Αν δεν μπορούν ούτε τα ΚΕΠ…
Στο πεζοδρόμιο μπροστά στο ΚΕΠ του δήμου Θεσσαλονίκης, στις δωδεκαόροφες της οδού Λαγκαδά, η ουρά ήταν γύρω στα είκοσι μέτρα. Περίμενα να δω την ροή της γιατί καμιά φορά η πρώτη εντύπωση ξεγελάει. Ύστερα από δεκαπέντε λεπτά είχαν εξυπηρετηθεί τρία άτομα οπότε προτίμησα να τελειώσω κάποια από τις υπόλοιπες εκκρεμότητες της ημέρας. Κατά σύμπτωση, ο δρόμος με ξαναέφερε από το ίδιο σημείο ύστερα από μία ώρα. Ο προηγούμενος από εμένα περίμενε ακόμη, πράγμα που σημαίνει αναμονή τουλάχιστον 75 λεπτών. Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα και στα άλλα τέσσερα ΚΕΠ του δήμου Θεσσαλονίκης. Και αν δεν είχε δημιουργηθεί το gov.gr για να πάρει από τα χέρια τους κάποιες αρμοδιότητες, η ουρά πιθανώς θα έφτανε άλλα είκοσι μέτρα παρακάτω. Η συνηθισμένη «καραμέλα» είναι ο COVID -19, η τηλεργασία και οι άδειες αλλά οι αριθμοί λένε ότι το προσωπικό του Δήμου στα γραφεία πλεονάζει, η διαδικτυακή έκδοση πολλών πιστοποιητικών όλο και κάποιους υπαλλήλους θα απελευθέρωσε, συνεπώς εάν θέλεις, μετακινείς κάποιους ανθρώπους στα ΚΕΠ και μπαλώνεις τις τρύπες. Σίγουρα, πάντως, μιάμιση ώρα αναμονής δεν είναι για συγχαρητήρια.
Ένας ιδιώτης προφανώς δεν θα καθόταν με σταυρωμένα χέρια. Αναδιατάσσει το προσωπικό του ώστε να προσαρμοσθεί σε όποιες συνθήκες προέκυψαν. Αυτό οφείλει να κάνει ο δήμος Θεσσαλονίκης και κάθε Δήμος που σέβεται τους δημότες του. Αλλά στους ΟΤΑ και στο ευρύτερο Δημόσιο φυσάει άλλος άνεμος. Δεν χαλάς την καρδιά με τους υπαλλήλους σου που συνήθως είναι και δημότες, δηλαδή ψηφοφόροι -αυτοί και οι οικογένειές τους. Δεν πρόκειται για τους δύο, τρεις, πέντε, δέκα. Μια ορθολογική αναδιάταξη του προσωπικού, ακόμη και εάν θίγει λίγους, θορυβεί πολλούς. Κλονίζει την βεβαιότητα ότι «κανένας δεν με κουνάει από εδώ». Προξενεί ανασφάλεια σε όλους. Και επειδή η αλλαγή του εργασιακού status quo είναι κρίσιμη για όποιον αισθάνεται ότι απειλείται, εύκολα ανάγεται σε κριτήριο ψήφου. Αντίθετα, η ταλαιπωρία δεν αποτελεί κριτήριο ψήφου για τον πολίτη. Συνήθως η δική του δυσφορία εκτονώνεται μόλις αυτός φθάσει στην άκρη της ουράς. Άλλωστε, το παιχνίδι της δημόσιας εικόνας παίζεται πλέον σε μεγάλο γήπεδο, με οργανωμένους μηχανισμούς «επικοινωνίας» (δηλαδή προπαγάνδας) και η βιτρίνα έχει μεγαλύτερη σημασία από την ουσία. Μας αρέσει - δεν μας αρέσει, αυτός είναι ο κανόνας και χαμένος βγήκε όποιος τον αγνόησε. Λίγα εργαλεία διοίκησης έχουν στα χέρια τους οι δήμαρχοι. Αλλά και λιγότερα εάν είχαν, πάλι δεν θα τα χρησιμοποιούσαν, εάν αυτό ανέτρεπε την στάθμιση του προσωπικού κόστους - οφέλους.
Πλάκα έχει που κάποτε παθιαζόμασταν με την αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων. Θέλαμε να εκχωρηθούν περισσότερες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση γιατί υποτίθεται ότι όσο μικραίνει ο κύκλος τόσο αυξάνει και η απήχηση των καλών πρακτικών στους πολίτες. Νομίζαμε ότι η Ελλάδα θα γινόταν Σουηδία. Εκείνο που μας διέφυγε ήταν ότι όσο μικραίνει ο κύκλος τόσο αυξάνει ο υπολογισμός του εκλογικού κόστους. Εντέλει, προτιμότερο το κεντρικό κράτος, παρά οι ΟΤΑ όπως λειτουργούν σήμερα. Και πάλι καλά που κάποιοι κάποτε -δηλαδή το ΠΑΣΟΚ- επέμειναν για τον «Καποδίστρια» και τον «Καλλικράτη» και έτσι διαμορφώθηκε ένας κάπως ορθολογικός χάρτης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εάν είχαμε μείνει στις κοινότητες όπου τον πρόεδρο εξέλεγαν είκοσι οικογένειες, η συναλλαγή θα συνέχιζε να γίνεται μπροστά στα μάτια μας. Το γεγονός ότι πρώτα ο Καραμανλής (Βραχάσι, για να μην φωνάζει ο Ζουράρις) και κατόπιν ο Τσίπρας (Βελβενδός, μήπως και σωθεί η έδρα στην Κοζάνη) έκλεισαν το μάτι στον τοπικισμό, απλώς υπογραμμίζει την ποιότητα της νομοθέτησης επί των κυβερνήσεών τους.
Εάν μεγάλοι δήμοι όπως ο δήμος Θεσσαλονίκης δεν είναι σε θέση να λειτουργήσουν τα ΚΕΠ, δηλαδή ένα τίποτα, ας ξεκαθαρίσουν τι είναι σε θέση να κάνουν. Να περιορισθούν αναλόγως και τα δημοτικά τέλη, το ΤΑΠ, η επιχορήγηση ώστε τουλάχιστον να έχουμε καθαρούς λογαριασμούς.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31 Δεκεμβρίου-02 Ιανουαρίου 2021