Σε αγώνα ταχύτητας έχει εξελιχθεί πλέον ο μαραθώνιος για την κατασκευή του πολύπαθου Μετρό της Θεσσαλονίκης.

Όπως έγραψε χθες το makthes.gr οι εργασίες προχωρούν με ταχείς ρυθμούς, ενώ στον σημαντικό σταθμό της Βενιζέλου οι οι εκσκαφές προχωρούν σύμφωνα με τον προγραμματισμό με αποτέλεσμα στα μέσα Οκτωβρίου να «τρυπηθούν» και να διανοιχτούν οι σήραγγες, ενώ σήμερα δόθηκε στην κυκλοφορία των οχημάτων και το πάνω μέρος της οδού Βενιζέλου, κάτι που αναμένεται να αποσυμφορήσει στο μέτρο του δυνατού το μποτιλιάρισμα στο κέντρο της πόλης. 

Οι «έξυπνοι» συρμοί

Το Μετρό της Θεσσαλονίκης θα έχει πολλές πρωτιές και πολλές πρωτοτυπίες με κύριο χαρακτηριστικό τους «έξυπνους» συρμούς, στους οποίους αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Αττικό Μετρό Α.Ε., Νίκος Κουρέτας.

Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το ethnos.gr και ανέλυσε ο κ. Κουρέτας από το βήμα του συνεδρίου της Palladian Conference για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, στο Μετρό της Θεσσαλονίκης (και αργότερα στη γραμμή 4 της Αθήνας) θα δρομολογηθούν υπεραυτόματοι συρμοί, οι οποίοι όχι μόνο θα κινούνται χωρίς οδηγό, όπως έχει ήδη γίνει γνωστό άλλωστε, αλλά θα υπολογίζουν ακόμα και το βάρος των επιβαινόντων δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στο επιβατικό κοινό να επιλέξει σε ποιο βαγόνι θα επιβιβαστεί για πιο άνετη μετακίνηση.

«Τα τρένα αυτά θα έχουν τη δυνατότητα να μετρούν το βάρος τους και το βάρος των επιβατών. Κατά συνέπεια όταν θα φεύγει ένα τρένο από ένα σταθμό και θα κατευθύνεται στον επόμενο, θα υπάρχει μία πληροφορία που θα επικαιροποιείται ως προς το πού υπάρχει μικρότερο βάρος και άρα λιγότεροι επιβάτες ώστε να μπορούν οι επιβάτες να περιμένουν ανάλογα στις αποβάθρες και να μπαίνουν σε βαγόνια, τα οποία δεν είναι γεμάτα», σημείωσε.

Παράλληλα θα υπάρχει μια δυναμική διαμόρφωση των χρονοαποστάσεων των συρμών βάσει των στοιχείων για τον αριθμό των επιβατών στους σταθμούς σε πραγματικό χρόνο. Τα στοιχεία θα παρέχονται από ένα εξελιγμένο λογισμικό, το οποίο θα λαμβάνει πληροφορίες από τις πύλες των σταθμών, αλλά και από τις εξελιγμένες κάμερες που θα εγκατασταθούν.

Οι συρμοί θα κινούνται χωρίς οδηγό, ενώ «τα τρένα θα μπορούν αυτόματα να εισέρχονται για λειτουργία στη γραμμή ή να αποσύρονται μόνα τους προς το αμαξοστάσιο». Εκτός από τα τρένα χωρίς οδηγό, οι αποβάθρες θα είναι εφοδιασμένες με θύρες ασφαλείας που θα ανοίγουν με την έλευση του συρμού ταυτόχρονα με τις πόρτες ώστε να μηδενιστεί η πιθανότητα πτώσης στις γραμμές.

Ωστόσο πέρα από τα συστήματα που θα κάνουν πιο εύκολη τη μετακίνηση για τους επιβάτες, τόσο το μετρό της Θεσσαλονίκης όσο και η Γραμμή 4 της Αθήνας θα διαθέτουν ένα εξελιγμένο σύστημα σηματοδότησης και ελέγχου, το οποίο θα αποτρέπει σε κάθε περίπτωση την πρόσκρουση συρμών. Το CBTC εφαρμόζεται στις γραμμές με συρμούς χωρίς οδηγούς όπως θα είναι οι συγκεκριμένες.

Η λειτουργία του βασίζεται στον ταυτόχρονο και συνεχή υπολογισμό της θέσης κάθε συρμού και της συνδυασμένης κίνησης όλων των συρμών στη γραμμή με τη βοήθεια ισχυρότατων υπολογιστικών συστημάτων τόσο επί των συρμών όσο και κεντρικά από το Κέντρο Ελέγχου Κυκλοφορίας (ΚΕΛ).

Τα τρένα και το ΚΕΛ θα επικοινωνούν μεταξύ τους ασύρματα έως και 10 φορές το δευτερόλεπτο προσδιορίζοντας συνεχώς τη θέση κάθε συρμού με υψηλή ακρίβεια. Οπως μαλιστα εξήγησε ο κ. Κουρέτας η πιθανότητα κρίσιμου λάθους είναι 10 στην ενάτη, «δηλαδή εάν κάνεις κάτι 1 δισεκ. φορές, υπάρχει μία πιθανότητα να γίνει λάθος. Πρόκειται για απειροελάχιστη πιθανότητα σε σχέση με αυτό που κάνει ένας άνθρωπος».

