ΑΠΟΨΕΙΣ

Μεταφέροντας κάπως εύσχημα σχόλιο στο ίντερνετ, «πρώτη φορά μας ζήτησαν να σώσουμε τη πατρίδα… χωρίς να κάνουμε τίποτε. Δεν πρέπει να αποτύχουμε», θα μπορούσαμε να πούμε πως μετά τις δηλώσεις Μητσοτάκη, μάλλον, τη σώσαμε. Αν και με τα παιχνίδια του κορονοϊού τίποτε δεν αποκλείεται.

Εν πολλοίς προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε με γραμμικές μεθόδους έναν πολύπλοκο και χαοτικό κόσμο. Ο κορονοϊός είναι χαρακτηριστική, τέτοια, περίπτωση. Η… επιστημονική τακτική που ακολουθούμε είναι βλέποντας και κάνοντας.

Βλέποντας και κάνοντας, λοιπόν, βγαίνουμε αύριο από τα σπίτια μας με πολλές αγωνίες που γίνονται φαντάσματα. Και το πρώτο φάντασμα είναι η οικονομία.

Η αγορά καθηλώθηκε και το ερώτημα είναι όχι πως θα πάρει μπρός αλλά με τι θα πάρει μπρός. Πετυχημένες εταιρείες αντιμετωπίζουν τρομερά αδιέξοδα στα οποία η κυβέρνηση πρέπει να δώσει λύσεις. Εδώ θα δοκιμαστεί και όχι στη γενική εντολή «μείνετε σπίτια σας».

Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν, έχοντας απέναντι την οικονομία, τις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής, την ανάγκη εκσυγχρονισμού του στρατού και αναβάθμισης της αποτρεπτικής ικανότητάς του, την ανάπτυξη μιας ικανής σύγχρονης διπλωματίας και μιας υπηρεσίας προβολής της χώρας στο εξωτερικό.

Απέναντι βρίσκεται, βεβαίως, και μια ομάδα πολιτικών καιροσκόπων που ακολουθεί την τακτική «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται». Δεν έχουν να προτείνουν τίποτε. Περιμένουν να εισπράξουν την δυσαρέσκεια του κόσμου. Όσα έχουν δηλώσει κατά τη διάρκεια της κρίσης είναι επιεικώς παιδαριώδη.

1. Το πρώτο ζητούμενο είναι η οικονομία και εδώ θα φανεί η ικανότητα της κυβέρνησης. Οι ικανοί πολιτικοί δοκιμάζονται σε δύσκολες περιστάσεις. Συνηθισμένοι, μέχρι σήμερα, σε μια κατάσταση διάλυσης εξήραμε μια αστυνομικού τύπου επιχείρηση στον Έβρο σε μείζονα επιτυχία και μια σειρά λελογισμένων μέτρων αντιμετώπισης του κορονοϊού σε πρότυπο πολιτικής. Η κυβέρνηση θα δοκιμαστεί στην οικονομία και πρέπει να πετύχει. Αν αποτύχει, εδώ είναι που θα μιλάμε για χάος. Έχει, πάντως, διαμορφώσει τις συνθήκες αποδοχής μειώσεων και υποχωρήσεων. Ας μην έλκεται από εύκολες προσεγγίσεις. Δεν θα περάσει μια τέτοια προσέγγιση.

2. Παράλληλα με την οικονομία συμβαδίζει ο εκσυγχρονισμός παιδείας, επιστήμης και νέων τεχνολογιών. Είναι το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα. Ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει. Χρειάζεται η υπέρβαση κομματικών λογικών.

3. Υπάρχει μια τάση επιστροφής στη γη η οποία πρέπει να ενθαρρυνθεί. Το ευρωπαϊκό πείραμα Κοινής Αγροτικής Πολιτικής δεν πέτυχε. Χώρες σαν την Ελλάδα καταναλώνουν ντομάτες που παράγονται στην κεντρική Ευρώπη.

4. Η κρίση του κορονοϊού απέδειξε πως υπήρχαν και οι τεχνολογικές δυνατότητες και οι γνώσεις για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας στο κράτος. Ο σκληρός πυρήνας της αναπαραγωγής του δεν το ήθελε διότι με τη γραφειοκρατία αναπαράγει ευκολότερα την εξουσία του. Τώρα που έγινε συνείδηση, σε λαϊκό επίπεδο, πως πολλά από όσα βασάνιζαν τον πολίτη ήταν περιττά δεν είναι εύκολη η επιστροφή στα προηγούμενα.

5. Οι νέες τεχνολογίες ευνοούν την αποσυγκέντρωση του κράτους. Δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία να συσσωρεύεται το πλήθος των Ελλήνων καθημερινά στην πρωτεύουσα. Ο μαυρογιαλουρισμός πρέπει να εκπνεύσει εντελώς.

