Ποιος να ξέρει τι μας ετοιμάζει η νεολαία
Έρχονται τέτοιοι καιροί, όπως περιγράφονται με τον λυρισμό του Μπομπ Ντίλαν στo θρυλικό τραγούδι του 1964 «The times they are a-changin», όπου απευθυνόμενος στους γερουσιαστές και τους βουλευτές, τους συγγραφείς και τους κριτικούς, τους πατεράδες και τις μανάδες, τραγουδούσε:
«If your time to you is worth savin
Then you better start swimmin'
Or you'll sink like a stone
For the times they are a-changin»
(Καλυτέρα ν’ αρχίσετε να κολυμπάτε ή αλλιώς θα βυθιστείτε σαν πέτρα, γιατί οι καιροί αλλάζουν).
Η πολιτική κουλτούρα, η ειδική «ατμόσφαιρα» και οι αξίες που κυριάρχησαν μετά την πτώση της χούντας και συνοψίζονται εδώ και 45 χρόνια από τη λέξη Μεταπολίτευση, οδηγούν από κεκτημένη ταχύτητα σε έναν συγκεκριμένο τρόπο ανάγνωσης του εκάστοτε πολιτικού σκηνικού, των αυξομειώσεων των δυνάμεων των κομμάτων και του τι πρέπει να κάνει μια κυβέρνηση για να επανεκλεγεί ή μία αντιπολίτευση για να πάρει την εξουσία.
Τα κοινωνικά της χαρακτηριστικά για πολλούς λόγους άντεξαν πολύ περισσότερο άλλες αντίστοιχα κυρίαρχες «κουλτούρες» στο διάβα του 20ου αιώνα. Το «πολύ» όμως δεν σημαίνει «για πάντα» και ήδη φαίνεται να χάσκει ανάμεσα στους γηραιούς πολιτικούς και ψηφοφόρους -τους νεολαίους του 1974 και του 1981- και στη σημερινή νεολαία μια τάφρος!
Οι μεγαλύτεροι βλέπουν τις δημοσκοπήσεις και διαπιστώνουν κυριαρχία της ΝΔ και του Κ. Μητσοτάκη έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλ. Τσίπρα. Η πρώτη ανάγνωση τους δικαιώνει.
Ακόμα και στους δύσκολους για την κυβέρνηση πρώτους μήνες του 2021 με τις παλινωδίες, τις αδυναμίες ακόμα και τις θεόρατες γκάφες στην πολιτική της αλλά και τους επικοινωνιακούς χειρισμούς της κατά της πανδημίας, στην κοινωνία φαίνεται να κυριαρχεί -έστω με μικρή διαφορά- η άποψη ότι η χώρα κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Παράλληλα εντυπωσιάζει το προβάδισμα του Κυριάκου Μητσοτάκη έναντι του Αλέξη Τσίπρα στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία με διαφορές κοντά στο 30%.
Ταυτοχρόνως διαφαίνεται μία οριακή στην αρχή αλλά και πιο ορατή τις τελευταίες μέρες, βελτίωση της περιρρέουσας ατμόσφαιρας, λόγω της παγκόσμιας αίσθησης ότι το καλοκαίρι η μάχη κατά του κορονοϊoύ θα δοθεί υπό καλύτερες προϋποθέσεις ενώ καλή εντύπωση προκαλούν και τα μέτρα ανοίγματος της αγοράς. Άλλωστε ο εμβολιασμός, τα self tests αλλά και η σταθερή προσήλωση στα μέτρα προφύλαξης -Χ.Α.Μ.- θεωρούνται πια ευρύτερα ως οι μόνοι τρόποι μείωσης της διασποράς και αντιμετώπισης της πανδημίας.
Στα ατού της σημερινής κυβέρνησης, σύμφωνα πάντα με τα πρόσφατα δημοκοπικά ευρήματα είναι και η μάλλον δημοφιλής στους πολλούς προσπάθεια ψηφιοποίησης του κράτους και η διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Στην απέναντι όχθη, η σκληρή, ανένδοτη αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ από το φθινόπωρο μέχρι τώρα, με δεκάδες αφορμές και αιτίες, για τους χειρισμούς της κυβέρνησης κατά της πανδημίας -με υπερβολές, επιχειρήματα βγαλμένα με το «στανιό» και κάποιους ισχυρισμούς που στηρίχτηκαν σε «συμβάντα» που ήταν κοντά σ’ αυτό που λέμε fake news- δεν έφεραν κανένα απολύτως δημοσκοπικό κέρδος για τον Αλ. Τσίπρα.
