Μπορεί στα ελληνικά ο τίτλος του κειμένου να μην αποδίδει το λογοπαίγνιο της ιταλικής εφημερίδας («dale stelle alle stalle»), ωστόσο αποδίδει την ουσία της περιπέτειας του Ντιέγκο Μαραντόνα και την αποκαθήλωσή του. Ο «Θεός του ποδοσφαίρου», ήρωας ακόμη κι όταν έβαλε το χέρι του για να πετύχει γκολ εναντίον των Άγγλων, έγινε διάβολος για τις αστυνομικές και τις ποδοσφαιρικές αρχές από τη στιγμή που αποδείχθηκε θετικός στη χρήση κοκαΐνης, οπότε και ξεκίνησαν όλα.

Στην πραγματικότητα, ο Αργεντινός ποδοσφαιριστής είχε μπει στη μύτη και των δύο και το πραγματικό πρόβλημα δεν ήταν οι «μυτιές» του. Τις πρώτες τις ενόχλησε όταν στο Παγκόσμιο κύπελλο του 1990, λίγο πριν τον αγώνα της εθνικής του ομάδας με την Ιταλία, στη Νάπολι, εκεί όπου λατρεύτηκε σα Θεός, έκανε την προκλητική δήλωση: «Οι Ιταλοί ζητάνε από τους Ναπολιτάνους να γίνουν για μία μέρα Ιταλοί, όμως τις υπόλοιπες 364 μέρες του χρόνου εκείνοι αδιαφορούν για τη Νάπολι. 

Οι άνθρωποι δεν το ξεχνάνε αυτό. Είχε προηγηθεί, στο ίδιο γήπεδο, αγώνας για τη διοργάνωση με τη Ρωσία, όπου ο διαιτητής Φρέντρικσκον παρέβλεψε πέναλτι του Ντιέγκο, καθώς σταμάτησε με το χέρι κεφαλιά του Κουζνέτσοφ. Εκεί ακούστηκαν κάποιες φωνές υποστήριξής του από τους οπαδούς, αλλά στον ημιτελικό με τη Σκουάντρα Ατζούρα τα πράγματα ήταν διαφορετικά. 

Η έκκλησή του για διχασμό κρίθηκε ως χτύπημα ψυχολογικού πολέμου και το μόνο που κατάφερε ήταν να στρέψει τους πάντες εναντίον του, κάτι που εκφράστηκε και με το τεράστιο πανό που αναρτήθηκε από τους τιφόζι: «Ντιέγκο, σε αγαπάμε, αλλά Ιταλία είναι η πατρίδα μας». 

Το γκολ που πέτυχε στη διάρκεια του αγώνα και το πέναλτι στη διαδικασία των χτυπημάτων, που έδωσαν την πρόκριση στην Αργεντινή, ήταν η θρυαλλίδα στην πυρκαγιά που ακολούθησε. Πρώτο μήνυμα το «εκτός περιοχής» πέναλτι στον τελικό που δόθηκε στη Γερμανία και με το οποίο κατέκτησε το τρόπαιο.

Ως αποτέλεσμα όλης τούτης της δυσαρέσκειας ήταν οι επιθέσεις των δικαστών και της αστυνομίας εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος και της Καμόρα. Σκοπός να σπάσει η συνομωσία της σιωπής που προστάτευε τον Μαραντόνα. Η μαφία, με την οποία άνοιξε παρτίδες ο Ντιέγκο από το 1985 ακόμη, του είχε ανοίξει τις πόρτες στις σχέσεις του με την πορνεία και με την κόκα.

 Εθισμένος στο σεξ και στα ναρκωτικά, ο επί γης «Θεός» βρισκόταν ιδιαιτέρως ευάλωτος, μετά από ηχογράφηση 10.000 ωρών από την ασφάλεια. «Ο Μαραντόνα ήλθε εδώ ζητώντας γυναίκες και χιόνι» ακουγόταν να λέει ο Φαλκόνε, σύζυγος της Τσιγκουεράμα, μίας γυναίκας που του προμήθευε τις αγαπημένες του εξαρτήσεις. 

