Το σουπερμάρκετ ως « βαρόμετρο»

 02/03/2020 15:10

Υπάρχουν καλά και κακά νέα. Τα καλά είναι πως όλοι οι ειδικοί επιστήμονες λένε ότι η επιστήμη τη σημερινή εποχή της τεχνητής νοημοσύνης έχει σημειώσει απίστευτη πρόοδο και η εύρεση θεραπείας για τον κορονοϊό θεωρείται θέμα χρόνου.

Το κακά νέα είναι ότι η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία έχει επιδεινωθεί και δεν είναι λίγοι αυτοί που προβλέπουν μεγαλύτερη φτώχεια σε πολλές γωνιές του πλανήτη, ακόμα και το τέλος της παγκοσμιοποίησης.

Πάμε τώρα στο δικό μας μικρόκοσμο.

Οι μεγάλες ουρές και τα πρώτα άδεια ράφια στα σουπερμάρκετ στη Θεσσαλονίκη, οι μουρμούρες στην «ουρά» και στα ταμεία, και τα πρώτα ανέκδοτα που κυκλοφόρησαν δεν αφήνουν καμία αμφιβολία: Μετά την ανακοίνωση του πρώτου κρούσματος κορονοϊού αλλά και των λίγων υπόπτων κρουσμάτων που έγιναν γνωστά, ήρθαν τα συμπτώματα μιας πρώτης μαζικής υστερίας!

Το «βαρόμετρο» άλλωστε αλλά και η πρώτη ιδέα για επιτόπιο ρεπορτάζ στα κανάλια εν μέσω τέτοιων καταστάσεων είναι χωρίς άλλο τα σουπερμάρκετ. Αντισηπτικά σε υγρή μορφή αλλά και μαντιλάκια, αλεύρι, ρύζι, μακαρόνια, ζάχαρη και τρόφιμα βαθιάς κατάψυξης, ήδη εξαφανίζονται.

Οι συνωστισμοί σε κέντρα, κλειστά γήπεδα και σινεμά φαίνεται να λιγοστεύουν, όπως και αποκριάτικες εκδρομές. Οι πιο ευφάνταστοι και «φαφλατάδες» εξ ημών συμπεριφέρονται ως... λοιμωξιολόγοι. Γνωστά πράγματα και από άλλες εποχές φόβου για πανδημία.

Πάντως, μέχρι στιγμής να λέμε και ευχαριστώ, καθώς στελέχη ομίλων σουπερμάρκετ διαβεβαιώνουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει άμεσο πρόβλημα επάρκειας. Για αύριο ποιος ξέρει...

Τέτοιες ώρες ποιος μπορεί να πει αν τα μέτρα και οι προληπτικοί έλεγχοι όπως ο προσωρινός περιορισμός των συνδέσεων με χώρες μεγάλης διάδοσης της νόσου ακόμα και η πιθανολογούμενη προσωρινή αναστολή της λειτουργίας σχολείων και δημόσιων υπηρεσιών, και γενικά κλειστών χώρων συνάθροισης του πλήθους, ή η μείωση της κυκλοφορίας μέσων μεταφοράς είναι κινήσεις υπερβολικές ή όχι;

Θυμήθηκα πώς εμείς οι παλιότεροι ζήσαμε τα... μεθεόρτια του πυρηνικού ατυχήματος στο Τσερνομπίλ, τον Μάιο του 1986. Τις συζητήσεις, τις διαδόσεις και τις φήμες, τους μεγάλους τίτλους στα καινούργια τότε ταμπλόιντ και τις κραυγές «μας πνίγει η ραδιενέργεια- Αδειάστε τα σουπερμάρκετ»!

Το κακό είχε γίνει στις 26 Απριλίου του ίδιου χρόνου. Ο αντιδραστήρας Νο 4 του σταθμού παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του Τσερνομπίλ, στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση, εξερράγη. Μαζί του ανατινάχθηκε και η βεβαιότητα κομματιού της αριστεράς για τα «καλά πυρηνικά» του σοσιαλιστικού παραδείσου.

Τα πρωτοσέλιδα πως «οι Σοβιετικοί κρύβουν την αλήθεια» και ότι «επιβάλλεται στην Ελλάδα η επαγρύπνηση για επικίνδυνη ραδιενέργεια» μαζί με αναλύσεις για το πως τα ραδιενεργά στοιχεία έχουν μπει στην αλυσίδα των τροφίμων, είχαν δημιουργήσει πανικό στον απλό πολίτη.

Και όλα αυτά χωρίς διαδίκτυο τότε. Τα ξένα δίκτυα και ο Τύπος μετέδιδαν ότι «οι πρώτες μετρήσεις που έγιναν σε Σουηδία και Φιλανδία έδιναν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ραδιενέργειας 50 φορές πάνω από το κανονικό. Για πρώτη φορά η Μόσχα αναγκάσθηκε να ανακοινώσει, χωρίς βέβαια καμία «ενοχλητική» λεπτομέρεια, την ιστορία και να ομολογήσει ότι υπάρχουν πολλά θύματα.