Αν μάλιστα το γήπεδο αλλάξει και σταδιακά αλλά σταθερά και ο κόσμος στρέψει την ανησυχία του και το ενδιαφέρον του στην οικονομία και τον τρόπο που θα έρθουν η ανάπτυξη, οι επενδύσεις και οι θέσεις εργασίας ως μοναδική εγγύηση για την προσωπική και οικογενειακή ευημερία, οι δυσκολίες για την αξιωματική αντιπολίτευση θα μεγαλώσουν.
Όλα αυτά βέβαια είναι παραδοχές και συμπεράσματα με την λογική της «κουλτούρας» της Μεταπολίτετυσης. Διότι υπάρχουν και άλλα μηνύματα που «ακολουθούνε υπόγεια διαδρομή», που λέει ο Διονύσης Σαββόπουλος.
Δείτε στις τελευταίες δημοκοπήσεις τι λέει ο κόσμος και κυρίως η νεολαία για τα μέτρα και τις επιδόσεις της κυβέρνησης στην Παιδεία. Η ικανοποίηση είναι μόλις 30,7%. Μόλις τον Μάρτιο, όταν ψηφιζόταν ο νόμος για τα ΑΕΙ που έφερε θύελλα κινητοποιήσεων, η ικανοποίηση ήταν οκτώ μονάδες πάνω!
Η ικανοποίηση από την Πολιτική στον Τομέα της Ασφάλειας των πολιτών σημειώνει μια πτώση από το 45,7% στο 36,6%. (έρευνα της OPINION POLL, 19-4 έως και τις 24-4). Φυσικό είναι μετά τα γεγονότα στη Νέα Σμύρνη και την διακριτική απραξία που πολύς κόσμος είδε προβληματισμένος απέναντι σε εκατοντάδες συγκεντρώσεις και δεκάδες «κορονοπάρτι» που έθεσαν σε κίνδυνο αθώους χωρίς να παρεμβαίνει κανείς.
Στη νέα εποχή, μετά τον κορονοϊό, μία εξόχως πιεσμένη νεολαία από τον εγκλεισμό, την έλλειψη καθημερινής επαφής (στα ΑΕΙ, στην ανοιχτή κοινωνία, στα πάρτι κ.λπ.) και κυρίως από τον απόλυτα δικαιολογημένο φόβο για το εργασιακό της μέλλον είναι εύκολο να στρέψει την προσοχή της σε λαϊκιστικά κηρύγματα.
Ήδη η εμπιστοσύνη των σημερινών 18ρηδων και 20ρηδων στην πολιτική και τους πολιτικούς είναι εξαιρετικά μικρή ενώ οι ίδιοι σύμφωνα με τις απαντήσεις τους σε έρευνες τις κοινής γνώμης, ελάχιστα συγχωρούν ή κατανοούν τα λάθη της πολιτείας. Και η ιστορία διδάσκει πως όσες κυβερνήσεις ζήτησαν από τους νέους να «συμμορφωθούν» και να… αναστείλουν το δικαίωμά τους στην αμφισβήτηση, απλώς απέτυχαν οικτρά.
Βέβαια είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν η γενιά του Erasmus, της τεχνητής νοημοσύνης και της κλιματικής αλλαγής θα θελήσει να δει την εξέλιξη της ζωής της και τις κοινωνικές συγκρούσεις του αύριο μέσα από τους διαθλαστικούς φακούς της βίας, της πόλωσης, του διχασμού και των αντιθέσεων των προπαππούδων της και του Εμφυλίου του ’49.
Αυτό όμως δεν αποκλείει να στραφούν εναντίον της κοινωνίας των συστημικών «μεγάλων» (κόμματα, σταρ σύστεμ, γονείς, έχοντες και κατέχοντες, δυνάμεις καταστολής κ.λπ.)
Γι’ αυτό και η αλλαγή πολιτικής που θα χρειαστεί να κάνει η κυβέρνηση δεν θα προκύψει από τις «συμβάσεις» της Μεταπολίτευσης, αλλά από τα νέα ζητούμενα, όχι του σήμερα, αλλά του αύριο.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30 Απριλίου-2 Μαΐου 2021