ΑΠΟΨΕΙΣ

Το γνώριμο παλιό γκρεμίζεται ή αποχωρεί εκκωφαντικά, αλλά επιμένουμε να μην το ακούμε. Το άγνωστο καινούργιο εγκαθίσταται πανηγυρικά, δείχνοντας απροκάλυπτα τη φύση του, αλλά επιμένουμε να μην το πιστεύουμε. Ανεπαισθήτως, που θα έλεγε και ο σοφός Αλεξανδρινός, έχουν ακροβολιστεί σε όλες της γωνιές του πλανήτη, κολονέλοι με κοστούμια, δικτατορίσκοι με προβιά λαοφιλούς ηγέτη.

Η «θορυβώδης, μεγαλόφωνη εποχή μας» μοιάζει να παραδίδεται αμαχητί στον εκλεγμένο αυταρχισμό, να έχει να αντιμετωπίσει υβριδικά καθεστώτα, αταξινόμητα, αμαλγάματα αντιφάσεων, μικρές αυτοκρατορίες του κακού.

Όσο κάνουμε ότι δεν το βλέπουμε, οι δημοκράτες θα πολλαπλασιάζονται με γεωμετρική πρόοδο. Ο κόσμος, οι κοινωνίες του θέλουν. Το παγκόσμιο εκκρεμές κινείται προς τον πόλο των παραδοσιακών αξιών και των αναγκών, που απαιτεί η επιβίωση στους ψηφιακούς καιρούς μας, της ασφάλειας και της ταυτοτικής επιβεβαίωσης. Οι ανοιχτές κοινωνίες, οι ξένοι άλλοι, η επιθυμία της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης υποστέλλονται στο όνομα ενός ρεαλισμού, που θυμίζει την υπνοβασία του Μεσοπολέμου.

Η νέα κατάσταση δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως «περιφρονητέα οπισθοδρόμηση». Οι δημοκρατικές, προοδευτικές ελίτ συμπεριφέρονται σαν να μη θέλουν να λερώσουν τα χέρια τους.

Για να μην εκλέγονται οι Τραμπ, Πούτιν, Ερντογάν, Μπολσονάρου, Όρμπαν, Σαλβίνι, Νουτέρτε και γύρευε πόσοι άλλοι ακραίοι στους αρμούς των πολιτικών συστημάτων ανά τον κόσμο, χρειάζεται το παλιό να αλλάξει ριζικά, να τολμήσει ριζικές ανατροπές των κεκτημένων του και όχι να κλειστεί στον πύργο των ομοίων του, για να γλείψουν όλοι μαζί τις πληγές τους, αναπολώντας τις ευτυχισμένες μέρες και βλαστημώντας το παράλογο που ορθώνεται ενώπιόν μας.

Χρειάζονται συσπειρώσεις των ορθολογιστικών δυνάμεων, συγκλίσεις και τεκτονικές ανατροπές. Όχι πόλεμοι εντυπώσεων για το διαμοιρασμό των φτενών ιματίων της μικροεξουσίας με την πλάνη της «ζήσε και άσε τους άλλους να πεθάνουν». Δυστυχώς, τα χειρότερα δεν θα έχουμε δει ακόμη.

* «Είναι καιρός να μάθει η πέτρα να ανθεί, η ανησυχία να χτυπά την καρδιά. Είναι καιρός να είναι καιρός» Πάουλ Τσέλαν