Ξηρασία, πλημμύρες και κύματα καύσωνα θα εμφανίζονται όλο και συχνότερα τις επόμενες δεκαετίες στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Η μέση θερμοκρασία μπορεί να αυξηθεί από 0,72οC έως το 2030 έως και 4,3oC μέχρι το 2100, ενώ στο τέλος του αιώνα η στάθμη της θάλασσας μπορεί να ανέβει έως και μισό μέτρο.

Η σημαντική μείωση των βροχοπτώσεων και η αύξηση της ξηρασίας επηρεάζει τις καλλιέργειες και θα ευνοήσει τις δασικές πυρκαγιές.

Τα παραπάνω προβλέπονται στο Περιφερειακό Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) που εκπόνησε η ένωση νομικών προσώπων ENVIROPLAN και ΕΛΚΕ ΑΠΘ για λογαριασμό της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Στη μελέτη εξετάζονται διαφορετικά σενάρια- βραχυπρόθεσμο (2011-2030), μεσοπρόθεσμο (2031-2050) και μακροπρόθεσμο (2081-2100) – με βάση τα δυο κλιματικά μοντέλα της παγκόσμιας εξέλιξης συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου (ενδιάμεσο RCP4.5 και δυσμενές RCP8.5) της διακυβερνητικής διάσκεψης για το κλίμα του ΟΗΕ. Οι κλιματικές μεταβολές εκτιμήθηκαν σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές της περιόδου 1986- 2005.

Στην τελευταία αναθεώρηση της πολυσέλιδης μελέτης (Φεβρουάριος 2023) παρουσιάζονται τα πιθανά σενάρια εξέλιξης της θερμοκρασίας, της ξηρασίας, των δασικών πυρκαγιών, της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και γίνεται εκτίμηση του διαφορετικού βαθμού που είναι τρωτές απέναντι στην κλιματική κρίση διάφοροι τομείς ανθρώπινης δραστηριότητας.

Το καλό και το κακό σενάριο

για την άνοδο της θερμοκρασίας

Σε όλα τα σενάρια αναμένεται άνοδος της μέσης ετήσιας θερμοκρασίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, που μπορεί να φτάσει τους 0,72oC έως το 2030 κατά το ενδιάμεσο σενάριο, ενώ στο ακραία δυσμενές σενάριο μπορεί να φτάσει έως 4,3oC τις δύο τελευταίες δεκαετίες του αιώνα.

Σε αυτό το σενάριο ακόμα μεγαλύτερη αναμένεται να είναι η αύξηση της θερμοκρασίας (άνω των 4,4oC), στις περιφερειακές ενότητες Σερρών και Κιλκίς. Οι δήμοι που ξεπερνούν τον μέσο όρο της Περιφέρειας (> 4,30 oC) στο δυσμενές σενάριο είναι οι δήμοι Σερρών, Εμμανουήλ Παππά, Σιντικής, Νέας Ζίχνης, Κιλκίς, Ωραιοκάστρου, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Πυλαίας – Χορτιάτη, Λαγκαδά, Πέλλας, Χαλκηδόνος, Κορδελιού – Ευόσμου, Αλμωπίας, Βόλβης, Θεσσαλονίκης, Αμφίπολης, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Ηράκλειας, Αλεξάνδρειας και Παιονίας.

Καυτά καλοκαίρια σε Θεσσαλονίκη, Σέρρες και Κιλκίς

Τα καλοκαίρια η αύξηση στις μέγιστες θερμοκρασίες αναμένεται να είναι μεγαλύτερη, φτάνοντας έως και τους 4,73oC, την περίοδο 2081 – 2100, στο δυσμενές σενάριο. Ακόμα μεγαλύτερη θα είναι η αύξηση στην περιφερειακή ενότητα Σερρών (4,84oC), ενώ σε επίπεδο δήμων οι μεγαλύτερες αυξήσεις θα παρατηρηθούν στους δήμους Σιντικής, Ηράκλειας, Σερρών, Έδεσσας, Εμμανουήλ Παππά, Κιλκίς, Βισαλτίας, Θερμαϊκού, Λαγκαδά, Νέας Ζίχνης, Σκύδρας, Νάουσας, Θέρμης και Αλμωπίας (άνω του μέσου όρου μεταβολής της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας καλοκαιριού σε επίπεδο Περιφέρειας).

