ΑΠΟΨΕΙΣ

Άρχισε λοιπόν το ματς. Η μεγαλύτερη γιορτή του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, η τεράστια αυτή οικονομική, τηλεοπτική και διαδικτυακή παραγωγή γίνεται αυτό το καλοκαίρι (με 364 μέρες καθυστέρηση) και συγκεντρώνει την προσοχή εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλον τον κόσμο. Για έναν ολόκληρο μήνα (από τις 11/06 μέχρι τις 11/07) θα ζήσουμε στιγμές αγωνίας, ποδοσφαιρικής ομορφιάς, πολιτικών και κοινωνικών προεκτάσεων, παθών και εκπλήξεων.

Δυστυχώς, ανάμεσα σε αυτές δεν θα βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς αποκλείστηκε από τον 10ο όμιλο της προκριματικής φάσης. Εκεί όπου τερμάτισε 3η, πίσω από την πανίσχυρη Ιταλία και τη Φινλανδία. Η Εθνική μας δυστυχώς είναι η μόνη πρώην πρωταθλήτρια Ευρώπης που θα απουσιάσει από τη γιορτή.

Η μεγάλη ποδοσφαιρική γιορτή της Ευρώπης που άρχισε την Παρασκευή, θα προσφέρει ένα snapshot των εθνικών στάσεων για την παρουσία όλων των φυλών σε αγώνες που γίνονται σε όλη την ήπειρο, γράφει ο Ντέιβιντ Γκόλντμπλατ στον «Γκάρντιαν».

Ποδόσφαιρο και πολιτική πάνε παρέα από τότε που η στρογγυλή θεά κύλησε για πρώτη φορά σε γήπεδο. «Αυτή τη φορά, αυτό που θα γίνει στα γήπεδα του Euro δεν είναι μόνο ποδόσφαιρο -είναι ένα βαρόμετρο της διαφορετικότητας», προσθέτει ο αρθρογράφος.

Ακόμα και το τραγούδι του Euro που λέγεται «We are the people» («Είμαστε οι άνθρωποι») και αποτελεί προϊόν συνεργασίας του Ολλανδού DJ/παραγωγού, Μάρτιν Γκάριξ, με τους Μπόνο και Ετζ του συγκροτήματος των U2 που από άλλους επικρίνεται για «υποκρισία» και από άλλους επαινείται για την πολιτικά correct στάση του, έχει το δικό του κοινωνικό μήνυμα. Στόχος των δημιουργών είναι να έχει η διοργάνωση έναν ύμνο, τον οποίο όλοι μπορούν να τραγουδούν, ανεξάρτητα από πού προέρχονται ή πού βρίσκονται.

Άλλο όμως το να τραγουδά κανείς και άλλο να χειροκροτεί η να αποδοκιμάζει ανάλογα με την ευαισθησία του ή την αναισθησία του, απέναντι στα φαινόμενα του ρατσισμού.

Δύο εβδομάδες πριν αρχίσει το Euro 2020 -που λόγω κορονοϊού γίνεται φέτος, μετά από περισσότερο από ένα χρόνο παιχνιδιών σε κενά γήπεδα- η ομάδα ποδοσφαίρου ανδρών της Αγγλίας μπήκε τελικά στο γήπεδο Riverside στο Middlesbrough μπροστά σε ένα μικρό, πλήθος που τήρησε τις προβλεπόμενες κοινωνικές αποστάσεις. Αυτό το παιχνίδι προθέρμανσης για το Euro 2020 δεν ήταν καθόλου αξιοσημείωτο για το ποδόσφαιρο, καθώς η Αγγλία πήρε τη νίκη με 1-0 επί της Αυστρίας. Αυτό που μένει στο μυαλό είναι ότι, όταν οι Άγγλοι παίκτες -σε μια εξαιρετικά δηλωτική της διαφορετικότητας αρχική ενδεκάδα- όπου πέντε ήταν players of colour («έγχρωμοι») γονάτισαν πριν από την έναρξη υιοθετώντας τη γνωστή αντιρατσιστική στάση. Ακολούθησε η γνωστή τώρα μονομαχία μεταξύ εκείνων που γιουχάρουν τη χειρονομία και εκείνων που χειροκροτούν για «σκεπάσουν» την αποδοκιμασία.

