Πήρε το όνομά του από έναν αιωνόβιο ίταμο που στέκει πεισματικά αγέρωχος εδώ και 2000 χρόνια, απτόητος ακόμη και από έναν κεραυνό που τον «χτύπησε». Το όρος ΄Ιταμος ή Δραγουντέλης στη Σιθωνία Χαλκιδικής είναι ένας δασικός παράδεισος, ανεξερεύνητος ακόμη στους πολλούς και δεσπόζει πάνω από τον οικισμό Παρθενώνα.

Έχοντας αναλάβει δασάρχης Πολυγύρου μόλις τον περασμένο Απρίλιο, η Αγγελική Νάτσιου προσπαθεί να βάλει σε τάξη τους μελισσοπαραγωγούς απ΄όλη την κεντρική Ελλάδα οι οποίοι συρρέουν στην περιοχή-μόνο πέρσι τοποθετήθηκαν 400.000 κυψέλες- και να επιβλέψει τις εργασίες που γίνονται για τη διάνοιξη και συντήρηση των δασικών οδικών δικτύων στο πλαίσιο του Προγράμματος Προστασίας Δασών (Antinero II)» που υλοποιείται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι όλα αυτά σε ένα βουνό που σχεδόν το 50% της έκτασής του ανήκει σε μοναστήρια και ιδιώτες και το υπόλοιπο είναι δημόσιο.

Σε περιήγηση στο βουνό που διοργανώθηκε για το ΑΠΕ-ΜΠΕ από τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Δασών Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής Δρ. Παύλο Μπεκιάρογλου και την δασάρχη, η πρώτη στάση έγινε στον χώρο δασικής αναψυχής «Ασκαμνιά».

«Ηταν ο χώρος του παλαιού δασικού φυτωρίου, γι΄αυτό και ο κόσμος το ξέρει ως «Φυτώριο» όπου καλλιεργούσαν δασική πεύκη και έτσι υπάρχει πεύκη ανάμεσα στα υπόλοιπα αείφυλλα, πλατύφυλλα που έχουν βγει. Θέλει συντήρηση και φέτος πιστεύουμε ότι μετά από έναν μήνα, με την χρηματοδότηση που έχουμε, θα καταφέρουμε να το κάνουμε και να το προφυλάξουμε από διάφορες καταπατήσεις και βανδαλισμούς που γίνονται. Οι εργασίες περιλαμβάνουν καθαρισμούς, κλαδεύσεις , συντήρηση των υφιστάμενων ξύλινων κατασκευών που είναι κιόσκια και τραπεζόπαγκοι και βρύσες» λέει η κ.Νάτσιου.

Απαντώντας στο ερώτημα γιατί οι εργασίες αναμένονται να γίνουν μέσα στο καλοκαίρι και όχι νωρίτερα,η δασάρχης Πολυγύρου εξηγεί ότι οι χρηματοδοτήσεις έχουν έρθει εδώ και περίπου έναν μήνα και τρέχει το πρόγραμμα Antinero II με τη συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου.

«Ολη η προσοχή μας, με το ελάχιστο προσωπικό, βρίσκεται στην επίβλεψη του συγκεκριμένου προγράμματος και λόγω της έλλειψης προσωπικού της υπηρεσίας μας, καθυστερούμε στο να τρέξουμε τα μικροέργα» αναφέρει. Σημειώνεται ότι τα διοικητικά όρια αρμοδιότητας του Δασαρχείου Πολυγύρου είναι οι δήμοι Προποντίδας, Σιθωνίας και Πολυγύρου όπου καλούνται να ανταπεξέλθουν 14 υπάλληλοι του Δασαρχείου με 3 οχήματα.

Ενδεικτικό του όγκου της δουλειάς, είναι ότι σύμφωνα με την κ.Νάτσιου, καθημερινά και ειδικά κατά τη θερινή περίοδο, μπορεί να λάβουν τουλάχιστον 10 τηλεφωνήματα για καταγγελίες και πολλά e-mails που αφορούν κυρίως σε καταπατήσεις , παράνομες υλοτομίες και ανεξέλεγκτη απόρριψη σκουπιδιών σε δασικές εκτάσεις. Σύμφωνα μάλιστα με δασοφύλακα, τα 16 χρόνια που υπηρετεί , έχει καταθέσει περίπου 500 υπηρεσιακές μηνύσεις και σχεδόν κάθε βδομάδα έχει δικαστήρια!

