ΑΠΟΨΕΙΣ

Το επιτόκιο των ελληνικών ομολόγων αποκλιμακώνεται. Αυτή είναι μια καλή είδηση. Είναι βλακώδες να πετροβολούμε τις αγορές και να παριστάνουμε ότι δεν μας ενδιαφέρει η γνώμη τους. Το κάνουν οι λαϊκιστές της αριστεράς και της δεξιάς, συχνά μάλιστα με ιδιαίτερη επιτυχία, όμως απευθύνονται σε οικονομικά αναλφάβητους. Στα καθ’ ημάς, το απέδειξε η κρίση του 2010 χωρίς την οποία η Χρυσή Αυγή θα βρισκόταν στο μηδέν κόμμα μηδέν κάτι, οι ΑΝΕΛ δεν θα υπήρχαν και ο ΣΥΡΙΖΑ θα παρέμενε στο μέγεθος της γνωστής παρέας των Καρανικέων. Το μίσος για τις αγορές ένωσε το διάχυτο ανορθολογισμό.

Οι αγορές δεν είναι κάποιοι σκοτεινοί επιχειρηματίες που συνωμότησαν να επιτεθούν στην Ελλάδα για να της κλέψουν τους υδρογονάνθρακες, όπως έλεγε ο Καμμένος, που πήρε τον παραλογισμό και τον έκανε κόμμα. Ούτε είχαν καημό να μας «φτωχοποιήσουν», κατά τη λέξη - Φρανκεστάιν που φόρτωσε στο λεξικό η κρίση. 

Οι αγορές είναι τράπεζες, διαχειριστές κεφαλαίων, οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης, διαχειρίζονται χρήματα των εντολέων τους και λογοδοτούν σ’ αυτούς. Όταν διαπίστωσαν ότι η Ελλάδα αδυνατούσε να αποπληρώσει τα χρέη της, σταμάτησαν να μας δανείζουν. Και εάν δεν επενέβαιναν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, η χώρα θα είχε πτωχεύσει. 

Με πολύ απλά λόγια, το επιτόκιο δανεισμού αποτυπώνει τη γνώμη των αγορών για την οικονομία κάθε χώρας. Και μας αρέσει - δεν μας αρέσει, οι αγορές έχουν εγκυρότερη γνώμη και από τον Παπαθανασίου, που κρατούσε σημειώσεις σε χαρτοπετσέτα ενώ η οικονομία κατέρρεε, και από την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, που νομίζει ότι αιτία της κρίσης ήταν ο Γεωργίου και τα στατιστικά του.

Μικρή σημασία έχει αν η αποκλιμάκωση των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων αποτυπώνει την πρόοδο που συντελέσθηκε στην οικονομία ή προεξοφλεί το αποτέλεσμα των εκλογών. Πιθανότατα ισχύουν και τα δύο. Κανείς δεν επενδύει τα κεφάλαιά του ποντάροντας αποκλειστικά στο μέλλον χωρίς παρόν ή αποκλειστικά στο παρόν χωρίς μέλλον.

Οι αγορές βλέπουν ότι τα δημοσιονομικά μεγέθη βελτιώθηκαν και δεν φοβούνται ότι η επόμενη κυβέρνηση θα τα τινάξει όλα στον αέρα -όπως φοβούνταν το 2014. Αλλά γιατί βελτιώθηκαν τα δημοσιονομικά μεγέθη; Επειδή, απλούστατα, εφαρμόσθηκαν όσα ζητούσε η «καταραμένη τρόικα» και εν συνεχεία δεν ανατράπηκαν. Με άλλα λόγια, επειδή οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας πήραν το βάρος των δύσκολων αποφάσεων και ο ΣΥΡΙΖΑ κρύφτηκε πίσω τους, εκμεταλλευόμενος τη συμπαγή κοινοβουλευτική του ομάδα, όπου όλοι μπορούν να ψηφίσουν το βράδυ εκείνο που κατήγγειλαν το πρωί.

Η συζήτηση για το ποιος έκανε δεκατρείς περικοπές στις συντάξεις και ποιος δύο, καθημερινή υπόθεση τότε στα τηλεοπτικά καλλιστεία κοινωνικής ευαισθησίας, ήταν τόσο κωμικές όσο και εκείνοι που τις έπαιρναν στα σοβαρά. Γιατί όταν έρχεσαι στην κυβέρνηση και διατηρείς τις δεκατρείς περικοπές, σημαίνει ότι αποδέχεσαι ως αναγκαίες και τις δεκατρείς. 

Μία προς μία. Εάν κακώς κόπηκαν τα δώρα και τα επιδόματα στο δημόσιο, τα δίνεις πίσω με έναν νόμο και ένα άρθρο. Εάν «ο ΕΝΦΙΑ είναι φόρος άδικος, δεν μεταρρυθμίζεται, καταργείται», τον τελειώνεις σε μία μέρα. Όντως έχει την πλάκα του να καμαρώνουν για την αναβάθμιση από την Goldman Sachs εκείνοι που παρέδιδαν μαθήματα οικονομίας στις πλατείες των αγανακτισμένων και επένδυσαν στα ταπεινότερα ένστικτα των ψηφοφόρων, αλλά καλύτερα να τους ξεφτιλίζει η πραγματικότητα, παρά να κάνουμε συναλλαγές με μαρούλια…

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Απριλίου 2019