ΑΠΟΨΕΙΣ

Στην ανάλυση των διεθνών εξελίξεων παρακολουθούμε τρεις άξονες. Τον παγκόσμιο, τον περιφερειακό και τον τοπικό. Και στους τρεις αυτούς άξονες έχουν αρχίσει και συσσωρεύονται πολλά σύννεφα, που καθιστούν την κατάσταση για την πατρίδα μας αρκετά περίπλοκη.

Στο παγκόσμιο επίπεδο είναι εμφανής η βούληση των ΗΠΑ του Ντ. Τραμπ να αποσυρθούν από τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο, ενώ είναι δεδομένη η στάση του αμερικανού προέδρου να υποβαθμίσει το ΝΑΤΟ. Επειδή η ζωή απεχθάνεται το κενό, τη θέση των ΗΠΑ στη Μ. Ανατολή φαίνεται πως θα καταλάβει η Ρωσία, ενώ δύο περιφερειακοί παίκτες, το Ιράν και η Τουρκία, θα επιχειρήσουν να προωθήσουν τις θέσεις τους. Μάλιστα, το Ιράν είναι ήδη ένας σημαντικός παίκτης στην περιοχή.

Για την πατρίδα μας αυτή η κατάσταση- και κυρίως η αντίληψη που έχει ο πρόεδρος Τραμπ για το ΝΑΤΟ- εγκυμονεί κινδύνους, καθώς ιστορικά οι ΗΠΑ αντιμετώπιζαν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπό το πρίσμα της ενότητας της ΝΑ πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Από τη στιγμή λοιπόν που η σημασία του ΝΑΤΟ για την εξωτερική και αμυντική πολιτική των ΗΠΑ έχει υποβαθμισθεί, είναι μοιραίο και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις να αντιμετωπίζονται χωρίς τη φροντίδα της προστασίας της ΝΑ πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Στο περιφερειακό επίπεδο εισερχόμαστε σε μια φάση αβεβαιοτήτων για την ίδια την Ε.Ε. Οι πολιτικές δυνάμεις που αντιτίθενται στην υπάρχουσα μορφή της Ε.Ε. αυξάνονται. Ιταλία, Πολωνία, Ουγγαρία ηγούνται αυτού του μετώπου, ενώ η ηγέτιδα δύναμη της Ε.Ε., η Γερμανία, κινείται προς άγνωστη κατεύθυνση. Δεν είναι μόνο οι ρυθμοί επιβράδυνσης της ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας, είναι κυρίως το πολιτικό κενό που αφήνει η καγκελάριος Μέρκελ. Συγχρόνως, είναι ορατή η άνοδος των ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων και στη Γερμανία.

Ο γάλλος πρόεδρος, συναισθανόμενος το κενό που δημιουργείται στην Ευρώπη από την αδυναμία της Γερμανίας να συνεχίζει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο, προσπαθεί αυτός να καλύψει το κενό. Ο Μακρόν προσπαθεί να αναδείξει τη Γαλλία σε ηγέτιδα δύναμη της Ε.Ε.

Όμως, τα εσωτερικά προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι πολλά. Η κοινωνική αναταραχή που προκαλεί η προσπάθεια ρύθμισης του συνταξιοδοτικού προβλήματος στη Γαλλία αποσταθεροποιεί την εικόνα του γάλλου προέδρου. Έτσι στις προσεχείς προεδρικές εκλογές είναι πολύ πιθανόν να εκλεγεί πρόεδρος η Μαρί Λεπέν με ό,τι αυτό σημαίνει για την πορεία της Ε.Ε.

Με απλά λόγια, αν και στη Γαλλία επικρατήσουν οι ευρωσκεπτικιστές, η πορεία της Ε.Ε., με την υπάρχουσα μορφή της, θα τεθεί εν αμφιβόλω.

Μέσα σε αυτό το παγκόσμιο και περιφερειακό περιβάλλον, θα πρέπει να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση το 2020. Επίκεντρο των προβλημάτων ήταν, είναι και θα είναι οι σχέσεις μας με την Τουρκία. Είναι λογικό, μέσα σε ένα ασταθές και αναδιαμορφούμενο διεθνές πλαίσιο, μια αναθεωρητική δύναμη, όπως είναι η Τουρκία, να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί, με κάθε τρόπο, αυτήν τη ρευστή κατάσταση, για να προωθήσει τις θέσεις της.

Προφανώς η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να επαναχαράξει την εξωτερική πολιτική της πατρίδος μας με βάση έναν κόσμο πολυπολικό, που συνεχώς αλλάζει. Οι βεβαιότητες των προηγούμενων δεκαετιών δεν υπάρχουν. Αυτό που ήταν το ΝΑΤΟ για 70 χρόνια μπορεί μέσα στο 2020 να αλλάξει. Μπορεί μέσα στο 2020 ο ρόλος της Ε.Ε. να εξασθενήσει και άλλο. Συνεπώς η Ελλάδα θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της με τη γείτονα, μέσα σε αυτό το νεφελώδες περιβάλλον, με αβέβαια διεθνή στηρίγματα.

*Δημοσιεύθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2020