Από τον στρατηγό Πετέν στον Νίκο Παπάζογλου
Στα τέλη της δεκαετίας του 2010, παραπάνω από μισό αιώνα από το τέλος του δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, σε μία μικρή πόλη της Γαλλίας ανέκυψε ένα σοβαρό θέμα εξαιτίας μιας οδού που εξακολουθούσε να φέρει το όνομα του Φιλίπ Πετέν, του Γάλλου στρατηγού-ήρωα του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου που καταδικάστηκε ως συνεργάτης των Γερμανών μετά τον δεύτερο.
Όμως ένα τμήμα της τοπικής κοινωνίας αντέδρασε στην πρόταση για μετονομασία, όχι γιατί προσλάμβανε τον Πεταίν ως ήρωα αλλά επειδή δεν ήθελε να αλλάξει η προσέγγιση της χωρικής καθημερινότητας τους.
Με μία λογική που δεν παραπέμπει σε σύμπτωση αλλά σε κοινή λογική, στην ίδια διαπίστωση κατέληξε και μία πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Εφετείου για την ακύρωση της μετονομασίας ενός δρόμου στη Θεσσαλονίκη:
«Πρέπει να συνεκτιμηθούν και οι επιπτώσεις που συνεπάγεται η αλλαγή της ονομασίας αυτής, τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων που εδρεύουν σ’ αυτήν, όσο και στην προσαρμογή της οικονομικής, εμπορικής και κοινωνικής ζωής στα νέα δεδομένα, αλλά και στην εν γένει δραστηριότητα, ομαλή λειτουργία και δράση των κρατικών υπηρεσιών (οικονομικών, δημοτικών κ.λπ.) και άλλων κοινωφελών επιχειρήσεων δημοσίων και ιδιωτικών».
Διότι από τη μία τιμάται ένα πρόσωπο, από την άλλη όμως δημιουργείται μια τεράστια ανάγκη προσαρμογών για όσους θα πρέπει να επικαιροποιήσουν δημόσια έγγραφα. Από λογαριασμούς μέχρι συμβόλαια, τιμολόγια και φορολογικές διευθύνσεις.
Και μετά βέβαια ξεχνιέται η μετονομασία και επικρατεί το παλιό όνομα. Πόσοι αναφέρονται στη Νέα Εγνατία ως Κωνσταντίνου Καραμανλή και πόσοι στην Αθήνα, θυμούνται ότι η Πανεπιστημίου είναι Βενιζέλου; Και πόσοι θα αποκαλούν την Λαγκαδά, Μίκη Θεοδωράκη;
Πόσο μεγάλη αναγνώριση θα ήταν για τον Νίκο Παπάζογλου ή τον Τάκη Βαρβιτσιώτη η μετονομασία του στενού μπροστά στο σπίτι τους σε δρόμο που φέρει το όνομα τους;
Μεγαλύτερη τιμή θα ήταν για όσους θα είχαν φωτογραφία να αποκαλύπτουν την επιγραφή με το νέο όνομα, παρά για τους τιμώμενους.
Σύμφωνα πάντα με την παραπάνω δικαστική απόφαση, σε περιπτώσεις μετονομασιών, «οι λόγοι θα πρέπει να τύχουν γενικότερης και ευρύτερης, κατά το δυνατόν, αποδοχής, ώστε να μη παρατηρείται το φαινόμενο το επόμενο δημοτικό συμβούλιο να λαμβάνει αποφάσεις μετονομασιών οδών που δόθηκαν από προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο».
Αλλά παρά το ότι για να γίνει μία τέτοια αλλαγή ονόματος προβλέπονται διαδικασίες επί διαδικασιών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η υποψία ότι η αλλαγή οφείλεται σε λόγους πολιτικής αντιπαράθεσης, η απόφαση λαμβάνεται με απλή πλειοψηφία.
Σήμερα κεντρικοί δρόμοι που να μπορούν να μετονομαστούν, δεν υπάρχουν πολλοί διαθέσιμοι.
Όποιος και να μετονομαστεί, θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από την τιμή που θα αποδώσει.
Ο δρόμος που μετονομάστηκε σε Κωνσταντίνου Κοσμοπούλου, δεν είναι το καλύτερο παράδειγμα.
Οι δήμοι έχουν τους μηχανισμούς και τους χώρους να κάνουν εμβληματικές ονοματοδοσίες για πρόσωπα που θέλουν να τιμήσουν.
Εάν θέλουν να τιμήσουν τον άξιο και όχι να αξιοποιήσουν τον τιμώμενο για καμιά δεκαριά ψήφους…
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 11-12.06.2022