13/03/2022 10:00
Η χθεσινοβραδινή είδηση πως τα ρωσικά στρατεύματα κατάφεραν να εισβάλλουν στην ανατολική Μαριούπολη, την πόλη που διακαώς θέλει να κατακτήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν ως στρατηγικής σημασίας για το σχέδιό του, σκόρπισε τρόμο σε ολόκληρο τον κόσμο που παρακολουθεί σε live χρόνο έναν πραγματικό πόλεμο εν έτει 2022.
Αν για ολόκληρο τον πλανήτη όσα συμβαίνουν στο σημαντικό λιμάνι της Ουκρανίας κι όσα δυστυχώς αναμένονται να συμβούν και στην έτερη έξοδο της δοκιμαζόμενης χώρας στη Μαύρη Θάλασσα, την ιστορική Οδησσό, είναι τραγικά και καταδικαστέα, για την Ελλάδα και τους απανταχού Έλληνες, το μείγμα των συναισθημάτων είναι πιο εκρηκτικό, πιο ιδιαίτερο. Γιατί η καταδίκη ενός πολέμου συναντά την αληθινή θλίψη για μια τραγωδία που εκτυλίσσεται όχι απλώς στην ευρύτερη ευρωπαϊκή μας γειτονιά, αλλά σε δύο περιοχές αληθινές κοιτίδες του ελληνισμού.
Στα χώματα που τώρα γίνονται οι πιο σκληρές μάχες του πολέμου, εκεί όπου δεκάδες χιλιάδες άμαχοι διαβιούν σε άθλιες συνθήκες χωρίς φαγητό και πόσιμο νερό (στην περίπτωση της Μαριούπολης) ή περιμένουν την τελική επίθεση από θαλάσσης (στην περίπτωση της Οδησσού), ο ελληνισμός ζούσε από αρχαιοτάτων χρόνων, συνέχισε την ισχυρή του παρουσία τη Βυζαντινή εποχή, ενισχύθηκε σημαντικά στα τέλη του 18ου αιώνα και μετά την αποτυχία των «Ορλωφικών» και μεγαλούργησε, γνωρίζοντας μεγάλη άνθηση τον 19ο αιώνα.
Όμως, παρότι οι εποχές άλλαξαν όπως και τα πιόνια στη γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής, Μαριούπολη και Οδησσός όχι μόνο συνέχισαν να έχουν χρώμα ελληνικό, αλλά η τιμή στις παραδόσεις που ενίσχυαν την ρίζα και την κρατούσαν αναλλοίωτη στο χρόνο έκαναν τους Έλληνες επισκέπτες και τις αντιπροσωπείες από τη χώρα μας που ταξίδευαν στο πλαίσιο αποστολών στον μαρτυρικό, πλέον, Σαρτανά, την πόλη της Μαριούπολης αλλά και την Οδησσό, εκεί που ιδρύθηκε άλλωστε η Φιλική Εταιρεία, να ριγούν από συγκίνηση για τις μικρές πατρίδες στην ουκρανική γη.
Το makthes.gr φέρνει σήμερα στο φως αδημοσίευτες φωτογραφίες από το αρχείο της Χρύσας Αράπογλου που ταξίδεψε τη δεκαετία του ’90 στις περιοχές που σήμερα σφυροκοπούνται και οι οποίες αποδεικνύουν το βαθύ χρώμα της Ελλάδας στην Ουκρανία και πως οι δυο λαοί είναι πιο κοντά ιστορικά και… από ψυχής απ’ ό,τι πιστεύαμε.
Άλλωστε το άρθρο της Χρύσας Αράπογλου στη "Μακεδονία της Κυριακής" της 7ης Μαρτίου με τίτλο "Αγαπημένε Σαρτανά" μαρτυρά την πραγματική αλήθεια της ελληνικής Διασποράς στην περιοχή εκείνη...
