Πρωινός καφές με την Μπέττυ Λαζαρίδου- Πρόιου
26/11/2022 08:00
26/11/2022 08:00
Φωτογραφίες Προσωπικό αρχείο Μπέττυς Λαζαρίδου-Πρόιου
«Λέγεται ότι το δέρμα είναι ο καθρέφτης της ψυχής. Πως λοιπόν να μην αυξάνονται τα δερματικά νοσήματα, όταν η καθημερινότητά μας χαρακτηρίζεται από άγχος ποικίλης προέλευσης;» αναρωτιέται ο σημερινός μας καλεσμένος του «πρωινού καφέ». Τον ήπιαμε με την Μπέττυ Λαζαρίδου-Πρόιου, μια μάχιμη ιατρό, που είναι διευθύντρια της Β’ Δερματολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», καθηγήτρια Δερματολογίας στο ΑΠΘ και παράλληλα διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο ως δερματολόγος-αφροδισιολόγος.
Μιλήσαμε για τα ανέμελα εφηβικά και φοιτητικά της χρόνια με τα στέκια, όπως «η Ωραία», το Sante, το Flou και το Μικρό Καφέ στη Βογατσικού. Και για πιο βράδυ, η Regine, η Piero’s και το Studio 51. Για τον απολογισμό της πανδημίας σημειώνει ότι με δεδομένες τις πολύ λιγότερες κλίνες ΜΕΘ σε σχέση με άλλες χώρες «κάναμε το καλύτερο δυνατό», ενώ χαρακτηρίζει τον Έλληνα ασθενή «απαιτητικό και με άποψη».
Στο ερώτημα για τους χειμωνιάτικους κινδύνους του δέρματος απαντά ότι «το πολύ κρύο προκαλεί αγγειοσυστολή, ξεραίνει το δέρμα και επιδεινώνει δερματοπάθειες που χαρακτηρίζονται από ξηρότητα», ενώ για το πόσο ήλιο αντέχει το καλοκαίρι ο άνθρωπος σημειώνει ότι μια 20λεπτη καθημερινή έκθεση στον ήλιο σε συνθήκες της χώρας μας «είναι αρκετή, για να έχουμε τις ευεργετικές επιδράσεις του». Οσο για το μήνυμά της είναι υπέρ της πρόληψης. «Η καλύτερη θεραπεία, με τα καλύτερα αποτελέσματα και με μηδενικές παράπλευρες απώλειες. Γι’ αυτό και οι τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι πρέπει να γίνουν σε όλους μας τρόπος ζωής», σημειώνει.
-Υπάρχει πρωινός καφές για μια μάχιμη γιατρό;
Φυσικά και υπάρχει και είναι απαραίτητος. Είναι ο πρώτος πρωινός καφές στο σπίτι, όταν ξυπνάει όλη η οικογένεια και ο καθένας πρέπει να ετοιμαστεί για τη δική του μέρα που ακολουθεί. Περιλαμβάνει ανακεφαλαίωση του χρονοδιαγράμματος εργασιών της ημέρας, ενώ παράλληλα, το ραδιόφωνο είναι ανοικτό με την πρωινή επικαιρότητα. Και επειδή δεν θυσιάζω ούτε λεπτό από τον πρωινό ύπνο, ο καφές αυτός πρέπει αναγκαστικά να είναι πολύ γρήγορος (γελάει).
-Και ο δεύτερος;
Ο δεύτερος καφές είναι αυτός του νοσοκομείου. Με περιμένει έτοιμος στην καφετιέρα, όταν φτάνω στο γραφείο μου.
-Ο καφές κάνει κακό στο δέρμα;
Όταν περιορίζεται στους 2-3 ημερησίως, δεν θα έλεγα ότι κάνει κακό οπουδήποτε. Αντίθετα, για μένα είναι απαραίτητος για να λειτουργήσω το πρωί.
-Τι είναι καλό για το πρωί;
Αν και δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο από το ξύπνημα νωρίς το πρωί που ακολουθείται από πρωινή γυμναστική και ένα καλό πρωινό γεύμα, νομίζω ότι για την ελληνική πραγματικότητα ενός επαγγελματία που δουλεύει κυριολεκτικά από το πρωί μέχρι το βράδυ, αυτό είναι τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας ουτοπιστικό. Χρειάζεται πολύ καλή διαχείριση του χρόνου, για να καταφέρει κανείς να ισορροπήσει μεταξύ επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων και προσωπικής ευεξίας.
Χριστούγεννα του 1968 μαζί με τη μητέρα της Κέττυ και τον αδελφό της Βασίλη: «Κάθε μεσημέρι παιδιά βρίσκαμε στο σπίτι το φαγητό έτοιμο και το τραπέζι στρωμένο».
-Γεννηθήκατε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Τι θυμάστε πιο πολύ από τα παιδικά σας χρόνια;
Καταρχήν θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια ως μια πολύ γλυκιά ανάμνηση. Όλα ήταν πιο εύκολα και πιο απλά. Δεν ξέρω εάν πρέπει να αποδώσω αυτή μου την αίσθηση στην ανεμελιά της παιδικής ηλικίας, όταν άλλοι φρόντιζαν για τα δύσκολα της καθημερινότητας ή εάν στην πραγματικότητα η ζωή μας τότε κυλούσε πιο αβίαστα, με λιγότερο φόβο και περισσότερη ειλικρίνεια.
Λίγο πριν την εκκλησία, ανάμεσα στους γονείς της Κέττυ και Λάζαρο.
-Η Θεσσαλονίκη πως ήταν τότε;
Η Θεσσαλονίκη ήταν τότε ένας τόπος φιλόξενος, οικείος, φιλικός, μέσα στον οποίο αισθανόσουν ασφάλεια. Θυμάμαι ότι ως μαθήτρια Έκτης Δημοτικού, εν γνώσει των γονιών μου, περπατούσα μόνη μου στην ευρύτερη γειτονιά του σπιτιού μου στην Τσιμισκή, παίρνοντας συνέντευξη από ανθρώπους που συναντούσα, στα πλαίσια ενός project του δημοτικού μου σχολείου.
Και ο κόσμος απαντούσε με μεγάλη χαρά. Ένα σενάριο που σήμερα θα φαινόταν όχι μόνο εξωπραγματικό, αλλά και επικίνδυνο.
-Στο σπίτι πως ήταν το οικογενειακό τραπέζι; Τι θέματα συζητούσατε;
Το μεσημέρι, καθώς ο αδελφός μου και εγώ επιστρέφαμε από το σχολείο και ο πατέρας μου από το νοσοκομείο, βρίσκαμε το φαγητό έτοιμο και το τραπέζι στρωμένο από την κλασσική Ελληνίδα μάνα, την κολώνα του σπιτιού, μια γυναίκα 24ώρου απασχόλησης, με επάγγελμα “οικιακά”. Εκεί τη συζήτηση μονοπωλούσε το πώς ήταν η μέρα μας στο σχολείο. Αργότερα, στα χρόνια της εφηβείας αρκετές φορές υπήρχε κόντρα με τον πατέρα μου σε θέματα διατροφικών συνηθειών, καθώς, ως κλασσική έφηβη, προσπαθούσα να διατηρήσω το βάρος μου σε ορισμένα, όχι πάντα σωστά, επίπεδα.
Στα Μακεδονικά Εκπαιδευτήρια στο προσκήνιο. «Θυμάμαι να πηγαίνω στην εξοχή, ανάμεσα σε δένδρα».
-Δημοτικό που πήγατε;
Δημοτικό σχολείο πήγα στα «Μακεδονικά Εκπαιδευτήρια», στην περιοχή της Πυλαίας, ένα σχολείο αρκετά προοδευτικό για τα δεδομένα της εποχής. Θυμάμαι να πηγαίνω σχολείο στην εξοχή, ανάμεσα στα δένδρα! Σήμερα η αντίστοιχη περιοχή έχει γεμίσει με πολυκατοικίες και δεν θυμίζει σε τίποτα το τότε.
