«Ανένδοτο» στη φοροδιαφυγή κηρύσσει η κυβέρνηση αν και οι πολίτες παραμένουν επιφυλακτικοί σε ανάλογες διακηρύξεις καθώς παρόμοιες εξαγγελίες είτε ατονούν είτε παραμένουν κενό γράμμα όσο προχωρά η τετραετία με τις κυβερνήσεις να επιλέγουν να μην δυσαρεστήσουν την εκλογική τους πελατεία.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ και της ΕΛΣΤΑΤ αλλά και την παραδοχή του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννη Στουρνάρα η κατάσταση διαμορφώνεται ως εξής: Tα δηλωθέντα εισοδήματα είναι 80 δισ. ευρώ. Mε δεδομένο πως η κατανάλωση φθάνει τα 140 δισ. ευρώ και αν λάβουμε υπόψιν ότι οι αποταμιεύσεις δεν μειώνονται αλλά αυξάνονται, έχουμε μη δηλωθέντα εισοδήματα 60 δισ. ευρώ, που αναλογούν σε απώλεια φόρων τουλάχιστον 18 με 20 δισ. ευρώ!

Αν η Ελλάδα εισέπραττε ένα μέρος των 20 δισ. ευρώ, οι φορολογικοί συντελεστές νοικοκυριών και επιχειρήσεων όχι μόνο θα μπορούσαν να μειωθούν αλλά θα μας περίσσευε και δημοσιονομικός χώρος.

Επιπλέον, οι εννιά στους 10 εν Ελλάδι ελεύθερους επαγγελματίες δηλώνουν εισόδημα έως 10.000 ευρώ ετησίως – κοινώς είναι σχεδόν πένητες και διαβιούν στο όριο της φτώχειας.

Η χώρα μας κατέχει την 4η χειρότερη επίδοση στην ΕΕ όσον αφορά στη διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων και των εσόδων που πράγματι εισπράχθηκαν από το ΦΠΑ.

Η σημαντική αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών την περίοδο των lockdown περιόρισε τη «χασούρα» στις εισπράξεις από το ΦΠΑ κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες το 2020 σε σχέση με το 2019 με αποτέλεσμα το έλλειμμα να μειωθεί στο 19,7%.

Επιχείρηση «ψηφιοποίηση»

Διακηρυγμένη πρόθεση της ΑΑΔΕ είναι η διασύνδεση 400.000 ταμειακών μηχανών με τα POS (δύο φορές το μέτρο έχει πάρει παράταση) και η αναγνώριση μόνο των δαπανών που δηλώνονται στα ηλεκτρονικά βιβλία myData είτε για να εκπίπτει ο ΦΠΑ είτε για να μειώνεται ο φόρος που καταβάλει μία επιχείρηση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση το χρονοδιάγραμμα που είχαν ανακοινώσει στο τέλος Μαρτίου το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ, η αναβάθμιση των 400.000 ταμειακών μηχανών η οποία απαιτείται για τη διασύνδεση με τα POS θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου 2023 για τις επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο μέχρι 100.000 ευρώ και μέχρι το τέλος Ιουλίου 2023 για τις επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 100.000 ευρώ.

Επίσης, περίπου 140.000 φορολογικοί μηχανισμοί θα πρέπει να αποσυρθούν μέχρι τον Οκτώβριο 2023 και να αντικατασταθούν από νέους μηχανισμούς οι οποίοι αποθηκεύουν όλα τα ποσά στη φορολογική τους μνήμη, εκδίδουν σχετικές αναφορές και διαβιβάζουν απευθείας, και όχι μέσω υπολογιστή, τις συναλλαγές στην ΑΑΔΕ.

Το έργο της διασύνδεσης ύψους 165 εκατ. ευρώ, θα δώσει τη δυνατότητα στις φορολογικές αρχές να έχουν πλήρη και σε πραγματικό χρόνο εικόνα για το ύψος και τον χρόνο έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης, καθώς και για τον τρόπο πληρωμής και έτσι να εντοπίζουν περιπτώσεις απόκρυψης τζίρου και μη απόδοσης του ΦΠΑ.

