Μας συμφέρει η αποδυνάμωση του Ερντογάν;
Μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Τουρκία και τις απώλειες που υπέστη ο Τ. Ερντογάν, άνοιξε μια συζήτηση στην Ελλάδα για τις συνέπειες που μπορεί να έχει για την πατρίδα μας η αμφισβήτησή του.
Να ξεκαθαρίσω εξαρχής πως το ΑΚP, το κόμμα του Ερντογάν, κρατεί μία σταθερή πλειοψηφία στο σύνολο της Τουρκίας. Συνεπώς, δεν μπορούμε να πούμε πως υπάρχει, μέχρι στιγμής, αλλαγή σκηνικού στη γείτονα χώρα.
Ας κάνουμε όμως την υπόθεση πως, λόγω και των γνωστών προβλημάτων της οικονομίας της Τουρκίας, η διακυβέρνηση Ερντογάν αρχίζει να παρουσιάζει ρωγμές. Αυτό συμφέρει στη χώρα μας;
Από τη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία το ΑΚΡ, το 2003, δεν ζήσαμε με τους γείτονες μας στιγμές μεγάλης έντασης. Συνεχίστηκαν να υπάρχουν οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου μας μεταξύ των 10 μιλίων που αναγνωρίζουμε εμείς από το 1931 και των 6 μιλίων που αναγνωρίζει η Άγκυρα, κάτι βέβαια που δεν θα σταματήσει ποτέ όσο δεν γεφυρώνουμε εμείς, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, την απόσταση που υπάρχει μεταξύ των χωρικών μας υδάτων, που είναι 6 μίλια και του εναέριου χώρου μας που είναι 10 ναυτικά μίλια. Έτσι, η Τουρκία τις πτήσεις των μαχητικών αεροσκαφών της στον ενδιάμεσο εναέριο χώρο των 4 ναυτικών μιλίων δεν αναγνωρίζει πως συνιστούν παραβίαση.
Όταν ανήλθε στην εξουσία ο Ερντογάν, κατέστησε σαφές πως ο στρατηγικός χώρος της Τουρκίας ήταν ο μουσουλμανικός. Εκεί θα υλοποιείτο το νεοθωμανικό όραμά του. Η ανασύσταση του χαλιφάτου.
Πολύ γρήγορα αντιλήφθηκε πως αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί αν δεν διέκοπτε τις στενές σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ, που κληρονόμησε από τους κεμαλιστές. Η αφορμή δόθηκε το 2010 με την υπόθεση του πλοίου «Ναβί Μαρμαρά». Έκτοτε αυτές οι σχέσεις βαίνουν επιδεινούμενες.
Μέσα σε αυτό το κλίμα στήθηκε ο άξονας Ισραήλ - Αίγυπτος - Ελλάδα - Κύπρος, που αποτελεί μία στρατηγική συμμαχία, στο βαθμό που ελέγχει μια σημαντική περιοχή της ΝΑ Μεσογείου. Αυτήν τη συμμαχία τη στηρίζουν, όπως είναι φυσικό, και οι ΗΠΑ που θέλουν να περιορίσουν τη ρωσική και την ιρανική διείσδυση.
Συγχρόνως, λόγω της αγοράς από την Τουρκία των ρωσικών S-400, οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ βρίσκονται στο χειρότερο δυνατό σημείο των τελευταίων ετών, κάτι που καθιστά την Ελλάδα το τελευταίο ασφαλές σύνορο της δυτικής συμμαχίας.
Αν λοιπόν αποσταθεροποιηθεί ο Ερντογάν και αλλάξει η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, τότε όλο το παραπάνω σκηνικό θα αλλάξει. Θα αποκατασταθούν οι σχέσεις της με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, και θα αποδυναμωθεί ο τετραμερής άξονας. Συγχρόνως, θα αποκατασταθούν οι παραδοσιακές καλές της σχέσεις με τις ΗΠΑ, με άμεση συνέπεια την απώλεια της σημερινής αναβαθμισμένης θέσης της πατρίδας μας.
Και το πιο ανησυχητικό. Οι κεμαλιστές θα στρέψουν, ως συνήθως, το στρατηγικό τους ενδιαφέρον στο Αιγαίο και τη Θράκη.
Φαίνεται λοιπόν πως τα πράγματα δεν είναι μαύρο - άσπρο. Η κυρίαρχη παρουσία του Ερντογάν στην Τουρκία αποδεικνύεται μέχρι στιγμής ένας παράγοντας που ευνοεί τα συμφέροντά μας. Συγχρόνως, με το νεοθωμανικό του όραμα μας βοηθάει να χτίσουμε τις συμμαχίες μας και να αναβαθμίσουμε το ρόλο μας.
Οι φραστικές οξύτητες αποτελούν μέρος ενός ελεγχόμενου παιχνιδιού, στο οποίο άλλωστε συμμετέχουμε κι εμείς.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14 Απριλίου 2019