ΑΠΟΨΕΙΣ

Σε προηγούμενή μας αρθρογραφία, μας απασχόλησε ο κανόνας της απαγόρευσης συναλλαγών της ΑΕ με μέλη του ΔΣ και συνδεδεμένα μέρη. Μας απασχόλησαν επίσης και οι εξαιρέσεις του (λ.χ. τρέχουσες συναλλαγές, λοιπές εξαιρέσεις). Πληθώρα, όμως, συναλλαγών δεν υπάγεται στις εν λόγω εξαιρέσεις. Οι συναλλαγές που υπάγονται στον κανόνα (:απαγόρευση)-όχι όμως και στις εξαιρέσεις, είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν, υπό την προϋπόθεση της (ενδοεταιρικής) αδειοδότησης και δημοσιοποίησης τους. Περί αυτών το παρόν.

Προϋποθέσεις Εγκυρότητας

Η εισαγωγικά αναφερόμενη αδειοδότηση και δημοσιοποίηση προϋποθέτει (σωρευτικά): (α) τη χορήγηση άδειας από το αρμόδιο εταιρικό όργανο, (β) την κατάρτιση έκθεσης αξιολόγησης (fairness opinion)-επί ΑΕ με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά και (γ) την τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας. Θα επικεντρωθούμε, εδώ, στην πρώτη προϋπόθεση

Αρμοδιότητα

Αρμοδιότητα Του ΔΣ

Η απόφαση για τη χορήγηση άδειας σύναψης συμβάσεων/συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη ανήκει, αποκλειστικά, στο ΔΣ που δρα συλλογικά. Δεν υφίσταται, επομένως, δυνατότητα περαιτέρω ανάθεσης της σχετικής αρμοδιότητας (λ.χ. σε υποκατάστατο όργανο ή εκτελεστική επιτροπή).

Αφότου το ΔΣ χορηγήσει τη σχετική άδεια, απαιτείται η δημοσίευση-ανακοίνωση της απόφασης στο ΓΕΜΗ (όπως θα αναλυθεί σε επόμενη αρθρογραφία μας).

Εξαιρετική Αρμοδιότητα Της ΓΣ

Υπαγόμενες Περιπτώσεις

Η αποφασιστική εγκριτική αρμοδιότητα ανατίθεται, κατ’ εξαίρεση, στη ΓΣ:

(α) Εφόσον συντρέχει αδυναμία λήψης απόφασης από το ΔΣ λόγω ύπαρξης στο πρόσωπο μέλους (ή/και μελών) κατάστασης σύγκρουσης ιδίων και εταιρικών συμφερόντων.

Συντρέχει η εν λόγω περίπτωση όταν (σωρευτικά): (i) μέλος (ή μέλη) του ΔΣ (ή συνδεδεμένο, με αυτό, πρόσωπο, λ.χ. μέλος της οικογένειάς του ή εταιρεία συμφερόντων του) είναι ο αντισυμβαλλόμενος της εταιρείας στην επίμαχη συναλλαγή και (ii) συντρέχει αδυναμία ψήφου, εξαιτίας της προηγούμενης (υπό i) συνθήκης, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τα υπόλοιπα μέλη να μην αρκούν για το σχηματισμό απαρτίας, για τη λήψη απόφασης.

Στις κατά τα άνω περιπτώσεις, η απόφαση για τη χορήγηση ή μη άδειας για τη σύναψη της επίμαχης συναλλαγής τίθεται, εξαρχής, υποχρεωτικά, ενώπιον της ΓΣ.

(β) Σε περίπτωση αιτήματος μετόχων που εκπροσωπούν το 5%, τουλάχιστον, του μετοχικού κεφαλαίου.

Συντρέχει η περίπτωση αυτή όταν σχετικό αίτημα υποβληθεί εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης στο ΓΕΜΗ της ανακοίνωσης του ΔΣ, που αναφέρεται ανωτέρω, σχετικά με την παροχή άδειας. Δεν αποκλείεται, σε περίπτωση άρνησης του ΔΣ για τη σύγκλησή της ΓΣ, η τελευταία (:ΓΣ) να συγκληθεί ύστερα από δικαστική άδεια. Εάν, τέλος, έχει ήδη συγκληθεί ΓΣ, το ΔΣ που την συγκάλεσε οφείλει, ύστερα από σχετική αίτηση, να προσθέσει στα θέματα ημερήσιας διάταξής της και το ζήτημα της αδειοδότησης.

Το συγκεκριμένο ποσοστό του 5% είναι δυνατό να μειωθεί έως το 1% του μετοχικού κεφαλαίου-εφόσον, όμως, υφίσταται σχετική καταστατική πρόβλεψη.

Έγκριση, κατ’ αποτέλεσμα, για συναλλαγή με συνδεδεμένο μέρος, για την οποία χορηγήθηκε άδεια από το ΔΣ, θεωρείται οριστικά έγκυρη μόνο μετά την άπρακτη παρέλευση του προαναφερθέντος 10ημέρου. Εναλλακτικά από την έγγραφη δήλωση του συνόλου των μετόχων προς την ΑΕ ότι δεν προτίθενται να ζητήσουν τη σύγκληση της ΓΣ ή, τέλος, από τη λήψη της άδειας από τη ΓΣ.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι εάν η σύμβαση συναφθεί ύστερα από άδεια της ΓΣ, τροποποιήσεις της είναι δυνατό, καταρχήν, να επέλθουν με άδεια του ΔΣ. Δεν αποκλείεται, όμως, η ΓΣ να επιφυλάχθηκε ως προς τη διατήρηση της αρμοδιότητας και για αυτές.

