θεσσαλονίκη καθώς αυτό το σχήμα των MED5, των υπουργών μετανάστευσης των πέντε μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έρχεται για δεύτερη φορά στην Ελλάδα αλλά για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη. Είναι μια πολύ ευτυχής πρωτοβουλία του Δημήτρη Καιρίδη, του νέου υπουργού. Είναι πολύ σημαντικό γιατί οι MED5 είναι οι χώρες που αποτελούν και «βαρόμετρο» και «θερμόμετρο» της ευρύτερης μεταναστευτικής διαχείρισης. Έχουν ιδιαίτερα προβλήματα, έχουν μεγάλες ανάγκες και είναι κι αυτές που θέλουν και τη μεγαλύτερη στήριξη. Από την πρώτη στιγμή, το μήνυμά μου στους MED5 ήταν: έχετε πολλά να κερδίσετε μέσα από τη Συμφωνία για το Άσυλο προσαρμόζοντάς τη βέβαια στις επιδιώξεις σας. Αλλά το status quo κάνει τους MED5 τα θύματα της κατάστασης, η Συμφωνία τους κάνει πρωταγωνιστές στο νέο σύστημα. Και η ευτυχής συγκυρία είναι ότι η συνάντηση αυτή γίνεται μόλις δυο μέρες μετά τη Συμφωνία για το Άσυλο. Δεν το περιμέναμε ότι θα γίνει έτσι αλλά είναι μια μεγάλη ευτυχής συγκυρία, που μας βάζει σε μια άλλη λογική. Όχι στη λογική του τι θέλουμε να κάνουμε αλλά στο πώς θα λειτουργήσει στην πράξη αυτό που συμφωνήσαμε να κάνουμε._
ΣΧΟΛΙΑ