ΑΠΟΨΕΙΣ

Μας απασχόλησε, ήδη, η ακυρότητα των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης: με τους λόγους ακυρότητας τυχόν απόφασης της ΓΣ, με την προβολή της και τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται να την προβάλλουν. Θα μας απασχολήσουν, εδώ, τα λοιπά σχετικά/σημαντικά ζητήματα. Μεταξύ αυτών: η προθεσμία και οι χρονικοί περιορισμοί στην προβολή της ακυρότητας καθώς και η δυνατότητα ίασής της. Επίσης, η ενέργεια της δικαστικής απόφασης επί αναγνωριστικής αγωγής της ακυρότητας και η προστασία των καλόπιστων τρίτων. Η δημοσιότητα στην οποία υποβάλλονται η αγωγή ακυρότητας και οι σχετικές δικαστικές αποφάσεις. Τέλος, η δυνατότητα επανάληψης της άκυρης απόφασης.

Προθεσμία Προβολής Ακυρότητας

Κατά παρέκκλιση από την απρόθεσμη δυνατότητα προβολής της ακυρότητας των δικαιοπραξιών, ο νομοθέτης (όπως και υπό το προϊσχύσαν καθεστώς) θέτει τον κανόνα της συγκεκριμένη προθεσμίας, εντός της οποίας πρέπει να προβληθεί τυχόν ακυρότητα απόφασης ΓΣ.

Δικαιολογητική βάση της πρόβλεψης προθεσμίας προβολής της ακυρότητας αποτελεί η ανάγκη για τον αποκλεισμό της διαιώνισης, επ' αόριστον, της αμφισβήτησης του κύρους των αποφάσεων της ΓΣ.

Η ακυρότητα απόφασης ΓΣ μπορεί να προβληθεί εντός ενός έτους από τη λήψη της απόφασης ή, αν η απόφαση υποβάλλεται σε δημοσιότητα, από την καταχώρισή της στο Γ.Ε.ΜΗ.

Η συγκεκριμένη, ενιαύσια, προθεσμία προσδιορίζεται, ρητά, ως αποσβεστική. Τούτη μάλιστα, δεν συμπληρώνεται πριν από την πάροδο μηνός από τη χορήγηση στο μέτοχο του πρακτικού ΓΣ, όπου έχει καταχωρισθεί η άκυρη απόφαση. Υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι ο μέτοχος ζήτησε το πρακτικό εντός της σχετικής προθεσμίας.

Άπρακτη Παρέλευση Προθεσμίας Προβολής Ακυρότητας - Ίαση Ακυρότητας

Σε περίπτωση που η, ανωτέρω αναφερόμενη, ενιαύσια προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η προβολή ακυρότητας της απόφασης ΓΣ δεν είναι, πλέον, δυνατή. Το ελάττωμα δεν εξαλείφεται (προφανώς)˙ λόγω, όμως, της αδυναμίας προβολής του, η ελαττωματική απόφαση ισχυροποιείται. Επέρχεται, αυτοδικαίως-κατά το συνήθως λεγόμενο, «η ίασή της έναντι πάντων». Και, μάλιστα, από τον χρόνο λήψης της.

Ανεπίδεκτες Ίασης Αποφάσεις ΓΣ

Ο νομοθέτης προβλέπει, ωστόσο, δύο περιπτώσεις ελαττωματικών αποφάσεων ΓΣ, στις οποίες η προβολή της σχετικής ακυρότητας δεν υπόκειται σε συγκεκριμένη προθεσμία. Η προβολή, συγκεκριμένα, της ακυρότητας δεν υπόκειται σε προθεσμία: (α) σε περίπτωση που, με τροποποίηση του καταστατικού, ο σκοπός της εταιρείας καθίσταται παράνομος ή αντίκειται στη δημόσια τάξη. Επίσης, (β) όταν από την απόφαση προκύπτει διαρκής παραβίαση διατάξεων αναγκαστικού δικαίου.

Χρονικοί Περιορισμοί Προβολής Ακυρότητας

Ο νομοθέτης προβλέπει δύο, ακόμα, περιπτώσεις εξαιρέσεων από τον κανόνα της ενιαύσιας παραγραφής. Τούτες μεταβάλλουν το απώτατο χρονικό όριο εντός του οποίου μπορεί να προβληθεί τυχόν ακυρότητα απόφασης ΓΣ.

Συγκεκριμένα:

(α) Δεν μπορεί να προβληθεί η ακυρότητα αποφάσεων με αντικείμενο την έκδοση τίτλων που πρόκειται να εισαχθούν σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ, μετά την έναρξη διαπραγμάτευσης των εν λόγω τίτλων.

(β) Ομοίως, δεν μπορεί να προβληθεί η ακυρότητα αποφάσεων, σε περίπτωση έκδοσης τίτλων με δικαίωμα προτίμησης, μετά την αποκοπή του εν λόγω δικαιώματος.

Σημειώνεται, ωστόσο, πως οι εν λόγω περιορισμοί δεν ισχύουν στην περίπτωση που από την απόφαση προκύπτει διαρκής παραβίαση διατάξεων αναγκαστικού δικαίου.

