ΑΠΟΨΕΙΣ

Η ρήση του Σολωμού «Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές» δεν ευτύχησε στη χώρα μας, διαχρονικά.

Συνταρακτική από άποψη νοήματος και καθηλωτικά απλή στη διατύπωσή της η φράση.

Κι όμως, το εθνικό έγινε λάβαρο-φενάκη, για να κρύψει άγνοια, ιδιοτέλειες, ανικανότητα, φθόνο, σκοταδισμό, μυθεύματα και υπερβολές, Ατλαντίδες του φαντασιακού που τάισαν και εξακολουθούν να ταΐζουν το περιούσιο έθνος.

Ο Σολωμός μάς προσέφερε ένα στέρεο μέτρο, για να ζήσουμε και να δημιουργήσουμε. Οδηγός η αλήθεια.

Ακόμη και αν ξεβολεύει από τη μακαριότητα της υποτακτικής απραξίας; Ακόμη και τότε.

Ακόμη και αν υπαγορεύει να δούμε κατάματα τα οικεία κακά; Κυρίως τότε.

Ο Μάνος Χατζιδάκις, που είχε γεννηθεί τέτοιες μέρες, έλεγε «δεν ξεκινάμε με την αλήθεια στα χείλη. Οι πρώτες λέξεις που ψελλίζουμε είναι της μάνας μας. Αλλά δεν μένουμε με τις τέσσερις λέξεις που μάθαμε απ’ τη μάνα μας: πηγαίνουμε και μαθαίνουμε και μιλάμε και σκεπτόμαστε και ξαναμαθαίνουμε να μιλάμε και απορρίπτουμε σκέψεις και προχωράμε…».

Προχωράμε ως άτομα και ως συλλογικότητες: στον καθημερινό βίο και στη δημόσια σφαίρα, στην καθημερινή ζωή και στον πολιτικό διάλογο, στη διαπραγμάτευση των συναισθημάτων μας και στους κοινωνικούς δεσμούς.

Ο Σολωμός μάς λέει ουσιαστικά πώς να είμαστε πρώτα άνθρωποι και μετά πατριώτες. Μας συμβουλεύει πώς να πολλαπλασιάσουμε τα έσω σύνορα, ψάχνοντας το πολύτιμο μετάλλευμα -ό,τι είναι αληθές -που αυτό πλουτίζει τα έθνη, αυτό είναι παράσημο και καταλύτης προόδου.

Οι αριστεροδέξιοι εθνικισμοί σαν τη γυναίκα του Λωτ είναι μαρμαρωμένοι, κοιτάζοντας πίσω και μέσα. Αντιθέτως, το εθνικό του Σολωμού μάς φωνάζει να πούμε ΟΧΙ

σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες...

στις ατελείωτες τις παρελάσεις... σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι... σ’ όλα τ’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε... στις φοβερές σημαίες των κρατών...

σ’ όλους τους αδιάφορους...

Σε όλους όσοι αδιαφορούν για την αλήθεια, γιατί βλάπτουν το έθνος.