Ο Παρθενώνας της Μακεδονίας, ο Φίλιππος ο Β’, ο Αλέξανδρος και η ανάπτυξη - Λίγες ώρες στις Αιγές
05/01/2024 19:30
05/01/2024 19:30
Η ημέρα στη Βεργίνα ήταν σήμερα πολύ φωτεινή με τον ήλιο να λάμπει από το πρωί. Τόσο που όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έφτασε στη Μελίκη, τον πρώτο σταθμό της σημερινής του επίσκεψης στην Ημαθία, αναγκάστηκε να βγάλει το σακάκι. Μια λαμπερή ημέρα που συμβάδιζε με την καλή είδηση για τον πολιτισμό. Της Ημαθίας, της Μακεδονίας και της Ελλάδας. Την εκκίνηση του αναστηλωμένου Ανακτόρου του Φιλίππου του Β’ στο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών, που ήταν ο βασικός σταθμός της σημερινής πρωθυπουργικής επίσκεψης.
Το Μουσείο που βρίσκεται λίγο έξω από τη Βεργίνα εγκαινιάστηκε πέρσι και ήδη σε 11 μήνες το επισκέφτηκαν 250.000 άνθρωποι. Σήμερα λίγο αφού αναχώρησε ο πρωθυπουργός μετά το τέλος της τελετής εγκαινίων στον χώρο βρέθηκαν με το καλημέρα οι πρώτες εκατοντάδες επισκεπτών.
Τα ευρήματα ιδιαίτερα, που δικαιολογούν τον τίτλο που του έδωσε ένας Γερμανός επιστήμονας ότι είναι ο «Παρθενώνας της Μακεδονίας». Και το τοπίο μοναδικό. Ανεβαίνοντας εκεί ο αέρας μυρίζει ιστορία: Επιβλητικοί οι χώροι του ανακτόρου εκτείνονται πάνω από τη Βεργίνα, έχοντας από πίσω τους το βουνό, που ήδη φαίνεται ότι προβληματίζει τους αρχαιολόγους...
Η προσέγγιση του χώρου χρήζει αρκετών βελτιώσεων. Στη Βεργίνα όλο το χωριό είναι σκαμμένο εξαιτίας έργων υποδομών που βρίσκονται σε εξέλιξη και η σήμανση δεν είναι και η πιο σύγχρονη ακόμη και δυσκολεύει ακόμη και τους Έλληνες που θα δυσκολευτούν να βρουν το δρόμο προς το Ανάκτορο, ενώ και το πάρκινγκ είναι αδιαμόρφωτο και προβληματικό. Έτσι ως καλύτερη λύση που ενδείκνυται είναι να αφήσει κανείς το αυτοκίνητό του κάτω στο δημοτικό χώρο στάθμευσης και να ανέβει προς το ανάκτορο με τα πόδια. Μια διαδρομή που είναι ανηφορική και διαρκεί περίπου 15 λεπτά.
Όμως ο «Παρθενώνας της Μακεδονίας» είναι πολύ όμορφος. Κόστισε 20 εκατομμύρια ευρώ, πολλά χρόνια αναστηλώσεων, περιλάμβανε μεταξύ των άλλων 57 ανασκαφές και 38 έργα συντήρησης και αναστύλωσης μνημείων, ενώ εκτείνεται σε μια έκταση περίπου 15 στρεμμάτων.
Το ανάκτορο, το θέατρο και τα γειτονικά ιερά αποτελούν στοιχεία του μεγάλου οικοδομικού προγράμματος του Φίλιππου του Β’ που διήρκεσε από το 359 μέχρι το 336 π.Χ., το οποίο εκσυγχρόνισε και αναβάθμισε τις Αιγές, δίνοντας το ιδεολογικό πρότυπο των πόλεων της Ελληνιστικής Οικουμένης. Με το προπύλιο να παραπέμπει σε ιερό, τις εντυπωσιακές διώροφες στοές, το μέγα περιστύλιο γύρω από το οποίο οργανώνονταν οι χώροι συμποσίων, το ιερό του Πατρώου Ηρακλή, τη βιβλιοθήκη και το μικρότερο δυτικό περιστύλιο που εξυπηρετούσε βοηθητικούς χώρους, το βασίλειο καθίδρυμα των Αιγών δε στέγαζε την οικογένεια και την ιδιωτική ζωή του βασιλιά, αλλά τις δομές εκείνες που ήταν απαραίτητες για την άσκηση της πολυεπίπεδης δημόσιας εξουσίας του. Ακριβώς σε αυτόν τον χώρο της συνάθροισης ανακηρύχθηκε βασιλιάς ο Αλέξανδρος.
