ΑΠΟΨΕΙΣ

Aγοράζετε ένα διαμέρισμα. Πληρώνετε πενήντα, εκατό, διακόσιες χιλιάδες. Περιμένετε να σας δείξουν κάποιο «χαρτί» για να μάθετε εάν έχει θερμοπρόσοψη, αεροστεγή κουφώματα ή καλοριφέρ πετρελαίου; Τα βλέπετε και μόνος. Και εν πάση περιπτώσει, εάν σας ενδιαφέρει, ζητάτε να το δει ο μηχανικός σας. Όχι, λέει το κράτος. Υποχρεωτικά, όταν μεταβιβάζεται ένα κτίσμα θα πρέπει ο πωλητής να προσκομίσει στον συμβολαιογράφο πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης. Και όχι μόνο όταν μεταβιβάζεται. Ακόμη και όταν μισθώνεται. Εννοείται ότι το ενεργειακό πιστοποιητικό δεν το διαβάζει κανένας, προστίθεται στο «χαρτοβασίλειο» του φακέλου και ποτέ καμία πώληση ή μίσθωση δεν χάλασε για χάρη του.

Και πώς προέκυψε το ενεργειακό πιστοποιητικό; Όπως συνήθως προκύπτουν αυτά τα πράγματα στην Ελλάδα. Με την πίεση μιας επαγγελματικής ομάδας και με ωραία λόγια. Το 2012, με την κρίση της οικοδομής, η κυβέρνηση έκανε ένα δωράκι στους μηχανικούς. Η ιδέα ακουγόταν αρκετά σκανδιναβική για να μπει κανείς στον κόπο να εξηγήσει ότι ήταν άχρηστη. Χώθηκε σε ένα νομοσχέδιο που μιλούσε για «αποτελεσματική, συνετή, ορθολογική και βιώσιμη χρησιμοποίηση της ενέργειας» και άλλα τέτοια βρυξελλιώτικα και ρίζωσε. Σήμερα κανένας μηχανικός δεν περιμένει να ζήσει από τα ενεργειακά πιστοποιητικά. Χάρη σου κάνουν που ασχολούνται μαζί τους γιατί ο κλάδος αναθερμαίνεται, υπάρχουν πάντα οι τακτοποιήσεις των αυθαιρέτων ενώ έρχεται το πολύ μεγάλο ρουσφέτι της «ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου» που ο κόσμος δεν έχει ακόμη καταλάβει τι σημαίνει (και όταν θα καταλάβει θα είναι αργά). Αλλά κανένας υπουργός δεν παίρνει την πρωτοβουλία να το καταργήσει. Ή, έστω, να του δώσει νόημα. Για παράδειγμα, όσο πιο «πράσινο» το ακίνητο, τόσο χαμηλότερος ο φόρος μεταβιβάσεως. Έτσι όπως είναι σήμερα, απλώς υπενθυμίζει πόσο εύκολο είναι να παριστάνεις την Γκρέτα Τούνμπεργκ της πολιτικής, στέλνοντας το λογαριασμό της ταλαιπωρίας στους άλλους.

Να ήταν μόνο το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης! Ξέρετε πόσα «χαρτιά» χρειάζονται για να μεταβιβασθεί ένα ακίνητο; Δεκαεπτά. Kαι αν μπλέκεται και το δασαρχείο δεκαεννιά. Κάποια από αυτά τα «χαρτιά», προϋποθέτουν άλλα «χαρτιά». Πίσω από τον αθώο τίτλο «βεβαίωση μη οφειλής τέλους ακίνητης περιουσίας», κρύβεται ένας λαβύρινθος που ίσως αποτελεί την πιο παραστατική αποτύπωση της οργάνωσης ή ασυναρτησίας κάθε δήμου.
Δεν υπάρχουν ενιαίοι κανόνες, κάθε δήμος ζητά ό,τι του κατέβει στο κεφάλι -συνήθως με τη λογική «καλύτερα κάτι περισσότερο παρά κάτι λιγότερο». Για τις ίδιες περιπτώσεις, αυτό που δεν χρειάζεσαι στους Αμπελόκηπους, είναι απαραίτητο στο Ωραιόκαστρο. Άλλοι δέχονται τις αιτήσεις και τα δικαιολογητικά με μέιλ, άλλοι έχουν δημιουργήσει «πλατφόρμες» όπου, όμως, το μόνο που δεν σου ζητούν να γράψεις είναι τι νούμερο παπούτσι φοράς, και άλλοι απαιτούν να τους κάνεις την τιμή της αυτοπρόσωπης επίσκεψης -εννοείται, με ραντεβού. Υπάρχουν δήμοι της μείζονος Θεσσαλονίκης όπου για να πάρεις το πιστοποιητικό ΤΑΠ, χρειάζεσαι τρεις - τέσσερις εβδομάδες, από τη μέρα που θα έχεις συγκεντρώσει τα δικαιολογητικά. Νωρίτερα μπορεί να έχει χρειαστεί να κάνεις συνάντηση γνωριμίας με τον ΔΕΔΔΗΕ για να μάθεις με ποιο πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος είχε σύμβαση ο τελευταίος ενοικιαστής. Και μετά με τον ίδιο τον πάροχο για να πάρεις αντίγραφο του τελευταίου λογαριασμού, περνώντας και από την Ιερά Εξέταση του GDPR -γιατί και αυτό θεωρείται προσωπικό δεδομένο. Λίγο κωμικό, περισσότερο θλιβερό αλλά, κυρίως, ένα τέλεια σαδιστικό δημιούργημα ανθρώπων που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα και παίζουν από τα γραφεία τους. Προσθέστε το χάος με το Κτηματολόγιο, όπου για να καταχωρηθεί μία πράξη απαιτούνται καμιά δεκαριά μήνες, και αντιλαμβάνεστε ότι εδώ πρόκειται για καταστάσεις διαστροφής.

Και ο ρόλος της κυβέρνησης; Η κυβέρνηση παίζει με τα κουβαδάκια της. Νομίζει ότι δημιουργώντας «πλατφόρμες» εντυπωσιάζει τους ιθαγενείς. Μπορεί και να τους εντυπωσιάζει – εάν αυτός είναι ο σκοπός της. Σίγουρα, όμως, δεν ενοχλεί την γραφειοκρατία. Απλώς, την ψηφιοποιεί.