Όσο κι αν λένε στον αθλητισμό ότι αυτό που έχει σημασία είναι η συμμετοχή, εκείνο που πραγματικά έχει βάρος και αξία, είναι το αποτέλεσμα. Όλα τα άλλα του τύπου «αρκεί η προσπάθεια» δεν είναι παρά λόγια παρηγοριάς προς τον ηττημένο.

Τόσο στον αθλητισμό, όσο και στην πραγματική ζωή -και κατ’ εξοχήν στην κορυφαία λειτουργία της κοινωνίας των ανθρώπων που είναι η πολιτική, το αποτέλεσμα είναι αυτό που μετράει. Αυτό καταγράφεται κι αυτό αλλάζει την πορεία των πραγμάτων.

Καθώς τα αποτελέσματα στη διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού είναι καλύτερα πέραν πάσης προσδοκίας για την χώρα μας, τα εύγε περισσεύουν, ενώ το γνωστό χόμπι της φυλής μας -ο διχασμός- μετατοπίστηκε σε ήσσονος σημασίας θέματα. (Το αν δηλαδή ο Χαρδαλιάς κάνει καλά που φοράει τζάκετ, το αν δικαιούται να υπάρχει λιμενικός που δεν ξέρει ποιος είναι ο Βαρουφάκης, το αν θα πρέπει να σταυρωθεί ο παπάς που κοινώνησε από την πίσω πόρτα τον… λαθρομεταλαμβάνοντα, ή το αν δικαιούμαστε να ψήσουμε οβελίες στο… μπαλκόνι ή -γιατί όχι- μέσα στο σαλόνι μας…).

Ποιος θα το πίστευε ότι θα αναγνωριζόταν παγκοσμίως ως υποδειγματική, η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από την…Ψωροκώσταινα, την Ελλάδα της δεκαετούς πτώχευσης, του ημιδιαλυμένου ΕΣΥ, της τεχνολογικής υστέρησης, και των κατοίκων που κατείχαμε την απόλυτη βεβαιότητα ότι «δεν υπάρχει κράτος» και «ο σώζων εαυτόν σωθήτω»…

Το γεγονός ότι μέχρι τώρα τα πήγαμε περίφημα, αποδεικνύεται από τα στατιστικά της εξέλιξης της πανδημίας και οδηγεί στη διαμόρφωση ενός τελείως πρωτόγνωρου αισθήματος εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στην ηγεσία μας, το οποίο απεικονίζεται εμφαντικά στις δημοσκοπήσεις.

Ωστόσο -για να επανέλθω στην αθλητική ορολογία- ο αγώνας με την πανδημία δεν είναι ταχύτητας αλλά μαραθώνιος. Στα 42 χιλιόμετρα πρέπει να τερματίσουμε νικητές και όχι στην αρχή ή σε κάποιο σημείο της διαδρομής.

Κακά τα ψέματα, ακόμη δεν φτάσαμε ούτε στη μέση του δρόμου. Κάπου εκεί -στη μέση δηλαδή- θα έχουμε τελειώσει με το πρώτο κύμα του κορονοϊού. Θα έχουμε μετρήσει τις απουσίες των ανθρώπων και τις πληγές που μας άφησε, θα έχουμε κάνει τις απαραίτητες συγκρίσεις με τα άλλα κράτη και θα καταλήξουμε στα τελικά συμπεράσματα για τις επιλογές, τον σχεδιασμό, την ανταπόκριση, το αποτέλεσμα (που επαναλαμβάνω είναι αυτό που μένει).

*Τότε, στο τέλος της τωρινής μάχης, είναι που ο μαραθώνιος θα μπει στο δεύτερο μισό του. Στο πώς δηλαδή θα καταφέρουμε να επανέλθουμε στην καθημερινότητά μας και τι θα γίνει με την οικονομική δραστηριότητα.

Έτσι κι αλλιώς, η καραντίνα, δεν γίνεται να κρατήσει περισσότερο. Δεν γίνεται να καταστραφεί κάθε οικονομική δραστηριότητα και να διαλυθεί ο κοινωνικός ιστός. Δεν θα έχουμε να φάμε σε μια τέτοια περίπτωση, αφήστε που θα είμαστε όλοι για ψυχίατρο, χωρίς όμως να έχουμε λεφτά να τον πληρώσουμε.

*Αυτό το σχέδιο της επαναφοράς στα προ κορονοϊού δεδομένα, είναι εκείνο στο οποίο πρέπει πλέον να επικεντρωθούμε. Και η κυβέρνηση, και οι κοινωνικοί φορείς και οι πολίτες. Και μάλιστα να το κάνουμε τόσο με βάση το συλλογικό καλό, όσο και αναφορικά με την ατομική -την προσωπική- συμμετοχή ενός εκάστου στη νέα ημέρα που θα ξημερώσει μετά τη λήξη του lockdown.