Όπως είπε στην ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ομιλία του ο πρωθυπουργός, ο οποίος ήρθε διαβασμένος στις Αιγές, ο χώρος είναι μια καινοτομία που παραπέμπει στην έννοια «της πεφωτισμένης ηγεμονίας, η οποία στάθηκε ουσιαστικά και ιδεολογική, πολιτική βάση όλου του ελληνιστικού κόσμου που ακολούθησε.
Ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος, εξάλλου, με τον τρόπο τους υπήρξαν δεινοί μεταρρυθμιστές. Ο πρώτος, εξελίσσοντας ουσιαστικά μια αρχαϊκή κοινωνία σε μια κοινωνία με πιο αστικά χαρακτηριστικά, με κοινούς, με ενιαίους θεσμούς. Και ο δεύτερος, ιδρύοντας πόλεις, ενσωματώνοντας μεγάλους και διαφορετικούς πληθυσμούς σε μια πρωτοφανούς έκτασης αυτοκρατορία» σημείωσε εύστοχα ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Πρόκειται λοιπόν, για ένα μνημείο που διαπερνά την αρχαιολογία και την ιστορία και οδηγεί στην πολιτική επιστήμη και στην κοινωνική ανθρωπολογία.
Και έχει τη δύναμη κατά τον πρωθυπουργό «να διαπερνά εποχές, οξύνοντας την αναζήτηση για διαχρονικά αιτήματα τα οποία απασχολούν και εμάς στις ημέρες μας, από την οργάνωση του κράτους μέχρι την κατανομή των δημόσιων πόρων και τη συνύπαρξη διαφορετικών λαών και πολιτισμών».
Όσο για την πρόκληση είναι μεγάλη και λέγεται για την περιοχή επισκεψιμότητα. Αν επιτευχθεί θα φέρει και επιπλέον ανάπτυξη για την τοπική κοινωνία αλλά και ευρύτερα.
Η ημέρα στη Βεργίνα ήταν σήμερα πολύ φωτεινή με τον ήλιο να λάμπει από το πρωί. Τόσο που όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έφτασε στη Μελίκη, τον πρώτο σταθμό της σημερινής του επίσκεψης στην Ημαθία, αναγκάστηκε να βγάλει το σακάκι. Μια λαμπερή ημέρα που συμβάδιζε με την καλή είδηση για τον πολιτισμό. Της Ημαθίας, της Μακεδονίας και της Ελλάδας. Την εκκίνηση του αναστηλωμένου Ανακτόρου του Φιλίππου του Β’ στο Πολυκεντρικό Μουσείο των Αιγών, που ήταν ο βασικός σταθμός της σημερινής πρωθυπουργικής επίσκεψης.
Το Μουσείο που βρίσκεται λίγο έξω από τη Βεργίνα εγκαινιάστηκε πέρσι και ήδη σε 11 μήνες το επισκέφτηκαν 250.000 άνθρωποι. Σήμερα λίγο αφού αναχώρησε ο πρωθυπουργός μετά το τέλος της τελετής εγκαινίων στον χώρο βρέθηκαν με το καλημέρα οι πρώτες εκατοντάδες επισκεπτών.
Τα ευρήματα ιδιαίτερα, που δικαιολογούν τον τίτλο που του έδωσε ένας Γερμανός επιστήμονας ότι είναι ο «Παρθενώνας της Μακεδονίας». Και το τοπίο μοναδικό. Ανεβαίνοντας εκεί ο αέρας μυρίζει ιστορία: Επιβλητικοί οι χώροι του ανακτόρου εκτείνονται πάνω από τη Βεργίνα, έχοντας από πίσω τους το βουνό, που ήδη φαίνεται ότι προβληματίζει τους αρχαιολόγους...