6. Η κυβέρνηση, στο μέτρο που περνά από το χέρι της, θα πρέπει να ενθαρρύνει επενδύσεις στο σύνολο της χώρας και αναλόγως των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής. Η συνεχιζόμενη συγκέντρωση στο λεκανοπέδιο θα αντιμετωπιστεί με δυναμική αμφισβήτησή της.

7. Ο στρατός θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί σε μέσα και να αναπτύξει την αποτρεπτική του ικανότητα. Η Τουρκία θα συνεχίσει να παραμένει απειλή και το μόνο που αντιλαμβάνεται το καθεστώς της Άγκυρας είναι η δύναμη. Η τακτική του κατευνασμού δεν μπορεί να συνεχιστεί. Αμφισβητείται, πλέον, με υπερπτήσεις και ο χερσαίος χώρος. Ένα σκληρό μήνυμα, ίσως, είναι αναγκαίο. Αυτό προϋποθέτει αναβάθμιση του στρατεύματος σε υλικό, μέσα και έμψυχο δυναμικό. Πρέπει να γίνει συνείδηση σε όσους είναι διατεθειμένοι να τον υπηρετήσουν πως δεν εισέρχονται σε μια, ακόμη, δημόσια υπηρεσία. Σε μια αντιπαράθεση με τη γειτονική χώρα ο στρατός θα διεξάγει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Στην αντιπαράθεση συμμετέχει το σύνολο της κοινωνίας, η οποία πρέπει να εθιστεί στην ιδέα του απευκταίου. Αυτό είναι στοιχείο αποτροπής. Ο αντίπαλος θα πάρει υπόψη του ότι θα έχει να κάνει με μια αποφασισμένη κοινωνία. Ένα στοιχείο που οδήγησε στην τουρκική αποτυχία στον Έβρο είναι ότι η τουρκική ηγεσία υποτίμησε την ελληνική αντίδραση. Η τακτική του Ερντογάν διέγειρε το φρόνημα των Ελλήνων. Είναι, πλέον, έτοιμοι. Ας αξιοποιήσει αυτήν την ετοιμότητα η κυβέρνηση.

8. Υπάρχει μια υποχώρηση του Διπλωματικού Σώματος σε σχέση με το παρελθόν. Επείγουσα ανάγκη η αναβάθμισή του. Όπως και η αναβάθμιση της ικανότητας μιας έμπειρης και αρκετά ικανής υπηρεσίας να προάγει διεθνώς την ελληνική πολιτική στο επίπεδο της ενημέρωσης.

9. Αντί να αναπαράγονται με τα τουρκικά σίριαλ πολιτική ηγεσία και κοινωνία είναι ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε πως το παιχνίδι της επιρροής στην περιοχή «παίζεται» και σε ιδεολογικό επίπεδο. Τι έχεις να προτείνεις. Είναι απογοητευτική η έλξη του τηλεθεάμονος κοινού από το τουρκικό πρότυπο. Εύλογα θα ρωτήσει ο Ερντογάν αφού αρέσκεστε στις τηλεοπτικές σειρές μας που προβάλλουν τον τρόπο ζωής μας γιατί αντιδράτε στην προσπάθεια επιρροής μας; Χωρίς καμιά ανάμειξη του ελληνικού κράτους θα πρέπει να αναπτυχθούν δίαυλοι ενημέρωσης και επικοινωνίας με τον τουρκικό λαό που είναι αντίθετος όχι, μόνο, στην πολιτική Ερντογάν αλλά και στη διαχρονική ιμπεριαλιστική πολιτική της Άγκυρας ανεξαρτήτως κυβερνήσεων. Υπάρχουν τέτοιες δυνάμεις στην τουρκική κοινωνία. Είναι λάθος να έχουμε απέναντι μας το σύνολο του πληθυσμού. Μια τέτοια πολιτική θέλει έμπνευση, προγραμματισμό, μεθόδευση. Άρα αναβάθμιση των κέντρων που διαμορφώνουν τη σχετική πολιτική και τη συντονίζουν .

10. Ο κορονοϊός απέδειξε ότι σε κρίσιμες στιγμές το εθνικό κράτος είναι αναγκαίο, η κρατική παρέμβαση σε κρίσιμους τομείς, όπως το Εθνικό Σύστημα Υγείας εκ των ουκ άνευ αλλά και πως οι κοινωνίες δεν μπορούν να ζήσουν απομονωμένες κατά το πρότυπο Τραμπ. Μια νέα παγκοσμιοποίηση που δεν θα διευρύνει τις ανισότητες αλλά θα τις καλύπτει και θα ενδιαφέρεται για το σύνολο των αναγκών του ανθρώπου είναι αναγκαία.

Καλώς ήλθαμε στο νέο κόσμο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 3 Μαΐου 2020