Μπορούν τα δέντρα να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα; Το ερώτημα δεν παραπέμπει σε παλαιότερες εποχές όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου, θέλοντας να στιγματίσει όσα είχαν συμβεί στις εκλογές “βίας και νοθείας” του 1961 (δολοφονίες, διπλοψηφίες κ.ο.κ.) είχε πει το περίφημο ότι “στις εκλογές αυτές ψήφισαν ακόμη και τα δέντρα...”. 

 Στο σήμερα, το ερώτημα αφορά το εάν μείζονα περιβαλλοντικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα ο αφανισμός χιλιάδων δέντρων από μία πόλη όπως η Θεσσαλονίκη, μπορεί να αποτελέσει κυρίαρχο ζήτημα μιας τοπικής προεκλογικής ατζέντας και εν τέλει και ένα από τα κριτήρια επιλογής της επόμενης δημοτικής αρχής.

Συμβαίνει ήδη πάντως στη Μαδρίτη. Οι τοπικές εκλογές στην Ισπανία έχουν οριστεί για τις 28 Μαΐου και στην ισπανική πρωτεύουσα ένα από τα κυρίαρχα θέματα της προεκλογικής αντιπαράθεσης αφορούν τα σχέδια της δημοτικής αρχής και της αυτόνομης περιφερειακής κυβέρνησης της Μαδρίτης, οι οποίες ελέγχονται από το δεξιό Λαϊκό Κόμμα, να προχωρήσουν στην κοπή 1.027 δέντρων. 

Πρόκειται για πλατάνια, ηλικίας άνω των 50 ετών τα οποία βρίσκονται κατά μήκος του ποταμού Μανθανάρες ο οποίος διασχίζει την ισπανική πρωτεύουσα. Οι αρχές σχεδιάζουν να προχωρήσουν στην κοπή αυτών των δέντρων προκειμένου να διευκολύνουν την επέκταση της “γραμμής 11” του μετρό.

Τα σχέδια των αρχών έχουν προκαλέσει την οργισμένη αντίδραση χιλιάδων Μαδριλένων οι οποίοι διοργανώνουν κινητοποιήσεις με κεντρικό σύνθημα “Όχι στην δεντροκτονία”. Προκειμένου να μετριάσουν τις αντιδράσεις, οι αρχές δεσμεύτηκαν ότι περίπου το 1/3 αυτών των δέντρων, περί τα 350 δηλαδή, θα τα μεταφυτεύσουν. 

Όμως, οι πολίτες δεν πείθονται και εξακολουθούν να αντιδρούν καταγγέλλοντας τις αρχές για αντιπεριβαλλοντική πολιτική, υπενθυμίζοντας ότι, σύμφωνα με τον ιστότοπο πληροφοριών για το κλίμα Cardon Brief, η Μαδρίτη είχε πέρυσι την τέταρτη υψηλότερη θνησιμότητα παγκοσμίως λόγω καύσωνα. 

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο δήμαρχος της Μαδρίτης, Χοσέ Λουίς Μαρτίνεθ-Αλμέιδα, αποκαλείται «ο ξυλοκόπος», ενώ περισσότερα από 62.000 άτομα έχουν συνυπογράψει διαδικτυακή διαμαρτυρία στον ιστότοπο change.org ζητώντας να ματαιωθεί η δεντροκτονία.

Υπό το βάρος των αντιδράσεων, αλλά και του φόβου του πολιτικού κόστους ενόψει της κάλπης, οι αρχές ανακοίνωσαν το προσωρινό «πάγωμα» της υλοτόμησης. Παράλληλα αντιπαραβάλλουν τα σχέδια για ανάπτυξη κατασκευής μιας δασικής ζώνης μήκους 74 χιλιομέτρων, με μισό εκατομμύριο δέντρα γύρω από την πόλη με σκοπό την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. 

Υπενθυμίζουν επίσης ότι η παρούσα δημοτική αρχή προχώρησε στη φύτευση 215.000 δέντρων από το 2019. Ωστόσο, συνολικά από το 2019, ο αριθμός των μεγάλων δέντρων στη Μαδρίτη έχει μειωθεί -είτε λόγω φυσικών φαινομένων, είτε κατόπιν άμεσης ανθρώπινης παρέμβασης, κατά 20%.

Επιστρέφοντας στο αρχικό ερώτημα εάν μπορούν τα δέντρα να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα, η απάντηση όσον αφορά τη Μαδρίτη θα δοθεί σε περίπου δύο μήνες. Ως προς τη Θεσσαλονίκη το ερώτημα θα αργήσει να απαντηθεί καθώς θα χρειαστεί να φτάσουμε ως τις 15 Οκτωβρίου.

Βεβαίως, μεταξύ ισπανικής πρωτεύουσας και ελληνικής... συμπρωτεύουσας υπάρχουν ομοιότητες, υπάρχουν και διαφορές. Στη Θεσσαλονίκη η μαζική δεντροκτονία αφορά, σύμφωνα τουλάχιστον με τους ισχυρισμούς της διοίκησης του κ. Ζέρβα, δέντρα άρρωστα και επικίνδυνα. 

Ωστόσο, μιλάμε για περίπου τετραπλάσιο αριθμό δέντρων, αφού ο σχεδιασμός που ήδη υλοποιείται αφορά το κόψιμο περίπου τεσσάρων χιλιάδων δέντρων γεγονός που σε συνδυασμό με το πολύ μικρότερο μέγεθος της πόλης, συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερη περιβαλλοντική ζημία.

Όμως, ακόμη και εάν ο ισχυρισμός της δημοτικής αρχής γίνει δεκτός, θα μπορούσε ο σχεδιασμός αυτός να υλοποιηθεί σταδιακά σε βάθος δεκαετίας ώστε να αποφευχθεί άλλο ένα περιβαλλοντικό σοκ για την πόλη. 

Όλη δε αυτή η επιχείρηση “δεντροκτονίας” εξελίσσεται την ώρα που μόλις προχθές δημοσιοποιήθηκε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για καταδίκη της Ελλάδας σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της και συγκεκριμένα, για την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη.

Η απόφαση αυτή θα έπρεπε να σημάνει συναγερμό στην πόλη. Αντ' αυτού παρατηρούμε μια εντυπωσιακή απάθεια και εκκωφαντική σιωπή εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας της. Ουδείς συγκινήθηκε, ουδείς τη σχολίασε. Όλοι κρύβονται. 

Μακάριοι και ανύποπτοι πορευόμαστε προς το χάος...