Το Καστελόριζο υπάρχει. Είναι εκεί.
Μέσα στην ένταση των ημερών, αναδείχθηκε το ουσιαστικό πρόβλημα που υπάρχει στο θέμα της ΑΟΖ. Ως γνωστόν η Ελλάδα δεν έδωσε τις συντεταγμένες που ορίζουν την δική της ΑΟΖ.
Έτσι, τέθηκε το εξής ερώτημα: αφού δεν έχουμε ορίσει την ΑΟΖ, πώς θα την προστατεύσουμε από το τουρκικό ερευνητικό σκάφος; Με ποιο νομικό έρεισμα θα απαγορέψουμε στην Τουρκία να προβεί σε έρευνες 180 ν.μ νοτίως του Καστελορίζου; Πολύ δε περισσότερο, πώς θα προβούμε σε δυναμική ενέργεια εναντίον του σκάφους και των πλοίων που το συνοδεύουν;
Εύλογα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν.
Η βάση του προβλήματος είναι, γιατί όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις δεν θέλησαν να ανακηρύξουν την ΑΟΖ της πατρίδας μας. Η απάντηση είναι απλή. Έπεφταν πάνω στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου.
Αν χάρασσαν την ΑΟΖ με δεδομένη την πλήρη επήρεια του συμπλέγματος, τότε θα είχαν σημείο επαφής η Ελληνική με την Κυπριακή ΑΟΖ, περιορίζοντας έτσι σημαντικά το εύρος της Τουρκικής ΑΟΖ. Κάτι που θα πυροδοτούσε εντάσεις, καθώς η Τουρκία -μετά βεβαιότητος- θα επιχειρούσε να ακυρώσει εμπράκτως τα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ.
Ως γνωστόν επειδή δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν αναγνωρίζει και την ύπαρξη της Κυπριακής ΑΟΖ.
Όμως, αν προχωρούσαμε στην ανακήρυξη της ΑΟΖ δίνοντας στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου πλήρη επήρεια, θα είχαμε και περιορισμένη διεθνή υποστήριξη. Μας έχουν καταστήσει σαφές, φίλοι και εταίροι, πως ένα σύμπλεγμα μικρών νησιών, δεν μπορεί να οδηγήσει σε ασφυξία ένα κράτος, την Τουρκία, με τόσα χιλιόμετρα ακτογραμμών.
Επιπροσθέτως, θα είχαμε σοβαρό πρόβλημα και με την Αίγυπτο. Οι πρόσφατες συνομιλίες για την οριοθέτηση της ΑΟΖ κατέληξαν σε αποτυχία, γιατί οι Αιγύπτιοι αναγνωρίζουν περιορισμένη επήρεια ακόμα και στα μεγάλα νησιά, μεταφέροντας έτσι βορειότερα την μέση γραμμή με την Ελλάδα.
Συνεπώς, είναι εύκολο να κατηγορούμε όλες τις Ελληνικές κυβερνήσεις για την καθυστέρηση να ανακηρύξουν την ΑΟΖ της πατρίδας μας, αλλά καλόν είναι να γνωρίζουμε τι κρύβεται πίσω από αυτήν την καθυστέρηση.
Από την άλλη πλευρά, ουδεμία Ελληνική κυβέρνηση θα προχωρούσε σε ανακήρυξη ΑΟΖ με περιορισμένη την επήρεια του συμπλέγματος Καστελορίζου. Θα έπεφτε την άλλη μέρα.
Διέξοδος σε αυτό το αδιέξοδο υπάρχει.
Να υπογράψουμε συνυποσχετικό με την Αίγυπτο και να προσφύγουμε στο Δικαστήριο της Χάγης και ό,τι αυτό αποφασίσει. Τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας κίνησης είναι προφανή.
1.Ακυρώνουμε στην πράξη, και με απολύτως νόμιμο τρόπο, το Τουρκολιβυκό σύμφωνο.
2.Δείχνουμε τον τρόπο με τον οποίον επιλύουν τις διαφορές τους δύο κράτη που θέλουν να σεβαστούν την διεθνή νομιμότητα.
3.Την τελική απόφαση για το ακανθώδες θέμα της επήρειας των μικρών νησιών θα την λάβουν εξέχοντες νομικοί, μακριά από πολιτικές σκοπιμότητες.
4.Αυτή η απόφαση de facto θα δεσμεύει και την Τουρκία, η οποία υποστηρίζει πως τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ.
Η Ελληνική κυβέρνηση μπορεί δια της πλαγίας να υπερκεράσει τις Τουρκικές θέσεις για την ΑΟΖ. Αυτό που απαιτείται είναι τόλμη και μια ουσιαστική τεκμηρίωση των Ελληνικών θέσεων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26 Ιουλίου 2020
