Το κρατικό χρήμα σώζει επιχειρήσεις
Σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης προτίθενται να ενισχύσουν, με κρατική επιχορήγηση, μεγάλες εταιρείες στρατηγικής σημασίας για τις χώρες τους. Ήδη η Γερμανία χορήγησε 9 δισεκατομμύρια ευρώ στην Lufthansa, κάτι που προκάλεσε την αντίδραση των ανταγωνιστών της οι οποίοι προσέφυγαν στα δικαστήρια.
Είναι λογικό και στην Ελλάδα μεγάλες επιχειρήσεις να τύχουν κρατικής υποστήριξης, για να ανταπεξέλθουν στην οικονομική κρίση, λόγω της πανδημίας. Στην αρχή τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντέδρασαν, θεωρώντας αυτές τις ενισχύσεις πράξεις χαριστικές προς το μεγάλο κεφάλαιο.
Συγχρόνως όμως -στο πλαίσιο του πολέμου των ιδεών- χαρακτήρισαν αυτήν την κρατική παρέμβαση, πράξη με έντονο το σοσιαλιστικό άρωμα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Είναι κοινός τόπος πως σε έκτακτες καταστάσεις το κράτος κρατεί για τον εαυτό του το δικαίωμα να παρεμβαίνει σε όλους τους τομείς της δημόσιας δραστηριότητας των πολιτών και των διαφόρων μορφών συλλογικοτήτων. Και αυτό συμβαίνει γιατί μόνον το κράτος μπορεί να κινητοποιήσει και να οργανώσει το σύνολο των δυνάμεων που διαθέτει μία κοινωνία, για την αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Στο πλαίσιο αυτής λειτουργίας του έχει το δικαίωμα να στηρίξει, παντοιοτρόπως, επιχειρήσεις που λόγω του μεγέθους τους θα δημιουργήσουν οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, αν καταρρεύσουν.
Να υπενθυμίσω αυτό που συνέβη στις ΗΠΑ κατά την κρίση του 2008. Τότε ο Χένρι Πόλσον, υπουργός Οικονομικών, με ευδόκιμη σταδιοδρομία στην Wall Street, ενίσχυσε τις συστημικές τράπεζες των ΗΠΑ με εφτακόσια δισεκατομμύρια δολάρια για να μην χρεοκοπήσουν και μαζί τους και ολόκληρη η αμερικάνικη οικονομία.
Σε λιγότερο από δύο χρόνια οι τράπεζες επέστρεψαν στο Αμερικανικό Δημόσιο, εντόκως, τα χρήματα που έλαβαν.
Συμπερασματικά, σε ζητήματα επιβίωσης μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, σε καιρό κρίσεων, δεν χωρούν δογματισμοί. Το κράτος παρεμβαίνει, λαμβάνοντας βέβαια εγγυήσεις πως δεν θα χαθούν τα λεφτά των φορολογουμένων.
Στην Ελλάδα, που μόλις είχε αρχίσει να συνέρχεται από τις συνέπειες της περιοριστικής πολιτικής λόγω των μνημονίων, το κράτος είναι λογικό να σπεύσει να προλάβει δυσάρεστες καταστάσεις.
Ας αναλογιστούμε τις συνέπειες που θα υπάρξουν, τόσο στον τομέα της ανεργίας όσο και στον τομέα των παράπλευρων απωλειών, που δεν θα είναι άλλες από τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, αν καταρρεύσει ένας οικονομικός κολοσσός.
Αλλά και οι μικρές επιχειρήσεις λαμβάνουν κρατική επιχορήγηση. Τι άλλο είναι η επιστρεπτέα -κατά ένα ποσοστό- προκαταβολή; Το ίδιο πράττει και η Περιφέρεια. Το ζητούμενο σε έκτακτες καταστάσεις είναι η επόμενη ημέρα να μην βρει μόνον ερείπια.
Και ευτυχώς, όπως όλα δείχνουν, η επόμενη ημέρα πλησιάζει. Ο εμβολιασμός για τον COVID-19 θα ξεκινήσει τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου προκαλώντας ένα κύμα αισιοδοξίας, καθώς το τέλος αυτής της οδυνηρής περιπέτειας θα είναι κοντά.
Μέχρι τότε η κυβέρνηση οφείλει να στηρίξει όλους τους επιχειρηματίες που βρίσκονται σε αυτήν την δυσχερή θέση, όχι εξαιτίας επιχειρηματικών τους λαθών, αλλά για λόγους «ανωτέρας βίας».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22 Νοεμβρίου 2020