Στο πυροφυλάκιο με θέα τη Χαλκιδική

Σε ένα από τα υψηλότερα σημεία του βουνού, στα 860 μέτρα, βρίσκεται το πυροφυλάκιο, με καθημερινή βάρδια 10 το πρωί με 8 το βράδυ.

«Εχει θέα και στους 2 κόλπους της Χαλκιδικής αλλά αυτό που χρειάζεται είναι ένας καθαρισμός γιατί στον χώρο, με την ανάπτυξη της πεύκης, έχει κλείσει σε πολλά σημεία ο ορίζοντας που είναι άκρως απαραίτητος για την ορθή λειτουργία του πυροφυλακίου» λέει η δασάρχης. Όπως εξηγεί, τα πυροφυλάκια χτίστηκαν χρόνια πριν από τη Δασική Υπηρεσία και έχουν παραχωρηθεί στην πυροσβεστική υπηρεσία για χρήση και συντήρηση ενώ πρόθεση του Δασαρχείου, είναι να κατασκευαστούν και άλλα γιατί είναι μέσα σε δασικές εκτάσεις.

«Θα τα κάνουμε σε συνεργασία με την πυροσβεστική καθώς αποτελούν «κλειδιά» στην πυροπροστασία» προσθέτει η κ.Νάτσιου διευκρινίζοντας ότι ο καθαρισμός τους δεν μπορεί να γίνει μέσα στην αντιπυρική περίοδο, όμως θα είναι έτοιμα για του χρόνου.

«Εγώ έχω λίγο χρόνο που ανέλαβα, τα βλέπω και τα καταγράφω. Στο συγκεκριμένο πυροφυλάκιο θα μπούμε στη διαδικασία μιας έκτακτης κάρπωσης για να μπορέσουμε να ανοίξουμε τον ορίζοντα για την εύρυθμη λειτουργία του πυροφυλακίου σε συνεργασία με την πυροσβεστική».

Ο αιωνόβιος ίταμος

Κατά την περιήγηση στον δασικό δρόμο, συναντάμε υλοτόμους με μουλάρια οι οποίοι, σύμφωνα με την κ.Νάτσιου, με υπόδειξη της δασικής υπηρεσίας, ξυλεύουν από ιδιωτική έκταση πεύκα για καυσόξυλα. Λίγα μέτρα μακριά από τον δρόμο, σε μια περιοχή με διάσπαρτους ογκόλιθους, στέκει περήφανος ακόμη, ο γηραιός ίταμος. Περιφραγμένος και με σήμανση, αποτελεί Διατηρητέο μνημείο της φύσης προσελκύοντας πολλούς επισκέπτες.

«Η ονομασία του είδους είναι Taxus baccata και όλα τα μέρη του είναι δηλητηριώδη εκτός από τους καρπούς που είναι κόκκινοι. Μάλιστα, ο λόγος που δεν είναι δηλητηριώδη είναι για να τα τρώνε τα πουλιά και να μεταφέρονται έτσι οι σπόροι του σε άλλα μέρη» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής Δρ. Παύλος Μπεκιάρογλου.

«Επειδή είναι αιωνόβιο», συνεχίζει, «δεν θα πει ότι αντέχει και πάρα πολλά, είναι πολύ ευαίσθητο δέντρο». Το χαρακτηριστικό του είναι ότι αντιδρά πολύ αργά σε κάθε ενόχληση που νοιώθει, δηλαδή, όπως τονίζει ο κ.Μπεκιάρογλου, εάν νοιώθει τώρα πρόβλημα λόγω θερμικής πλήξης , λόγω δηλαδή της υψηλής θερμοκρασίας, αυτό θα το δείξει μετά από 5-6 χρόνια, όχι τώρα, χαρακτηριστικό που το έχουν τα αιωνόβια αλλά ειδικά ο ίταμος το έχει σε μεγάλο εύρος.

Το δέντρο, εκτιμά ο ίδιος, βρίσκεται ηλικιακά στα τελειώματά του ενώ έχει δεχτεί και έναν κεραυνό που έκαψε την κορυφή του. Επιπλέον , δέχεται και βανδαλισμό από διάφορους τουρίστες οι οποίοι παίρνουν κομμάτια του γιατί θεωρείται ότι σε μικρές ποσότητες, το δηλητήριό του είναι φάρμακο για κάποιες ασθένειες με αποτέλεσμα να κόβουν τα φύλλα και τα κλαδιά του.