Ο δάσκαλος που είχαμε στην Πέμπτη και Έκτη τάξη αφιέρωνε αρκετή ώρα κάθε πρωί στην πρωινή εφημερίδα, συζητώντας μαζί μας για τα κυριότερα νέα της ημέρας. Ιδανική, όπως αποδείχθηκε πρώτη προσέγγιση, εκτός φυσικά από την κλασική παροχή γνώσης, για να αρχίσει ένα εντεκάχρονο παιδί να αισθάνεται πολίτης του κόσμου.
-Και μετά γερμανικό σχολείο. Γιατί;
Μετά Γερμανικό σχολείο Θεσσαλονίκης, αν και η οικογενειακή παράδοση από την πλευρά της μαμάς ήταν αυτή του Ανατόλια. Έδωσα και στα δύο σχολεία εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά επέλεξα το Γερμανικό μετά από προτροπή των γονιών μου, για να μάθω καλά και τη Γερμανική γλώσσα. Δύσκολη απόφαση για μένα τότε, με αδελφό και τους περισσότερους συμμαθητές μου στο Ανατόλια.
Από την τελετή αποφοίτησης στη Γερμανική Σχολή. Η Μπέττυ Λαζαρίδου διακρίνεται στην πρώτη σειρά, πέμπτη από αριστερά.
-Επηρέασε τη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας;
Το Γερμανικό σχολείο τότε ήταν ένα αυστηρό, αλλά συγχρόνως σε κάποια θέματα προοδευτικό σχολείο. Το μόνο μικτό και χωρίς ποδιά ή στολή, στα πρώτα χρόνια της φοίτησής μου, σχολείο. Σίγουρα, έως ένα βαθμό, επηρέασε τη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Μου έμαθε να δουλεύω σκληρά για την επίτευξη των στόχων μου και να μην αφήνω για αύριο τη δουλειά που έχω να κάνω σήμερα.
-Χόμπι; Τα κορίτσια έπαιζαν τότε βόλεϊ…Εσείς;
Χόμπι είχα τότε τη μουσική (έπαιζα πιάνο) και το ….μπάσκετ. Για όσους γνωρίζουν τον σωματότυπο και το ύψος μου, φαίνεται αστείο, αλλά έχω ντοκουμέντα και μαρτυρίες ανθρώπων, όπως και τη δική σου (γελάει), να επιβεβαιώνουν ότι ήμουν στην ομάδα μπάσκετ του σχολείου ως playmaker.
Ντρίμπλες σε σχολικούς αγώνες τη δεκαετία του 70
-Ισχύει, το θυμάμαι αυτό. Ποια ήταν τότε τα αγαπημένα σας στέκια στη Θεσσαλονίκη;
Τα πρώτα χρόνια του γυμνασίου, η Ωραία στην Κούσκουρα, όπου δίναμε τα ραντεβού μας και αργότερα το θρυλικό Sante στη Μητροπόλεως, το Flou στη Νικηφόρου Φωκά και φυσικά το Μικρό Καφέ στη Βογατσικού. Και για πιο βράδυ, η Regine, η Piero’s και το Studio 51.
-Φαντάζομαι ήσασταν καλή μαθήτρια για να επιλέξετε την Ιατρική, έτσι;
Ήμουν όντως καλή μαθήτρια, αλλά την Ιατρική την επέλεξα κάπως τυχαία θα έλεγα, επειδή είχα πάει πολύ καλά στις Πανελλήνιες. Και δεν το μετάνιωσα ποτέ. Συνηθίζω να λέω ότι εάν τώρα είχα μια δεύτερη ευκαιρία, πάλι την ιατρική θα διάλεγα.
Παρέα από τα φοιτητικά χρόνια που ακόμη κρατά μέχρι σήμερα. Ο πιο επώνυμος της παρέας είναι ο Μαργαρίτης Σχοινάς.
-Πως ήταν η φοιτητική ζωή;
Έζησα φοιτητική ζωή στη Θεσσαλονίκη, στην πόλη όπου μεγάλωσα και μάλιστα συνέχιζα να μένω στο πατρικό μου. Συνεχές και οργανωμένο διάβασμα, υποχρεωτικές παρακολουθήσεις και κλινικές, πολλές εξεταστικές περίοδοι, αλλά και πολλές παρέες, έξοδοι, πάρτυ, εκδρομές και ταξίδια. Σίγουρα μια πολύ ανέμελη και ευχάριστη περίοδος στη ζωή μου.
-Η ειδικότητα του δερματολόγου-αφροδισιολόγου πως προέκυψε;
Η Δερματολογία-Αφροδισιολογία προέκυψε από το γεγονός ότι δεν ήθελα να ασκήσω κάποια αποκλειστικά χειρουργική ειδικότητα και η πιο κοντινή παθολογική ειδικότητα στην Πλαστική Χειρουργική, την οποία εξασκούσε ο πατέρας μου, ήταν η Δερματολογία.
Ήταν ειδικότητα που από τότε είχε μεγάλη λίστα αναμονής στην Ελλάδα, γι’ αυτό και αποφάσισα, αφού έδωσα εξετάσεις και έλαβα υποτροφία, να βγω στο εξωτερικό, στη Μ. Βρετανία για να εκπαιδευτώ σε αυτήν.
Από την ορκωμοσία στην Ιατρική του ΑΠΘ. «Την διάλεξα κάπως τυχαία επειδή είχα πάει καλά στις Πανελλήνιες. Δεν το μετάνιωσα ποτέ».
-Η εμπειρία σας στο εξωτερικό και ειδικότερα στο Λέστερ τι σας προσέφερε;
Καταρχήν έπεσα όπως λένε από την αρχή στα βαθιά και αναγκάστηκα από τον πρώτο κιόλας μήνα της εκπαίδευσής μου να σταθώ μόνη στα πόδια μου και να πάρω πρωτοβουλίες. Γνώρισα την οργάνωση του συστήματος υγείας στη Μεγάλη Βρετανία και έμαθα να δουλεύω οργανωμένα και συστηματικά.
-Τι διαφορά έχει να είναι κανείς γιατρός στην Ελλάδα και σε μια προηγμένη δυτικοευρωπαϊκή χώρα;
Ξεκινάω λέγοντας ότι στην Ελλάδα έχουμε πολύ καλούς και ικανούς γιατρούς. Γι’ αυτό και συνήθως διαπρέπουν όχι μόνο στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό. Εκεί που υστερούμε στη χώρα μας, είναι σε επίπεδο υποδομών και κονδυλίων. Ο Έλληνας γιατρός υποχρεούται να βρει μόνος του χρηματοδότηση, όταν πρόκειται για έρευνα ή καινοτόμες μεθόδους και φυσικά ο μισθός του είναι πολύ χαμηλότερος από τον αντίστοιχο των δυτικοευρωπαϊκών χωρών.
-Εργάζεστε και στο δημόσιο, όπου είστε επικεφαλής της Β’ Δερματολογικής Κλινικής στο Παπαγεωργίου, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, όπου διατηρείτε ιδιωτικό ιατρείο. Πέστε μου γενικά για τις εμπειρίες εδώ και εκεί….
Ακριβώς, είμαι διευθύντρια της Β’ Δερματολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», Καθηγήτρια Δερματολογίας στο ΑΠΘ και παράλληλα διατηρώ και ιδιωτικό ιατρείο. Άρα έχω 4 διαφορετικούς ρόλους, έναν ως διευθύντρια μιας μονάδας με καθαρά διοικητικά καθήκοντα manager, έναν άλλον ως νοσοκομειακή ιατρός, όπου καλούμαι να αντιμετωπίσω, εκτός από τα καθημερινά κλασικά δερματολογικά περιστατικά, και τα πιο περίπλοκα και δύσκολα και κάποιες φορές απειλητικά για τη ζωή που χρειάζονται νοσηλεία σε νοσοκομείο, έναν ακόμη ως εκπαιδευτικός και ερευνήτρια, έχοντας σαν στόχο τη μεταλαμπάδευση της γνώσης και την αναζήτηση και τεκμηρίωση νέων δεδομένων στη Δερματολογία και έναν τελευταίο ως ιδιώτης ιατρός το απόγευμα, βλέποντας ασθενείς στο ιατρείο μου. Και εάν σε αυτούς προστεθεί και ο οικογενειακός μου ρόλος ως σύζυγος και μητέρα μιας έφηβης, καταλαβαίνει κανείς τη δυσκολία. Απαιτητικοί ρόλοι όλοι τους, αλλά συγχρόνως πολύ συναρπαστικοί.