Στα δύο μοναδικά κανάλια που υπήρχαν εδώ (ΕΡΤ) βλέπαμε τα ρεπορτάζ που κατέγραφαν τη «μαζική έφοδο των Αθηναίων στα σουπερμάρκετ», οι οποίοι αγόραζαν ό,τι εύρισκαν μπροστά τους «μη επικίνδυνο»!

Όλοι είχαμε γίνει ειδικοί στη... ραδιενέργεια. Μαθαίναμε να ρωτάμε για τα «μπεκερέλ» (μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας).

Ανάλογη συμπεριφορά πανικού βέβαια εκδηλώθηκε -αν και όχι σε τέτοια ένταση- και στην Κεντρική Ευρώπη, με τους καταναλωτές να σπεύδουν να αγοράσουν ξηρά τροφή και γάλα μακράς διαρκείας, και τις επιχειρήσεις να βλέπουν τις πωλήσεις τους να καταρρέουν.

Το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου 1986 εταιρείες παγωτών ανακοίνωναν ότι οι εισαγωγές πρώτων υλών για τα παγωτά τους είχαν γίνει τον Μάρτιο, δηλαδή πολύ πριν να συμβεί το ατύχημα στο Τσερνομπίλ.

«Μάχες για μερικά κουτιά γάλα εβαπορέ. 36 φορές πάνω η ζήτηση, 33 φορές πάνω στα κατεψυγμένα» διάβαζες στους τίτλους.

Πίσω στο σήμερα: Για όσους ακόμα αναρωτιούνται, να πούμε πως ναι, θα αλλάξει η ζωή μας. Το θέμα είναι «για πόσο» και με ποιες συνέπειες;

Από τη Γιουχάν μέχρι την Ιταλία η ζωή επηρεάστηκε με διαφορετικούς τρόπους.

Ρατσιστικές εμπειρίες εναντίον των Κινέζων περιγράφονται ήδη στα ρεπορτάζ από όλη την Ευρώπη.

Μια ιατρική κατάσταση έκτακτου ανάγκης εξελίσσεται μέρα με τη μέρα αλλά δεν είναι πια μόνο μία ιατρική απειλή. Έχει πολλές και απρόβλεπτες κοινωνικές, οικονομικές και ηθικές διαστάσεις.

«Το καλύτερο σενάριο θα ήταν η επιδημία να συνεχιστεί την άνοιξη και το καλοκαίρι, και στη συνέχεια να υποχωρήσει», λένε οι ειδικοί.

Για να δούμε...

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Φεβρουαρίου/1 Μαρτίου 2020

Υπάρχουν καλά και κακά νέα. Τα καλά είναι πως όλοι οι ειδικοί επιστήμονες λένε ότι η επιστήμη τη σημερινή εποχή της τεχνητής νοημοσύνης έχει σημειώσει απίστευτη πρόοδο και η εύρεση θεραπείας για τον κορονοϊό θεωρείται θέμα χρόνου.

Το κακά νέα είναι ότι η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία έχει επιδεινωθεί και δεν είναι λίγοι αυτοί που προβλέπουν μεγαλύτερη φτώχεια σε πολλές γωνιές του πλανήτη, ακόμα και το τέλος της παγκοσμιοποίησης.

Πάμε τώρα στο δικό μας μικρόκοσμο.

Οι μεγάλες ουρές και τα πρώτα άδεια ράφια στα σουπερμάρκετ στη Θεσσαλονίκη, οι μουρμούρες στην «ουρά» και στα ταμεία, και τα πρώτα ανέκδοτα που κυκλοφόρησαν δεν αφήνουν καμία αμφιβολία: Μετά την ανακοίνωση του πρώτου κρούσματος κορονοϊού αλλά και των λίγων υπόπτων κρουσμάτων που έγιναν γνωστά, ήρθαν τα συμπτώματα μιας πρώτης μαζικής υστερίας!

Το «βαρόμετρο» άλλωστε αλλά και η πρώτη ιδέα για επιτόπιο ρεπορτάζ στα κανάλια εν μέσω τέτοιων καταστάσεων είναι χωρίς άλλο τα σουπερμάρκετ. Αντισηπτικά σε υγρή μορφή αλλά και μαντιλάκια, αλεύρι, ρύζι, μακαρόνια, ζάχαρη και τρόφιμα βαθιάς κατάψυξης, ήδη εξαφανίζονται.

Οι συνωστισμοί σε κέντρα, κλειστά γήπεδα και σινεμά φαίνεται να λιγοστεύουν, όπως και αποκριάτικες εκδρομές. Οι πιο ευφάνταστοι και «φαφλατάδες» εξ ημών συμπεριφέρονται ως... λοιμωξιολόγοι. Γνωστά πράγματα και από άλλες εποχές φόβου για πανδημία.

Πάντως, μέχρι στιγμής να λέμε και ευχαριστώ, καθώς στελέχη ομίλων σουπερμάρκετ διαβεβαιώνουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει άμεσο πρόβλημα επάρκειας. Για αύριο ποιος ξέρει...