"Μέσα στα μαθήματα των ημερών, συγκαταλέγεται και αυτό της ύπαρξης Ελλήνων στην Μαριούπολη! Πέρασαν κάποια εικοσιτετράωρα για να συνειδητοποιήσουν πολιτικοί και δημοσιογράφοι ότι υπάρχουν δεκάδες χωριά στην περιοχή με σχεδόν αποκλειστικά πληθυσμό ελληνικής καταγωγής. Γιατί, σ αυτήν την χώρα της μικρής μνήμης, η ελληνική Διασπορά είναι άγνωστη. Άγνωστη και η Ιστορία και η σημασία της. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι, το Προξενείο της Μαριούπολης, που για τον θάνατο των Ελλήνων κατοίκων της, μας συλλυπούνται Γάλλοι και Αμερικανοί (συχνά γνωρίζουν καλύτερη Ιστορία από εμάς), ήταν ακέφαλο για 15 μήνες.
Τι είναι όλα αυτά τα ελληνικά τοπωνύμια που ακούγονται τις μέρες αυτές; Χερσώνα, Μαριούπολη, Φιδονήσι ή Νησί του Αχιλλέα, Οδησσός, στενά του Κερτς ή αλλιώς Κιμμέριος Βόσπορος και παλαιότερα Σεβαστούπολη, Συμφερούπολη στην Κριμαία; Τι σημαίνουν άραγε όλα αυτά για την Ελλάδα, τις διεθνείς της σχέσεις, πώς θα μπορούσε η χώρα μας να διαχειριστεί αυτό το μοναδικό της πλεονέκτημα και αυτήν την κληρονομιά ευθύνης; Προσπαθώ να διώξω, καλύτερα να αναβάλλω τη συγκίνησή μου, καθώς, όσο γράφω αυτές τις γραμμές, επιχειρείται μια επικίνδυνη έξοδος από την πολιορκημένη Μαριούπολη, ενώ, οι περισσότεροι των δεκάδων χιλιάδων κατοίκων της παραμένουν στα υπόγεια. Το χωριό Σαρτανάς έχει χτυπηθεί ανελέητα, κανείς δεν μπορεί να μετρήσει και να περισυλλέξει τους νεκρούς από τα ερείπια. Τη δεκαετία του 90, που η Θεσσαλονίκη είχε αρχίσει να παίρνει σοβαρά το ρόλο της ως έδρας του παγκόσμιου Ελληνισμού, με το Κέντρο Μελέτης και Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας της τότε Νομαρχίας Θεσσαλονίκης, αναπτύξαμε στην περιοχή προγράμματα ενίσχυσης της ελληνικής γλώσσας, συνεργαστήκαμε με πανεπιστημιακές έδρες, γιορτάσαμε μαζί τους στη δική τους Μέγα Γιορτή που οργάνωναν κάθε δύο χρόνια, συμβάλαμε στη διάσωση ενός μοναδικού τοπικού γλωσσικού ιδιώματος. Γυρνώντας από ένα ταξίδι, μίλησα στο Ράδιο Θεσσαλονίκη για την προσπάθειά των Μαριουπολιτών να συγκεντρώσουν χρήματα για τη θεμελίωση μιας εκκλησίας. Διοργανώθηκε ραδιομαραθώνιος, μεταφέραμε τα χρήματα και τοποθετήσαμε μαζί τους τον θεμέλιο λίθο του Αγίου Γεωργίου του Σαρτανά, που στη συνέχεια, κατάφεραν να αποπερατώσουν.
Αγαπημένε Σαρτανά! Δεν ξέρω εάν τώρα υπάρχεις."
Φωτογραφικά ντοκουμέντα από την επίσκεψη αντιπροσωπείας της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης στον Σαρτανά και τη Μαριούπολη το 1996 και το 1997
Μετά την πρώτη επίσκεψη της Θεσσαλονικιώτικης αντιπροσωπείας διοργανώθηκε ραδιομαραθώνιος από το Ράδιο Θεσσαλονίκη και η ομάδα μετέφερε τα χρήματα στον Σαρτανά και τοποθέτησε μαζί με τους κατοίκους τον θεμέλιο λίθο του Αγίου Γεωργίου του Σαρτανά, που στη συνέχεια, κατάφεραν να αποπερατώσουν.
