Πριν από λίγες μέρες πήγα σε ένα πολυκατάστημα ηλεκτρονικών ειδών, για να αγοράσω ένα μηχάνημα μετατροπής βιντεοκασέτας (υποθέτω όσοι διαβάζουν ότι τη θυμούνται) σε ψηφιακούς δίσκους, για να σώσω κάποιες παλιές επαγγελματικές δουλειές και προσωπικές μνήμες. Μία τέτοια συσκευή είχα αγοράσει πριν από περίπου δέκα χρόνια, τη δούλεψα αρκετά, εξάντλησα τις δυνάμεις της και είπα τις προάλλες να την αντικαταστήσω, για να ολοκληρώσω τη σύγχρονη καταγραφή της προηγούμενης ζωής μου. Όταν λοιπόν είπα στον ευγενικό και πρόθυμο να με εξυπηρετήσει τεχνικό τι ήθελα, με κοίταξε απορημένος, κυριολεκτικά ανοίγοντας τα μάτια του. Υπολογίζοντας την ηλικία του, σκέφτηκα ότι μπορεί να μην καταλάβαινε τον όρο VHS και άρχισα να περιγράφω αμήχανα την επιθυμία μου, περίπου όπως ο Κωνσταντίνου το προφιτερόλ στο «Χτυποκάρδια στο θρανίο». 

Όσο περνούσαν τα λεπτά, καταλάβαινα ότι η έκπληξή του δεν αφορούσε μόνο τις αναλογικές VHS της προϊστορίας αλλά και τα ψηφιακά DVD που ανέφερα. Συναισθανόμενη ότι κάθε περαιτέρω προσπάθεια θα με καταρράκωνε, αποχώρησα άπραγη. Στο δρόμο συνειδητοποίησα ότι τα τελευταία χρόνια δεν μας τελείωσαν απλώς οι μπομπίνες, οι βιντεοκασέτες, οι δισκέτες αλλά και τα DVD και τα CD, και λογικά ο πωλητής εξεπλάγη, σκεπτόμενος σε ποιον υπολογιστή θα περάσω το ψηφιακό σήμα του δίσκου, αφού τα λάπτοπ πλέον δεν έχουν ανάλογη υποδοχή.

Και θυμήθηκα τον Πολ Μέισον που γράφει ότι η εξέλιξη των τεχνολογιών πληροφοριών στην εποχή μας «θυμίζει ταχυδακτυλουργικό κόλπο. Οι κεντρικοί υπολογιστές εμφανίζονται για να εξαφανιστούν λίγο αργότερα και στη θέση τους εμφανίζονται οι διακομιστές που επίσης εξαφανίζονται από τα κεντρικά γραφεία των εταιρειών και πλέον βρίσκονται σε κλιματιζόμενες αποθήκες. Τα τσιπ σιλικόνης γίνονται όλο και μικρότερα, τα περιφερειακά (μόντεμ, σκληροί δίσκοι και παλιότερα δισκέτες) έγιναν λιγότερα, πριν να εξαφανιστούν τελείως. Ολόκληρα τμήματα πληροφορικής εξαφανίζονται, για να αντικατασταθούν από τηλεφωνικά κέντρα στο Μουμπάι». Όλα αυτά δεν συμβαίνουν σε κάποιαν άλλη ήπειρο, σε μιαν ανώτερη κοινωνική τάξη αλλά στο σπίτι και στην εργασία του μέσου Έλληνα. Και μαζί με τις συνήθειές μας που αλλάζουν αυτόματα, μεταμορφώνονται οι κοινωνικές ανάγκες, οι τρόποι οργάνωσης και δικτύωσης και οι δυνατότητες αυτοοργάνωσης.

Οι ταχύτητες εξέλιξης της τεχνολογίας είναι ασύλληπτες όχι μόνο στο πεδίο της έρευνας, όπως ίσως συνέβη και σε άλλες εποχές, αλλά στην επιβολή τους στην καθημερινότητά μας. Άλλαξε η έννοια του χρόνου και της απόστασης. Άλλαξαν οι ανάγκες, οι αμηχανίες και οι προσδοκίες μας. Αλλάξαμε κι εμείς. Ακόμα και εάν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει. Το μόνο που δεν άλλαξε είναι οι κινούμενες κεφαλές στις εκπομπές της ελληνικής τηλεόρασης, τα πολιτικά «τραπέζια» που στη συντριπτική πλειοψηφία στήνονται για να κερδηθεί δωρεάν τηλεοπτικός χρόνος για τα κανάλια και να εξυπηρετηθεί η δημόσια εικόνα των καλεσμένων. Για θέματα ανούσια και με τρόπους παρωχημένους. Για να εμπεδώνεται ακόμα πιο στέρεα η πεποίθηση ότι η πολιτική ως έννοια ανήκει στην προϊστορία. Και όμως, αυτή ακριβώς η καινούργια εποχή γεννά τρομακτικά ζητήματα νομικών διευθετήσεων και πολιτικών αποφάσεων. Για την εργασία, την υγεία, την ανάπτυξη κρατών και πόλεων αλλά και για την ίδια την ουσία της ζωής όπως την ξέραμε μέχρι σήμερα.