-Η διδασκαλία στο πανεπιστήμιο βοηθά ένα μάχιμο γιατρό; και σε τί;
Η διδασκαλία και η συνεχιζόμενη αξιολόγηση για να ανέβεις βαθμίδα στο πανεπιστήμιο σε κάνει να αναζητάς συνέχεια νέα γνώση διαβάζοντας, για να είσαι ενημερωμένος σε βάθος για τις νεότερες εξελίξεις στην ιατρική. Η σε βάθος λοιπόν γνώση, αποτελεί ένα από τα πολύ δυνατά όπλα στα χέρια του μάχιμου ιατρού.
-Η σημερινή φοιτητική γενιά πως σας φαίνεται;
Έχουμε ανάμεσα στους φοιτητές μας εξαιρετικά μυαλά και πολύ ικανά άτομα. Παράλληλα όμως, και αυτό το αποδίδω στον τρόπο εισαγωγής στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αποστήθιση, κάποιοι από τους σημερινούς φοιτητές μπορεί να είναι αδιάφοροι, χωρίς ιδιαίτερο ζήλο και πρωτοβουλία.
-Πάμε λίγο στα ιατρικά. Οι δερματικές ασθένειες όλο και αυξάνονται. Γιατί;
Λέγεται ότι το δέρμα είναι ο καθρέφτης της ψυχής. Πως λοιπόν να μην αυξάνονται τα δερματικά νοσήματα, όταν η καθημερινότητά μας χαρακτηρίζεται από άγχος ποικίλης προέλευσης.
-Ποιοι είναι οι συχνότεροι τύποι του καρκίνου του δέρματος;
Οι συχνότεροι τύποι δερματικού καρκίνου είναι το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Τρίτο ευτυχώς έρχεται το μελάνωμα, το οποίο είναι πιο κακόηθες και, εάν δεν διαγνωσθεί και αφαιρεθεί εγκαίρως, δίνει μεταστάσεις.
-Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Καρκίνο του δέρματος μπορεί να εμφανίσουμε όλοι μας, αλλά κινδυνεύουν περισσότερο άτομα ανοιχτόχρωμα, με ανοιχτού χρώματος μάτια και μαλλιά που μαυρίζουν δύσκολα και καίγονται εύκολα στον ήλιο. Επίσης άτομα που έχουν εκτεθεί πολύ στον ήλιο και γενικότερα στην υπεριώδη ακτινοβολία στη διάρκεια της ζωής τους και άτομα που έχουν υποστεί πολλά και επανειλημμένα ηλιακά εγκαύματα, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία. Η επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα μας είναι αθροιστική και τα αποτελέσματα συνήθως εμφανίζονται μετά από χρόνια.
-Πως προστατευόμαστε καλύτερα;
Προστατευόμαστε μέσω της πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης. Η πρωτογενής πρόληψη συνιστά την υιοθέτηση συμπεριφοράς αποφυγής των παραγόντων που αποδεδειγμένα προδιαθέτουν στην ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος. Αποφεύγουμε την πολύωρη και επανειλημμένη άμεση έκθεση στον ήλιο, αλλά και στις τεχνητές συσκευές μαυρίσματος (solaria) και προστατεύουμε το δέρμα μας με κατάλληλο αντιηλιακό και ρουχισμό. Με τη δευτερογενή πρόληψη, στοχεύοντας στην έγκαιρη- πρώιμη διάγνωση που αποσκοπεί στην καλύτερη θεραπεία, παρατηρούμε το δέρμα μας τακτικά για τυχόν απότομες αλλαγές ή νέες βλάβες που δεν υποχωρούν και εξεταζόμαστε ολοσωματικά από δερματολόγο, τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο.
-Πόσο ήλιο το καλοκαίρι αντέχει ο άνθρωπος;
Να μην ξεχνάμε ότι ο ήλιος είναι πηγή ζωής. Ανεβάζει τις ενδορφίνες και έτσι φτιάχνει τη διάθεση και την ποιότητα του ύπνου μας, συμβάλλει στην παραγωγή της βιταμίνης D στο δέρμα, η οποία μας προστατεύει από την οστεοπόρωση και βελτιώνει κάποιες δερματοπάθειες. Μια 20λεπτη καθημερινή έκθεση στον ήλιο σε συνθήκες της χώρας μας είναι όμως αρκετή, για να έχουμε τις ευεργετικές επιδράσεις του.
Έχουμε την ευτυχία να ζούμε σε μια ηλιόλουστη χώρα και μπορούμε το καλοκαίρι να χαρούμε τον ήλιο λαμβάνοντας μέτρα προστασίας: σκιά, αντιηλιακό και κατάλληλη ένδυση.
-Τον χειμώνα υπάρχουν κίνδυνοι για το δέρμα;
Φυσικά και υπάρχουν. Το πολύ κρύο προκαλεί αγγειοσυστολή, ξεραίνει το δέρμα και επιδεινώνει δερματοπάθειες που χαρακτηρίζονται από ξηρότητα.
-Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε το μελάνωμα;
-Να προστατεύουμε τα βρέφη και τα παιδιά από τον ήλιο. Το δέρμα σε αυτές τις ηλικίες δεν έχει αναπτύξει τους μηχανισμούς επιδιόρθωσης των αλλοιώσεων που προκαλούνται στο DNA των κυττάρων.
- Να χαιρόμαστε τον ήλιο λαμβάνοντας όλα τα μέτρα προστασίας.
-Να αποφεύγουμε τη χρήση των συσκευών τεχνητού μαυρίσματος.
-Να μην ξεχνάμε τον ολοσωματικό προληπτικό δερματολογικό έλεγχο.
-Τι προσφέρει η δερματοσκόπηση στη σημερινή εποχή;
Με τη δερματοσκόπηση, έναν ειδικό τρόπο εξέτασης του δέρματος, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό όργανο, το δερματοσκόπιο, καταφέρνουμε να δούμε δομές που δεν είναι ορατές με το γυμνό μάτι. Η ερμηνεία των εικόνων που αποκομίζουμε μας δίνει τη δυνατότητα πρωιμότερης διάγνωσης του δερματικού καρκίνου αλλά και καλύτερης διάγνωσης όλων σχεδόν των δερματοπαθειών.
-Πως ήταν η περίοδος της πανδημίας για μια γιατρό που έβλεπε ασθενείς το πρωί στο νοσοκομείο και το απόγευμα στο ιατρείο;
Είναι η αλήθεια ότι για εμάς που συνεχίζαμε να βλέπουμε ασθενείς πρωί και απόγευμα η καραντίνα του πρώτου καιρού δεν ήταν τόσο έκδηλη, με την έννοια ότι συνεχίσαμε να δουλεύουμε και δεν κλειστήκαμε στο σπίτι. Ήρθαμε όμως αντιμέτωποι από κοντά με τη σκληρή πραγματικότητα των νοσοκομείων στη διάρκεια της πανδημίας. Κληθήκαμε και εμείς, ως ιατροί “άλλων ειδικοτήτων”, να συμβάλλουμε στη λειτουργία των ειδικών μονάδων που αναπτύσσονταν καθημερινά, αλλάξαμε την καθημερινή μας λειτουργία και ουσιαστικά προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε ένα επίπεδο λειτουργικότητας κυρίως στις εκπαιδευτικές μας υποχρεώσεις, μέσα σε ένα νοσοκομείο που αντιμετώπιζε, σχεδόν αποκλειστικά, περιστατικά κορονοϊού.
-Τα καταφέραμε ως χώρα απέναντι στον κορονοϊό;
Νομίζω πως ναι. Με δεδομένες τις πολύ λιγότερες κλίνες ΜΕΘ σε σχέση με άλλες χώρες και κάτω από συνθήκες «πολέμου» κάναμε το καλύτερο δυνατό. Φυσικά, δυστυχώς χάσαμε πολλές ανθρώπινες ζωές, αλλά τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα. Για το εμβολιαστικό πρόγραμμα, το οποίο λειτούργησε πολύ καλύτερα από άλλες χώρες, έχω μόνο τα καλύτερα να πω.