Με την εφαρμογή του εν λόγω συστήματος οι χρονοαποστάσεις των συρμών θα μπορέσουν να διαμορφωθούν στα 90 δευτερόλεπτα ή και λιγότερο στα 75 δευτερόλεπτα σε ώρες αιχμής, ενώ στα οφέλη του συγκαταλέγονται «το υψηλότατο επίπεδο αξιοπιστίας και ασφάλειας, τα ανύπαρκτα ανθρώπινα λάθη στη λειτουργία των τρένων, ο λιγότερος εξοπλισμός και η λιγότερη συντήρηση». 

Εξελιγμένες κάμερες 

Στα δύο συστήματα μετρό θα εγκατασταθούν εξελιγμένες κάμερες σε σταθμούς και τρένα με λειτουργία 24/7, κάλυψη 100% και συνεχή αποθήκευση των αντικειμένων. Οι κάμερες θα μπορούν να αναγνωρίσουν αντικείμενα, να ταυτοποιήσουν ανθρώπους και να αξιολογήσουν συμβάντα (φωτιά, πανικός, κλπ).

Οι κάμερες των συρμών (2 – 4 ανά βαγόνι) θα στέλνουν αδιάλειπτα και ασύρματα έγχρωμη εικόνα με ρυθμό 25 εικόνες ανά δευτερόλεπτο στο Κέντρο Ελέγχου.

Επιπλέον 2 + 2 κάμερες στις μετώπες των τρένων θα «βλέπουν» τη σήραγγα και θα μπορούν να αναγνωρίζουν την παρουσία ανθρώπων, αντικειμένων, φωτιάς, κλπ μέσω εξελιγμένου λογισμικού.

Οι αποθηκευμένες εικόνες και βίντεο θα ακολουθούν τις ευρωπαϊκές οδηγίες προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και θα ανοίγονται μόνο με ειδική διαδικασία.

Οι ημερομηνίες-σταθμοί για το Μετρό Θεσσαλονίκης

Θέμα ημερών θεωρείται και η υπογραφή της σύμβασης για την προμήθεια 15 επιπλέον συρμών που θα προστεθούν στους 18 υπάρχοντες. Ο στόλος των 33 συρμών θα μπορεί να φτάνει να πραγματοποιεί δρομολόγια μέχρι και κάθε 90 δευτερόλεπτα τις ώρες αιχμής στις δύο γραμμές. Ο σχετικός διαγωνισμός της Αττικό Μετρό ξεκίνησε στις 31 Ιανουαρίου με ΑΚΤΩΡ-HITACHI να είναι το ανάδοχο σχήμα. Η Hitachi άλλωστε έχει κατασκευάσει και τους 18 πρώτους συρμούς.

Από τους 15 συρμούς οι έξι προβλέπονται για τη βασική γραμμή που έτσι θα φτάσει τους 24 συρμούς και οι υπόλοιποι 9 θα καλύψουν την επέκταση προς Καλαμαριά. Οι νέοι συρμοί θα λειτουργούν όπως και οι υφιστάμενοι, αυτόματα χωρίς οδηγό.

Οι συρμοί θα είναι φυσικά και λειτουργικά συμβατοί με το υπάρχον σύστημα Μετρό Θεσσαλονίκης ήτοι, με το Βασικό Έργο, την επέκταση προς Καλαμαριά, το Αμαξοστάσιο Πυλαίας με τον υπάρχοντα εξοπλισμό συντήρησης του Τροχαίου Υλικού καθώς και με το υπάρχον τροχαίο υλικό. Το ύψος του διαγωνισμού είναι ποσού με ΦΠΑ 176,08 εκατ. ευρώ (ποσό χωρίς ΦΠΑ 142 εκατ. ευρώ).

Ο διαγωνισμός για τη λειτουργία

Παράλληλα αναμένεται η εκκίνηση του διαγωνισμού-ΣΔΙΤ για τη λειτουργία και συντήρηση του Μετρό Θεσσαλονίκης. Όπως αναφέρουν πηγές με γνώση, σημαντικές εταιρείες operator, αντίστοιχων συστημάτων Μετρό στο εξωτερικό, έχουν δείξει αρχικό ενδιαφέρον και μένει να δούμε ποια και πόσα σχήματα τελικά θα δηλώσουν συμμετοχή.

Σύμφωνα με την προκήρυξη, στις 2 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η υποβολή των φακέλων και στις 8 θα γίνει αποσφράγιση των προσφορών. Στόχος της Αττικό Μετρό και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι να υπογραφεί η σύμβαση εντός του 2023 καθώς είναι προαπαιτούμενο για να μπορέσει να λειτουργήσει το Μετρό της πόλης της Θεσσαλονίκης.

Η διάρκεια της σύμβασης έχει οριστεί σε 132 μήνες, δηλαδή για περίοδο 11 ετών. Σύμφωνα με την προκήρυξη δεν προβλέπεται επιπλέον παράταση του χρόνου της σύμβασης. Η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης με ΦΠΑ είναι 362,08 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ 292 εκατ. ευρώ). Η αποπληρωμή του έργου θα γίνεται με πληρωμές διαθεσιμότητας. από την Αττικό Μετρό.