Ένας άλλος κρίκος που συνέδεσε τον Μαραντόνα με τον κόσμο της πορνείας και των ναρκωτικών ήταν ένας φίλος του εργάτης, ο οποίος οργάνωνε τις αποδράσεις του στη νύχτα. Ο «Τζεπίνο», όπως ήταν το παρατσούκλι του Φελίτσε Πίτσα ήταν αυτός που κανόνιζε τα ραντεβού και τις προμήθειές του στο ξενοδοχείο «Paradiso». Ακολούθησε ο Πουλιέζε, ένα «διαμάντι» του υποκόσμου, ο οποίος προσωποποιήσει τη στενή σχέση Καμόρας και ποδοσφαίρου. Η θηλιά έσφιγγε…

Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ

Η χαριστική βολή ήρθε στις 17 Μαρτίου 1991, όταν οι γιατροί της ίδιας του της ομάδας, της Νάπολι, εγκατέλειψαν το χαλαρό καθεστώς τους απέναντι στον Μαραντόνα και τον υποχρέωσαν σε δύο τεστ για ουσίες, μετά τον αγώνα με την Μπάρι, τα οποία βγήκαν θετικά. Τα ούρα του Μαραντόνα περιείχαν κοκαΐνη. Ήταν απομεινάρια της κόκας που είχε ρουφήξει μερικές νύχτες πριν, ήσαν όμως αρκετά για να οδηγήσουν στην άμεση αποβολή του και στην κίνηση των διαδικασιών εναντίον του από τις ιταλικές ποδοσφαιρικές αρχές.

Για τον Μαραντόνα ο εφιάλτης δε θα τέλειωνε σύντομα. Τέσσερις εβδομάδες αργότερα η αστυνομία εισέβαλε σε ένα διαμέρισμα που είχε παραχωρήσει στον Ελ Σαλαντίτο, τον σοφέρ και φίλο του, που είχε γλιτώσει από τη φτώχεια. Οι αστυνόμοι βρήκαν στο κρεβάτι τον Μαραντόνα. Είχε καταρρεύσει μετά από μία ολόκληρη μέρα με ποτά, ναρκωτικά και γυναίκες. Δίπλα στον σχεδόν αναίσθητο αστέρα υπήρχαν αρκετά γραμμάρια κοκαΐνης. Ένας από τους αστυνομικούς τον ταρακούνησε. Ο Ντιέγκο ξύπνησε με θολά μάτια. Σε κακό χάλι, προσπαθούσε να καταλάβει πού βρισκόταν. «Πού είναι η Κλαούντια;», αναρωτήθηκε. Έψαχνε τη γυναίκα του, ευρισκόμενος εκτός τόπου και χρόνου. «Αυτό δεν είναι σπίτι μου», τραύλισε.

Τον Μαραντόνα είχε εγκαταλείψει στην τύχη του ακόμη και ο πρόεδρος της ομάδας Μένεμ, προσπαθώντας να σώσει το δικό του τομάρι. Έτσι, την υπεράσπισή του ανέλαβε ένας αριστερός δικηγόρος, ο Σινιτσάλσι, άλλοτε συνήγορος των Ερυθρών Ταξιαρχιών, ο οποίος παγίως αγωνιζόταν εναντίον της Καμόρα. Σε αυτήν έριξε τις ευθύνες για την κατάντια του πελάτη του, ο οποίος έμπλεξε χωρίς να το καταλάβει. 

Ο ίδιος ο ποδοσφαιριστής, παραδεχόμενος τη συστηματική χρήση, μίλησε για μία βεντέτα εναντίον του για κάποιους αγώνες στους οποίους έπρεπε να έχει μειωμένη απόδοση, ώστε να χαθούν, κάτι το οποίο δεν έπραξε. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο αγώνας της χώρας του εναντίον της Ιταλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Εικάζεται ότι η Καμόρα συμφώνησε να πιέσει τον Ντιέγκο, ώστε να μην κερδηθεί ο συγκεκριμένος αγώνας, ώστε να συνεχίσει να διατηρεί τη χαλαρή αντιμετώπισή της από τις αρχές στις άνομες ενέργειές της. 