-Ένα περιστατικό που σας έμεινε βαθιά χαραγμένο στο μυαλό σας από αυτήν την περίοδο;
Αυτό που μου έχει μείνει χαραγμένο από την πρώτη περίοδο της καραντίνας είναι η αγωνία και η προσπάθεια των συγγενών των νοσηλευόμενων από κορονοϊό ασθενών να έρθουν με οποιοδήποτε τρόπο σε επαφή με τους δικούς τους ανθρώπους και να πληροφορηθούν οτιδήποτε σχετικό με την υγεία τους. Αυτό, παράλληλα με το ψυχικό σθένος των ιατρών που καθημερινά έβλεπαν να πεθαίνουν άνθρωποι μπροστά τους, χωρίς να μπορούν να παρέμβουν θεραπευτικά με αποτελεσματικό τρόπο.
-Τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα σε ότι αφορά στον κορονοϊό; Η πρόβλεψή σας;
Θέλω να πιστεύω ότι, ενώ ο κορονοϊός θα συνεχίσει να υπάρχει και να είναι μεταδοτικός, η νόσηση από αυτόν δεν θα αποβαίνει μοιραία, γιατί οι μεταλλάξεις του θα γίνονται λιγότερο λοιμογόνες, άρα η νοσηρότητα θα βαίνει μειούμενη. Θα πρέπει όμως να παραμείνουμε σε εγρήγορση και να συνεχίζουμε να τηρούμε τα βασικά μέτρα προφύλαξης από αυτόν.
Συχνά τα ταξίδια για ομιλίες σε συνέδρια. «Η ελληνική ιατρική είναι σήμερα σε πολύ καλό επίπεδο, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσια τομέα».
-Πηγαίνετε συχνά σε ιατρικά συνέδρια στο εξωτερικό και έχετε εικόνα για το τι συμβαίνει έξω. Που βρίσκεται σήμερα η ελληνική ιατρική;
Η ελληνική ιατρική πιστεύω ότι είναι σήμερα σε πολύ καλό επίπεδο, στον ιδιωτικό, αλλά και στον δημόσιο τομέα. Μπορεί να υστερούμε λίγο σε υποδομές και αρκετά σε επιχορηγήσεις, αλλά βρίσκονται άλλοι τρόποι χρηματοδότησης μέσω των οποίων, τουλάχιστον τα θεραπευτικά ιδρύματα στα μεγάλα αστικά κέντρα έχουν πρόσβαση στις σύγχρονες μεθόδους πρόληψης και αντιμετώπισης των νοσημάτων. Το πρόβλημα δυστυχώς παραμένει έντονο στην περιφέρεια.
Οι Έλληνες ιατροί είναι πολύ ενημερωμένοι και παρακολουθούν τις εξελίξεις. Αυτό είναι εξάλλου εμφανές και από την ενεργή συμμετοχή τους στα διεθνή συνέδρια και τη διεθνή βιβλιογραφία.
Από την κοπή πίτας της Β' Δερματολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Παπαγεωργίου», όπου ο κ. Λαζαρίδου είναι διευθύντρια.
-Τι θα μας εκπλήξει στον τομέα της επιστήμης της δερματολογίας τα επόμενα χρόνια;
Αναφορικά με το ιατρικό κομμάτι της επιστήμης της δερματολογίας, αναμένουμε φάρμακα στο μέλλον που όχι μόνο θα θεραπεύουν τα νοσήματα κατά τη διάρκεια χορήγησής τους, αλλά πιθανώς θα μπορούν να τροποποιούν τη φυσική πορεία χρόνιων νοσημάτων του δέρματος.
Και επειδή η δερματολογία έχει και ένα ταχέως αναπτυσσόμενο αισθητικό κομμάτι, και εκεί περιμένουμε καινοτόμα σκευάσματα και τεχνολογίες που θα μας κρατούν περισσότερο νέους.
-Πως θα χαρακτηρίζατε τον Έλληνα ασθενή;
Απαιτητικό και με άποψη.
-Τι θα αλλάζατε αύριο κιόλας στη δημόσια υγεία της χώρας μας;
Θα πρότεινα πρώτα αύξηση των μισθών των νοσοκομειακών ιατρών που πραγματικά επιτελούν βαρύ έργο καθημερινά με παράλληλη αύξηση των κρατικών κονδυλίων για την υγεία. Σίγουρα και τη θέσπιση ουσιαστικών κινήτρων για την επάνδρωση των δημόσιων δομών υγείας στην περιφέρεια.
Μόνο έτσι θα υπάρξει πραγματικός εκσυγχρονισμός στην παροχή υπηρεσιών υγείας από τα δημόσια νοσοκομεία μας.
-Πως κυλά σήμερα η καθημερινή σας ημέρα;
Με ταχείς ρυθμούς!!
Με τη σημερινή της οικογένεια: τον άντρα της Απόστολο Πρόιο και την κόρη της Κατερίνα, που και αυτή θέλει να γίνει γιατρός.
-Η νέα οικογένεια είναι τριμελής, έτσι;
Ναι, η οικογένειά μου αποτελείται σήμερα από τον σύζυγό μου, την κόρη μου και εμένα. Και τον σκύλο μας, τον Μπίλλυ! Ο καθένας με τον δικό του ιδιαίτερο χαρακτήρα και τη δική του προσωπικότητα και όλοι μαζί, θέλω να πιστεύω, πολύ αγαπημένοι. Και βέβαια πρέπει να τονίσω ότι και ο άντρας και η κόρη μου με στηρίζουν και ανέχονται την πολύωρη απουσία μου από το σπίτι.
-Η μικρή θα πάει για ιατρική; Θα την συμβουλεύατε κάτι τέτοιο;
Η κόρη μου, τώρα στην Α΄ Λυκείου, θέλει από μικρή να γίνει γιατρός. Μακάρι να πετύχει τον στόχο της, γιατί είναι κάτι που θέλει πολύ. Χρειάζεται όμως στοχοπροσήλωση, επιμονή και υπομονή.
Ναι, θα συμβούλευα τον οποιονδήποτε να ακολουθήσει την ιατρική επιστήμη, γιατί το επάγγελμα του ιατρού, αν και κουραστικό και απαιτητικό, μπορεί να σου γεμίσει τη ψυχή! Η επιτυχής έκβαση της θεραπείας, η αλληλεπίδραση με τον ασθενή και το ευχαριστώ του σου γεμίζουν κυριολεκτικά τις μπαταρίες.
-Με τι χαλαρώνετε σήμερα;
Χαλαρώνω όταν βρίσκομαι με την οικογένειά μου και τους φίλους μου.
Με τον άντρα της Απόστολο Πρόιο και την κόρη της Κατερίνα.
-Για να μείνει μια επιτυχημένη επιστήμονας στη Θεσσαλονίκη σημαίνει ότι την αγαπά. Τι σας αρέσει στην πόλη;
Καταρχήν αγαπώ τη Θεσσαλονίκη γιατί είναι η πόλη μου. Αγαπώ τη θάλασσά της και το γεγονός ότι είναι αρκετά μεγάλη και συγχρόνως αρκετά μικρή. Είναι όμορφο να περπατάς στους κεντρικούς δρόμους της πόλης και να συναντάς γνωστούς και φίλους ή να ξεκινάς μια βραδινή ή μεσημεριανή έξοδο στα στέκια της πόλης με 2 ή 4 άτομα και η παρέα να μεγαλώνει σταδιακά με την προσθήκη φίλων που έρχονται να πούνε ένα “γεια” και κάθονται μαζί γιατί περνάνε ωραία!
-Τι σας ενοχλεί;
Πολλές φορές αυτή η ίδια πόλη φαντάζει πολύ μικρή. Είτε γιατί ο καθένας ασχολείται υπερβολικά με το τι κάνει ο άλλος, είτε γιατί κάποιες φορές είναι έντονη η αίσθηση ότι η πόλη μας, ως “συμπρωτεύουσα”, έχει πολλά ακόμη χιλιόμετρα να διανύσει για να φτάσει την Αθήνα.
-Ένα μήνυμα για τον κόσμο ποιο θα ήταν; Υπέρ της πρόληψης;
Η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία. Με τα καλύτερα αποτελέσματα και με μηδενικές παράπλευρες απώλειες. Γι’ αυτό και οι τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι πρέπει να γίνουν σε όλους μας τρόπος ζωής.