Αντιπροσωπεία από την Θεσσαλονίκη μπροστά στο Ελληνικό Κέντρο "Μαιώτιδα" του ελληνικού Συλλόγου Μαριούπολης. (προσωπικό Αρχείο Γιάννη Καρυπίδη)
Κτίριο Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ουκρανίας , Ελληνικό Ιατρικό Κέντρο (έγινε με χρηματοδότηση του ΣΑΕ Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού και του τότε προέδρου Ανδρέα Άθενς, Σαρτανάς , Κέντρο Πολιτισμού "Ταμάρα Κατσή"
Έντονο χρώμα Ελλάδας υπάρχει και σε πολλά χωριά της περιοχής της Μαριούπολης, τα οποία μιλούν... ελληνικά, όπως το Ουρζούφ και η Γιάλτα που φαίνονται στις παρακάτω φωτογραφίες
Η ένδοξη Οδησσός και η σχέση της με τον ελληνισμό
Η Οδησσός, το σπουδαίο αυτό λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας είναι ιστορικά συνδεδεμένο με τον ελληνισμό. Όχι μόνο εκεί ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία και μέχρι σήμερα δεσπόζει το Μουσείο Φιλικής Εταιρείας, αλλά σπουδαίοι Έλληνες ευεργέτες με πρωτοπόρο τον Μαρασλή, δήμαρχο της πόλης επί 12 χρόνια στα οποία χτίστηκαν και λειτούργησαν όλα τα κτίρια δημόσιας ωφέλειας και ο οποίος μεγαλουργώντας στην περιοχή της Οδησσού βοήθησε καθοριστικά με τη δύναμη και την εμβέλειά του την πατρίδα Ελλάδα με τα "Μαράσλεια", τα οποία μάλιστα ποτέ δεν κατάφερε να επισκεφτεί. Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο της Χρύσας Αράπογλου από επίσκεψη στην Οδησσό το 1994.
Η χθεσινοβραδινή είδηση πως τα ρωσικά στρατεύματα κατάφεραν να εισβάλλουν στην ανατολική Μαριούπολη, την πόλη που διακαώς θέλει να κατακτήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν ως στρατηγικής σημασίας για το σχέδιό του, σκόρπισε τρόμο σε ολόκληρο τον κόσμο που παρακολουθεί σε live χρόνο έναν πραγματικό πόλεμο εν έτει 2022.
Αν για ολόκληρο τον πλανήτη όσα συμβαίνουν στο σημαντικό λιμάνι της Ουκρανίας κι όσα δυστυχώς αναμένονται να συμβούν και στην έτερη έξοδο της δοκιμαζόμενης χώρας στη Μαύρη Θάλασσα, την ιστορική Οδησσό, είναι τραγικά και καταδικαστέα, για την Ελλάδα και τους απανταχού Έλληνες, το μείγμα των συναισθημάτων είναι πιο εκρηκτικό, πιο ιδιαίτερο. Γιατί η καταδίκη ενός πολέμου συναντά την αληθινή θλίψη για μια τραγωδία που εκτυλίσσεται όχι απλώς στην ευρύτερη ευρωπαϊκή μας γειτονιά, αλλά σε δύο περιοχές αληθινές κοιτίδες του ελληνισμού.
Στα χώματα που τώρα γίνονται οι πιο σκληρές μάχες του πολέμου, εκεί όπου δεκάδες χιλιάδες άμαχοι διαβιούν σε άθλιες συνθήκες χωρίς φαγητό και πόσιμο νερό (στην περίπτωση της Μαριούπολης) ή περιμένουν την τελική επίθεση από θαλάσσης (στην περίπτωση της Οδησσού), ο ελληνισμός ζούσε από αρχαιοτάτων χρόνων, συνέχισε την ισχυρή του παρουσία τη Βυζαντινή εποχή, ενισχύθηκε σημαντικά στα τέλη του 18ου αιώνα και μετά την αποτυχία των «Ορλωφικών» και μεγαλούργησε, γνωρίζοντας μεγάλη άνθηση τον 19ο αιώνα.