Η προσέγγιση του χώρου χρήζει αρκετών βελτιώσεων. Στη Βεργίνα όλο το χωριό είναι σκαμμένο εξαιτίας έργων υποδομών που βρίσκονται σε εξέλιξη και η σήμανση δεν είναι και η πιο σύγχρονη ακόμη και δυσκολεύει ακόμη και τους Έλληνες που θα δυσκολευτούν να βρουν το δρόμο προς το Ανάκτορο, ενώ και το πάρκινγκ είναι αδιαμόρφωτο και προβληματικό. Έτσι ως καλύτερη λύση που ενδείκνυται είναι να αφήσει κανείς το αυτοκίνητό του κάτω στο δημοτικό χώρο στάθμευσης και να ανέβει προς το ανάκτορο με τα πόδια. Μια διαδρομή που είναι ανηφορική και διαρκεί περίπου 15 λεπτά.
Όμως ο «Παρθενώνας της Μακεδονίας» είναι πολύ όμορφος. Κόστισε 20 εκατομμύρια ευρώ, πολλά χρόνια αναστηλώσεων, περιλάμβανε μεταξύ των άλλων 57 ανασκαφές και 38 έργα συντήρησης και αναστύλωσης μνημείων, ενώ εκτείνεται σε μια έκταση περίπου 15 στρεμμάτων.
Το ανάκτορο, το θέατρο και τα γειτονικά ιερά αποτελούν στοιχεία του μεγάλου οικοδομικού προγράμματος του Φίλιππου του Β’ που διήρκεσε από το 359 μέχρι το 336 π.Χ., το οποίο εκσυγχρόνισε και αναβάθμισε τις Αιγές, δίνοντας το ιδεολογικό πρότυπο των πόλεων της Ελληνιστικής Οικουμένης. Με το προπύλιο να παραπέμπει σε ιερό, τις εντυπωσιακές διώροφες στοές, το μέγα περιστύλιο γύρω από το οποίο οργανώνονταν οι χώροι συμποσίων, το ιερό του Πατρώου Ηρακλή, τη βιβλιοθήκη και το μικρότερο δυτικό περιστύλιο που εξυπηρετούσε βοηθητικούς χώρους, το βασίλειο καθίδρυμα των Αιγών δε στέγαζε την οικογένεια και την ιδιωτική ζωή του βασιλιά, αλλά τις δομές εκείνες που ήταν απαραίτητες για την άσκηση της πολυεπίπεδης δημόσιας εξουσίας του. Ακριβώς σε αυτόν τον χώρο της συνάθροισης ανακηρύχθηκε βασιλιάς ο Αλέξανδρος.
Όπως είπε στην ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ομιλία του ο πρωθυπουργός, ο οποίος ήρθε διαβασμένος στις Αιγές, ο χώρος είναι μια καινοτομία που παραπέμπει στην έννοια «της πεφωτισμένης ηγεμονίας, η οποία στάθηκε ουσιαστικά και ιδεολογική, πολιτική βάση όλου του ελληνιστικού κόσμου που ακολούθησε.
Ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος, εξάλλου, με τον τρόπο τους υπήρξαν δεινοί μεταρρυθμιστές. Ο πρώτος, εξελίσσοντας ουσιαστικά μια αρχαϊκή κοινωνία σε μια κοινωνία με πιο αστικά χαρακτηριστικά, με κοινούς, με ενιαίους θεσμούς. Και ο δεύτερος, ιδρύοντας πόλεις, ενσωματώνοντας μεγάλους και διαφορετικούς πληθυσμούς σε μια πρωτοφανούς έκτασης αυτοκρατορία» σημείωσε εύστοχα ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Πρόκειται λοιπόν, για ένα μνημείο που διαπερνά την αρχαιολογία και την ιστορία και οδηγεί στην πολιτική επιστήμη και στην κοινωνική ανθρωπολογία.
Και έχει τη δύναμη κατά τον πρωθυπουργό «να διαπερνά εποχές, οξύνοντας την αναζήτηση για διαχρονικά αιτήματα τα οποία απασχολούν και εμάς στις ημέρες μας, από την οργάνωση του κράτους μέχρι την κατανομή των δημόσιων πόρων και τη συνύπαρξη διαφορετικών λαών και πολιτισμών».
Όσο για την πρόκληση είναι μεγάλη και λέγεται για την περιοχή επισκεψιμότητα. Αν επιτευχθεί θα φέρει και επιπλέον ανάπτυξη για την τοπική κοινωνία αλλά και ευρύτερα.
ΣΧΟΛΙΑ