05/11/2022 08:00
12/11/2022 08:00
19/11/2022 08:00
17/12/2022 08:00
Φωτογραφίες Προσωπικό αρχείο Μπέττυς Λαζαρίδου-Πρόιου
«Λέγεται ότι το δέρμα είναι ο καθρέφτης της ψυχής. Πως λοιπόν να μην αυξάνονται τα δερματικά νοσήματα, όταν η καθημερινότητά μας χαρακτηρίζεται από άγχος ποικίλης προέλευσης;» αναρωτιέται ο σημερινός μας καλεσμένος του «πρωινού καφέ». Τον ήπιαμε με την Μπέττυ Λαζαρίδου-Πρόιου, μια μάχιμη ιατρό, που είναι διευθύντρια της Β’ Δερματολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», καθηγήτρια Δερματολογίας στο ΑΠΘ και παράλληλα διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο ως δερματολόγος-αφροδισιολόγος.
Μιλήσαμε για τα ανέμελα εφηβικά και φοιτητικά της χρόνια με τα στέκια, όπως «η Ωραία», το Sante, το Flou και το Μικρό Καφέ στη Βογατσικού. Και για πιο βράδυ, η Regine, η Piero’s και το Studio 51. Για τον απολογισμό της πανδημίας σημειώνει ότι με δεδομένες τις πολύ λιγότερες κλίνες ΜΕΘ σε σχέση με άλλες χώρες «κάναμε το καλύτερο δυνατό», ενώ χαρακτηρίζει τον Έλληνα ασθενή «απαιτητικό και με άποψη».
Στο ερώτημα για τους χειμωνιάτικους κινδύνους του δέρματος απαντά ότι «το πολύ κρύο προκαλεί αγγειοσυστολή, ξεραίνει το δέρμα και επιδεινώνει δερματοπάθειες που χαρακτηρίζονται από ξηρότητα», ενώ για το πόσο ήλιο αντέχει το καλοκαίρι ο άνθρωπος σημειώνει ότι μια 20λεπτη καθημερινή έκθεση στον ήλιο σε συνθήκες της χώρας μας «είναι αρκετή, για να έχουμε τις ευεργετικές επιδράσεις του». Οσο για το μήνυμά της είναι υπέρ της πρόληψης. «Η καλύτερη θεραπεία, με τα καλύτερα αποτελέσματα και με μηδενικές παράπλευρες απώλειες. Γι’ αυτό και οι τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι πρέπει να γίνουν σε όλους μας τρόπος ζωής», σημειώνει.
-Υπάρχει πρωινός καφές για μια μάχιμη γιατρό;
Φυσικά και υπάρχει και είναι απαραίτητος. Είναι ο πρώτος πρωινός καφές στο σπίτι, όταν ξυπνάει όλη η οικογένεια και ο καθένας πρέπει να ετοιμαστεί για τη δική του μέρα που ακολουθεί. Περιλαμβάνει ανακεφαλαίωση του χρονοδιαγράμματος εργασιών της ημέρας, ενώ παράλληλα, το ραδιόφωνο είναι ανοικτό με την πρωινή επικαιρότητα. Και επειδή δεν θυσιάζω ούτε λεπτό από τον πρωινό ύπνο, ο καφές αυτός πρέπει αναγκαστικά να είναι πολύ γρήγορος (γελάει).
-Και ο δεύτερος;
Ο δεύτερος καφές είναι αυτός του νοσοκομείου. Με περιμένει έτοιμος στην καφετιέρα, όταν φτάνω στο γραφείο μου.
-Ο καφές κάνει κακό στο δέρμα;
Όταν περιορίζεται στους 2-3 ημερησίως, δεν θα έλεγα ότι κάνει κακό οπουδήποτε. Αντίθετα, για μένα είναι απαραίτητος για να λειτουργήσω το πρωί.
-Τι είναι καλό για το πρωί;
Αν και δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο από το ξύπνημα νωρίς το πρωί που ακολουθείται από πρωινή γυμναστική και ένα καλό πρωινό γεύμα, νομίζω ότι για την ελληνική πραγματικότητα ενός επαγγελματία που δουλεύει κυριολεκτικά από το πρωί μέχρι το βράδυ, αυτό είναι τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας ουτοπιστικό. Χρειάζεται πολύ καλή διαχείριση του χρόνου, για να καταφέρει κανείς να ισορροπήσει μεταξύ επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων και προσωπικής ευεξίας.
Χριστούγεννα του 1968 μαζί με τη μητέρα της Κέττυ και τον αδελφό της Βασίλη: «Κάθε μεσημέρι παιδιά βρίσκαμε στο σπίτι το φαγητό έτοιμο και το τραπέζι στρωμένο».
-Γεννηθήκατε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Τι θυμάστε πιο πολύ από τα παιδικά σας χρόνια;
Καταρχήν θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια ως μια πολύ γλυκιά ανάμνηση. Όλα ήταν πιο εύκολα και πιο απλά. Δεν ξέρω εάν πρέπει να αποδώσω αυτή μου την αίσθηση στην ανεμελιά της παιδικής ηλικίας, όταν άλλοι φρόντιζαν για τα δύσκολα της καθημερινότητας ή εάν στην πραγματικότητα η ζωή μας τότε κυλούσε πιο αβίαστα, με λιγότερο φόβο και περισσότερη ειλικρίνεια.
Λίγο πριν την εκκλησία, ανάμεσα στους γονείς της Κέττυ και Λάζαρο.
-Η Θεσσαλονίκη πως ήταν τότε;
Η Θεσσαλονίκη ήταν τότε ένας τόπος φιλόξενος, οικείος, φιλικός, μέσα στον οποίο αισθανόσουν ασφάλεια. Θυμάμαι ότι ως μαθήτρια Έκτης Δημοτικού, εν γνώσει των γονιών μου, περπατούσα μόνη μου στην ευρύτερη γειτονιά του σπιτιού μου στην Τσιμισκή, παίρνοντας συνέντευξη από ανθρώπους που συναντούσα, στα πλαίσια ενός project του δημοτικού μου σχολείου.
Και ο κόσμος απαντούσε με μεγάλη χαρά. Ένα σενάριο που σήμερα θα φαινόταν όχι μόνο εξωπραγματικό, αλλά και επικίνδυνο.
-Στο σπίτι πως ήταν το οικογενειακό τραπέζι; Τι θέματα συζητούσατε;
Το μεσημέρι, καθώς ο αδελφός μου και εγώ επιστρέφαμε από το σχολείο και ο πατέρας μου από το νοσοκομείο, βρίσκαμε το φαγητό έτοιμο και το τραπέζι στρωμένο από την κλασσική Ελληνίδα μάνα, την κολώνα του σπιτιού, μια γυναίκα 24ώρου απασχόλησης, με επάγγελμα “οικιακά”. Εκεί τη συζήτηση μονοπωλούσε το πώς ήταν η μέρα μας στο σχολείο. Αργότερα, στα χρόνια της εφηβείας αρκετές φορές υπήρχε κόντρα με τον πατέρα μου σε θέματα διατροφικών συνηθειών, καθώς, ως κλασσική έφηβη, προσπαθούσα να διατηρήσω το βάρος μου σε ορισμένα, όχι πάντα σωστά, επίπεδα.
Στα Μακεδονικά Εκπαιδευτήρια στο προσκήνιο. «Θυμάμαι να πηγαίνω στην εξοχή, ανάμεσα σε δένδρα».
-Δημοτικό που πήγατε;
Δημοτικό σχολείο πήγα στα «Μακεδονικά Εκπαιδευτήρια», στην περιοχή της Πυλαίας, ένα σχολείο αρκετά προοδευτικό για τα δεδομένα της εποχής. Θυμάμαι να πηγαίνω σχολείο στην εξοχή, ανάμεσα στα δένδρα! Σήμερα η αντίστοιχη περιοχή έχει γεμίσει με πολυκατοικίες και δεν θυμίζει σε τίποτα το τότε.
Ο δάσκαλος που είχαμε στην Πέμπτη και Έκτη τάξη αφιέρωνε αρκετή ώρα κάθε πρωί στην πρωινή εφημερίδα, συζητώντας μαζί μας για τα κυριότερα νέα της ημέρας. Ιδανική, όπως αποδείχθηκε πρώτη προσέγγιση, εκτός φυσικά από την κλασική παροχή γνώσης, για να αρχίσει ένα εντεκάχρονο παιδί να αισθάνεται πολίτης του κόσμου.