Όμως, παρότι οι εποχές άλλαξαν όπως και τα πιόνια στη γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής, Μαριούπολη και Οδησσός όχι μόνο συνέχισαν να έχουν χρώμα ελληνικό, αλλά η τιμή στις παραδόσεις που ενίσχυαν την ρίζα και την κρατούσαν αναλλοίωτη στο χρόνο έκαναν τους Έλληνες επισκέπτες και τις αντιπροσωπείες από τη χώρα μας που ταξίδευαν στο πλαίσιο αποστολών στον μαρτυρικό, πλέον, Σαρτανά, την πόλη της Μαριούπολης αλλά και την Οδησσό, εκεί που ιδρύθηκε άλλωστε η Φιλική Εταιρεία, να ριγούν από συγκίνηση για τις μικρές πατρίδες στην ουκρανική γη.
Το makthes.gr φέρνει σήμερα στο φως αδημοσίευτες φωτογραφίες από το αρχείο της Χρύσας Αράπογλου που ταξίδεψε τη δεκαετία του ’90 στις περιοχές που σήμερα σφυροκοπούνται και οι οποίες αποδεικνύουν το βαθύ χρώμα της Ελλάδας στην Ουκρανία και πως οι δυο λαοί είναι πιο κοντά ιστορικά και… από ψυχής απ’ ό,τι πιστεύαμε.
Άλλωστε το άρθρο της Χρύσας Αράπογλου στη "Μακεδονία της Κυριακής" της 7ης Μαρτίου με τίτλο "Αγαπημένε Σαρτανά" μαρτυρά την πραγματική αλήθεια της ελληνικής Διασποράς στην περιοχή εκείνη...
"Μέσα στα μαθήματα των ημερών, συγκαταλέγεται και αυτό της ύπαρξης Ελλήνων στην Μαριούπολη! Πέρασαν κάποια εικοσιτετράωρα για να συνειδητοποιήσουν πολιτικοί και δημοσιογράφοι ότι υπάρχουν δεκάδες χωριά στην περιοχή με σχεδόν αποκλειστικά πληθυσμό ελληνικής καταγωγής. Γιατί, σ αυτήν την χώρα της μικρής μνήμης, η ελληνική Διασπορά είναι άγνωστη. Άγνωστη και η Ιστορία και η σημασία της. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι, το Προξενείο της Μαριούπολης, που για τον θάνατο των Ελλήνων κατοίκων της, μας συλλυπούνται Γάλλοι και Αμερικανοί (συχνά γνωρίζουν καλύτερη Ιστορία από εμάς), ήταν ακέφαλο για 15 μήνες.
Τι είναι όλα αυτά τα ελληνικά τοπωνύμια που ακούγονται τις μέρες αυτές; Χερσώνα, Μαριούπολη, Φιδονήσι ή Νησί του Αχιλλέα, Οδησσός, στενά του Κερτς ή αλλιώς Κιμμέριος Βόσπορος και παλαιότερα Σεβαστούπολη, Συμφερούπολη στην Κριμαία; Τι σημαίνουν άραγε όλα αυτά για την Ελλάδα, τις διεθνείς της σχέσεις, πώς θα μπορούσε η χώρα μας να διαχειριστεί αυτό το μοναδικό της πλεονέκτημα και αυτήν την κληρονομιά ευθύνης; Προσπαθώ να διώξω, καλύτερα να αναβάλλω τη συγκίνησή μου, καθώς, όσο γράφω αυτές τις γραμμές, επιχειρείται μια επικίνδυνη έξοδος από την πολιορκημένη Μαριούπολη, ενώ, οι περισσότεροι των δεκάδων χιλιάδων κατοίκων της παραμένουν στα υπόγεια. Το χωριό Σαρτανάς έχει χτυπηθεί ανελέητα, κανείς δεν μπορεί να μετρήσει και να περισυλλέξει τους νεκρούς από τα ερείπια. Τη δεκαετία του 90, που η Θεσσαλονίκη είχε αρχίσει να παίρνει σοβαρά το ρόλο της ως έδρας του παγκόσμιου