Όπως και να το κάνουμε η εικόνα των εκατοντάδων αποκεφαλισμένων δέντρων σε κεντρικούς δρόμους και εμβληματικές πλατείες της Θεσσαλονίκης είναι σοκαριστική. Αποτρόπαια. Θαρρείς και η πόλη αποφάσισε να απαλλαγεί με μιας, με τρόπο αιφνιδιαστικό και βίαιο από τους πνεύμονές της που της έδιναν ανάσες για πολλές πολλές δεκαετίες. Που της χάριζαν το οξυγόνο, τη δροσιά, τη σκίαση που έχει ανάγκη κάθε τσιμεντούπολη. Πόσω μάλλον η Θεσσαλονίκη που περιλαμβάνεται στις πόλεις με το μικρότερο ποσοστό πρασίνου ανά την Ευρώπη.

Για την οικονομία της συζήτησης να δεχθώ ότι πράγματι, πολλά από τα δέντρα της πόλης είναι πλέον γερασμένα, ασθενικά, κάποια ίσως και επικίνδυνα. Δεν έχω τις γνώσεις ούτε την πρόθεση να αμφισβητήσω τις εισηγήσεις της αρμόδιας Διεύθυνσης Πρασίνου του δήμου και φαντάζομαι και τη σύμφωνη γνώμη του δασαρχείου σχετικά με την αναγκαιότητα αντικατάστασης αυτών των δέντρων.

Το ερώτημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι “με ποιο τρόπο προχωρά κανείς στην ανανέωση του πρασίνου μιας πόλης”. Επιδίδεται σε μια οριζόντια επιχείρηση καταστροφής όλων των γερασμένων δέντρων, στο άψε σβήσε, σε διάστημα δύο, τριών ετών, ή καταστρώνει ένα σχέδιο σταδιακής αντικατάστασής τους σε βάθος δεκαετίας, ακόμη και εικοσαετίας ώστε να μην διαταραχθεί το ισοζύγιο πρασίνου;

Διότι το επιχείρημα ότι θα φυτέψουμε πολλά περισσότερα δέντρα απ' όσα θα κόψουμε δεν αποκαθιστά το έτσι κι αλλιώς πενιχρό ποσοστό πρασίνου της Θεσσαλονίκης. Αλλιώς εισφέρει ένα εύρωστο δέντρο δεκαετίας και εικοσαετίας στο ισοζύγιο πρασίνου, διαφορετικά ένα δεντράκι που βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα. 

Είναι άλλο να απομακρύνεις μέσα σε ένα σαββατοκύριακο εκατό και πλέον δέντρα από την οδό Κρήτης και διαφορετικό να τα αντικαταστήσεις σταδιακά, απομακρύνοντας αρχικά τα άκρως επικίνδυνα.

Πέραν αυτών, η σημερινή διοίκηση του δήμου με τις έως τώρα επιλογές και πρακτικές της δείχνει πως το πράσινο δεν είναι το φόρτε της. Μια ματιά μόνο στο πρόσωπο στο οποίο ο Κωνσταντίνος Ζέρβας έχει αναθέσει το σχετικό χαρτοφυλάκιο θα ήταν αρκετή, αλλά δεν θέλω να μείνω σε αυτό. 

Κάπου έπρεπε να βολευτεί και ο Θεοτοκάτος κι αν πήγαινε σε κανένα άλλο πόστο ίσως να ήταν χειρότερο για την πόλη. Υπάρχουν μια σειρά άλλα πράγματα που μόνο εγγυήσεις δεν παρέχουν για το ότι θα καταφέρει η πόλη να διατηρήσει αυτό το ισχνό έστω, ποσοστό πρασίνου.

Πρώτος αδιάψευστος μάρτυρας η εικόνα της Νέας Παραλίας που (θα έπρεπε να) είναι το στολίδι της πόλης. Από τα περίπου τρεις χιλιάδες δέντρα που διέθετε μετά την ανάπλασή της, σχεδόν το 20% έχουν καταστραφεί (αρχής γενομένης επί δημαρχίας Μπουτάρη ακόμη) επειδή ξεράθηκαν, καθώς δεν ποτίζονται. Μαζί και χιλιάδες θάμνοι.

Σε διάφορους δρόμους της πόλης υπάρχουν εκατοντάδες άδειες δενδροδόχοι από δέντρα τα οποία κόπηκαν εδώ και περίπου δέκα χρόνια, χωρίς να έχουν ακόμη αντικατασταθεί.

Αλλά είναι και κάποιες πολιτικές επιλογές της σημερινής διοίκησης που μόνον φιλοπεριβαλλοντικές δεν θεωρούνται. Για παράδειγμα, η θέση της υπέρ του σχεδίου κατασκευής νέου εκθεσιακού και συνεδριακού κέντρου, μαζί και με πάμπολλες εμπορικές χρήσεις (ξενοδοχείο, γραφεία κ.λπ.) στο χώρο της ΔΕΘ, αποτελεί μια τελευταία ίσως, χαμένη ευκαιρία για την τόνωση του πρασίνου στην πόλη. Όπως και η παραπομπή στις ελληνικές καλένδες της ανάπλασης της πλατείας Ελευθερίας η οποία αντί για Πάρκο Μνήμης με έντονο το στοιχείο του πρασίνου, μετατράπηκε ξανά σε πάρκινγκ.

Εν κατακλείδι, δεν είναι η αναγκαιότητα ανανέωσης του πρασίνου της πόλης εκείνο που αμφισβητείται· είναι ο τρόπος με τον οποίο επιχειρείται, από μια δημοτική αρχή η οποία με τα έως τώρα πεπραγμένα της αποδεικνύει ότι το πράσινο δεν είναι στις προτεραιότητές της.