-Και μετά γερμανικό σχολείο. Γιατί;
Μετά Γερμανικό σχολείο Θεσσαλονίκης, αν και η οικογενειακή παράδοση από την πλευρά της μαμάς ήταν αυτή του Ανατόλια. Έδωσα και στα δύο σχολεία εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά επέλεξα το Γερμανικό μετά από προτροπή των γονιών μου, για να μάθω καλά και τη Γερμανική γλώσσα. Δύσκολη απόφαση για μένα τότε, με αδελφό και τους περισσότερους συμμαθητές μου στο Ανατόλια.
Από την τελετή αποφοίτησης στη Γερμανική Σχολή. Η Μπέττυ Λαζαρίδου διακρίνεται στην πρώτη σειρά, πέμπτη από αριστερά.
-Επηρέασε τη διαμόρφωση του χαρακτήρα σας;
Το Γερμανικό σχολείο τότε ήταν ένα αυστηρό, αλλά συγχρόνως σε κάποια θέματα προοδευτικό σχολείο. Το μόνο μικτό και χωρίς ποδιά ή στολή, στα πρώτα χρόνια της φοίτησής μου, σχολείο. Σίγουρα, έως ένα βαθμό, επηρέασε τη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Μου έμαθε να δουλεύω σκληρά για την επίτευξη των στόχων μου και να μην αφήνω για αύριο τη δουλειά που έχω να κάνω σήμερα.
-Χόμπι; Τα κορίτσια έπαιζαν τότε βόλεϊ…Εσείς;
Χόμπι είχα τότε τη μουσική (έπαιζα πιάνο) και το ….μπάσκετ. Για όσους γνωρίζουν τον σωματότυπο και το ύψος μου, φαίνεται αστείο, αλλά έχω ντοκουμέντα και μαρτυρίες ανθρώπων, όπως και τη δική σου (γελάει), να επιβεβαιώνουν ότι ήμουν στην ομάδα μπάσκετ του σχολείου ως playmaker.
Ντρίμπλες σε σχολικούς αγώνες τη δεκαετία του 70
-Ισχύει, το θυμάμαι αυτό. Ποια ήταν τότε τα αγαπημένα σας στέκια στη Θεσσαλονίκη;
Τα πρώτα χρόνια του γυμνασίου, η Ωραία στην Κούσκουρα, όπου δίναμε τα ραντεβού μας και αργότερα το θρυλικό Sante στη Μητροπόλεως, το Flou στη Νικηφόρου Φωκά και φυσικά το Μικρό Καφέ στη Βογατσικού. Και για πιο βράδυ, η Regine, η Piero’s και το Studio 51.
-Φαντάζομαι ήσασταν καλή μαθήτρια για να επιλέξετε την Ιατρική, έτσι;
Ήμουν όντως καλή μαθήτρια, αλλά την Ιατρική την επέλεξα κάπως τυχαία θα έλεγα, επειδή είχα πάει πολύ καλά στις Πανελλήνιες. Και δεν το μετάνιωσα ποτέ. Συνηθίζω να λέω ότι εάν τώρα είχα μια δεύτερη ευκαιρία, πάλι την ιατρική θα διάλεγα.
Παρέα από τα φοιτητικά χρόνια που ακόμη κρατά μέχρι σήμερα. Ο πιο επώνυμος της παρέας είναι ο Μαργαρίτης Σχοινάς.
-Πως ήταν η φοιτητική ζωή;
Έζησα φοιτητική ζωή στη Θεσσαλονίκη, στην πόλη όπου μεγάλωσα και μάλιστα συνέχιζα να μένω στο πατρικό μου. Συνεχές και οργανωμένο διάβασμα, υποχρεωτικές παρακολουθήσεις και κλινικές, πολλές εξεταστικές περίοδοι, αλλά και πολλές παρέες, έξοδοι, πάρτυ, εκδρομές και ταξίδια. Σίγουρα μια πολύ ανέμελη και ευχάριστη περίοδος στη ζωή μου.
-Η ειδικότητα του δερματολόγου-αφροδισιολόγου πως προέκυψε;
Η Δερματολογία-Αφροδισιολογία προέκυψε από το γεγονός ότι δεν ήθελα να ασκήσω κάποια αποκλειστικά χειρουργική ειδικότητα και η πιο κοντινή παθολογική ειδικότητα στην Πλαστική Χειρουργική, την οποία εξασκούσε ο πατέρας μου, ήταν η Δερματολογία.
Ήταν ειδικότητα που από τότε είχε μεγάλη λίστα αναμονής στην Ελλάδα, γι’ αυτό και αποφάσισα, αφού έδωσα εξετάσεις και έλαβα υποτροφία, να βγω στο εξωτερικό, στη Μ. Βρετανία για να εκπαιδευτώ σε αυτήν.
Από την ορκωμοσία στην Ιατρική του ΑΠΘ. «Την διάλεξα κάπως τυχαία επειδή είχα πάει καλά στις Πανελλήνιες. Δεν το μετάνιωσα ποτέ».
-Η εμπειρία σας στο εξωτερικό και ειδικότερα στο Λέστερ τι σας προσέφερε;
Καταρχήν έπεσα όπως λένε από την αρχή στα βαθιά και αναγκάστηκα από τον πρώτο κιόλας μήνα της εκπαίδευσής μου να σταθώ μόνη στα πόδια μου και να πάρω πρωτοβουλίες. Γνώρισα την οργάνωση του συστήματος υγείας στη Μεγάλη Βρετανία και έμαθα να δουλεύω οργανωμένα και συστηματικά.
-Τι διαφορά έχει να είναι κανείς γιατρός στην Ελλάδα και σε μια προηγμένη δυτικοευρωπαϊκή χώρα;
Ξεκινάω λέγοντας ότι στην Ελλάδα έχουμε πολύ καλούς και ικανούς γιατρούς. Γι’ αυτό και συνήθως διαπρέπουν όχι μόνο στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό. Εκεί που υστερούμε στη χώρα μας, είναι σε επίπεδο υποδομών και κονδυλίων. Ο Έλληνας γιατρός υποχρεούται να βρει μόνος του χρηματοδότηση, όταν πρόκειται για έρευνα ή καινοτόμες μεθόδους και φυσικά ο μισθός του είναι πολύ χαμηλότερος από τον αντίστοιχο των δυτικοευρωπαϊκών χωρών.
-Εργάζεστε και στο δημόσιο, όπου είστε επικεφαλής της Β’ Δερματολογικής Κλινικής στο Παπαγεωργίου, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, όπου διατηρείτε ιδιωτικό ιατρείο. Πέστε μου γενικά για τις εμπειρίες εδώ και εκεί….
Ακριβώς, είμαι διευθύντρια της Β’ Δερματολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», Καθηγήτρια Δερματολογίας στο ΑΠΘ και παράλληλα διατηρώ και ιδιωτικό ιατρείο. Άρα έχω 4 διαφορετικούς ρόλους, έναν ως διευθύντρια μιας μονάδας με καθαρά διοικητικά καθήκοντα manager, έναν άλλον ως νοσοκομειακή ιατρός, όπου καλούμαι να αντιμετωπίσω, εκτός από τα καθημερινά κλασικά δερματολογικά περιστατικά, και τα πιο περίπλοκα και δύσκολα και κάποιες φορές απειλητικά για τη ζωή που χρειάζονται νοσηλεία σε νοσοκομείο, έναν ακόμη ως εκπαιδευτικός και ερευνήτρια, έχοντας σαν στόχο τη μεταλαμπάδευση της γνώσης και την αναζήτηση και τεκμηρίωση νέων δεδομένων στη Δερματολογία και έναν τελευταίο ως ιδιώτης ιατρός το απόγευμα, βλέποντας ασθενείς στο ιατρείο μου. Και εάν σε αυτούς προστεθεί και ο οικογενειακός μου ρόλος ως σύζυγος και μητέρα μιας έφηβης, καταλαβαίνει κανείς τη δυσκολία. Απαιτητικοί ρόλοι όλοι τους, αλλά συγχρόνως πολύ συναρπαστικοί.