Ίσως βρω στο διαδίκτυο το μηχάνημα που αναζητώ. Απορώ γιατί σηκώθηκα από την οθόνη μου.

Ο ΕΡΩΤΑΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΜΕ ΤΙΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ

Οι χρήστες ίντερνετ στην Ελλάδα μπορεί και να έχουν ξεπεράσει το 60% του συνολικού πληθυσμού, ενώ περισσότερο από το 65% αυτών χρησιμοποιεί φέισμπουκ (πρωταθλητές στην κοινωνική δικτύωση στην Ευρώπη αναδεικνύονται οι Κύπριοι). Βρισκόμαστε σε μια, ας πούμε, μικρομεσαία θέση στην παγκόσμια ταξινόμηση σε ό,τι αφορά τη χρήση του δικτύου και σε καλή θέση στην κοινωνική δικτύωση (αγαπάμε αλλήλους, ενδιαφερόμαστε ηλεκτρονικά και το δείχνουμε. Μας αρέσουν οι πόζες και η δημοσιοποίηση της ευτυχισμένης μας ζωής. Επίσης, δεν χάνουμε ευκαιρία να βρίσουμε). 

Ας πούμε τέλος πάντων ότι στην προσωπική μας τεχνο-εξέλιξη κάτι γίνεται. Προβλήματα μεγάλα ωστόσο η χώρα αντιμετωπίζει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και κυρίως στο κράτος όπου τα πράγματα πηγαίνουν «με τον αραμπά». Ας μας ενημερώσει κάποιος γιατί πρέπει σχεδόν το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού, που κατέχει κάποιο ακίνητο, να πάει μέχρι τον Μάρτιο στους δήμους για να διορθώσει τα τετραγωνικά που αφορούν το δημοτικό φόρο. Τα στοιχεία είναι καταγεγραμμένα στο Κτηματολόγιο (ή τα υποθηκοφυλακεία) και βέβαια στις δηλώσεις Ε9 στο Taxisnet. Άλλωστε ο αρμόδιος υπουργός ανέφερε ότι από το 2020 θα γίνονται αυτόματες διασταυρώσεις. Γιατί πρέπει να χαθούν τόσες εργατοώρες και να προστεθεί τόση κίνηση. Τι δεν καταλαβαίνω;

ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ

Το καλοκαίρι οι τίτλοι ήταν πηχυαίοι σχετικά με το τέλος στις ουρές στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, όπου παρέχονται τα «ακριβά φάρμακα». Έξι μήνες μετά, η ντροπή συνεχίζεται ίδια και ενισχυμένη. Όποιος ενδιαφέρεται, ας πάει μια βόλτα μέχρι την Τούμπα. Βαριά πάσχοντες ή συγγενείς τους, που είναι απαραίτητοι για την κατ’ οίκον νοσηλεία τους, να περιμένουν ατελείωτες ώρες να εξυπηρετηθούν. Αν βέβαια είναι τυχεροί, πιάσουν θέση νωρίς το πρωί και «βρουν χαρτάκι». Όποιος εμφανιστεί μετά τις 11.00, ματαιοπονεί. Να σημειωθεί δε ότι πολλοί δεν κατοικούν στη Θεσσαλονίκη των καλών συγκοινωνιών και έρχονται από διάφορα μέρη της Βόρειας Ελλάδας. Ουρές, ουρές όπως συμβαίνει στη ΔΕΗ αλλά και στις στάσεις του ΟΑΣΘ (όπως συνέβαινε στη μεταπολεμική Ελλάδα). Μόνο που εδώ όλοι όσοι περιμένουν έχουν ανάγκη ζωής. Τον τελευταίο καιρό εμφανίζονται ξανά ελλείψεις και σε φάρμακα. Γνωρίζω ασθενείς που δικτυώνονται μεταξύ τους προκειμένου να δανείζουν ο ένας στον άλλον σκευάσματα, για να μη σταματήσει η αγωγή. Για αυτήν την ντροπή, τον εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τα ελάχιστα τετραγωνικά του φαρμακείου, το μικρό αριθμό καθισμάτων που δεν επαρκεί, την υποστελέχωση, δεν ευθύνεται κανείς;

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19 Ιανουαρίου 2020