Στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, παρά την υποστελέχωση των υπηρεσιών οι κοινωνικοί λειτουργοί έχουν υπό την εποπτεία τους 54 παιδιά σε ανάδοχες οικογένειες και παρακολουθούν 33 υποθέσεις υιοθεσιών, αναφέρει στη «ΜτΚ» η αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Μελίνα Δερμεντζοπούλου.

Ποιες δομές κοινωνικής προστασίας λειτουργούν στη Θεσσαλονίκη; Πόσα παιδιά φιλοξενούνται σε κάθε δομή;

Οι Μονάδες Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας είναι δομές που παρέχουν προστασία σε παιδιά τα οποία αποδεδειγμένα στερούνται προσωρινά ή οριστικά το οικογενειακό τους περιβάλλον, ή για το δικό τους συμφέρον δεν είναι δυνατό να παραμείνουν σε αυτό. 

Η παρεχόμενη φροντίδα γίνεται χωρίς διάκριση ως προς τη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία, την καταγωγή, την γλώσσα, τυχόν αναπηρία, ή όποιο άλλο διακριτικό στοιχείο και πάντα με σεβασμό στα δικαιώματα του παιδιού. Στη Θεσσαλονίκη λειτουργούν έξι Μο.Π.Π.: Το Παιδικό Χωριό SOS στο Πλαγιάρι, το Ελληνικό Παιδικό Χωριό στο Φίλυρο, το ABBA HOUSE στη Θεσσαλονίκη, το Χαμόγελο του Παιδιού στον Φοίνικα, ο Φάρος του Κόσμου και το Ορφανοτροφείο Θηλέων Μέλισσα. Ο αριθμός των παιδιών που φιλοξενούνται στις Μονάδες είναι μεταβλητός και διαφοροποιείται ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν κάθε φορά.

Ποιοι φορείς εποπτεύουν τις Μονάδες Παιδικής Προστασίας;

Μέχρι το Μάιο της φετινής χρονιάς αδειοδοτούσα αρχή για τις δομές Παιδικής Προστασίας ήταν οι οικείοι Δήμοι. Στις 11/05/2022 δημοσιεύτηκε Υπουργική Απόφαση η οποία καθορίζει τις νέες προϋποθέσεις λειτουργίας τους. Η επίβλεψη και η παρακολούθηση των παρεχόμενων υπηρεσιών γίνεται από τους Κοινωνικούς Συμβούλους της Περιφέρειας και η εποπτεία από τη Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και από τις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας.

Παράλληλα, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης είναι υπεύθυνο για τα δημιουργία και επικαιροποίηση του μητρώου παιδιών που βρίσκονται σε δομές προστασίας αλλά και για την πιστοποίηση των φορέων ως προς το έργο τους στην κοινωνική φροντίδα. Είναι σημαντικό στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι για τις υφιστάμενες δομές, που παρέχουν οργανωμένες κοινωνικές υπηρεσίες, δίνεται προθεσμία ενός έτους για την προσαρμογή της λειτουργίας τους στις προϋποθέσεις που πλέον έχουν καθοριστεί.

Πρέπει να σημειώσουμε, ένα ήδη γνωστό γεγονός, το θέμα της υποστελέχωσης σε Κοινωνικούς Λειτουργούς σε όλες τις Περιφέρειες καθώς και στην Περιφέρεια Κεντρικής, λόγω μη πραγματοποίησης νέων προσλήψεων εδώ και χρόνια εξαιτίας μνημονιακών δεσμεύσεων καθώς και συνταξιοδοτήσεων υπαλλήλων. Αυτό το ζήτημα το έχουμε κοινοποιήσει στο υπουργείο Εσωτερικών και χρειάζεται να βρεθεί μια λύση άμεσα.

Kατά τη διάρκεια της θητείας σας ήρθατε αντιμέτωπη με καταγγελίες παιδιών (ή τρίτων για λογαριασμό των παιδιών) σχετικά με κακοποίηση; Τι προβλέψεις υπάρχουν γύρω από το ζήτημα;

Κατά τη διάρκεια της θητείας μου, δεν είχαμε κάποια καταγγελία για κακοποίηση παιδιού σε Μο.Π.Π.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι ως προς την κακοποίηση ανηλίκων αναφορικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της, στο νέο νόμο, προβλέφθηκε για κάθε νέα πρόσληψη από τις Μο.Π.Π. η υποχρέωση υποβολής ποινικού μητρώου που να αποδεικνύει ότι ο ενδιαφερόμενος δεν έχει καταδικαστεί ή δεν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για αδικήματα που θα τον καθιστούσαν ακατάλληλο για οποιαδήποτε εργασία σε χώρο με παιδιά. Η υποχρέωση αυτή αφορά όλες τις θέσεις εργασίας, ανεξάρτητα δηλαδή αν μιλάμε για προσωπικό που έχει άμεση ή έμμεση επαφή με τα παιδιά, επιπλέον, ισχύει, για όλα τα είδη των συμβάσεων και περιλαμβάνει και τους τυχόν εθελοντές. 

Επίσης, να σημειώσουμε ότι θεσπίστηκε ο Υπεύθυνος προστασίας ανηλίκων, σε κάθε Μο.Π.Π., για την έγκαιρη αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης τα οποία είτε του καταγγέλλονται, είτε υποπίπτουν στην αντίληψη του. Ο Υπεύθυνος προστασίας ανηλίκων αναλαμβάνει την ευθύνη της άμεσης διαβίβασης τυχόν αναφορών κακοποίησης στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές. Επίσης, έχει την υποχρέωση υποβολής, σε ετήσια βάση, κάθε αναφοράς στο Εθνικό Σύστημα Καταγραφής και Παρακολούθησης Αναφορών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης με σκοπό την συστηματική καταγραφή και επεξεργασία των δεδομένων για την περαιτέρω κατανόηση του φαινομένου και την συστηματοποίηση της αντιμετώπισής του.

Πιστεύετε ότι έχουν γίνει βήματα αποϊδρυματοποίησης στον τομέα της παιδικής προστασίας; Ποια είναι η εικόνα αναδοχών - υιοθεσιών στη Θεσσαλονίκη;

Σκοπός του νέου τρόπου λειτουργίας των Μο.Π.Π. είναι η μετάβαση από το ιδρυματικό μοντέλο προστασίας, στην υποστήριξη των οικογενειών και όπου αυτή δεν είναι δυνατή, στην οικογενειακού τύπου εναλλακτική φροντίδα όπως η υιοθεσία και η αναδοχή. Με την αναθεώρηση του νομικού πλαισίου το 2018, θεσμοθετήθηκε ένα νέο Εθνικό Σύστημα Αναδοχών και Υιοθεσιών, προκειμένου να επιτευχθεί επιτάχυνση των διαδικασιών αναδοχής και υιοθεσίας, καθώς οι υποψήφιοι γονείς έπρεπε να περιμένουν πολλά χρόνια. Μέσα από τη ψηφιακή πλατφόρμα anynet.gr εξασφαλίζεται ταχύτητα καθώς και διαφάνεια τόσο στις υιοθεσίες όσο και στις αναδοχές.

Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας παρά την ως άνω αναφερόμενη υποστελέχωση, και με το νέο θεσμικό πλαίσιο, τα στελέχη της Υπηρεσίας έχουν καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια, η οποία έχει φέρει σημαντικά αποτελέσματα καθώς, κατά το παρόν χρονικό διάστημα στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, οι Κοινωνικοί Λειτουργοί έχουν υπό την εποπτεία τους 54 παιδιά σε ανάδοχες οικογένειες και παρακολουθούν 33 υποθέσεις υιοθεσιών.