Εκείνος που ζημιώνεται από την απόφαση της ΓΣ και την αδυναμία ανατροπής των αποτελεσμάτων της είναι δυνατό να αξιώσει από την ΑΕ (και τα λοιπά εμπλεκόμενα πρόσωπα) αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη, εντός της συγκεκριμένης ενιαύσιας προθεσμίας. Η ευθύνη της εταιρείας είναι, στην προκειμένη περίπτωση, αντικειμενική.

Ενέργεια Αναγνωριστικής Δικαστικής Απόφασης & Προστασία Καλόπιστων Τρίτων

Η τελεσίδικη δικαστική απόφαση που αναγνωρίζει την ακυρότητα της απόφασης ΓΣ παράγει αποτελέσματα έναντι πάντων (:μετόχων, μελών ΔΣ & τρίτων).

Η συγκεκριμένη διαφοροποίηση της ενέργειας της σχετικής απόφασης, έχει ως δικαιολογητική βάση την ασφάλεια των συναλλαγών. Η έκδοση απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται η ακυρότητα της απόφασης και η μη παραγωγή των συναφών αποτελεσμάτων, ανατρέπει και όσες επιγενόμενες αποφάσεις και ενέργειες βασίστηκαν στην τελευταία. Οι αποφάσεις αυτές αλλά και οι ενέργειες που ακολούθησαν, πιθανώς να επηρεάζουν και πρόσωπα εκτός της εταιρείας. Πρέπει, συνεπώς, να διασφαλιστεί η αποφυγή έκδοσης αντιφατικών αποφάσεων, οι οποίες θα προκαλούσαν ανασφάλεια στις συναλλαγές.

Βέβαια, ακόμα και στην περίπτωση αναγνώρισης της ακυρότητας της απόφασης, η οποία δεσμεύει και τρίτους-μη διαδίκους, οι καλόπιστοι τρίτοι προστατεύονται. Τα δικαιώματα που απέκτησαν οι τελευταίοι (:καλόπιστοι τρίτοι) αγνοώντας την ακυρότητα της απόφασης-παρά την erga omnes ισχύ της, δεν θίγονται, ομοίως, χάριν της ασφάλειας των συναλλαγών. Όμως οι τρίτοι φέρουν, εύλογα, το βάρος να αποδείξουν την καλή τους πίστη

Από την ως άνω, erga omnes, ισχύ της απόφασης που διαγιγνώσκει την ακυρότητα της απόφασης της ΓΣ, διαφοροποιείται η ισχύς της αντίστοιχης απορριπτικής. Το δεδικασμένο αυτής ισχύει, αποκλειστικά, μεταξύ των διαδίκων.

Δημοσιότητα

Η αγωγή για την αναγνώριση της ακυρότητας απόφασης ΓΣ, που έχει καταχωρισθεί στο Γ.Ε.ΜΗ., η δικαστική απόφαση παντός βαθμού δικαιοδοσίας που αναγνωρίζει την ακυρότητά της και η δικαστική απόφαση με την οποία διατάσσονται ασφαλιστικά μέτρα ή αναστέλλεται η ισχύς της υποβάλλονται σε δημοσιότητα.

Επανάληψη Άκυρης Απόφασης

Σε περίπτωση άκυρης απόφασης ΓΣ, η μεταγενέστερη επικύρωση αυτής δεν καθίσταται δυνατή. Είναι δυνατή, όμως, η λήψη νέας απόφασης, η οποία, για να είναι έγκυρη, πρέπει να τηρηθούν όλοι οι απαιτούμενοι από τον νόμο και το καταστατικό όροι.

Στην περίπτωση, πάντως, που το σχετικό ελάττωμα της απόφασης αφορά στην έλλειψη σύγκλησης της ΓΣ, είναι δυνατή η εκ νέου σύγκλησή της. Αυτή την φορά με νόμιμο, αυτονοήτως, τρόπο, ώστε να λάβει απόφαση με το αυτό περιεχόμενο.

Η επανάληψη της άκυρης απόφασης ΓΣ χωρίς το ελάττωμά της είναι, κατά τα προαναφερθέντα, δυνατή. Ωστόσο, η νέα απόφαση δεν αποκτά αναδρομική ισχύει και δεν υποκαθιστά την άκυρη απόφαση. Ενεργεί, αποκλειστικά, για το μέλλον.

Καθώς η (ενδεχόμενη) ακυρότητα απόφασης της ΓΣ έχει, κατά κανόνα, εξαιρετικά σημαντικές συνέπειες στη ζωή της ΑΕ, τίθενται όχι μόνον αυστηρές προϋποθέσεις για την κήρυξή της αλλά και αυστηρές προθεσμίες για την προβολή της. Μια τέτοια ακύρωση μπορεί να επιφέρει, ως επακόλουθη συνέπεια, ζημία στην ΑΕ αλλά και σε τρίτους. Ουδεμία, λοιπόν, χωρεί αμφιβολία για την (μέγιστη) μέριμνα που θα πρέπει να λαμβάνεται κατά το στάδιο λήψης της απόφασης της ΓΣ αλλά και, επιγενομένως, μέχρι την ίασή της.-

Σημ.1: Το παρόν άρθρο με τίτλο «Ακυρότητα Αποφάσεων ΓΣ: Προθεσμίες, Δικαστική Απόφαση, Ίαση, Δημοσιότητα» σε πλήρη μορφή.

Σημ.2: Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Στην ενότητα αυτή επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο, του νόμου για τις ΑΕ (:ν. 4548/2018)-με business view, πάντα, προσέγγιση.