Αρμόδια ΓΣ & Πλειοψηφίες

Αρμόδια ΓΣ για την παροχή της ως άνω άδειας είναι κάθε μορφής ΓΣ (:τακτική ή έκτακτη). Αρκεί να έχει συγκληθεί νομοτύπως (λ.χ. και ως αυτόκλητη καθολική). Επίσης, μπορεί να πραγματοποιηθεί και χωρίς συνεδρίαση ή, απλά, με προσυπογραφή πρακτικού.

Η απόφαση αδειοδότησης λαμβάνεται με απλή απαρτία και πλειοψηφία των μετόχων.

Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι τη χορήγηση άδειας είναι δυνατό να «μπλοκάρουν» μέτοχοι της μειοψηφίας του εκπροσωπούμενου, στην εκάστοτε ΓΣ, μετοχικού κεφαλαίου. Περί αυτού, όμως, θα γίνει λόγος σε επόμενη αρθρογραφία μας.

Δικαίωμα Συμμετοχής Μετόχων

Αποκλείονται από την ψηφοφορία στη ΓΣ (στην οποία κατέληξε το ζήτημα τη αδειοδότησης) εκείνοι οι μέτοχοι για τους οποίους ανακύπτει, ως προς την επίμαχη συναλλαγή, κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων. Ο εν λόγω αποκλεισμός καταλαμβάνει, όμως, και τους μετόχους εκείνους οι οποίοι αποτελούν συνδεδεμένο μέρος με τον αντισυμβαλλόμενο (όχι απαραίτητα και μέτοχο) της εταιρείας στην επίμαχη σύμβαση.

Να σημειωθεί εδώ πως η αρχική διατύπωση της επίμαχης διάταξης, που καταλάμβανε και τις μη εισηγμένες ΑΕ, ήταν πολλαπλά προβληματική. Τις σφοδρές αντιρρήσεις μας είχαμε δημόσια διατυπώσει. Ακολούθησε όμως τροποποίησή της ύστερα από την παρέμβαση (και) του υπογράφοντος). Έτσι, σήμερα, ο ανωτέρω αποκλεισμός από τη συμμετοχή στη ψηφοφορία και από τον υπολογισμό απαρτίας εφαρμόζεται επί εισηγμένων, μόνον, εταιρειών.

Εν κατακλείδι: όσον αφορά τις μη εισηγμένες εταιρείες, δεν υφίσταται (πλέον) οποιαδήποτε απαγόρευση ψήφου για συνδεδεμένο μέρος και τους συνδεδεμένους με αυτό μετόχους.

Η Προϋπόθεση Ειδικής Άδειας

Η άδεια που χορηγείται από το αρμόδιο όργανο απαιτείται να είναι ειδική (προϋποτίθεται: ειδικό θέμα ημερήσιας διάταξης, αυτοτελής συζήτηση και ψηφοφορία).

Για την πληρέστερη ενημέρωση του αρμοδίου οργάνου, απαιτείται πριν από τη λήψη απόφασης η υποβολή, ενώπιον του, της υπό έγκριση σύμβασης/συναλλαγής. Εναλλακτικά: των βασικών όρων της και κρίσιμων (οικονομικής φύσης και μη) στοιχείων της όλης συναλλαγής.

Στο σχετικό πρακτικό (:απόφαση) του αρμοδίου οργάνου, είναι σημαντικό να ενσωματώνεται το σύνολο των όρων της (επιτρεπόμενης ή μη) συναλλαγής. Εναλλακτικά: η παραπομπή σε έγγραφο που περιλαμβάνει το σύνολο των όρων της (λ.χ. επισυναπτόμενη σύμβαση στην απόφαση του οργάνου).

Διάρκεια Παρασχεθείσας Άδειας

Η ισχύς της άδειας του ΔΣ (ή της ΓΣ) είναι εξάμηνη από τη λήψη της απόφασης. Αδιάφορος παραμένει ο χρόνος δημοσίευσής της.

Σε περίπτωση «επαναλαμβανόμενων» συμβάσεων της εταιρείας με το ίδιο πρόσωπο, είναι δυνατή η παροχή ενιαίας άδειας, ετήσιας ισχύος, για την κατάρτισή τους.

Προκειμένου να επιτραπεί η σύναψη σύμβασης/συναλλαγής (:απαγορευμένης, αρχικά, από το νόμο) απαιτείται η πλήρωση σειράς προϋποθέσεων. Αρχικά: παροχή άδειας από το αρμόδιο όργανο της ΑΕ-κατά βάση το ΔΣ. Η μη (νομότυπη) λήψη της προβλεπόμενης, κατά νόμο, άδειας δημιουργεί προβλήματα σε δύο επίπεδα: Στερεί, αρχικά, νομιμότητας την συναφθείσα σύμβαση/συναλλαγή και δημιουργεί, ακολούθως, ευθύνες στα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Τα προβλήματα αυτά δεν είναι (κι ούτε θα πρέπει) να αντιμετωπισθούν ως ήσσονος σημασίας. Για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων της ΑΕ (βεβαίως και των μετόχων μειοψηφίας) έχει τεθεί σειρά δικλείδων ασφαλείας. Μεταξύ αυτών: η διαδικασία που τηρείται και οι πλειοψηφίες που απαιτούνται στη ΓΣ που θα επιληφθεί, ενδεχομένως, του όλου θέματος. Περί αυτών, όμως, επόμενη αρθρογραφία μας