Των Κώστα Ανθόπουλου και Νίκου Τσούλια*

Τα τελευταία χρόνια όπως προκύπτει από στατιστικά στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί τόσο από την Ελληνική Αστυνομία όσο και από ποικίλους κοινωνικούς φορείς το πρόβλημα της σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων αποκτά ανησυχητικές διαστάσεις. Μάλιστα βάσει του ρυθμού εμφάνισης των υποθέσεων κακοποίησης ανηλίκων αναμένεται ο αριθμός των θυμάτων του 2022 να ξεπεράσει τα επίπεδα του 2021, έτος κατά το οποίο παρατηρήθηκε μια σημαντική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια , καθώς το 2021 αστυνομικές υπηρεσίες σχημάτισαν 326 δικογραφίες με 387 θύματα.

Το παραπάνω πρόβλημα δημιουργείται από το σκηνικό α) της κρίσης των ανθρωπιστικών αξιών και της ουμανιστικής παιδείας -προς χάρη της χρησιμοθηρικής και αγοραίας θεώρησης της εκπαίδευσης, β) της γενικευμένης βίας, γ) των κλειστών σχολείων στη διάρκεια της πανδημίας και του αντίστοιχου ελλείμματος της παιδαγωγικής, δ) της καθολικής και χωρίς προϋποθέσεις χρησιμοποίησης του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων δικτύωσης (Facebook, Instagram κ.λπ.) από τα παιδιά, δ) της πλήρους εμπορευματοποίησης του όλου πεδίου του έρωτα και του σεξ, στ) του παιδαγωγικού ελλείμματος σχολείου και οικογένειας.

Διαδίκτυο και τηλεόραση βρίθουν από εικόνες σεξουαλικής λειτουργίας και μάλιστα με περίσσεια χυδαιότητα! Τα παιδιά υφίστανται έναν καταιγιστικό πληθωρισμό εικόνων και πληροφοριών, που δεν μπορούν λόγω της ηλικίας των να διαχειριστούν -αντίθετα εισάγονται σε έναν κόσμο άγνωστο και συχνά εμφανιζόμενα δελεαστικό- και δεν έχουν αναπτύξει κριτική σκέψη και ορθολογική συμπεριφορά αντιμετώπισής του.

Το υπουργείο Παιδείας δεν έχει διαμορφώσει ένα ουσιαστικό πρόγραμμα -απλά έχει δώσει μία επιμέρους σχετική δράση. Είναι ευνόητο ότι οι επιπτώσεις αυτής της κακοποίησης είναι αρκετά σοβαρές στην πορεία του παιδιού, στην εφηβεία του αλλά και στην ενήλικη φάση του.

Η Διεθνής «Σύμβαση Λανζαρότε» του Συμβουλίου της Ευρώπης (2007) αναφέρει. «Τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης θα πρέπει να θεσπίσουν νομοθεσία η οποία θα προστατεύει, θα καταπολεμεί, θα εκπαιδεύει τα παιδιά, θα προωθεί Εθνική Στρατηγική και θα ενημερώνει την κοινωνία για αυτό το φαινόμενο».

Τι προτείνουμε.

1. Γενική και συστηματική εισαγωγή της Σεξουαλικής Αγωγής σε Δημοτικό και σε Γυμνάσιο στη ζώνη του πολιτισμού, με σύγχρονη επιστημονική και παιδαγωγική μεθοδολογία.

2. Επιμόρφωση των διορισμένων Βιολόγων, ώστε να περιλάβουν στοιχεία σεξουαλικής αγωγής με τρόπο συστηματικό και προσαρμοσμένο στα διδακτικά χαρακτηριστικά του μαθήματος.

3. Επιμόρφωση όλων των Σχολικών Συμβούλων, για να κάνουν διάχυση του προγράμματος.

4. Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών με ταχύρρυθμα προγράμματα.

5. Άρτια επιμόρφωση των σχετικών επιστημονικών ειδικοτήτων (βιολόγων, ψυχολόγων, κοινωνιολόγων κ.λπ.), έτσι ώστε να γίνουν πολλαπλασιαστές των γνώσεών τους και των δεξιοτήτων τους.

6. Ανάπτυξη της δράσης αυτών των επιστημόνων σε όλη τη χώρα.

7. Συναντήσεις Συλλόγων Διδασκόντων και Συλλόγων Γονέων τουλάχιστον μία φορά τον μήνα με αυτό το θέμα και τη βία.

8. Διαμόρφωση σχετικών παιδαγωγικών βίντεο για τα σχολεία και για την τηλεόραση.

9. Διαμόρφωση σχετικού έντυπου υλικού σε όλους τους μαθητές.

10. Ενημερωτική καμπάνια στους γονείς, όσον αφορά αυτά τα ζητήματα. Υπάρχει σοβαρό έλλειμμα. Τα παιδιά πάνε στο σχολείο, χωρίς στήριξη σε αυτά τα θέματα.

11. Ευαισθητοποίηση στο λεκτικό, φραστικό και σημασιολογικό πεδίο των εκπαιδευτικών στη διδασκαλία τους και στη γενικότερη σχολική λειτουργίας τους ως προς θέμα της ισότητας των φύλων, του σεξισμού κ.λπ.

12. Καλλιέργεια στους μαθητές του σεβασμού προς το άλλο φύλο και στις διαφορετικές ταυτότητες σε κάθε έκφρασή τους (θρησκεία, ιδεολογία, σεξουαλικός προσανατολισμός κ.λπ.). Λιγότερη γεωγραφία και ιστορία, για παράδειγμα, για να αναπτυχθούν ζωτικής σημασίας θέματα.

13. Συνολική αναδιάρθρωση του σχολείου, έτσι ώστε να ενισχυθεί ο παιδαγωγικός ρόλος του και η πολιτισμική του λειτουργία -ακόμα και «σε βάρος» του μαθησιακού / γνωστικού περιεχομένου του.

* Κώστας Ανθόπουλος, μέλος του Δ.Σ. του Α΄ Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. Θεσσαλονίκης και Νίκος Τσούλιας, π. Πρόεδρος της ΟΛΜΕ

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 20.11.2022