ΑΠΟΨΕΙΣ

Η ζωή άλλαξε μέσα στο 2024 χωρίς να κοιτάξει τη δικιά μας μελαγχολία.

Βασική αιτία των σαρωτικών αλλαγών που είδαμε αλλά ακόμα δεν κατανοήσαμε τα πως και τα γιατί της, ήταν χωρίς άλλο η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ).

Οι εξελίξεις της χρονιάς που εκπνέει στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης αλλάζουν τον κόσμο και υπόσχονται ασύλληπτες δυνατότητες στην Ιατρική, την Οικονομία, την Έρευνα κ.ά.

Το πρόβλημα όμως με την ΑΙ είναι ότι θέλουμε μηχανές που προσπαθούν να επιτύχουν ανθρώπινους στόχους. Μόνο που το λογισμικό δεν γνωρίζει ποιοι είναι αυτοί οι στόχοι.

Η ανησυχία είναι ότι όπως οι γορίλες έχασαν τον έλεγχο της μοίρας τους από τους ανθρώπους, πριν από 7 εκατομμύρια χρόνια, οι άνθρωποι σήμερα μπορεί να χάσουν τον έλεγχο από την υπερέξυπνη Τεχνητή Νοημοσύνη. Πώς θα μπορούμε άλλωστε να ελέγξουμε μηχανές που είναι πιο έξυπνες από εμάς;

Εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι όταν φτιαχτεί κάτι «πιο έξυπνο από το δικό μας είδος», αυτό πράγματι θα μπορούσε να έχει τις ίδιες αρνητικές επιπτώσεις που έφεραν οι άνθρωποι στους εξελικτικούς τους προγόνους.

Λένε ότι τα ρομπότ πρέπει να προγραμματίζονται με αίσθηση αβεβαιότητας για να αποφευχθεί αυτό.

Οι αλλαγές μέσα στο 2024 υπήρξαν καταιγιστικές αλλά το ίδιο μπορεί να πει κανείς πως είναι και οι αλλαγές στις διαθέσεις των ανθρώπων απέναντί τους.

Διαβάζοντας για το ρομπότ που «εκπαιδεύτηκε» μέσω παρακολούθησης πολλών ωρών βίντεο, ώστε να μπορεί να κάνει χειρουργικές επεμβάσεις με τη δεινότητα ενός έμπειρου, ειδικευμένου γιατρού αλλά και για την ασύλληπτης ταχύτητας εξέλιξη των δυνατοτήτων της ΑΙ στην Ιατρική, το μόνο που μπορεί να σκεφτεί κανείς είναι «θα δεχόσασταν την χειρουργική επέμβαση που χρειάζεται να υποβληθούμε, να μας την κάνει ένα ρομπότ;».

Η πρόβλεψη είναι συναρπαστική όσο και τρομακτική: Είναι θέμα χρόνου το πότε το ρομπότ θα κάνει με μεγαλύτερη ακρίβεια και ταχύτητα εγχειρήσεις συγκριτικά με τους γιατρούς. Θα έχει το πλεονέκτημα!

Σε ένα άλλο πεδίο, η ΑΙ θα μας δίνει όλες τις πληροφορίες για τα αποτελέσματα της δράσης πειραματικών φαρμάκων τα οποία βρίσκονται ακόμα σε πολύ πρώιμα στάδια εφαρμογής και ανάπτυξης.

Παλιά μιλούσαμε για το δέος που προκαλούσαν οι «ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις». Τώρα η λέξη «ραγδαίες» αδυνατεί να αποδώσει αυτό που συμβαίνει. Ήδη λένε, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το χθες. Τη θέση της πήρε η AGI, η Τεχνητή Γενική Νοημοσύνη που είναι ένα νέο σύστημα που τείνει να «αποκτήσει» ενσυναίσθηση και συνείδηση και ετοιμάζεται να εκτελέσει συνθέτες ανθρώπινες εργασίες λύνοντας προβλήματα της καθημερινότητας που απαιτούν στρατηγική.

Παρακολουθώντας αυτές τις ασύλληπτης ταχύτητας αλλαγές που φέρνει η ΑΙ, η Ευρωπαϊκή Ένωση από την 1η Αυγούστου 2024 έθεσε σε ισχύ η ευρωπαϊκή πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη (πράξη για την Τεχνική Νοημοσύνη) που αποσκοπεί στην προώθηση της υπεύθυνης ανάπτυξης και εφαρμογής της Τεχνητής Νοημοσύνης στην ΕΕ.

Η πράξη προτάθηκε από την Επιτροπή τον Απρίλιο του 2021 και έγινε δεκτή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2023, αντιμετωπίζει δυνητικούς κινδύνους για την υγεία, την ασφάλεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών.

Παρέχει στους φορείς ανάπτυξης και εφαρμογής σαφείς απαιτήσεις και υποχρεώσεις όσον αφορά συγκεκριμένες χρήσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης, μειώνοντας παράλληλα τον διοικητικό και οικονομικό φόρτο για τις επιχειρήσεις.

Ρώτησαν στο ChatGPT αν στο μέλλον θα έχει τη δυνατότητα να παίρνει από μόνο του αποφάσεις. Η απάντηση ακούγεται προς το παρόν καθησυχαστική: «Όχι, ο σκοπός μου είναι να λειτουργώ ως εργαλείο για να υποστηρίζω τις δικές σου ανάγκες. Ως γλωσσικό μοντέλο, δεν έχω τη δυνατότητα να παίρνω αποφάσεις ή να κάνω ενέργειες μόνο μου. Είμαι σχεδιασμένος να ακολουθώ τις κατευθύνσεις που μου δίνεις και να σου παρέχω πληροφορίες ή λύσεις με βάση τις ερωτήσεις σου. Δεν είμαι αισθανόμενο ον και δεν έχω αυτογνωσία ή συνείδηση.

Αν όμως φαντάζεσαι ένα σενάριο στο οποίο η Τεχνητή Νοημοσύνη αναπτύσσει ανεξαρτησία, αυτό σχετίζεται περισσότερο με τη φιλοσοφία και την ηθική παρά με την τεχνολογία, τουλάχιστον για τώρα. Πώς το βλέπεις εσύ;».

Μέσα στο 2025 θα γίνουν άλματα προς την γενική τεχνητή υπερ-νοημοσύνη που θα αναπτύσσει αυτεπίγνωση; Ή όλα αυτά είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας;

Το σίγουρο είναι πως με τα εκατομμύρια επιστημόνων πληροφορικής, προγραμματιστών και μηχανικών παγκοσμίως να εργάζονται στα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης θα έλθουν εκπλήξεις ξανά και ξανά.

Πόσος δρόμος ακόμα πρέπει να διανυθεί για να ολοκληρωθεί η μετάβαση από την «στενή» Τεχνητή Νοημοσύνη στην «γενική» η οποία αν έλθει θα κάνει τον άνθρωπο να αποχαιρετήσει την Αλεξάνδρεια του κόσμου όπως τον ήξερε;

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.12.2024