Σε λίγες ημέρες όσοι γιορτάζουν τα Χριστούγεννα θα ετοιμάζονται για το καθιερωμένο ρεβεγιόν. Σε δύο χριστιανικές χώρες, όμως, η φετινή παραμονή της γέννησης του Θεανθρώπου είναι ένα θλιβερό ορόσημο, καθώς εκείνη την ημέρα συμπληρώνονται 10 ολόκληροι μήνες από την έναρξη ενός πολέμου που κανείς δεν πίστευε πως τελικά θα γίνει και πώς σε κάθε περίπτωση θα τέλειωνε πάνω στην εβδομάδα.

Για την Ουκρανία θλιβερή υπόμνηση του κακού που εισέβαλλε με άρματα μάχης. Και για τη Ρωσία (για όσους τουλάχιστον... νιώθουν) ορόσημο ενός κακού που προκάλεσε διακινδυνεύοντας για πάντα και το δικό της μέλλον.

Καθώς, λοιπόν, μπαίνουμε στον δεύτερο ουσιαστικά χειμώνα από την αποφράδα ημέρα της εισβολής των Ρώσων στην Ουκρανία, αξίζει να θυμόμαστε πως ο πόλεμος στην Ευρώπη εν έτει 2022 αλλά κυρίως η εξέλιξή του, πρόσφερε πολλά... μαθήματα προς πάσα κατεύθυνση και κυρίως προς εκείνους που νομίζουν πως κατέχουν την απόλυτη γνώση...

Οι αναλυτές του Atlantic Council ετοίμασαν μία λίστα με τα όσα μας έχει διδάξει μέχρι στιγμής ο πόλεμος στα ουκρανικά εδάφη.

Για ποιους χτυπά η καμπάνα...

1. Μην αμφισβητείτε τους Ουκρανούς. Η τροπή που έχουν πάρει οι πολεμικές επιχειρήσεις δείχνουν προς πάσα κατεύθυνση πως κακώς υποτίμησαν και τον στρατό και το ηθικό ανάστημα των αμυνόμενων πολλοί Δυτικοί.

2. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν και το καθεστώς του όχι μόνο δε μπορεί να είναι έμπιστος συνομιλητής, αλλά πρέπει να ηττηθεί. Αυτό απευθύνεται όχι φυσικά στους διπλωμάτες καριέρας, αλλά στους ηγέτες που πίστευαν πως θα τον φέρουν με τα νερά τους.

3. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δε μπορούν πλέον να βασίζονται στην στρατηγική ασάφεια.

Το μήνυμα ουσιαστικά είναι πως οι Αμερικανοί χρόνια τώρα έχτιζαν το μύθο της υπερδύναμης αλλά και της χαμηλής δυναμικότητας των άλλων, για εσωτερική κατανάλωση, και η αλήθεια ήρθε στο φως.

4. Η Ουάσιγκτον ενδέχεται να πρέπει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα όλους τους ιστορικούς της εχθρούς. Και πράγματι τους τελευταίους δέκα μήνες η Ρωσία είναι μία από τις αντιπάλους, αφού ανοιχτά είναι τα μέτωπα με την Κίνα αλλά και το Ιράν.

5. Τους πολέμους δεν τους κερδίζει ο εξοπλισμός αλλά οι άνθρωποι. Το συγκεκριμένο δίδαγμα πάει κυρίως στους Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ αλλά και στη Ρωσίακαι δείχνει πως η υπεροπλία σε πανάκριβα συστήματα δε συνεπάγεται τη νικηφόρα πορεία ενός πολέμου.

6. Τα «έξυπνα όπλα» ενδέχεται να αποδειχτούν πολύ πιο αποτελεσματικά από τα συμβατικά, ειδικά όταν τα χρησιμοποιεί ο αμυνόμενος. Απέναντι, λοιπόν, στο βαρύ πυροβολικό του Πούτιν, οι εξοπλισμένοι με μικρότερα όπλα Ουκρανοί κατάφεραν να πετύχουν μεγάλες νίκες.

7. Παρότι ζούμε στο 2022 και ο (κυνικός) ρεαλισμός λέει πως οι οικονομικές κυρώσεις είναι το απόλυτο όπλο, αναλόγως του αντιπάλου τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν. Έτσι, με δεδομένο πως ο Πούτιν μάχεται σήμερα, αλλά προέρχεται (και ζει ακόμα πιθανότητα) σε μία άλλη, παλαιότερη εποχή, τα στρατιωτικά πλήγματα πονάνε τη Ρωσία περισσότερο από τον οικονομικό στραγγαλισμό.

