Οι καθαρές αυξήσεις στους μισθούς είναι το στοίχημα της επόμενης τετραετίας για το οικονομικό επιτελείο με το κυβερνητικό οπλοστάσιο να περιλαμβάνειπαρεμβάσεις στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, «ξεπάγωμα» των τριετιών, νέα προσγείωση των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα αλλά και νέες μειώσεις φορολογικών συντελεστών για να «αναπνεύσει» η μεσαία τάξη.

Σύμφωνα με στοιχεία της Εργάνης, οι μέσες μηνιαίες αποδοχές διαμορφώθηκαν το 2022 σε 1.176,5 ευρώ μεικτά έναντι 1.046,3 ευρώ μεικτά το 2019. Ο αριθμός των εργαζομένων που εντάσσονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια (έως 700 ευρώ τον μήνα) μειώθηκε το 2022 κατά 269.512 άτομα σε σχέση με το 2021.

Παρά όμως τα θετικά βήματα που έχουν γίνει, σε αγοραστική δύναμη, η Ελλάδα ξεπερνά μόνο τη Βουλγαρία στην ΕΕ των 27.

Μισθοί

Το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων προβλέπει αυξήσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ, ενώ το σχετικό ποσό έχει συμπεριληφθεί στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο του 2024 και έχει ήδη εγκριθεί από τους θεσμούς.

Με το νέο μισθολόγιο θα αυξηθούν οι αποδοχές των χαμηλόμισθών, ενώ ταυτόχρονα θα συμπεριληφθούν πρόσθετες αμοιβές για όσες κατέχουν θέσεις ευθύνης.Από την 1-1-2024 οι δημόσιοι υπάλληλοι θα δουν λοιπόν αυξημένες τις αποδοχές τους με τα χαμηλότερα μισθολογικά κλιμάκια να βλέπουν αυξήσεις στις αποδοχές τους μέχρι και 100 ευρώ το μήνα.

Οι αυξήσεις θα αφορούν τόσο τους δημοσίους υπαλλήλους όσο και τα ειδικά μισθολόγια (σώματα ασφαλείας) που στα χρόνια των Μνημονίων είδαν τις αποδοχές τους να πετσοκόβονται.

Κατά την περίοδο 2008-2020 ο μέσος μισθός στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 25,6%, ενώ αντίθετα στην Ευρωζώνη αυξήθηκε κατά 21,4% και στην Ε.Ε. κατά 23,8%.

Αναφορικά με τον ιδιωτικό τομέα, στο προσκήνιο επανέρχεται το θέμα των παγωμένων τριετιών στον ιδιωτικό τομέα, η εξέλιξη του οποίου συνδέεται με τη μείωση της ανεργίας στη χώρα μας σε επίπεδα κάτω του 10%.

Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται σημαντική αποκλιμάκωση των ποσοστών της ανεργίας, κάτι που ανοίγει το δρόμο της επιστροφής των μισθολογικών τριετιών για όλους και όχι για όσους είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία προ του 2012, όπως ισχύει σήμερα.

Η τελευταία καταγραφή δείχνει μείωση της ανεργίας τον περασμένο Ιανουάριο στο 10,8%, γεγονός που αναζωπυρώνει τις ελπίδες για ταχεία πτώση του ποσοστού κάτω του 10%, εξέλιξη που θα σημάνει την επαναφορά των τριετιών για το σύνολο των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.

Κάτι τέτοιο θα σήμαινε προσαύξηση μισθού κατά 30% για τους εργαζόμενους που έχουν την απαραίτητη προϋπηρεσία (τρεις τριετίες). Να σημειωθεί ότι σήμερα τα ποσοστά των τριετιών λαμβάνουν μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία (μια, δύο ή τρεις τριετίες) μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012.

Mε τo δεύτερο μνημόνιο «πάγωσαν» οι προσαυξήσεις στον κατώτατο μισθό λόγω προϋπηρεσίας, οι λεγόμενες δηλαδή «τριετίες», μέχρι η ανεργία να πέσει κάτω από 10%, με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξή τους τον Φεβρουάριο του 2012.

Στο ίδιο πλαίσιο, στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να προχωρήσει σε νέες μειώσεις εισφορών 2 έως 3 ποσοστιαίες μονάδες σε βάθος τετραετίας για τη μισθωτή απασχόληση.

Φόροι

Οι παρεμβάσεις στο φορολογικό πεδίο ναι μεν θα υπάρξουν αλλά θα είναι μικρότερης κλίμακας καθώς την περίοδο 2019 -2023 πραγματοποιήθηκαν μειώσεις φόρων και πέραν του προεκλογικού προγράμματος αλλά τις «έφαγε» η ακρίβεια ενώ θα είναι εστιασμένες κυρίως στα εισοδήματα από 20.000 – 50.000 ευρώ που δεν είδαν μεγάλες αλλαγές στην φορολογική τους επιβάρυνση (ελαφρύνσεις…17 ευρώ ετησίως). Το 2019 ευνοήθηκαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι από τις αλλαγές που έγιναν στο πρώτο κλιμάκιο.

Συγκεκριμένα, η ευνοϊκή κλίμακα με τον συντελεστή του 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματος, από 22%, και μάλιστα από το πρώτο ευρώ του εισοδήματος (κλιμάκιο που πρακτικά κάλυψε πάνω από το 80% των επαγγελματιών), οδήγησε στη μείωση του φόρου εισοδήματος κατά 1.300 ευρώ. Παράλληλα καταργήθηκε η εισφορά αλληλεγγύης για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, ενώ μειώθηκε στο 50% η προκαταβολή φόρου.

Παράλληλα, στο τραπέζι βρίσκεται η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος με ένα από τα σενάρια να προβλέπει μείωση του τέλους έως και 50% για τις φορολογικές δηλώσεις του 2024 και πλήρη κατάργηση για τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2025.Το τέλος επιτηδεύματος που πληρώνουν σήμερα οι επαγγελματίες και επιχειρήσεις ξεκινάει από 400 ευρώ και φθάνει έως 1.000 ευρώ τον χρόνο. Σημειώνεται ότι η Κομισιόν έχει απευθύνει συστάσεις στην κυβέρνηση για κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.

Η αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων είναι μία από τις άμεσες προτεραιότητες.

Η κυβέρνηση επιθυμεί να επανεξετάσει το φορολογικό πλαίσιο της αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα σε σύγκριση με διεθνείς πρακτικές, με στόχευση την απλοποίηση και διεύρυνση της φορολογικής βάσης στη βάση ανάλογων κινήτρων. Η στόχευση αυτή κρίνεται κρίσιμη, τονίζεται σε απόφαση του υπουργείου Οικονομικών (με την οποία ανατίθεται η εκπόνηση μελέτης από το ΙΟΒΕ) , καθώς παρά τις βελτιώσεις, στην Ελλάδα καταγράφεται το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρώπη «κενό» εσόδων από Φ.Π.Α.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 15-16.04.2023