ΑΠΟΨΕΙΣ

Στάζουν μέλι ο Ερντογάν και οι στενοί συνεργάτες του για την Ελλάδα. Ο Ακάρ -αυτός που είχε δηλώσει πως οι Τούρκοι κομάντος μπορούν να πάνε κολυμπώντας στο Καστελόριζο- συνομίλησε με τον δικό μας υπουργό Εθνικής Αμύνης και συμφώνησαν στην οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης. Για να μην αναφερθώ στην συνάντηση κορυφής της προηγούμενης Κυριακής στην Κωνσταντινούπολη.

Τι συνέβη και οι Τούρκοι αξιωματούχοι από τσαμπουκάδες έγιναν ειρηνόφιλοι, κάτι σαν περιστέρια;

Ας δούμε τη μεγάλη εικόνα. Ο Τ. Ερντογάν έχασε στην αρχή έναν μεγάλο προστάτη του, τον Ντόναλντ Τραμπ, όταν αυτός ηττήθηκε στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Στη συνέχεια έχασε και την εκλεκτή φίλη του την Άνγκελα Μέρκελ όταν αυτή αποσύρθηκε από την ενεργό δράση.

Τι του έμεινε; Του έμεινε μόνον ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Τώρα χάνει και αυτόν. Δεν μπορεί να στηριχτεί επάνω του μετά την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Ο Πούτιν αποτελεί το κόκκινο πανί για ολόκληρη τη Δύση και παρασέρνει στην απομόνωση όλους όσοι θα βρεθούν δίπλα του.

Ο Ερντογάν δεν είναι ούτε χθεσινός ούτε ανόητος. Γνωρίζει προς τα πού φυσά ο άνεμος και προς τα εκεί πηγαίνει κι αυτός.

Από την άλλη πλευρά η Ελλάδα, πέραν του εξοπλιστικού προγράμματος το οποίο τρέχει, έχει συνάψει μία συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής με τη Γαλλία, την οποία ουδείς μπορεί να την αγνοήσει. Αν δεν αλλάζει ισορροπίες, πάντως δημιουργεί νέες. Και η τουρκική ελίτ, πολιτική, διπλωματική, στρατιωτική και επιχειρηματική, το γνωρίζει.

Αντιλαμβάνονται πως το νέο διεθνές κλίμα που διαμορφώνεται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δε συγχωρεί τυχοδιωκτισμούς που θα προκαλέσουν ρωγμές στο δυτικό στρατόπεδο. Δεν δέχεται αναθεωρητικές πολιτικές, που θα δικαιώσουν τις απαιτήσεις του Πούτιν. Αυτό που προβάλλει η ενωμένη Δύση είναι ο σεβασμός στις διεθνείς συνθήκες και στη διεθνή νομιμότητα.

Ως εκ τούτου η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να αφήσει στην άκρη τις προκλήσεις των τελευταίων ετών τόσο απέναντι στην Ελλάδα όσο και απέναντι στο Ισραήλ και να προσπαθήσει να ξαναφτιάξει τις γέφυρες που αυτή ανατίναξε. Ένα πρώτο βήμα έγινε πριν από μία εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη.

Αυτή η μεταμόρφωση είναι αποτέλεσμα μιας νέας στρατηγικής; Αποτελεί μία νέα επεξεργασμένη θέση των τουρκικών ελίτ;

Επειδή αυτό το έργο το έχουμε δει πολλές φορές στο παρελθόν, καλόν είναι να κρατούμε μικρό καλάθι. Πιο πολύ φαίνεται πως αποτελεί μια τακτική κίνηση υπαγορευμένη από τις νέες διεθνείς συνθήκες που περιέγραψα, παρά μια νέα στρατηγική.

Βέβαια, υπάρχει και το ενεργειακό ζήτημα που θα πρέπει να βρει τη λύση του στο πλαίσιο της απεξάρτησης της Δύσης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας. Πιθανόν λοιπόν, να δούμε να επανέρχεται η αγωγός East Med, παρ’ όλο το υψηλό κόστος του. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ληφθούν σημαντικές πολιτικές αποφάσεις από τις ηγεσίες της Ελλάδας, της Κύπρου και της Τουρκίας. Σημαντικές αποφάσεις που θα αφορούν το είδος των υποχωρήσεων που θα γίνουν και από τις τρεις πλευρές.

Το ερώτημα είναι κατά πόσον τα πολιτικά συστήματα αυτών των κρατών θα αντέξουν αυτόν τον συμβιβασμό.

Πάντως η ανθρωπότητα, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, είχε εισέλθει σε μία νέα ιστορική φάση που ουδείς γνωρίζει πού τελικά θα οδηγήσει.