8. Οι οικονομικές κυρώσεις δεν πρέπει να λειτουργούν αποσπασματικά αλλά να είναι στο πλαίσιο μίας μακροχρόνιας διπλωματικής στρατηγικής. Έτσι, ακόμα και αν λήξει σύντομα ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Δύση θα πρέπει να έχει μία στρατηγική αντιμετώπισης του Κρεμλίνου με βάση το… απονενοημένο διάβημα στο οποίο προχώρησε τον περασμένο Φεβρουάριο.

9. Η επιχείρηση «προπαγάνδα» είναι μία επίπονη και μακρά διαδικασία και δε μπορεί να στηρίζεται σε ένα και μόνο πρόσωπο. Όπως λένε οι αναλυτές, η Δύση δεν πρέπει να βάλει όλα της τα… κουκιά στον Ζελένσκι ως το πρόσωπο υπέρ της Ουκρανίας, αλλά να βρει και άλλους πρεσβευτές υπέρ της δοκιμαζόμενης χώρας, ώστε η στήριξη να έχει μέλλον και διάρκεια.

10. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τα «βασικά». Η Ρωσία, η οποία φαίνεται να χάνει αυτό τον πόλεμο, υποτίμησε τον αντίπαλο αλλά και τη στήριξη που αυτός θα είχε από τη διεθνή κοινότητα, ενώ εξαπέλυσε μία ευρείας κλίμακας επίθεση, ξεχνώντας την κατασκοπεία και όλα εκείνα που βοηθούν στο να κερδηθεί ένας «κανονικός» πόλεμος.

11. Δεν πρέπει ποτέ να αφήνονται αφύλαχτα τα μετόπισθεν. Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, αλλά και η Ε.Ε. έδωσαν όλη την προσοχή στο μέτωπο, τις διάφορες περιοχές της Ουκρανίας και άφησαν «αφύλαχτο» το εσωτερικό τους. Έτσι, ο Πούτιν κατάφερε σημαντικά πλήγματα μέσω της τεχνολογίας σε κρίσιμες δομές και υποδομές.

12. Η εύρεση έμπιστων συμμάχων-κλειδιών και η αφοσίωση σ’ αυτούς εν καιρώ ειρήνης είναι κρίσιμη. Με δεδομένη την καταστροφή που υπέστη (και θα συνεχίσει να υφίσταται) ολόκληρη η Δύση και οι κοινωνίες από τον συγκεκριμένο πόλεμο, η υποστήριξη στην Ουκρανία δεν πρέπει να τελειώσει «αύριο» μαζί με τον πόλεμο, αλλά να συνεχιστεί ώστε, όσο κυνικό και να ακούγεται, η οικονομική αφαίμαξη των Ευρωπαίων και ακόμα και το κυριολεκτικό πάγωμα, να πιάσει τόπο με έναν μελλοντικό, σταθερό εταίρο.

13. Το ΝΑΤΟ αποδείχτηκε ήδη μία σημαντικότατη Συμμαχία, η οποία για να λειτουργεί χρειάζεται αφοσίωση και χρηματοδότηση. Και καθώς τα χρόνια προ πολέμου, υπήρξαν γκρίνιες και κόντρες, η εισβολή υπενθυμίζει μονότονα πόσο σπουδαίος είναι ο ρόλος του.

13+1. Με δεδομένο πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι για πολλούς Δυτικούς ο «διάβολος προσωποποιημένος», δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν αναλύουν (πικρά ή επικριτικά) πως η τόση στήριξη στους Ουκρανούς είναι στην πραγματικότητα αφορμή για περιθωριοποίηση της Ρωσίας και όχι από καρδιάς αλληλεγγύη στο Κίεβο. Επομένως, εάν η Δύση θέλει να διατρανώνει τις αξίες της και αυτό να ισχύει, η κάθε… Ουκρανία πρέπει να αντιμετωπίζεται με τον ίδιο ακριβώς (συγκινητικό) τρόπο, ανεξαρτήτως πόση δύναμη (οικονομική ή στρατιωτική) έχει ο δυνάστης ή ο εισβολέας.

* Δημοσιεύτηκε στη «ΜτΚ» στις 05.12.2022