Τέτοιες ώρες ποιος μπορεί να πει αν τα μέτρα και οι προληπτικοί έλεγχοι όπως ο προσωρινός περιορισμός των συνδέσεων με χώρες μεγάλης διάδοσης της νόσου ακόμα και η πιθανολογούμενη προσωρινή αναστολή της λειτουργίας σχολείων και δημόσιων υπηρεσιών, και γενικά κλειστών χώρων συνάθροισης του πλήθους, ή η μείωση της κυκλοφορίας μέσων μεταφοράς είναι κινήσεις υπερβολικές ή όχι;

Θυμήθηκα πώς εμείς οι παλιότεροι ζήσαμε τα... μεθεόρτια του πυρηνικού ατυχήματος στο Τσερνομπίλ, τον Μάιο του 1986. Τις συζητήσεις, τις διαδόσεις και τις φήμες, τους μεγάλους τίτλους στα καινούργια τότε ταμπλόιντ και τις κραυγές «μας πνίγει η ραδιενέργεια- Αδειάστε τα σουπερμάρκετ»!

Το κακό είχε γίνει στις 26 Απριλίου του ίδιου χρόνου. Ο αντιδραστήρας Νο 4 του σταθμού παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του Τσερνομπίλ, στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση, εξερράγη. Μαζί του ανατινάχθηκε και η βεβαιότητα κομματιού της αριστεράς για τα «καλά πυρηνικά» του σοσιαλιστικού παραδείσου.

Τα πρωτοσέλιδα πως «οι Σοβιετικοί κρύβουν την αλήθεια» και ότι «επιβάλλεται στην Ελλάδα η επαγρύπνηση για επικίνδυνη ραδιενέργεια» μαζί με αναλύσεις για το πως τα ραδιενεργά στοιχεία έχουν μπει στην αλυσίδα των τροφίμων, είχαν δημιουργήσει πανικό στον απλό πολίτη.

Και όλα αυτά χωρίς διαδίκτυο τότε. Τα ξένα δίκτυα και ο Τύπος μετέδιδαν ότι «οι πρώτες μετρήσεις που έγιναν σε Σουηδία και Φιλανδία έδιναν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ραδιενέργειας 50 φορές πάνω από το κανονικό. Για πρώτη φορά η Μόσχα αναγκάσθηκε να ανακοινώσει, χωρίς βέβαια καμία «ενοχλητική» λεπτομέρεια, την ιστορία και να ομολογήσει ότι υπάρχουν πολλά θύματα.

Στα δύο μοναδικά κανάλια που υπήρχαν εδώ (ΕΡΤ) βλέπαμε τα ρεπορτάζ που κατέγραφαν τη «μαζική έφοδο των Αθηναίων στα σουπερμάρκετ», οι οποίοι αγόραζαν ό,τι εύρισκαν μπροστά τους «μη επικίνδυνο»!

Όλοι είχαμε γίνει ειδικοί στη... ραδιενέργεια. Μαθαίναμε να ρωτάμε για τα «μπεκερέλ» (μονάδα μέτρησης της ραδιενέργειας).

Ανάλογη συμπεριφορά πανικού βέβαια εκδηλώθηκε -αν και όχι σε τέτοια ένταση- και στην Κεντρική Ευρώπη, με τους καταναλωτές να σπεύδουν να αγοράσουν ξηρά τροφή και γάλα μακράς διαρκείας, και τις επιχειρήσεις να βλέπουν τις πωλήσεις τους να καταρρέουν.

Το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου 1986 εταιρείες παγωτών ανακοίνωναν ότι οι εισαγωγές πρώτων υλών για τα παγωτά τους είχαν γίνει τον Μάρτιο, δηλαδή πολύ πριν να συμβεί το ατύχημα στο Τσερνομπίλ.

«Μάχες για μερικά κουτιά γάλα εβαπορέ. 36 φορές πάνω η ζήτηση, 33 φορές πάνω στα κατεψυγμένα» διάβαζες στους τίτλους.

Πίσω στο σήμερα: Για όσους ακόμα αναρωτιούνται, να πούμε πως ναι, θα αλλάξει η ζωή μας. Το θέμα είναι «για πόσο» και με ποιες συνέπειες;

Από τη Γιουχάν μέχρι την Ιταλία η ζωή επηρεάστηκε με διαφορετικούς τρόπους.

Ρατσιστικές εμπειρίες εναντίον των Κινέζων περιγράφονται ήδη στα ρεπορτάζ από όλη την Ευρώπη.

Μια ιατρική κατάσταση έκτακτου ανάγκης εξελίσσεται μέρα με τη μέρα αλλά δεν είναι πια μόνο μία ιατρική απειλή. Έχει πολλές και απρόβλεπτες κοινωνικές, οικονομικές και ηθικές διαστάσεις.

«Το καλύτερο σενάριο θα ήταν η επιδημία να συνεχιστεί την άνοιξη και το καλοκαίρι, και στη συνέχεια να υποχωρήσει», λένε οι ειδικοί.

Για να δούμε...

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Φεβρουαρίου/1 Μαρτίου 2020

ΣΧΟΛΙΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Επιλέξτε Κατηγορία