Πλήγμα στον αναθεωρητισμό
Αναθεωρητισμός στις διεθνείς σχέσεις είναι η απόπειρα να αμφισβητηθούν αρχικά και να αναθεωρηθούν στη συνέχεια διεθνείς συνθήκες που διαμόρφωσαν σύνορα. Συνήθως αναθεωρητικές δυνάμεις είναι όσες πιστεύουν είτε ότι έχουν αδικηθεί από αυτές τις διεθνείς συνθήκες είτε γιατί εκτιμούν πως οι καταστάσεις έχουν αλλάξει δραματικά στο πέρασμα των χρόνων. Και επειδή και στη διεθνή σκηνή κυριαρχεί το pacta sunt servanda ο μόνος τρόπος να αναθεωρηθεί μία διεθνής συνθήκη είναι ο πόλεμος ή μία μορφή θερμού επεισοδίου που φέρνει την ηττημένη πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από μειονεκτική θέση. Ας σημειωθεί πως η τελική έκφραση του αναθεωρητισμού είναι ο επεκτατισμός. Το μεγάλωμα των συνόρων και η δημιουργία νέου, ευρύτερου ζωτικού χώρου.
Στην περιοχή μας αναθεωρητική δύναμη είναι η Τουρκία. Πιστεύει πως ασφυκτιά υπό τη συνθήκη της Λωζάνης και επιδιώκει την αναθεώρηση της. Υπό φυσιολογικές και ομαλές συνθήκες αυτό δεν μπορεί να το επιτύχει, καθώς καμιά εκ των συμβαλλομένων χωρών δεν είναι διατεθειμένη να μπει σε μια τέτοια διαδικασία επειδή το θέλει η Τουρκία.
Συνεπώς, αυτό που απομένει στον εξ ανατολών γείτονα μας είναι να σύρει την πατρίδα μας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να πάρει αυτό που θέλει. Πώς θα το επιτύχει αυτό; Με ένα θερμό επεισόδιο ή με μία περιορισμένη σύρραξη, κατά την οποία η Ελλάδα θα υποστεί ήττα.
Η εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία δημιούργησε ένα άλλο διεθνές περιβάλλον. Συσπείρωσε τη Δύση απέναντι στον ρωσικό επεκτατισμό-αναθεωρητισμό, μην επιτρέποντας να υπάρξουν φωνές διαφοροποίησης. Η απειλή είναι τόσο μεγάλη, που το Δυτικό στρατόπεδο θα πρέπει να λειτουργεί σαν μία γροθιά. Αυτή είναι η αντίληψη με την οποίαν προσεγγίζουν τη ρωσική εισβολή όλοι οι ηγέτες των Δυτικών κρατών. Εκτιμούν ότι ο Βλαντιμήρ Πούτιν δε θα σταματήσει στην Ουκρανία. Θα βάλει στο στόχαστρο του και τις άλλες Βαλτικές χώρες και πιθανόν και την Πολωνία. Στρατηγικός στόχος του η επιστροφή στο καθεστώς που υπήρχε πριν από τη διάλυση της ΕΣΣΔ.
Ως εκ τούτου οποιοδήποτε κράτος εντός του Δυτικού συνασπισμού, με πράξεις του υπονομεύσει αυτή την απαιτούμενη αρραγή ενότητα της Δύσης θα βρεθεί στο στόχαστρο όλων των υπολοίπων κρατών. Ο στόχος είναι ένας, ο ρωσικός επεκτατισμός.
Με απλά λόγια, το νεοδιαμορφούμενο διεθνές κλίμα δεν ευνοεί τους τυχοδιωκτισμούς της Άγκυρας. Θα την οδηγήσουν σε απομόνωση, κάτι που πέραν όλων των άλλων δεν το αντέχει η τουρκική οικονομία, η οποία είναι πολύ πιο ευάλωτη από τη ρωσική.
Ο Ερντογάν γνωρίζει πώς παίζεται το παιχνίδι στη διεθνή σκακιέρα και αντιλαμβάνεται πότε έχει τα περιθώρια για ριψοκίνδυνες κινήσεις και πότε δεν τα έχει. Και στην παρούσα διεθνή συγκυρία της ουκρανικής κρίσης το κλίμα δεν ευνοεί τις αναθεωρητικές αντιλήψεις του.
Μάλιστα, αν οι εκτιμήσεις των διεθνών αναλυτών είναι ορθές, η ουκρανική κρίση και να επιλυθεί με οποιονδήποτε τρόπο, δεν θα τερματισθεί η ένταση στην περιοχή. Έχουμε μπει, μετά την 24η Φεβρουαρίου 2022, σε μία περίοδο ισχυρών αναταράξεων που θα υποχρεώσουν το Δυτικό στρατόπεδο να παραμείνει ενωμένο και απερίσπαστο για να αντιμετωπίσει τη Ρωσία του Πούτιν.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 05-06.02.2022