Τα χρόνια προβλήματα τα οποία ταλανίζουν τον ΟΑΣΘ, προκαλώντας σοβαρές αρρυθμίες στην αστική συγκοινωνία της Θεσσαλονίκης, θα συζητηθούν στη σημερινή πρωινή σύσκεψη η οποία θα γίνει στα γραφεία του Οργανισμού, με τη συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Θα συμμετέχουν ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας, η υφυπουργός Μεταφορών Χριστίνα Αλεξοπούλου, ο γενικός γραμματέας Μεταφορών Γιάννης Ξιφαράς, οι εκπρόσωποι του ΟΑΣΘ και του ΟΣΕΘ κ.ά.

Το πιο επείγον ζήτημα το οποίο είναι σε γνώση της κυβέρνησης εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια, είναι η έλλειψη οδηγών. Έως το 2020 στον ΟΑΣΘ περίσσευαν οι οδηγοί καθώς υπήρχε έλλειψη σε λεωφορεία. Μετά όμως, την ενίσχυση του στόλου μέσω της μίσθωσης 280 μεταχειρισμένων οχημάτων, περισσεύουν τα λεωφορεία καθώς δεν επαρκούν οι οδηγοί. Είναι κι αυτό μια ένδειξη της αποσπασματικότητας και της προχειρότητας με την οποία αντιμετώπιζε η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου τα σοβαρά προβλήματα της αστικής συγκοινωνίας στη Θεσσαλονίκη.

Το πρόβλημα της έλλειψης οδηγών δεν ήταν τόσο έντονο κατά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου καθώς το θερινό πρόγραμμα του ΟΑΣΘ προβλέπει τη δρομολόγηση περίπου 260 έως 270 λεωφορείων στις γραμμές εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος. Ωστόσο, από μεθαύριο 1η Σεπτεμβρίου που ξεκινά το χειμερινό πρόγραμμα, προβλέπεται η δρομολόγηση 368 οχημάτων, συν άλλων 151 στις περιαστικές γραμμές οι οποίες έχουν εκχωρηθεί στα ΚΤΕΛ. Με τον υπάρχοντα αριθμό οδηγών ο ΟΑΣΘ δεν είναι σε θέση να δρομολογήσει περισσότερα από 280 με 290 λεωφορεία, όπως συνέβαινε άλλωστε όλους τους προηγούμενους μήνες. Συνεπώς, το συγκοινωνιακό έργο θα είναι μειωμένο κατά περίπου 25% σε σχέση με το προβλεπόμενο.

Άρα, το πρώτο ερώτημα το οποίο καλείται να απαντηθεί στη σημερινή σύσκεψη είναι που θα βρεθούν οι οδηγοί που λείπουν. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του σωματείου των εργαζομένων Γιάννη Δήμκα ο ΟΑΣΘ διαθέτει σήμερα περί τους 820 οδηγούς, ενώ για την υλοποίηση του 100% του συγκοινωνιακού έργου απαιτούνται περίπου 1.200. Σύμφωνα με πληροφορίες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου προσανατολίζεται στην πρόσληψη αρχικά 100 οδηγών και αναζητείται ο τρόπος με τον οποίο θα γίνουν οι προσλήψεις. Ως πιθανότερη λύση φαντάζει η ενοικίαση.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι η κατάσταση του στόλου. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περί τα 240 μισθωμένα λεωφορεία και άλλα 95 του ΟΑΣΘ, από τα συνολικά 624 που θεωρητικά διαθέτει ο Οργανισμός. Αυτό σημαίνει ότι αθροιζόμενα τα διαθέσιμα οχήματα, δεν φτάνουν στον αριθμό 368 που απαιτείται για την υλοποίηση του χειμερινού προγράμματος, ακόμη και στην περίπτωση που θα υπήρχαν οδηγοί. Αν μάλιστα, υπολογίσει κανείς ότι καθημερινά περί τα 25 με 30 λεωφορεία είναι στα συνεργεία για επισκευές, η κατάσταση καθίσταται ακόμη χειρότερη. Τα 110 καινούργια ηλεκτρικά λεωφορεία που περιμένει ο ΟΑΣΘ δεν πρόκειται να έρθουν στην πόλη πριν από τον επόμενο Φεβρουάριο. Συνεπώς, εάν δεν βρεθεί κάποια άλλη λύση, η μετακίνηση με την αστική συγκοινωνία θα συνεχίσει να είναι εξαιρετικά προβληματική και τους επόμενους μήνες.

Το υπ' αρ.3 πρόβλημα είναι η ολοκλήρωση της εκκαθάρισης του ΟΑΣΘ η οποία θα έπρεπε να έχει γίνει ως το τέλος του 2019. Η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου άφησε το θέμα να σέρνεται, άγνωστο για ποιους λόγους. Μένει να δούμε εάν και ο κ. Σταϊκούρας υιοθετήσει το “καραμανλικό δόγμα”, “άστο για αργότερα”. Ωστόσο, χρονικά περιθώρια δεν υπάρχουν πλέον. Η κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει τι θα πράξει με τον ΟΑΣΘ. Εάν θα τον διατηρήσει υπό δημόσιο έλεγχο, περιορίζοντας το βεληνεκές του στα όρια του πολεοδομικού συγκροτήματος, ή εάν θα εκχωρήσει το σύνολο του συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτες. Πιθανότερο σενάριο αυτή τη στιγμή φαντάζει το πρώτο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός φέρεται αποφασισμένος να βάλει τέλος σε αυτό το ιδιόμορφο καθεστώς γι' αυτό και έχει αναθέσει σε πολύ γνωστή εταιρεία να προχωρήσει σε μια fast track διαδικασία αποτίμησης της κατάστασης ώστε να λάβει εν συνεχεία τις αποφάσεις του.

Το τέταρτο ζήτημα, το οποίο συνδέεται με το προηγούμενο, είναι η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεση σε ιδιώτες των 39 λεωφορειακών γραμμών οι οποίες έχουν εκχωρηθεί τα τελευταία χρόνια στα ΚΤΕΛ, με απευθείας ανάθεση. Στην Αθήνα ο αντίστοιχος διαγωνισμός τρέχει ήδη, αλλά στη Θεσσαλονίκη αναμένεται το “πράσινο φως” από το υπουργείο προκειμένου να βγει στον αέρα.

Τέλος, υπάρχει και το μεγάλο αγκάθι που ακούει στο όνομα “ενιαίο ηλεκτρονικό εισιτήριο”. Το ζήτημα αυτό σέρνεται εδώ και χρόνια, καθώς αποτελεί μέρος της περιβόητης σύμβασης για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του ΟΑΣΘ η οποία πάει από παράταση σε παράταση, ενώ πτυχές της, ελέγχονται το τελευταίο διάστημα και από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Ακουμπά, δε, το θέμα αυτό και το μετρό το οποίο θα λειτουργήσει κάποια στιγμή μέσα στο 2024 και δεν μπορεί να μην έχει διαθέσιμο ηλεκτρονικό εισιτήριο. Στο συγκεκριμένο ζήτημα πάντως, εμπλέκεται και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης καθώς αναθέτουσα αρχή του συγκεκριμένου έργου είναι η “Κοινωνία της Πληροφορίας”, κι αυτό δυσχεραίνει ενδεχομένως το έργο του κ. Σταϊκούρα.