Οι επαγγελματίες δηλώνουν καθαρά κέρδη περίπου 4 δισ. ευρώ και ακαθάριστα σχεδόν τα δεκαπλάσια. Τα υπόλοιπα είναι δαπάνες. Αυτό σημαίνει ότι διογκώνουν τις δαπάνες. Για τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών μελετάται να αναγνωρίζονται μόνο οι δαπάνες που περνούν μέσα από το MyDATA. Δηλαδή όλες οι δαπάνες ενός ελεύθερου επαγγελματία είτε εκπίπτει ο ΦΠΑ είτε μόνο μειώνει το φορολογητέο εισόδημα θα πρέπει να γίνονται μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων.

Στην φαρέτρα των κυβερνητικών μέτρων περιλαμβάνονται ψηφιακά πελατολόγια για ορισμένους κλάδους (π.χ. γιατροί), ψηφιακά δελτία αποστολής, υποχρεωτικά ηλεκτρονικά τιμολόγια, η επανεξέταση του μέτρου της φορολοταρίας, η αναμόρφωση κινήτρων φορολογικής συμμόρφωσης αλλά και απλοποίηση διαδικασιών.

Παράλληλα θα επανεξεταστούν και οι εκπτώσεις που παρέχονται από το φορολογητέο εισόδημα e- αποδείξεων από κλάδους με ιδιαίτερη… προτίμηση στην φοροδιαφυγή. Επιπλέον, ενισχύεται η χρήση της εφαρμογής Appodixi με επιβράβευση για τους φορολογούμενους που καταγγέλλουν περιπτώσεις φοροδιαφυγής.

Με την μείωση της φοροδιαφυγής θα ανοίξει και ο δρόμος για μειώσεις ή και πλήρη εξάλειψη ορισμένων φορολογικών βαρών. Δεν είναι τυχαίο που η προσγείωση των συντελεστών των έμμεσων φόρων (ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, ΕΦΚ) συνδέεται ευθέως από την κυβέρνηση με τον περιορισμό όσων δεν ξέρουν τι σημαίνει η λέξη «φόρος».

Την ίδια στιγμή, η πρόοδος στο μέτωπο του πολέμου κατά της φοροδιαφυγής ενέχει και στοιχεία κοινωνικής δικαιοσύνης. Σήμερα σχεδόν όλα τα επιδόματα για τους ευάλωτους σχετίζονται με εισοδηματικά κριτήρια, γεγονός που σημαίνει πως πολλοί λαμβάνουν βοηθήματα που δεν έχουν ανάγκη.

Στην αδυσώπητη «μάχη» πέφτει και η τελευταία λέξη της τεχνολογίας με την Τεχνητή Νοημοσύνη να τα βάζει με το ελληνικό… δαιμόνιο. Το σύστημα θα διαθέτει τεχνικές και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης όπως μοντέλα πρόγνωσης, εξόρυξης δεδομένων, στατιστικής και ποσοτικής ανάλυσης, προσημειώσεις κλπ., που θα οδηγήσει στην καλύτερη εκμετάλλευση των δεδομένων της ΑΑΔΕ.

Θα μπορούν να ανιχνεύονται σε πραγματικό χρόνο ύποπτα περιστατικά φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου (π.χ. θα μπορούν να εντοπίζονται αδήλωτες πισίνες), ενώ οι φορολογούμενοι κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τη συμπεριφορά τους.

Το νέο σύστημα:

1. Θα μπορεί να συνδέεται και να έχει πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα της ΑΑΔΕ καθώς και εξωτερικών πηγών.

2. Θα προσφέρει τη δυνατότητα παραγωγής στατιστικών και διαδραστικών αναφορών επιχειρησιακής ευφυΐας για το σύνολο των δεδομένων και πληροφοριών στους επιχειρησιακούς χρήστες.

3. Θα επεξεργάζεται τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο προκειμένου να επιτευχθεί η παραγωγή αναφορών σε πραγματικό χρόνο, η λήψη απόφασης και δράσης βάσει αυτών και η άμεση ενημέρωση των εφαρμογών.

4. Θα περιλαμβάνει τεχνικές με τις οποίες θα γίνεται επεξεργασία δεδομένων και εξαγωγή πληροφορίας από μεγάλα σύνολα δεδομένων με σκοπό να γίνουν προβλέψεις για μελλοντικά γεγονότα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 09.07.2023