-Η διδασκαλία στο πανεπιστήμιο βοηθά ένα μάχιμο γιατρό; και σε τί;
Η διδασκαλία και η συνεχιζόμενη αξιολόγηση για να ανέβεις βαθμίδα στο πανεπιστήμιο σε κάνει να αναζητάς συνέχεια νέα γνώση διαβάζοντας, για να είσαι ενημερωμένος σε βάθος για τις νεότερες εξελίξεις στην ιατρική. Η σε βάθος λοιπόν γνώση, αποτελεί ένα από τα πολύ δυνατά όπλα στα χέρια του μάχιμου ιατρού.
-Η σημερινή φοιτητική γενιά πως σας φαίνεται;
Έχουμε ανάμεσα στους φοιτητές μας εξαιρετικά μυαλά και πολύ ικανά άτομα. Παράλληλα όμως, και αυτό το αποδίδω στον τρόπο εισαγωγής στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αποστήθιση, κάποιοι από τους σημερινούς φοιτητές μπορεί να είναι αδιάφοροι, χωρίς ιδιαίτερο ζήλο και πρωτοβουλία.
-Πάμε λίγο στα ιατρικά. Οι δερματικές ασθένειες όλο και αυξάνονται. Γιατί;
Λέγεται ότι το δέρμα είναι ο καθρέφτης της ψυχής. Πως λοιπόν να μην αυξάνονται τα δερματικά νοσήματα, όταν η καθημερινότητά μας χαρακτηρίζεται από άγχος ποικίλης προέλευσης.
-Ποιοι είναι οι συχνότεροι τύποι του καρκίνου του δέρματος;
Οι συχνότεροι τύποι δερματικού καρκίνου είναι το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Τρίτο ευτυχώς έρχεται το μελάνωμα, το οποίο είναι πιο κακόηθες και, εάν δεν διαγνωσθεί και αφαιρεθεί εγκαίρως, δίνει μεταστάσεις.
-Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Καρκίνο του δέρματος μπορεί να εμφανίσουμε όλοι μας, αλλά κινδυνεύουν περισσότερο άτομα ανοιχτόχρωμα, με ανοιχτού χρώματος μάτια και μαλλιά που μαυρίζουν δύσκολα και καίγονται εύκολα στον ήλιο. Επίσης άτομα που έχουν εκτεθεί πολύ στον ήλιο και γενικότερα στην υπεριώδη ακτινοβολία στη διάρκεια της ζωής τους και άτομα που έχουν υποστεί πολλά και επανειλημμένα ηλιακά εγκαύματα, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία. Η επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα μας είναι αθροιστική και τα αποτελέσματα συνήθως εμφανίζονται μετά από χρόνια.
-Πως προστατευόμαστε καλύτερα;
Προστατευόμαστε μέσω της πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης. Η πρωτογενής πρόληψη συνιστά την υιοθέτηση συμπεριφοράς αποφυγής των παραγόντων που αποδεδειγμένα προδιαθέτουν στην ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος. Αποφεύγουμε την πολύωρη και επανειλημμένη άμεση έκθεση στον ήλιο, αλλά και στις τεχνητές συσκευές μαυρίσματος (solaria) και προστατεύουμε το δέρμα μας με κατάλληλο αντιηλιακό και ρουχισμό. Με τη δευτερογενή πρόληψη, στοχεύοντας στην έγκαιρη- πρώιμη διάγνωση που αποσκοπεί στην καλύτερη θεραπεία, παρατηρούμε το δέρμα μας τακτικά για τυχόν απότομες αλλαγές ή νέες βλάβες που δεν υποχωρούν και εξεταζόμαστε ολοσωματικά από δερματολόγο, τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο.
-Πόσο ήλιο το καλοκαίρι αντέχει ο άνθρωπος;
Να μην ξεχνάμε ότι ο ήλιος είναι πηγή ζωής. Ανεβάζει τις ενδορφίνες και έτσι φτιάχνει τη διάθεση και την ποιότητα του ύπνου μας, συμβάλλει στην παραγωγή της βιταμίνης D στο δέρμα, η οποία μας προστατεύει από την οστεοπόρωση και βελτιώνει κάποιες δερματοπάθειες. Μια 20λεπτη καθημερινή έκθεση στον ήλιο σε συνθήκες της χώρας μας είναι όμως αρκετή, για να έχουμε τις ευεργετικές επιδράσεις του.
Έχουμε την ευτυχία να ζούμε σε μια ηλιόλουστη χώρα και μπορούμε το καλοκαίρι να χαρούμε τον ήλιο λαμβάνοντας μέτρα προστασίας: σκιά, αντιηλιακό και κατάλληλη ένδυση.
-Τον χειμώνα υπάρχουν κίνδυνοι για το δέρμα;
Φυσικά και υπάρχουν. Το πολύ κρύο προκαλεί αγγειοσυστολή, ξεραίνει το δέρμα και επιδεινώνει δερματοπάθειες που χαρακτηρίζονται από ξηρότητα.
-Τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε το μελάνωμα;
-Να προστατεύουμε τα βρέφη και τα παιδιά από τον ήλιο. Το δέρμα σε αυτές τις ηλικίες δεν έχει αναπτύξει τους μηχανισμούς επιδιόρθωσης των αλλοιώσεων που προκαλούνται στο DNA των κυττάρων.
- Να χαιρόμαστε τον ήλιο λαμβάνοντας όλα τα μέτρα προστασίας.
-Να αποφεύγουμε τη χρήση των συσκευών τεχνητού μαυρίσματος.
-Να μην ξεχνάμε τον ολοσωματικό προληπτικό δερματολογικό έλεγχο.
-Τι προσφέρει η δερματοσκόπηση στη σημερινή εποχή;
Με τη δερματοσκόπηση, έναν ειδικό τρόπο εξέτασης του δέρματος, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό όργανο, το δερματοσκόπιο, καταφέρνουμε να δούμε δομές που δεν είναι ορατές με το γυμνό μάτι. Η ερμηνεία των εικόνων που αποκομίζουμε μας δίνει τη δυνατότητα πρωιμότερης διάγνωσης του δερματικού καρκίνου αλλά και καλύτερης διάγνωσης όλων σχεδόν των δερματοπαθειών.
-Πως ήταν η περίοδος της πανδημίας για μια γιατρό που έβλεπε ασθενείς το πρωί στο νοσοκομείο και το απόγευμα στο ιατρείο;
Είναι η αλήθεια ότι για εμάς που συνεχίζαμε να βλέπουμε ασθενείς πρωί και απόγευμα η καραντίνα του πρώτου καιρού δεν ήταν τόσο έκδηλη, με την έννοια ότι συνεχίσαμε να δουλεύουμε και δεν κλειστήκαμε στο σπίτι. Ήρθαμε όμως αντιμέτωποι από κοντά με τη σκληρή πραγματικότητα των νοσοκομείων στη διάρκεια της πανδημίας. Κληθήκαμε και εμείς, ως ιατροί “άλλων ειδικοτήτων”, να συμβάλλουμε στη λειτουργία των ειδικών μονάδων που αναπτύσσονταν καθημερινά, αλλάξαμε την καθημερινή μας λειτουργία και ουσιαστικά προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε ένα επίπεδο λειτουργικότητας κυρίως στις εκπαιδευτικές μας υποχρεώσεις, μέσα σε ένα νοσοκομείο που αντιμετώπιζε, σχεδόν αποκλειστικά, περιστατικά κορονοϊού.
-Τα καταφέραμε ως χώρα απέναντι στον κορονοϊό;
Νομίζω πως ναι. Με δεδομένες τις πολύ λιγότερες κλίνες ΜΕΘ σε σχέση με άλλες χώρες και κάτω από συνθήκες «πολέμου» κάναμε το καλύτερο δυνατό. Φυσικά, δυστυχώς χάσαμε πολλές ανθρώπινες ζωές, αλλά τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα. Για το εμβολιαστικό πρόγραμμα, το οποίο λειτούργησε πολύ καλύτερα από άλλες χώρες, έχω μόνο τα καλύτερα να πω.