Μετά από όλα τούτα, ο Μαραντόνα συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να γυρίσει στην πατρίδα του, αλλάζοντας μάνατζερ και προσλαμβάνοντας τον Φράντσι. Ξεκίνησε αποτοξίνωση με τζόκινγκ στο πάρκο Παλέρμο του Μπουένος Άιρες, καθημερινή επίσκεψη σε γυμναστήριο, αποχή από το αλκοόλ, διατροφή με φρούτα, λαχανικά και πολύ νερό. 

Ξεκίνησε συνεδρίες με ψυχίατρο, καθώς βρισκόταν σε κατάσταση ακραίας νεύρωσης και παράνοιας και συναντούσε μόνον τον πρώτο μάνατζέρ του Χόρχε Σιτερσπίλερ και τους προπονητές Μπιλάρδο και Μενότι, άτομα που θα μπορούσαν να ασκήσουν θετική επιρροή επάνω του. Ο ίδιος ζήτησε να συναντηθεί με τους συμπαίκτες και φίλους του Μπατίστα και Βαλντάνο. Ο δεύτερος ήταν ο αριστερός φιλόσοφος της Εθνικής, λέγοντας ότι η κυβέρνηση της Αργεντινής έχει στρέψει επίτηδες τα φώτα επάνω του, για να μη στραφεί η κοινή γνώμη στα μεγάλα προβλήματα της χώρας.

Μετά από τρεις μήνες αποτοξίνωσης, ο Ντιέγκο ένιωθε την ανάγκη να επιστρέψει στο αγαπημένο του επάγγελμα, το ποδόσφαιρο. Με μεσολάβηση του γενικού γραμματέα της ΦΙΦΑ, του Γιόζεφ Μπλάτερ, ο ποδοσφαιριστής βρέθηκε στη Σεβίλλη, με προοπτική να αγωνιστεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ, το 1994, άρα να μεγεθύνει τα κέρδη του, ενώ για να συμφωνήσει στη μετακίνηση η Νάπολι της προσφέρθηκε υπέρογκο ποσό τηλεοπτικών δικαιωμάτων από το κανάλι του Μπερλουσκόνι. Όλοι ευτυχισμένοι, ο Μαραντόνα όμως άρχισε και πάλι τα ίδια, παρασύροντας σε οίκο ανοχής όλη την ομάδα της Σεβίλλης.

Ο ΑΥΤΟΠΤΗΣ ΜΑΡΤΥΣ

Ο Ντιέγκο Μαραντόνα δεν είχε πλέον μέλλον στην Ευρώπη και έτσι βρέθηκε στην αγγλικής καταγωγής ομάδα του Μπουένος Άιρες, Newell’s Old Boys, προκειμένου να διατηρηθεί σε φόρμα, ενόψει του Παγκόσμιου Κυπέλλου. 

Εκεί, ένα απόγευμα του Φεβρουαρίου του 1994 (τέλος καλοκαιριού για το νότιο ημισφαίριο) βρέθηκε ενοχλημένος από τους δημοσιογράφους, οι οποίοι πολιορκούσαν διαρκώς το σπίτι του και σκαρφαλώνοντας στο καπό ενός αυτοκινήτου άρχισε να πυροβολεί με μία καραμπίνα, τραυματίζοντας τέσσερις δημοσιογράφους. Στη συνέχεια υπήρξε παρέμβαση ακόμη και κυβερνητικών αρχών, ώστε να αντιμετωπισθεί ως ασθενής και όχι ως εγκληματίας.

Όταν, στη συνέχεια, βρέθηκε στις ΗΠΑ για το Παγκόσμιο Κύπελλο, ο Ντιεγκίτο βρέθηκε σε αντι-ντόπινγκ τεστ και να πώς περιγράφει το περιστατικό ο Τζίμι Μπερνς:

«Ο Μαραντόνα οδήγησε την Αργεντινή σε μία νίκη που έπεισε με 4-0 εναντίον της Ελλάδας και μία δύσκολη νίκη με 2-1 εναντίον της Νιγηρίας. Μετά από αυτόν το δεύτερο αγώνα συνόδευσε μία νοσοκόμα του Πράσινου Σταυρού εκτός γηπέδου, σίγουρος πως δεν έχει τίποτα να φοβάται και πως είναι όλα με το μέρος του. Τον ενημέρωσαν πως είναι ένας από τους δύο Αργεντινούς που επιλέχτηκαν για το ντόπινγκ τεστ (…).

