ΑΠΟΨΕΙΣ

Δε χρειάζεται να έχει κάνει κάποιος σπουδές στην Κοινωνιολογία για να αντιληφθεί το χάσμα που υπάρχει μεταξύ των γενεών. Αυτή η διαπίστωση είναι πλέον μια κοινοτοπία. Και όμως ακούμε και διαβάζουμε αναλύσεις επί αναλύσεων για τη γενιά των μνημονίων που στερήθηκε τα πάντα, που έπεσε πάνω στην οικονομική κρίση, που αγωνίζεται για 400 ευρώ και τα συναφή.

Όλες οι γενιές μεγάλωσαν σε περιβάλλοντα δύσκολα, με στερήσεις, με αβεβαιότητες και ανασφάλειες. Οι προηγούμενες γενιές έζησαν σε μία Ελλάδα που προσπαθούσε να βρει τον βηματισμό της μέσα σε συνθήκες φτώχειας και πολύπλοκων εσωτερικών προβλημάτων. Και όμως πρόκοψαν, γιατί πάλεψαν. Δεν το έβαλαν κάτω. Γιατί υπήρχε μία οικογένεια, που στο μέτρο των δυνατοτήτων της, στήριζε τα παιδιά της.

Στις προηγούμενες γενιές, κυρίως στις μετεμφυλιακές, υπήρχε εμπεδωμένη η έννοια του κοινωνικού χρέους και της αλληλεγγύης των γενεών. Η μία γενιά ήταν πρόθυμη να θυσιαστεί για να περάσει καλά η επόμενη, η οποία με τη σειρά της φρόντιζε να εξασφαλίζει καλά γηρατειά στην προηγούμενη γενιά. Έτσι πορευτήκαμε. Χωρίς να θέλω να το εξιδανικεύσω, οι παλιότερες γενιές -ίσως επειδή μεγάλωσαν μέσα σε στερήσεις- ήταν πιο δοτικές και πιο «ζεστές» από αυτές που ακολουθούσαν και που ανδρώθηκαν μέσα σε ένα περιβάλλον μίας σταδιακής ευμάρειας, που όσο περνούσαν τα χρόνια έπαιρνε τα χαρακτηριστικά της λεγόμενης κοινωνίας της αφθονίας.

Αλλά το χάσμα των γενεών υπήρχε και θα υπάρχει. Αυτό που διαφέρει είναι ο τρόπος αντιμετώπισής του. Οι παλιότερες γενιές έζησαν τον αυταρχισμό, μεγάλωσαν και διαπαιδαγωγήθηκαν με αυτόν και έτσι αντιμετώπιζαν και τα παιδιά τους. Αυτό έμαθαν, αυτό έκαναν. Σήμερα, σε γενικές γραμμές πάντα, αυτές οι καταστάσεις αποτελούν παρελθόν. Η σημερινή γενιά, το μόνο πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζει είναι αυτό της ελευθερίας κάτι που δεν είναι ασήμαντο. Ζουν, κινούνται και σχεδιάζουν χωρίς καμιά καταπίεση, χωρίς κάποιον οικογενειακό δυνάστη ή τον χάρακα του δάσκαλου. Η διασκέδαση που πριν από μερικές γενιές ήταν προνόμιο των ολίγων, εδώ και πολλά - πολλά χρόνια έχει μαζικοποιηθεί. Σήμερα σπανίζουν τα νυκτερινά γυμνάσια, δείγμα πως η παιδεία, με όλα τα προβλήματά της, είναι για όλους.

Μα υπάρχουν οι ανασφάλειες, υπάρχει η ανεργία, υπάρχουν τόσες προκλήσεις που καθιστούν τις επιλογές των νέων παιδιών αρκετά δύσκολες, υποστηρίζει ο αντίλογος. Αυτές οι καταστάσεις πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν, όπως έγραψα λίγο παραπάνω. Και οι ανασφάλειες και η ανεργία και οι προκλήσεις της κάθε εποχής βρισκόταν μπροστά στα νέα παιδιά. Και όμως τις αντιπαρήλθαν με επιτυχία όσοι νέοι είχαν τη διάθεση να τις αντιμετωπίσουν. Που δε λύγισαν στην πρώτη δυσκολία. Και αυτά τα νέα παιδιά είναι πάρα πολλά. Καλές είναι οι δικές μας ανησυχίες για τη νέα γενιά, αλλά πολύ φοβούμαι πως αρχίζουν και παίρνουν τη μορφή της υπερπροστασίας. Όπως βρήκαν τον δρόμο τους όλες οι προηγούμενες γενιές -και μάλιστα μέσα σε πολύ πιο αντίξοες συνθήκες, με πείνα και στερήσεις- έτσι θα βρει και τον δικό της η σημερινή γενιά. Η γενιά του iPhone και των διάφορων γκάτζετ.