Στο δυσμενές σενάριο, ο αριθμός των ημερών που η μέγιστη θερμοκρασία θα υπερβαίνει τους 35οC, θα αυξηθεί σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα κατά 30 ημέρες περίπου, σε σχέση με την περίοδο αναφοράς (1986-2005). Την μεγαλύτερη αύξηση θα παρουσιάσουν οι περιφερειακές ενότητες Κιλκίς και Θεσσαλονίκης. Κατά 45 και πλέον ημέρες θα αυξηθεί το διάστημα των ημερών κατά τις οποίες η μέγιστη θερμοκρασία θα ξεπερνά τους 35οC στους δήμους Χαλκηδόνος, Αλεξάνδρειας, Ωραιοκάστρου, Πέλλας, Κορδελιού – Ευόσμου, Παύλου Μελά, Νεάπολης – Συκεών, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Δέλτα, Πυλαίας – Χορτιάτη και Θεσσαλονίκης.

Αφόρητες μέρες και νύχτες

Στο μέλλον, θα έχουμε ακόμα περισσότερες νύχτες με θερμοκρασία μεγαλύτερη από 20oC (τροπικές νύχτες). Η αύξηση του χρονικού διαστήματος κυμαίνεται κατά μέσο όρο από +8 ημέρες περίπου (στο ενδιάμεσο σενάριο, για την περίοδο έως το 2030) έως +57 ημέρες περίπου (στο δυσμενές σενάριο, για την περίοδο 2081-2100). Η μεγαλύτερη αύξηση αναμένεται να σημειωθεί σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική, όπου οι μελετητές προβλέπουν ότι αν επικρατήσει το δυσμενές σενάριο, θα προστεθούν άλλοι δύο μήνες το χρόνο, κατά τους οποίους η θερμοκρασία θα είναι μεγαλύτερη των 20 βαθμών κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Σε επίπεδο δήμων, η μεγαλύτερη αύξηση τροπικών νυκτών (άνω των 63 ημερών ανά έτος) παρουσιάζεται στους δήμους Δέλτα, Χαλκηδόνος, Θερμαϊκού, Αλεξάνδρειας, Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Καλαμαριάς, Κορδελιού – Ευόσμου, Βισαλτίας, Θεσσαλονίκης, Πύδνας – Κολινδρού, Θέρμης, Παύλου Μελά, Νεάπολης – Συκεών, Κασσάνδρας, Ωραιοκάστρου και Πυλαίας – Χορτιάτη.

Η μεταβολή της θερμοκρασίας, σε συνδυασμό με τη μεταβολή στην σχετική υγρασία, αναμένεται να αυξήσουν τον αριθμό ημερών του έτους στις οποίες θα υπάρχει μεγάλη δυσφορία για τον πληθυσμό. Μακροπρόθεσμα, στο δυσμενές σενάριο, ο αριθμός των ημερών του έτους με μεγάλη δυσφορία θα αυξηθεί κατά 36,5 ημέρες.

Η αύξηση είναι γραμμική στο ενδιάμεσο σενάριο, ενώ υπάρχει μεγάλη αύξηση σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα στο δυσμενές σενάριο. Το πρόβλημα θα είναι εντονότερο στις περιφερειακές ενότητες Χαλκιδικής, Θεσσαλονίκης και Κιλκίς (49, 44 και 39 ημέρες μεγάλης δυσφορίας ανά έτος αντίστοιχα).

Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, στο δυσμενές σενάριο οι περιφερειακές ενότητες Θεσσαλονίκης και Κιλκίς εμφανίζουν τον μεγαλύτερο αριθμό ημερών όπου το σύνολο του πληθυσμού νιώθει δυσφορία (17 ημέρες ανά έτος έναντι 12 ημερών στο σύνολο της περιφέρειας).

Έρχεται ξηρασία

Ταυτόχρονα, οι βροχοπτώσεις αναμένεται σταδιακά να μειωθούν και η η ξηρασία να αυξηθεί στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η μέγιστη διάρκεια ξηρασίας (συνεχόμενες ημέρες με βροχόπτωση < 1mm) ανά έτος αναμένεται να αυξηθεί από 4 έως 15 περίπου ημέρες. 0,57m στο δυσμενές σενάριο κατά τον μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα). xtagstartz/p>