Ποτέ άλλοτε από τη δολοφονία Κένεντι το Ντάλλας δεν είχε απασχολήσει σε τέτοιο βαθμό τον διεθνή Τύπο όσο όταν ανακοινώθηκε ότι ο Μαραντόνα βγήκε θετικός σε τεστ αντι-ντόπινγκ. Το μεγάλο πλήθος των Άγγλων δημοσιογράφων που απεχθανόταν, ήδη από τα πρώτα στάδια του διαγωνισμού, τον Μαραντόνα ένιωσαν να δικαιώνονται μετά από τις ανακοινώσεις. Κάποιοι άλλοι όμως, όπως ο Ίαν Ρίντλεϊ της «Independent» έδειξαν μία συμπάθεια στο πρόσωπό του. «Αυτοί που βλέπουν το άθλημα με το ίδιο πάθος που ο Μαραντόνα το παίζει θα θυμούνται για πολύ καιρό ότι βρισκόμασταν στο καυτό Τέξας, όπου πάγωσαν οι καρδιές μας όταν μάθαμε τα νέα. Πες μας πως δεν είναι έτσι, Ντιέγκο».

Παρόμοιες φωνές ακούστηκαν από άλλα μέρη του κόσμου, όπου ο Μαραντόνα είχε μεταμορφωθεί σε Θεό. Στη Ντάκα του Μπαγλαντές 20.000 άνθρωποι διαδήλωναν και έλεγαν πως η πόλη θα καεί αν δεν επιτραπεί στον Μαραντόνα να παίξει. Προφανώς η κοινή γνώμη στην Αργεντινή βρισκόταν σε σοκ. Ο ενθουσιασμός των συμπατριωτών του τον είχε οδηγήσει να βγει από την πρώιμη συνταξιοδότηση και να αναλώσει και την τελευταία του ικμάδα, προκειμένου να παίξει για την εθνική ομάδα στις ΗΠΑ. «Η μοναδική μου φιλοδοξία είναι να εκπροσωπήσω την εθνική ομάδα και μετά να τα παρατήσω», είχε δηλώσει. Χιλιάδες Αργεντινοί είχαν ταξιδέψει στις ΗΠΑ και πάρα πολλοί βρίσκονταν κολλημένοι στα ραδιόφωνα και στις τηλεοράσεις τους στα πρώτα παιχνίδια».

Θεός ή διάβολος;

Έβαλε το χέρι του ο Θεός ή μήπως «έβαλε ο διαβολάκος την ουρά του πάλι;». Αυτό το ερώτημα θα βασανίζει όχι μόνον τους οπαδούς του μέλλοντος, αλλά και τις επόμενες κοινωνίες, καθώς πάντα θα συνοψίζει τη μικρή απόσταση που χωρίζει την τέχνη από το χάος. Σε καιρούς εσόμενους το «δίλημμα Μαραντόνα» θα αποκτήσει ισχύ άλυτου προβλήματος για το αν η το απροσδόκητο, στα όρια του υπερφυσικού, θα μπορεί να συγχωρήσει την παραβίαση κάθε κοινωνικής αγωγής και αρχής.