*Το εν λόγω σχέδιο, οφείλει να πατάει επάνω στην εμπιστοσύνη που χτίστηκε ανάμεσα στην κοινωνία και την πολιτική της ηγεσία, πράγμα που αποτελεί την παρακαταθήκη όσων περάσαμε διαχειριζόμενοι με επιτυχία την υγειονομική κρίση. Να την αξιοποιεί, να την εδραιώνει και να την επεκτείνει στα νέα δεδομένα, όπως αυτά διαμορφώνονται την περίοδο που θα ακολουθήσει. Μιλάμε λοιπόν για σχέδιο πλήρες, εμπεριστατωμένο και με σταθερή στόχευση στο αποτέλεσμα και την προστασία των ανθρώπων (Όχι ξεκινάμε και το διαμορφώνουμε στην πορεία, ούτε το φτιάχνουμε με γνώμονα τον φόβο ή μια λαϊκίστικη προσέγγιση).

Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει το σχέδιο να περιλαμβάνει δράσεις ταυτόχρονα σε τρία επίπεδα:

*Πρώτο επίπεδο, αυτό της πανδημίας. Τη σταδιακή λήξη των περιοριστικών μέτρων με την πιστή -ευλαβική θα έλεγα- τήρηση των εντολών, ώστε να μην διακινδυνέψουμε τα οφέλη που είχαμε από την έως τώρα προσπάθεια. Επιπλέον, το τι πρέπει να συμβεί με τα τεστ, με την περαιτέρω βελτίωση του συστήματος υγείας (στελέχη, εξοπλισμός, οργάνωση), με τις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες κ.λπ.

*Δεύτερο, το τι μπορούμε και τι πρέπει να κάνουμε για να πάρει μπροστά η οικονομία και μάλιστα για να αναπτύξει τέτοιες ταχύτητες, ώστε να καλυφθεί το συντομότερο δυνατόν το κενό που δημιουργήθηκε. Ο ρυθμός επαναφοράς στη λεγόμενη κανονικότητα (πότε και πώς ανοίγουν τα σύνορα, τα σχολεία, τα μαγαζιά, οι επιχειρήσεις κ.λπ.) με στενή παρακολούθηση ενδεχόμενων επιπτώσεων στην πορεία της νόσου, είναι εκ των ων ουκ άνευ. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα ώστε να εξασφαλιστεί η ρευστότητα και οι ρυθμίσεις που θα χρειαστούν για να μην μειωθούν δραματικά οι τζίροι των επιχειρήσεων και κατά συνέπεια οι θέσεις εργασίας.

*Το τρίτο επίπεδο, αυτό που φαίνεται περιττό εκ πρώτης αλλά είναι εξίσου -αν όχι περισσότερο- σημαντικό συγκριτικά με τα προηγούμενα, σχετίζεται με τις διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία και την κοινωνία που ΜΠΟΡΟΥΝ και ΠΡΕΠΕΙ να γίνουν ΤΩΡΑ. Αυτήν την ώρα, στις συνθήκες επανεκκίνησης, μπορούμε να μονιμοποιήσουμε τις κατακτήσεις που είχαμε στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος (όχι βλέποντας και κάνοντας, αλλά με μεθοδικότητα, σεβασμό στη γνώση-γνώμη των τεχνοκρατών και αποτελεσματικότητα), στην αναδιοργάνωση του κοινωνικού κράτους (ΕΣΥ, ασφαλιστικό, προνοιακές δομές), στην αξιοποίηση των δημόσιων πόρων (συνδυασμός παρεμβάσεων με οριζόντια αλλά και στοχευμένα μέτρα), στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση (επιτέλους να τελειώνουμε με την γραφειοκρατία και να βάλουμε το διαδίκτυο στην καθημερινότητά μας), στην εξ αποστάσεως εργασία.

*Άφησα τελευταία, την αναφορά σε δύο υψίστης σπουδαιότητας θέματα: την υπευθυνότητα των κομμάτων χωρίς στείρες κι επιζήμιες αντιπαραθέσεις (ούτε η κυβέρνηση να επαναλαμβάνει μονότονα τα περί καμένης γης που παρέλαβε, ούτε η αντιπολίτευση να θεωρεί υποχρεωτική τη διαφωνία) και δεύτερο, την επιβράβευση από την μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών, ενός νέου προτύπου δημόσιου προσώπου. Κουραστήκαμε από τους λαοπλάνους, τους πατριώτες της δεκάρας, τους αγράμματους, τους υπερφίαλους. Καιρός να ζήσουμε έχοντας στην πρωτοκαθεδρία της κοινωνίας μας ανθρώπους με γνώση, με μετριοπάθεια, με ορθολογισμό, με σύνεση και αξίες ζωής.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18-19 Απριλίου 2020