ΑΠΟΨΕΙΣ

Δεξιοί, αριστεροί, κεντρώοι, φιλελεύθεροι, κρατιστές, όταν δεν καταγγέλλουν τους πλειστηριασμούς, κάνουν την πάπια. Καμία έκπληξη! Κανείς ποτέ δεν έχασε στην πολιτική αγορεύοντας εναντίον των τραπεζών, ο Τσίπρας μάλιστα έγινε και πρωθυπουργός. Στην πραγματικότητα, προσφέρουν χείριστες υπηρεσίες σε όλους εκτός από εκείνους υπέρ των οποίων αμύνονται αλλά αυτά είναι πολύ ψιλά γράμματα. Ψήφους μετρούν, έρχονται και εκλογές.

Η δημόσια συζήτηση για τους πλειστηριασμούς είναι υπονομευμένη επειδή απλοϊκά συναισθηματικά επιχειρήματα συντρίβουν τη λογική. Ό,τι συνέβη σε τόσες και τόσες περιπτώσεις κατά την περίοδο του «αντιμνημονιακού αγώνα» και έκανε πολιτικούς απατεώνες και τυχοδιώκτες να παριστάνουν τους ήρωες. 

Το μόνο ζητούμενο είναι να πάρεις τη σωστή θέση, δηλαδή του «φίλου του λαού», πράγμα όχι δύσκολο αφού αρκεί να ρωτήσεις τον άλλο αν θέλει να αρπάζουν τα fund τα σπίτια του κόσμου. Ανάλογα με την ροπή σου στην συνωμοσιολογία, μπορείς να δώσεις και πιο ιντριγκαδόρικη εκδοχή, όπως ότι κεφάλαια που υπηρετούν την παγκοσμιοποίηση παίρνουν τα σπίτια των δανειοληπτών για να εγκαταστήσουν μετανάστες και να προωθήσουν την αλλαγή του πληθυσμού. Σερβίρεται εσχάτως με αρκετή επιτυχία.

Για παράδειγμα, η ιδέα για την προστασία της πρώτης κατοικίας ακούγεται μια χαρά. Στην πραγματικότητα είναι εύκολη επίδειξη ευαισθησίας γιατί αγνοεί τις συνέπειες - ή αδιαφορεί γι΄ αυτές. Εάν η πρώτη κατοικία εξαιρεθεί νομοθετικά από τους πλειστηριασμούς, την επόμενη ημέρα θα σταματήσουν τα στεγαστικά δάνεια. Στοιχειώδες! Θα θέλει κάποιος να πάρει δάνειο και ο υπάλληλος της τράπεζας θα τον ρωτά αν ψάχνει για κορόιδα. 

Ποια τράπεζα θα δώσει δάνειο για πρώτη κατοικία όταν δεν θα μπορεί να εγγράψει προσημείωση στο ακίνητο - ή, αν εγγράψει, δεν θα δικαιούται να το εκπλειστηριάσει; Και τέλος πάντων, στα καφενεία και στο twitter μπορεί να λέγονται αυτά και ακόμη γελοιότερα. Αλλά όταν λέγονται από την συντεταγμένη πολιτική, τα πράγματα γίνονται πολύ επικίνδυνα. Αυτοί οι άνθρωποι αποφασίζουν για τη χώρα και τους ανθρώπους της.

Ούτε, βέβαια, είναι σοβαρή ιδέα να μπορούν οι δανειολήπτες να αγοράζουν τα δάνεια όσο τα αγόρασαν από τις τράπεζες τα fund - ας πούμε στο 7% της αξίας τους. Και είναι κρίμα που χρειάζεται να εξηγούνται τα στοιχειώδη. Αυτοί που αγόρασαν «κόκκινα» δάνεια, αγόρασαν ένα τσουβάλι μέσα στο οποίο υπάρχουν οφειλές που δεν θα εξοφληθούν ποτέ και οφειλές που μπορεί να εξοφληθεί ένα μέρος τους. 

Πάντως, όχι οφειλές που θα εξοφληθούν κανονικά γιατί αλλιώς τα δάνεια δεν θα ήταν «κόκκινα». Εάν κάθε οφειλέτης ξέρει ότι μπορεί να πάει στην τράπεζα και να πει «χρωστάω εκατό, πάρε επτά και κλείσαμε», προφανώς κανένας δεν θα εξυπηρετεί το δάνειό του κανονικά. Αυτό στα οικονομικά λέγεται «ηθικός κίνδυνος» και μπορεί να τινάξει στον αέρα το χρηματοπιστωτικό σύστημα μιας χώρας. 

Το οποίο δεν είναι οι τραπεζίτες (που στην Ελλάδα δεν υπάρχουν) αλλά οι αποταμιεύσεις των καταθετών, τα χρήματα των φορολογουμένων που διατέθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η ανάπτυξη που προϋποθέτει εύρωστο τραπεζικό σύστημα.

Εκτός από τους εκείνους που πήραν δάνειο, σταμάτησαν να πληρώνουν εδώ και δέκα - δεκαπέντε χρόνια, αρνήθηκαν όποιον διακανονισμό τους προτάθηκε αλλά κατοικούν ανενόχλητοι το σπίτι και αξιώνουν να μην τους πειράξει ποτέ κανείς, στη χώρα αυτή υπάρχουν και εκείνοι που έκοψαν το λαιμό τους και πλήρωσαν κανονικά τις δόσεις. Όχι επειδή είχαν μεγαλύτερα εισοδήματα αλλά επειδή δεν θέλουν ούτε να χρωστάνε ούτε να κλαίγονται. 

Και επίσης υπάρχουν και εκείνοι που δεν πήραν δάνειο ενώ μπορούσαν, και αυτά τα δέκα - δεκαπέντε χρόνια έχουν πληρώσει μισό σπίτι σε ενοίκια. Και αν καθυστερήσουν δύο μήνες, μπορεί να χτυπήσει την πόρτα τους ο δικαστικός επιμελητής.

Οι «φίλοι του λαού» αυτούς τους θεωρούν κορόιδα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 06.11.2022