ΑΠΟΨΕΙΣ

Αυτό που κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο είναι κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά με ένα μέλος της Ομάδας των Επτά (G7) περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών κρατών: Τελειώνει με την ενέργεια άνθρακα μετά από 142 χρόνια!

Είναι πολύ σημαντικό στις μέρες που η κλιματική αλλαγή δεν αστειεύεται και οι κίνδυνοι για το περιβάλλον έχουν γίνει πια εφιαλτικοί, να λες κάτι και να το εννοείς.

Η φιλοδοξία του Λονδίνου να αφαιρέσει πλήρως τον άνθρακα από την παραγωγή ηλεκτρικού μέχρι το 2030 και στη συνέχεια να φθάσει σε ουδετερότητα άνθρακα το 2050 είναι πράγματι εντυπωσιακή. Αυτό κι αν είναι βήμα προς την «πράσινη» μετάβαση…

Τα γράφω γιατί εύκολο το ’χουμε να λέμε, με πολλές ευκαιρίες και αφορμές, ότι με τον θάνατο μίας προσωπικότητας που δέσποσε επί πολλά χρόνια ή με μία εφαρμογή μίας καινοτομίας ότι «μπαίνουμε σε νέα εποχή».

Το αιώνιο σλόγκαν «Ώρα για Αλλαγή» είναι στην ιστορία της πολιτικής διαφήμισης και επικοινωνίας το πιο επιδραστικό σλόγκαν σε προεκλογικές περιόδους εδώ και δύο αιώνες και στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Τώρα έχουμε πράγματι μία ιστορική αλλαγή δεδομένων που θα επηρεάσει θετικά την ποιότητα ζωής και την υγεία των επόμενων γενεών στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν η γενέτειρα της ενέργειας από άνθρακα, και από τη Δευτέρα έγινε η πρώτη μεγάλη οικονομία που την εγκαταλείπει.

«Είναι μία πραγματικά αξιοσημείωτη μέρα, γιατί η Βρετανία, τελικά, έχτισε όλη της τη δύναμη στον άνθρακα, αυτή είναι η βιομηχανική επανάσταση», είπε ο Λόρδος Ντέμπεν -ο μακροβιότερος υπουργός Περιβάλλοντος.

Ο άνθρακας είναι πια κατά κοινή ομολογία πολιτικών και επιστημόνων ένα βρώμικο ορυκτό καύσιμο, ίσως το πιο επικίνδυνο με κυριότερη βλαπτική συνέπεια της χρήσης του τα περισσότερα αέρια θερμοκηπίου που παράγονται όταν καίγεται.

Έτσι τελειώνουν πραγματικά οι εποχές.

Ο πρώτος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα στον κόσμο, ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής Holborn Viaduct, κατασκευάστηκε το 1882 στο Λονδίνο από τον εφευρέτη Thomas Edison -φέρνοντας φως στους δρόμους της πρωτεύουσας.

Από εκείνο το σημείο μέχρι το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, ο άνθρακας παρείχε σχεδόν όλη την ηλεκτρική ενέργεια του Ηνωμένου Βασιλείου, τροφοδοτώντας σπίτια και επιχειρήσεις.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο άνθρακας άρχισε να απομακρύνεται από το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας με αέριο, αλλά παρέμεινε ένα κρίσιμο συστατικό του δικτύου του Ηνωμένου Βασιλείου για τις επόμενες δύο δεκαετίες.

Το 2012, παρήγαγε ακόμα το 39% της ισχύος του Ηνωμένου Βασιλείου.

Αλλά η επιστήμη γύρω από την κλιματική αλλαγή έδινε συνεχώς νέα στοιχεία και ήταν σαφές ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στον κόσμο έπρεπε να μειωθούν.

Το 2008, το Ηνωμένο Βασίλειο θέσπισε τους πρώτους νομικά δεσμευτικούς του στόχους για το κλίμα και το 2015 η τότε υπουργός Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Amber Rudd, είπε στον κόσμο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα τερματίσει τη χρήση ενέργειας από άνθρακα μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Το 2010, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρήγαγαν μόλις το 7% της ηλεκτρικής ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου. Μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2024, αυτό είχε αυξηθεί σε περισσότερο από 50% -ένα νέο ρεκόρ.

Προσπαθώντας να απαλλαγούν από τον άνθρακα και να τον στείλουν στα βιβλία της ιστορίας, οι Βρετανοί τον αντικατέστησαν σταδιακά με το φυσικό αέριο, ορυκτό καύσιμο που οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι λιγότερο ρυπογόνο και χρησιμοποιήθηκε το 2023 για την παραγωγή ενός τρίτου του ηλεκτρικού ρεύματος. Άλλο ένα τέταρτο παράγεται από αιολική που είναι μια σημαντική αρχή. Η πυρηνική ενέργεια αντιστοιχεί περίπου στο 13%.

Είναι όμως τόσο απλά και ειδυλλιακά τα πράγματα; Αν και ο άνθρακας είναι μία πολύ ρυπογόνος πηγή ενέργειας, έχει και ένα πλεονέκτημα: Το ότι είναι διαθέσιμος ανά πάσα στιγμή -σε αντίθεση με τον άνεμο και το ηλιακό σύστημα που περιορίζονται από τις καιρικές συνθήκες.

Και τι θα γίνει με τους εργαζόμενους και την ανάγκη για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον τομέα της ενέργειας; Η βρετανική κυβέρνηση, έθεσε σε εφαρμογή από το φετινό καλοκαίρι ένα σχέδιο για την πράσινη ενέργεια.

«Η Kayte O’Neill, διευθύνων σύμβουλος στο Energy System Operator -το όργανο που επιβλέπει το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου- δήλωσε «υπάρχει ένα μεγάλο πλήθος καινοτομιών που απαιτούνται για να μας βοηθήσουν να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα του δικτύου. Πρέπει να διατηρήσουμε τα φώτα αναμμένα ασφαλή τρόπο». Τα παραπάνω διαβάζουμε σε ρεπορτάζ του BBC όπου επίσης τονίζεται ότι «μία κρίσιμη τεχνολογία που παρέχει αυτή τη σταθερότητα για την οποία μίλησε η Kayte O’Neill, είναι η τεχνολογία μπαταριών».

Το μέλλον ήρθε στη Βρετανία με τις ευκαιρίες και τους κινδύνους της μετάβασης σε νέα εποχή. Πόσους και ποιους μιμητές θα βρει;