Ο Μαραντόνα, από μόνος του, αποτελεί την εμπράγματη μορφή ενός αρχαίου δράματος, καθώς εμπερικλείει την ύβρι και τη νέμεση στη διάρκεια ενός βίου. Στις απαντήσεις οι απανταχού κατατρεγμένοι θα αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του τη δύναμη του ανθρώπου να πραγματοποιήσει το αδύνατο, ξεκολλώντας από τις λάσπες μιας αργεντίνικης φαβέλας, φτάνοντας ως τον παράδεισο της ύλης και της δόξας και από ’κει προσγείωση πάλι στην κόλαση της αποκαθήλωσης. Θα υπάρξει, άραγε, και ανάσταση;

Θα έρθει, άραγε, μία εποχή, που η τέχνη θα κερδίζει άνετα τους τεχνοκρατικούς υπολογισμούς και καθωσπρεπισμούς; Αν ο Μαραντόνα είναι ο μεγαλύτερος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών, ανώτερος και από αυτόν ακόμη τον Πελέ, είναι γιατί πέρα από τα απερινόητα πεπραγμένα των γηπέδων, άφησε πίσω του αυτό το αναπάντητο ερώτημα. Το να θέλεις να φορέσει ο Μαραντόνα τα παπούτσια μίας οποιασδήποτε άλλης μορφής των γηπέδων είναι σα να θέλεις ο Καραβάτζιο να μην ήταν δολοφόνος, ο Ντοστογιέφσκι να μην ήταν τζογαδόρος και ο Μότσαρτ να μην ήταν ψυχοπαθής.

Ένα μέρος της μεγάλης τέχνης ίσως να μην υπήρχε αν δεν υπήρχαν τα μεγάλη λάθη.

«Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας» του Ελύτη δε θα έβρισκε κανένα πρακτικό αντίκρισμα, έξω από την ποίηση. Και τότε η ποίηση δε θα συγκινούσε. Ποιός μας είπε ότι οι μεγάλοι τεχνίτες του κόσμου τούτου θα μπορούσαν να αγγίξουν τις ψυχές μας, αν οι ίδιοι δεν είχαν νιώσει το τσουρούφλισμα της κόλασης…

Μη βιαστείτε να πείτε πως ο Μαραντόνα δεν υπήρξε καλλιτέχνης, ο Ντιέγκο δεν ήταν δημιουργός. Ο Ντιεγκίτο έπλασε μία κοινωνία ολόκληρη για τους λιμανίσιος απόκληρους της Μπόκα, για τους μαυριδερούς κατατρεγμένους της Νάπολι, για τους κατασπαραγμένους από το δολάριο Αργεντινούς. Μπορεί, εντέλει, να τον κατάπιαν οι μαφιόζοι της αγαπημένης του πόλης, να τον έστειλε στα τάρταρα το ίδιο δολάριο που καταδίκασε την πατρίδα του σε πτώχευση, άφησε όμως σε όλους αυτούς « της γης τους κολασμένους» την ελπίδα ότι υπάρχει ανάσταση. Κι αυτοί τον λάτρεψαν σα Θεό…

Ημερολόγιο καταστρώματος

1960

Γέννηση Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα

1978

Ο Μαραντόνα δεν καλείται από τον προπονητή Μενότι της εθνικής ομάδας της χώρας του στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής

1979

Εντυπωσιάζει με την εμφάνισή του και το γκολ εναντίον της Εθνικής Σκωτίας, στην Γλασκόβη

1982

Αργεντινή και Αγγλία σε πόλεμο στα Φόκλαντ

Ο Μαραντόνα στην Μπαρτσελόνα

1984

Ο Μαραντόνα στη Νάπολι

1986

Παγκόσμιο κύπελλο για την Αργεντινή, με ηγέτη τον Μαραντόνα και το… χέρι του να ανοίγει το δρόμο στη νίκη με τους Άγγλους

1987

Πρώτο πρωτάθλημα για τη Νάπολι στο ιταλικό πρωτάθλημα

1990

Δεύτερο σκουντέτο για τη Νάπολι

1991

Μάρτιος, 17

Ο Μαραντόνα θετικός σε τεστ για ουσίες

1992

Μεταγραφή του παίκτη στη Σεβίλλη

1994

Θετικός σε αντι-ντόπινγκ κοντρόλ στο Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ

2000

Καταρρέει, ενώ βρίσκεται σε διακοπές στην Ουρουγουάη

2004

Διαζύγιο με τον παιδικό του έρωτα, την Κλαούντια

2010

Προπονητής της εθνικής ομάδας της Αργεντινής

2020

Οκτώβριος, 20

Θάνατος του Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31.03.2024