Δεν μου αρέσει να περιαυτολογώ ούτε να γενικεύω τα δικά μου βιώματα. Ωστόσο, όταν κάθομαι στον υπολογιστή να γράψω την τελευταία σελίδα, δεν μπορώ να αποστώ από την εμπειρία μου. Από τα μαθήματα δηλαδή που μου έδωσε η ζωή.

Συμπεριλαμβάνομαι στους δεκάδες χιλιάδες έλληνες γονείς που τα παιδιά μας συναπαρτίζουν αυτό που ονομάστηκε brain drain. Που αναγκαστήκαμε να αποχαιρετήσουμε τα παιδιά μας, δίνοντάς τους την ευχή μας στο δρόμο της ξενιτιάς που πήραν, αναζητώντας δουλειά αντάξια των προσόντων τους, αξιοπρεπή αμοιβή και προοπτική.

Όσο κι αν μου λείπει ο γιος μου, όσο κι αν θα ήθελα να τον έβλεπα κάποια στιγμή να επέστρεφε για μόνιμη εγκατάσταση στην πατρίδα, ουδόλως ενθουσιάστηκα με το rebrain Greece, που ανακοινώθηκε πρόσφατα από την κυβέρνηση και το οποίο έχει στόχο την επιστροφή 500 επιστημόνων, με μισθό 3.000 ευρώ για 12 μήνες, με επιδότηση του 70% από κρατικούς πόρους.

Θεωρώ ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία που λαμβάνεται για το θεαθήναι -για να δείξει δηλαδή η παρούσα κυβέρνηση ότι θέλει τα παιδιά μας πίσω, σε αντίθεση με τις προηγούμενες που τα έδιωχναν με την πολιτική τους.

Να επικροτήσω την κυβερνητική απόφαση για λόγους συμβολισμού, αλλά μέχρι εκεί.

Είναι δυνατόν να πιστεύει κανείς ότι πρέπει οι γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι, οικονομολόγοι, πληροφορικάριοι, ερευνητές και λοιποί που δουλεύουν εκεί έξω με υψηλές αμοιβές ως στελέχη μεγάλων εταιρειών να τα βροντήξουν και να γυρίσουν πίσω;

Ακόμη κι αν δεχτώ ότι ο μεικτός μισθός των 3.000 ευρώ είναι ικανοποιητικότατος, τηρουμένων των αναλογιών του κόστους ζωής εδώ και στη Δυτική Ευρώπη, τι θα κάνουν αυτοί οι άνθρωποι ως ανταπόδοση αυτής της αμοιβής;

Θα σκοτώνουν μύγες για έναν χρόνο σε κάποια από τις αντιπαραγωγικές θέσεις στο δημόσιο, δίπλα σε άλλους παρόμοιας απασχόλησης αλλά υποαμειβόμενους συναδέλφους τους;

Και μετά το πέρας του 12μήνου, τι; Θα γίνουν ελεύθεροι επαγγελματίες;

Το θεωρεί κανείς αυτό έξυπνη ιδέα; Ασφαλώς όχι. Όπως και δεν μπορεί να καλλιεργηθούν προσδοκίες ότι θα υπάρξουν εταιρείες που θα δώσουν τέτοιες αμοιβές στους επιστρέφοντες, ενώ μπορούν κάλλιστα να βρουν φτηνούς υποψήφιους από την τοπική αγορά.

Επιπλέον, πώς και γιατί το εν λόγω πρόγραμμα επικεντρώνεται μόνο στους επιστήμονες και προσπερνά τους λοιπούς εργαζόμενους (τεχνίτες, επαγγελματίες, επιχειρηματίες), χωρίς τους οποίους δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη;

Ας μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Είναι βαριά η καλογερική και τα σοβαρά θέματα δεν επιδέχονται λύσεις με πυροτεχνήματα, που μέχρι να πεις κύμινο σβήνουν και χάνονται…

* Για να αξιοποιηθούν στελέχη υψηλού επιπέδου και ανάλογων απολαβών, χρειάζονται δύο πράγματα:

Πρώτον, η κυβέρνηση να προκηρύξει τις θέσεις ευθύνης του κράτους, βάζοντας υψηλές προδιαγραφές. Δεν γίνεται δηλαδή να διορίζεις άσχετους 80χρονους και κάθε αποτυχόντα υποψήφιο βουλευτή διοικητή σε νοσοκομείο ή διευθύνοντα σύμβουλο σε οργανισμό, και να λες «χρειάζομαι έμπειρα, εξειδικευμένα και ικανά στελέχη, για να ανεβάσουν την παραγωγικότητα του δημοσίου». Μας δουλεύεις ψιλό γαζί.

Δεύτερον, να περάσει η παραγωγική δραστηριότητα της Ελλάδας από τις καφετέριες, τα rooms to let και τις οικογενειακές επιχειρήσεις στην οικονομία των μεγάλων εταιρειών, όπως συμβαίνει σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες. Αυτό δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά μπορούμε να βάλουμε τα θεμέλια για αυτήν την προοπτική (απαλλαγή από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αποκρατικοποιήσεις, χρηματοδοτικά εργαλεία, σταθερό φορολογικό σύστημα, επενδυτικό κλίμα κτλ.).

Χωρίς να είμαι ειδικός, ισχυρίζομαι ότι από το να επιδοτείς μισθούς διακεκριμένων επιστημόνων, θα είχε μεγαλύτερο νόημα να χρηματοδοτείς και να στηρίζεις την παραγωγή και την ανάπτυξη στην Ελλάδα των διαφόρων καινοτομιών που αναπτύσσονται στα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα ή ακόμη και στην παραγωγή.

Μέχρι τότε, ας καμαρώνουμε τα παιδιά μας να μεγαλουργούν στο εξωτερικό και ας λέμε μια καλή κουβέντα για τους ευρωπαίους εταίρους μας που οργάνωσαν με τέτοιο τρόπο τις χώρες τους, ώστε να μπορούν να ενσωματώνουν «ξένους», χωρίς να τους αντιμετωπίζουν με δυσπιστία και εχθρότητα ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

*Σε τελική ανάλυση, τη χώρα πρέπει να τη φτιάξουμε πρώτιστα για τα 10.000.000 που ζούμε εδώ. Τα σχολεία, τα νοσοκομεία, το στρατό, τη δημόσια διοίκηση, την ασφάλεια, το περιβάλλον, το επιχειρείν, την οργάνωση των πόλεών μας κτλ.

Θεωρώ λοιπόν ότι τα 12.600.000 ευρώ, που θα κοστίσει το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε, θα πιάσουν περισσότερο τόπο αν αξιοποιηθούν σε αυτήν την προοπτική.

Αν το καταφέρουμε αυτό -έστω αν το δρομολογήσουμε- θα προστρέξουν πολλά από τα ταλαντούχα ξενάκια μας, που θα δουν εδώ μια ευκαιρία για ζωή με ποιότητα.

*Και κάτι τελευταίο: Ο τίτλος rebrain είναι προσβλητικός για τις χιλιάδες ικανών επιστημόνων που παρέμειναν στην Ελλάδα και πάλεψαν με μισθούς φτώχειας και συνθήκες μιζέριας, συμβάλλοντας τα μέγιστα στο να κρατηθεί ζωντανή και όρθια η χώρα. Τα παιδιά που δεν άντεξαν να το κάνουν αυτό και ενέδωσαν στις σειρήνες των αναπτυγμένων χωρών πιστεύω ότι σέβονται απίστευτα όσους έμειναν πίσω, βάζοντας πλάτη στα τόσο δύσκολα για την πατρίδα μας.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 15 Δεκεμβρίου 2019