-Ένα περιστατικό που σας έμεινε βαθιά χαραγμένο στο μυαλό σας από αυτήν την περίοδο;
Αυτό που μου έχει μείνει χαραγμένο από την πρώτη περίοδο της καραντίνας είναι η αγωνία και η προσπάθεια των συγγενών των νοσηλευόμενων από κορονοϊό ασθενών να έρθουν με οποιοδήποτε τρόπο σε επαφή με τους δικούς τους ανθρώπους και να πληροφορηθούν οτιδήποτε σχετικό με την υγεία τους. Αυτό, παράλληλα με το ψυχικό σθένος των ιατρών που καθημερινά έβλεπαν να πεθαίνουν άνθρωποι μπροστά τους, χωρίς να μπορούν να παρέμβουν θεραπευτικά με αποτελεσματικό τρόπο.
-Τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα σε ότι αφορά στον κορονοϊό; Η πρόβλεψή σας;
Θέλω να πιστεύω ότι, ενώ ο κορονοϊός θα συνεχίσει να υπάρχει και να είναι μεταδοτικός, η νόσηση από αυτόν δεν θα αποβαίνει μοιραία, γιατί οι μεταλλάξεις του θα γίνονται λιγότερο λοιμογόνες, άρα η νοσηρότητα θα βαίνει μειούμενη. Θα πρέπει όμως να παραμείνουμε σε εγρήγορση και να συνεχίζουμε να τηρούμε τα βασικά μέτρα προφύλαξης από αυτόν.
Συχνά τα ταξίδια για ομιλίες σε συνέδρια. «Η ελληνική ιατρική είναι σήμερα σε πολύ καλό επίπεδο, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσια τομέα».
-Πηγαίνετε συχνά σε ιατρικά συνέδρια στο εξωτερικό και έχετε εικόνα για το τι συμβαίνει έξω. Που βρίσκεται σήμερα η ελληνική ιατρική;
Η ελληνική ιατρική πιστεύω ότι είναι σήμερα σε πολύ καλό επίπεδο, στον ιδιωτικό, αλλά και στον δημόσιο τομέα. Μπορεί να υστερούμε λίγο σε υποδομές και αρκετά σε επιχορηγήσεις, αλλά βρίσκονται άλλοι τρόποι χρηματοδότησης μέσω των οποίων, τουλάχιστον τα θεραπευτικά ιδρύματα στα μεγάλα αστικά κέντρα έχουν πρόσβαση στις σύγχρονες μεθόδους πρόληψης και αντιμετώπισης των νοσημάτων. Το πρόβλημα δυστυχώς παραμένει έντονο στην περιφέρεια.
Οι Έλληνες ιατροί είναι πολύ ενημερωμένοι και παρακολουθούν τις εξελίξεις. Αυτό είναι εξάλλου εμφανές και από την ενεργή συμμετοχή τους στα διεθνή συνέδρια και τη διεθνή βιβλιογραφία.
Από την κοπή πίτας της Β' Δερματολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Παπαγεωργίου», όπου ο κ. Λαζαρίδου είναι διευθύντρια.
-Τι θα μας εκπλήξει στον τομέα της επιστήμης της δερματολογίας τα επόμενα χρόνια;
Αναφορικά με το ιατρικό κομμάτι της επιστήμης της δερματολογίας, αναμένουμε φάρμακα στο μέλλον που όχι μόνο θα θεραπεύουν τα νοσήματα κατά τη διάρκεια χορήγησής τους, αλλά πιθανώς θα μπορούν να τροποποιούν τη φυσική πορεία χρόνιων νοσημάτων του δέρματος.
Και επειδή η δερματολογία έχει και ένα ταχέως αναπτυσσόμενο αισθητικό κομμάτι, και εκεί περιμένουμε καινοτόμα σκευάσματα και τεχνολογίες που θα μας κρατούν περισσότερο νέους.
-Πως θα χαρακτηρίζατε τον Έλληνα ασθενή;
Απαιτητικό και με άποψη.
-Τι θα αλλάζατε αύριο κιόλας στη δημόσια υγεία της χώρας μας;
Θα πρότεινα πρώτα αύξηση των μισθών των νοσοκομειακών ιατρών που πραγματικά επιτελούν βαρύ έργο καθημερινά με παράλληλη αύξηση των κρατικών κονδυλίων για την υγεία. Σίγουρα και τη θέσπιση ουσιαστικών κινήτρων για την επάνδρωση των δημόσιων δομών υγείας στην περιφέρεια.
Μόνο έτσι θα υπάρξει πραγματικός εκσυγχρονισμός στην παροχή υπηρεσιών υγείας από τα δημόσια νοσοκομεία μας.
-Πως κυλά σήμερα η καθημερινή σας ημέρα;
Με ταχείς ρυθμούς!!
Με τη σημερινή της οικογένεια: τον άντρα της Απόστολο Πρόιο και την κόρη της Κατερίνα, που και αυτή θέλει να γίνει γιατρός.
-Η νέα οικογένεια είναι τριμελής, έτσι;
Ναι, η οικογένειά μου αποτελείται σήμερα από τον σύζυγό μου, την κόρη μου και εμένα. Και τον σκύλο μας, τον Μπίλλυ! Ο καθένας με τον δικό του ιδιαίτερο χαρακτήρα και τη δική του προσωπικότητα και όλοι μαζί, θέλω να πιστεύω, πολύ αγαπημένοι. Και βέβαια πρέπει να τονίσω ότι και ο άντρας και η κόρη μου με στηρίζουν και ανέχονται την πολύωρη απουσία μου από το σπίτι.
-Η μικρή θα πάει για ιατρική; Θα την συμβουλεύατε κάτι τέτοιο;
Η κόρη μου, τώρα στην Α΄ Λυκείου, θέλει από μικρή να γίνει γιατρός. Μακάρι να πετύχει τον στόχο της, γιατί είναι κάτι που θέλει πολύ. Χρειάζεται όμως στοχοπροσήλωση, επιμονή και υπομονή.
Ναι, θα συμβούλευα τον οποιονδήποτε να ακολουθήσει την ιατρική επιστήμη, γιατί το επάγγελμα του ιατρού, αν και κουραστικό και απαιτητικό, μπορεί να σου γεμίσει τη ψυχή! Η επιτυχής έκβαση της θεραπείας, η αλληλεπίδραση με τον ασθενή και το ευχαριστώ του σου γεμίζουν κυριολεκτικά τις μπαταρίες.
-Με τι χαλαρώνετε σήμερα;
Χαλαρώνω όταν βρίσκομαι με την οικογένειά μου και τους φίλους μου.
Με τον άντρα της Απόστολο Πρόιο και την κόρη της Κατερίνα.
-Για να μείνει μια επιτυχημένη επιστήμονας στη Θεσσαλονίκη σημαίνει ότι την αγαπά. Τι σας αρέσει στην πόλη;
Καταρχήν αγαπώ τη Θεσσαλονίκη γιατί είναι η πόλη μου. Αγαπώ τη θάλασσά της και το γεγονός ότι είναι αρκετά μεγάλη και συγχρόνως αρκετά μικρή. Είναι όμορφο να περπατάς στους κεντρικούς δρόμους της πόλης και να συναντάς γνωστούς και φίλους ή να ξεκινάς μια βραδινή ή μεσημεριανή έξοδο στα στέκια της πόλης με 2 ή 4 άτομα και η παρέα να μεγαλώνει σταδιακά με την προσθήκη φίλων που έρχονται να πούνε ένα “γεια” και κάθονται μαζί γιατί περνάνε ωραία!
-Τι σας ενοχλεί;
Πολλές φορές αυτή η ίδια πόλη φαντάζει πολύ μικρή. Είτε γιατί ο καθένας ασχολείται υπερβολικά με το τι κάνει ο άλλος, είτε γιατί κάποιες φορές είναι έντονη η αίσθηση ότι η πόλη μας, ως “συμπρωτεύουσα”, έχει πολλά ακόμη χιλιόμετρα να διανύσει για να φτάσει την Αθήνα.
-Ένα μήνυμα για τον κόσμο ποιο θα ήταν; Υπέρ της πρόληψης;
Η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία. Με τα καλύτερα αποτελέσματα και με μηδενικές παράπλευρες απώλειες. Γι’ αυτό και οι τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι πρέπει να γίνουν σε όλους μας τρόπος ζωής.
ΣΧΟΛΙΑ