ΑΠΟΨΕΙΣ

Είναι οφθαλμοφανές πως έχουμε μπροστά μας έναν άλλον Ερντογάν. Συναινετικό, χαμηλών τόνων, χωρίς τις γνωστές εκρήξεις του. Τι έγινε; Άλλαξε ξαφνικά τους πολιτικούς του σχεδιασμούς; Βρίσκεται σε μια γενικότερη καταστολή;

Τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει. Το νέο-οθωμανικό όραμα παραμένει, οι βλέψεις του στο Αιγαίο και στην Θράκη παραμένουν, καθώς αυτά τα ζητήματα ξεφεύγουν από τις ιδιαιτερότητες του χαρακτήρα του Τούρκου Προέδρου και αγγίζουν τις ρίζες του βαθέως τουρκικού κράτους.

Απλώς ο Ερντογάν αντιλήφθηκε πως με τον Τζο Μπάιντεν στην ηγεσία των ΗΠΑ τα περιθώρια για επεκτατικές-επιθετικές πολιτικές έχουν περιοριστεί σημαντικά. Τόσο οι κακές προσωπικές σχέσεις των δύο ανδρών όσο και η νέα αμερικανική εξωτερική πολιτική έχουν καταστήσει τον Ερντογάν ιδιαίτερα προσεκτικό στις κινήσεις του. Η υπόθεση των S-400 και το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμοιβαίων υποχωρήσεων, ενώ η στρατηγική του Αμερικανού προέδρου για ένα ισχυρό και συμπαγές ΝΑΤΟ καθιστά προβληματικές τις στενές σχέσεις της Τουρκίας με την Ρωσία του Πούτιν.

Επί προεδρίας Τραμπ, ο Ερντογάν είχε αποκτήσει έναν κώδικα επικοινωνίας με τον Αμερικανό πρόεδρο που του επέτρεπε να αναλαμβάνει πολιτικές πρωτοβουλίες με ελάχιστο ρίσκο. Άλλωστε, είχε την δυνατότητα να σηκώνει το τηλέφωνο και συνομιλεί απευθείας με τον Τραμπ, κάτι που αρκετές φορές έβγαλε τον Τούρκο πρόεδρο από την δύσκολη θέση. Επιπλέον και οι άριστες σχέσεις του Τραμπ με τον Πούτιν, για τις οποίες πολλά έχουν γραφτεί, έφερε τον Ερντογάν κοντά, σε όλα τα επίπεδα, στον Βλαντιμίρ Πούτιν. Έτσι δημιουργήθηκε ένα τρίγωνο που αποσταθεροποίησε την Μέση Ανατολή και την Νοτιοανατολική Μεσόγειο ακόμα πιο πολύ. Με την ανοχή -για να μην πω με την συγκατάθεση των ΗΠΑ- η Ρωσία εδραίωσε την παρουσία της στην Συρία και στην Λιβύη, ακριβώς όπως έπραξε και η Τουρκία.

Τώρα αυτή η ασυλία του Ερντογάν έχει λήξει. Στην Σύνοδο του ΝΑΤΟ εμφανίσθηκε χωρίς την γνωστή αλαζονική συμπεριφορά του και τον προκλητικό λόγο του. Βέβαια, ας μην έχουμε αυταπάτες. Επί της ουσίας τίποτα δεν άλλαξε και ούτε πρόκειται να αλλάξει. Οι διαφορές που χωρίζουν την πατρίδα μας από την Τουρκία είναι σημαντικές και άπτονται της εθνικής κυριαρχίας μας. Άλλωστε, ενώ γινόταν οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, καταγράφηκαν δεκάδες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά αεροσκάφη. Κάπως έτσι θα πορευθούμε, με ελεγχόμενες εντάσεις και απόπειρες προσέγγισης σε ζητήματα «χαμηλής πολιτικής». Το βέβαιον είναι πως οι μεγάλης κλίμακας προκλήσεις της Τουρκίας, αν επιχειρηθούν ξανά, θα έχουν σημαντικό κόστος, καθώς θα αποτολμηθούν σε ένα διεθνές περιβάλλον που είναι πλέον εχθρικό σε παρόμοιες τυχοδιωκτικές ενέργειες.

Αν τελικά και οι δύο χώρες περάσουν ένα ήρεμο καλοκαίρι, θα είναι πέραν όλων των άλλων, σημαντικό και για τις εθνικές οικονομίες τους, καθώς έχουν απόλυτη ανάγκη και οι δύο μια καλή τουριστική σεζόν.

Να αναλογιστούμε πόσο κοντά φτάσαμε σε ένα θερμό επεισόδιο πέρσι το καλοκαίρι, και έτσι ας αντιληφθούμε την σπουδαιότητα ενός θερινού μορατόριουμ. Αρκεί να μην περιμένουμε κάτι παραπάνω.