Ελληνισμού, με το Κέντρο Μελέτης και Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας της τότε Νομαρχίας Θεσσαλονίκης, αναπτύξαμε στην περιοχή προγράμματα ενίσχυσης της ελληνικής γλώσσας, συνεργαστήκαμε με πανεπιστημιακές έδρες, γιορτάσαμε μαζί τους στη δική τους Μέγα Γιορτή που οργάνωναν κάθε δύο χρόνια, συμβάλαμε στη διάσωση ενός μοναδικού τοπικού γλωσσικού ιδιώματος. Γυρνώντας από ένα ταξίδι, μίλησα στο Ράδιο Θεσσαλονίκη για την προσπάθειά των Μαριουπολιτών να συγκεντρώσουν χρήματα για τη θεμελίωση μιας εκκλησίας. Διοργανώθηκε ραδιομαραθώνιος, μεταφέραμε τα χρήματα και τοποθετήσαμε μαζί τους τον θεμέλιο λίθο του Αγίου Γεωργίου του Σαρτανά, που στη συνέχεια, κατάφεραν να αποπερατώσουν.
Αγαπημένε Σαρτανά! Δεν ξέρω εάν τώρα υπάρχεις."
Φωτογραφικά ντοκουμέντα από την επίσκεψη αντιπροσωπείας της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης στον Σαρτανά και τη Μαριούπολη το 1996 και το 1997
Μετά την πρώτη επίσκεψη της Θεσσαλονικιώτικης αντιπροσωπείας διοργανώθηκε ραδιομαραθώνιος από το Ράδιο Θεσσαλονίκη και η ομάδα μετέφερε τα χρήματα στον Σαρτανά και τοποθέτησε μαζί με τους κατοίκους τον θεμέλιο λίθο του Αγίου Γεωργίου του Σαρτανά, που στη συνέχεια, κατάφεραν να αποπερατώσουν.
Αντιπροσωπεία από την Θεσσαλονίκη μπροστά στο Ελληνικό Κέντρο "Μαιώτιδα" του ελληνικού Συλλόγου Μαριούπολης. (προσωπικό Αρχείο Γιάννη Καρυπίδη)
Κτίριο Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ουκρανίας , Ελληνικό Ιατρικό Κέντρο (έγινε με χρηματοδότηση του ΣΑΕ Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού και του τότε προέδρου Ανδρέα Άθενς, Σαρτανάς , Κέντρο Πολιτισμού "Ταμάρα Κατσή"
Έντονο χρώμα Ελλάδας υπάρχει και σε πολλά χωριά της περιοχής της Μαριούπολης, τα οποία μιλούν... ελληνικά, όπως το Ουρζούφ και η Γιάλτα που φαίνονται στις παρακάτω φωτογραφίες
Η ένδοξη Οδησσός και η σχέση της με τον ελληνισμό
Η Οδησσός, το σπουδαίο αυτό λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας είναι ιστορικά συνδεδεμένο με τον ελληνισμό. Όχι μόνο εκεί ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία και μέχρι σήμερα δεσπόζει το Μουσείο Φιλικής Εταιρείας, αλλά σπουδαίοι Έλληνες ευεργέτες με πρωτοπόρο τον Μαρασλή, δήμαρχο της πόλης επί 12 χρόνια στα οποία χτίστηκαν και λειτούργησαν όλα τα κτίρια δημόσιας ωφέλειας και ο οποίος μεγαλουργώντας στην περιοχή της Οδησσού βοήθησε καθοριστικά με τη δύναμη και την εμβέλειά του την πατρίδα Ελλάδα με τα "Μαράσλεια", τα οποία μάλιστα ποτέ δεν κατάφερε να επισκεφτεί. Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο της Χρύσας Αράπογλου από επίσκεψη στην Οδησσό το 1994.
ΣΧΟΛΙΑ