Η Αγγλία είναι μία από τις πέντε χώρες -μαζί με τη Γαλλία, την Πορτογαλία, το Βέλγιο και τις Κάτω Χώρες- με ομάδες που στη σύνθεσή τους αποτυπώνουν μεγάλη διαφορετικότητα. Σ’ αυτές τις εθνικές ομάδες η συμμετοχή «έγχρωμων» ποδοσφαιριστών εδώ και πολλά χρόνια, έχει με το γεγονός ότι οι χώρες αυτές ήταν μεγάλες αποικιακές δυνάμεις. Η Γαλλία και η Πορτογαλία παρουσίασαν ομάδες με τους πρώτους μαύρους παίκτες τους τη δεκαετία του 1930, οι Κάτω Χώρες τη δεκαετία του 1960 ενώ το ντεμπούτο του Viv Anderson στην Αγγλία το 1978 ήταν η αρχή ενός μεγάλου κύματος μαύρων Άγγλων παικτών. Στο Euro 2020, ένα ποσοστό μεταξύ 35% και 50% των ομάδων των παλαιών αποικιακών δυνάμεων είναι έγχρωμοι παίκτες.

Οι θρίαμβοι της Γαλλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο που διεκδικήθηκαν ως νίκες για μια πολυφυλετική γαλλική δημοκρατία και που γιορτάστηκαν ως τέτοιες με ενθουσιασμό το 1998 και πιο προσεκτικά το 2018 αποτέλεσαν πλήγμα για το αφήγημα του Front National. Αντίθετα η κατάρρευση της ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 θεωρήθηκε ως αφορμή για νέα εσωτερική εθνοτική σύγκρουση.

Λαμβάνοντας υπόψη την άνοδο της ακροδεξιάς στη Γαλλία και τις προεδρικές εκλογές το 2022, είναι δύσκολο να μην φανταστούμε παρόμοιες αφηγήσεις.

Η διαφορετικότητα και το ελκυστικό ποδόσφαιρο του Βελγίου έχουν βοηθήσει να σπάσει το αδιέξοδο ανάμεσα σε Φλαμανδούς και Βαλόνους στην εθνική τους συνομιλία, προσφέροντας κάτι από το υπερ-κοσμοπολίτικο μείγμα των Βρυξελλών. Ωστόσο, όπως κατέστησε σαφές ο σεντερ. φορ Romelu Lukaku, αυτά τα νέα πράγματα είναι ενδεχομένως υποκριτικά. «Όταν τα πράγματα πήγαιναν καλά για την ομάδα», έγραψε το 2018, «με αποκαλούσαν Romelu Lukaku, ο Βέλγος επιθετικός». Όταν τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά, με αποκαλούσαν Romelu Lukaku, ο Βέλγος επιθετικός με ρίζες από το Κονγκό»!

Στο μεταξύ απόφαση να μην γονατίσουν σε κανένα παιχνίδι του Euro ως κίνηση ενάντια στον ρατσισμό πήρε η Ουγγρική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, η οποία μέσω ανακοίνωσης που εξέδωσε έκανε γνωστό το σκεπτικό της γύρω από αυτήν την απόφαση.

Αναλυτικά αναφέρει:

«Οι κανονισμοί της UEFA και η FIFA δεν επιτρέπουν πολιτική στα γήπεδα. O σεβασμός για τους άλλους είναι μια από τις βασικές αξίες του αθλητισμού και γι’ αυτό αγωνιζόμαστε εδώ και χρόνια ενάντια σε όλες τις μορφές μίσους».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 13 Ιουνίου 2021